Εθνική Εταιρεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ + |
μ Προσθ. |
||
Γραμμή 7:
Χάρις του μυστηρίου που την περιέβαλλε και την "αόρατη δύναμη" της "υπέρτατης Αρχής" της, (όπως έλεγαν τότε), η "Εταιρία" αυτή επεκτάθηκε και εκτός των τότε συνόρων, στις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού εξασφαλίζοντας έτσι τεράστια οικονομικά μέσα αλλά και ασφαλώς εξίσου μεγάλη ηθική επιρροή. Την Άνοιξη του 1896 η Εθνική Εταιρία αριθμούσε ήδη 56 παραρτήματα σε διάφορες ελληνικές πόλεις της τότε Ελλάδας, (που σημαίνει σχεδόν σε όλες), με 83 υποοργανώσεις στις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού<ref>D. Dakin "Η Ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923"</ref>, ενώ ο συνολικός αριθμός των μελών της υπολογίζονταν σε 3.185 ενεργά μέλη<ref>D. Dakin "Η Ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923"</ref>. Με την υποστήριξη όμως και άλλων παρεμφερών πατριωτικών ομίλων καθώς και πολιτικών προσώπων ιδίως της αντιπολίτευσης, όπως π.χ. το προσωπικό κόμμα του Ράλλη, άσκησε εντονότατη πίεση και κριτική στη τότε κυβέρνηση του Δεληγιάννη.<br />
Έτσι η Εταιρία αυτή μεταβλήθηκε σιγά - σιγά σε "κράτος εν κράτει" ενώ οι δραστηριότητές της επεκτάθηκαν εκτός της Κρήτης στη Μακεδονία και την Ήπειρο. Ενίσχυσε δε ηθικά και υλικά την [[Κρητική Επανάσταση του 1896]] και πράγματι αντέταξε κατά της διείσδυσης της Βουλγαρικής Εξαρχίας στη [[Μακεδονία]], (που ήταν τμήμα ακόμη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας), πολλά αντιανταρτικά σώματα.
Το [[1896]] πρόεδρος της Εταιρίας ανέλαβε ο καθηγητής Σπ. Λάμπρος, μη κοινοποιήσιμος στα μέλη που πίστευαν σε κάποια «υπέρτατη Αρχή».
Η σφραγίδα της Εταιρίας, που φέρονταν στα διάφορα ψηφίσματα, προσκλητήρια κ.λπ. έφερε στο άνω ημικύκλιο τον 16άκτινο ισόκερο σταυρό με τη ρήση από κάτω «<small>'''ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ'''</small>», στο δε κάτω ημικύκλιο έφερε χιαστί δύο ξίφη μεταξύ των γραμμάτων Ε Ε (κεφαλαία) και κάτω δε απ΄ αυτό, επί της περιφέρειας τις λέξεις «<small>'''Η ΑΝΩΤΑΤΗ ΑΡΧΗ'''</small>».
== Πρώτη εμφάνιση ==
Η πρώτη επίσημη εμφάνισή της, και μάλιστα με διεθνή τότε αντίκτυπο<ref>Κ. Rose "Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία"</ref>, ήταν το πανελλήνιο μνημόσυνο που οργάνωσε την Κυριακή [[1 Νοεμβρίου]] του [[1896]] για τη μνήμη Ελλήνων πατριωτών που είχαν σκοτωθεί σε διάφορες ανεπιτυχείς μέχρι τότε εξεγέρσεις στη [[Μακεδονία]] και [[Ήπειρος|Ήπειρο]]. Το μνημόσυνο αυτό τελέσθηκε σε όλες τις εκκλησίες της ελληνικής επικράτειας και όχι μόνο, αλλά και όπου υπήρχε τότε [[απόδημος Ελληνισμός]] όπως στην [[Αλεξάνδρεια]], τη [[Βενετία]], τη [[Βιέννη]], την [[Κριμαία]], το [[Λονδίνο]], ακόμα και στη [[Νέα Υόρκη]]. Την ημέρα εκείνη οι ιερείς διάβασαν ειδική επιμνημόσυνη προσευχή όπου όλο το εκκλησίασμα έλαβε μέρος γονατιστό και με ευλάβεια.
Στη πραγματικότητα όμως η δράση της ξεκίνησε από το Θέρος του [[1896]] όταν συγκρότησε τις πρώτες αντιανταρτικές ομάδες κατά των συμμοριών των Βούλγαρων κομιτατζήδων που δρούσαν από την Άνοιξη του ίδιου έτους σε βάρος των ελληνογενών πληθυσμών της [[Μακεδονία]]ς προβαίνοντας σε λεηλασίες, σφαγές και άλλα φοβερά έκτροπα προκειμένου να τους υπαγάγουν στη [[Βουλγαρική Εξαρχία]], αντί του Πατριαρχείου, μετά την άρνηση του [[Σουλτάνος|Σουλτάνου]] για παραχώρηση και νέων επισκοπών (μητροπόλεων).<br />
Τα πρώτα αυτά σώματα δεν πέτυχαν σπουδαία πράγματα, είτε από κακή οργάνωση, είτε και με προδοσίες, όπου γρήγορα και διαλύθηκαν, πλην όμως ο ηρωισμός τους συγκλόνισε τη κοινή γνώμη και εμψύχωσε το εθνικό φρόνημα. Επ΄ αυτών ακολούθησαν τα διάφορα μνημόσυνα και εκτενή δημοσιεύματα μαχών, (κάποιων ακόμη και φανταστικών), προκειμένου έτσι να εμπνεύσουν την εμπιστοσύνη προς την Εθνική Εταιρία.
== Δράση ==
Και ενώ μέχρι εδώ, για έναν στρατιωτικό ιστορικό ερευνητή ουδέν μεμπτό κρίνεται, ως ανάλογο των σύγχρονων ψυχολογικών μέτρων σε επικείμενη πολεμική εμπλοκή, από το παραπάνω γεγονός και μετά, και ειδικότερα από τον Ιανουάριο του [[1897]], η δράση της Εθνικής Εταιρείας άρχιζε να παίρνει χαρακτήρα ακόμα και διοίκησης του κράτους με σαφή αντικυβερνητικό και αντικαθεστωτικό χαρακτήρα μη ελεγχόμενο αφενός, αλλά και να προβάλλεται ως πραγματικό εμπόδιο στις απόρρητες διασυμμαχικές δεσμεύσεις με τις οποίες κινούνταν η ελληνική διπλωματία.
Ειδικότερα από τις αρχές του 1897 το Κρητικό ζήτημα άρχισε να περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λαμβάνοντας διεθνείς διαστάσεις. Αιτία αυτής της περιπλοκής ήταν οι ατυχείς ενέργειες του Σουλτάνου, που αντί να σταθεί ως Ηγεμόνας υπεράνω των εθνολογικών και θρησκευτικών διαφορών των υπηκόων του, παρασυρόμενος πιθανώς από κακούς συμβούλους, άρχισε να ενεργεί υπό καθαρά θρησκευτικό πάθος. Έτσι μετά την τραγική [[σφαγή των Αρμενίων του 1897|Σφαγή των Αρμενίων]] που σημειώθηκε στη Κωνσταντινούπολη, (από την οποία και χαρακτηρίστικε "αιμοσταγής"), προκειμένου αφενός ν΄ αποφύγει την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, και αφετέρου να τονώσει το φανατισμό του μουσουλμανικού όχλου, που και αυτόν κάποιοι κύκλοι τον παρακινούσαν, σε αντιπερισπασμό, ενίσχυσε τους Τουρκοκρήτες με ένοπλα τμήματα σε νέες μεγάλης έκτασης ταραχές σε βάρος των Ελληνοχριστιανών της Κρήτης με σφαγές και λεηλασίες.
Η είδηση της σφαγής αυτής των Κρητών ήταν επόμενο να προκαλέσει θύελλες αντιδράσεων στην Ελλάδα. Και ενώ η αντιπολίτευση εξαπέλυε μύδρους κατά της κυβέρνησης ακόμη και του Βασιλέως για προδοσία η Εθνική Εταιρία μετατράπηκε αιφνίδια ο κυρίαρχος εκπρόσωπος και καθοδηγητής της κοινής γνώμης, οργανώνοντας συλλαλητήρια, εκδίδοντας ψηφίσματα, φανατίζοντας και εξωθώντας τον λαό για πόλεμο. Μάλιστα μέσα σ΄ εκείνη τη ψύχωση και του άκρατου ενθουσιασμού, του έτους αυτού, οι διοικούντες την Εταιρία και κατευθύνοντες τα μέλη της άρχισαν να διασπείρουν διάφορες φαντασιώσεις και απίθανα ψεύδη μέχρι και απάτης. Τέτοια εκπληκτικά ήταν για παράδειγμα, μεταξύ των άλλων, ότι μέλη της βρίσκονται ήδη στη Κωνσταντινούπολη έτοιμοι να την ανατινάξουν, ή έχουν διεισδύσει στο σουλτανικό ανάκτορο του Γιλντίζ σε συνεννόηση με τούρκους, περιμένοντας το σύνθημα για να δολοφονήσουν τον Σουλτάνο, κ.ά. παρόμοια που, αν και παιδαριώδη, ο κόσμος όμως τα πίστευε και ενδυνάμωνε έτσι επικίνδυνα τις τάξεις της φορτίζοντας και την γενική ατμόσφαιρα της εποχής.
Η τότε Κυβέρνηση [[Θεόδωρος Δηλιγιάννης|Θ. Δηλιγιάννη]] βρισκόμενη σε αδυναμία γνώσης της πλήρους έκτασής της οργάνωσης αυτής, αλλά και προ του επαπειλούμενου κινδύνου εμφυλίου, μη προβλέψιμου μεγέθους, εκ του δεσμευτικού όρκου που είχαν δώσει τα μέλη της, σε περίπτωση που θα επιχειρούσε να την πλήξη, προτίμησε να υποκύψει και να υιοθετήσει έστω και μερικώς την υποδεικνυόμενη απ΄ αυτή πολιτική στο [[Κρητικό ζήτημα]] που στο μεταξύ είχε προκύψει περισσότερο έντονα το ίδιο έτος. Έτσι απέστειλε ναυτική μοίρα υπό την ηγεσία του ναυάρχου [[Αριστείδης Ράινεκ|Α. Ράινεκ]] και του [[Πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας|Πρίγκιπα Γεωργίου]], καθώς και μικτό ένοπλο απόσπασμα υπό τον [[Τιμολέων Βάσσος|Τιμολέοντα Βάσσο]] με τα οποία και προσπάθησε να επιβάλει την κατάληψη της Κρήτης, παρά την αντίθετη θέση των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]] και στη συνέχεια την γενική επιστράτευση, αποτέλεσμα την εμπλοκή σε πολεμική σύρραξη, γνωστότερη ως [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897]].
Τα μεσάνυκτα της [[28 Μαρτίου|28ης Μαρτίου]] του [[1897]] 2.600 εξοπλισμένοι από την οργάνωση αυτή άτακτοι διέσχισαν την ελληνοτουρκική μεθόριο στο "Μέτωπο Θεσσαλίας" και επετέθηκαν κατά των τουρκικών θέσεων προσφέροντας έτσι στις τουρκικές μεραρχίες ίσως την αφορμή για τη κήρυξη του πολέμου. Απ΄ ότι όμως ιστορικά αποδείχτηκε το πέρασμα αυτό των ατάκτων δεν ήταν η αφορμή δεδομένου ότι ο Τούρκος αρχιστράτηγος [[Ετέμ Πασάς]] έλαβε σχετική εντολή από τον Σουλτάνο, και έδωσε διαταγή επίθεσης μία εβδομάδα μετά την υπό του ίδιου καταστολή των ατάκτων. (Δείτε σχετικά [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897#Εισβολή ατάκτων|εισβολή των ατάκτων]]).
| |||