Πέρμια περίοδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Darkicebot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Ρομπότ: Προσθήκη: simple:Permian Τροποποίηση: hr:Perm (geološko razdoblje)
μ Ρομπότ: Τροποποίηση: it:Permiano; διακοσμητικές αλλαγές
Γραμμή 1:
Η πέμπτη και τελευταία περίοδος της [[Παλαιοζωική εποχή|Παλαιοζωικής]] [[Γεωλογία|γεωλογικής]] εποχής είναι η Πέρμια. Η '''Πέρμια''' είναι μία [[γεωλογική περίοδος]] που εκτείνεται περίπου από 299.0 [[έτος|Εκατομμύρια έτη]] έως 248.0 Ma (προ παρόντος, [[Διεθνής Επιτροπή Στρωματογραφίας |''Δ.Επ. Στρ.'']] [[2004]]). Είναι η τελευταία περίοδος της [[Παλαιοζωική εποχή|Παλαιοζωικής]] εποχής. Όπως συμβαίνει με όλες τις αρχαιότερες γεωλογικές περιόδους, τα [[στρώμα (γεωλογία)|στρώματα]] που καθορίζουν την Πέρμια έχουν αναγνωριστεί, ωστόσο δεν γνωρίζουμε το ακριβές χρονικό σημείο έναρξης. Η Πέρμια ακολουθεί την [[Λιθανθρακοφόρος περίοδος|Λιθανθρακοφόρο]], ([[Πενσυλβάνια]] στην [[Βόρειος Αμερική|βόρειο Αμερική]]) και ακολουθείται από την [[Τριάσια περίοδος|Τριασική]]. Στο τέλος της περιόδου παρατηρείται το γεγονός της εξαφάνισης ειδών. Ονομάστηκε Πέρμια το [[1840]] από τον [[Ρόντρικ Μάρτσισον]], (Roderick Murchison) έναν [[Βρετανία|Βρετανό]] γεωλόγο, εξαιτίας των εκτεταμένων πέρμιων αποκαλύψεων της περιοχής γύρω από την πόλη [[Περμ]] στην [[Ρωσία]]. Οι πέρμιες αποκαλύψεις συνίστανται κυρίως από ηπειρωτικά ιζηματογενή πετρώματα και θαλάσσιες αποκαλύψεις αβαθών [[Νερό|υδάτων]].
 
== Υποδιαιρέσεις ==
 
Η Πέρμια υποδιαιρείται σε κατώτερη (πρώιμη) και ανώτερη (ύστερη). Οι [[φάση πανίδας|φάσεις πανίδας]] από την νεότερη προς την αρχαιότερη έχουν ως εξής:
Γραμμή 15:
# Ασσελιανή/Κρουμαία/Ουσκαλικιανή/Σουρήνια/Γούλφκαμπ (Rotliegendes)
 
== Ωκεανοί ==
 
H [[στάθμη της θάλασσας]] στην Πέρμια παρέμεινε γενικά χαμηλή και τα παράκτια περιβάλλοντα περιορίστηκαν εξαιτίας της συγκέντρωσης σχεδόν όλων των μαζών γης σε μία και μοναδική [[ήπειροι|ήπειρο]], την [[Παγγαία]]. Μία ήπειρος, ακόμη και στις διαστάσεις υπερηπείρου έχει μικρότερη ακτογραμμή, απ’ ό,τι έξι ή οκτώ μικρότερες. Εν μέρει η έλλειψη ακτογραμμών θα μπορούσε να αποτελεί αιτία για τις εκτεταμένες εξαφανίσεις υδρόβιων οργανισμών, λόγω της δραστικής μείωσης των αβαθών υδάτων που προτιμούν αρκετοί υδρόβιοι οργανισμοί.
 
== Πέρμια-Τριασική εξαφάνιση ==
 
Η Πέρμια τελείωσε με την πλέον εκτεταμμένη [[εξαφάνιση ειδών]] που έχει καταγραφεί στην [[παλαιοντολογία]]: κατά την Πέρμια Τριασική εξαφάνιση το 90% έως 95% των υδρόβιων οργανισμών εξαφανίστηκαν, όπως και το 70% περίπου των χερσαίων οργανισμών.
 
Δεν είναι επαρκείς οι πληροφορίες για τον αν η εξαφάνιση συνδέεται με κλιματικές αλλαγές τις οποίες προκάλεσε η σύγκρουση της γης με μετεωρίτη, όπως έχει προταθεί αρκετές φορές στο παρελθόν. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές γεωλογικές μαρτυρίες ότι μαζική εκτόνωση [[βασάλτης|βασαλτικού]] μάγματος συνεισέφερε σε μια μείζονα περιβαλλοντική πίεση που θα μπορούσε να οδηγήσει τα [[είδος (βιολογία)|είδη]] που αναπτύχθηκαν κατάτην Πέρμια σε μαζική εξαφάνιση.
 
Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία η εξαφάνιση συνδέεται με τις ωκεάνειες αναθυμιάσεις [[Υδρόθειο|υδροθείου]]. Βαθειά τμήματα του ωκεανού περιοδικά χάνουν το διαλυμένο [[οξυγόνο]] τους, επιτρέποντας σε [[βακτήριο|βακτήρια]] που ζουν χωρίς την παρουσία οξυγόνου να αναπτυχθούν και να παράγουν υδρόθειο. Αν συσσωρευθεί αρκετό υδρόθειο τότε παράγεται [[Ανοξία|ανοξική ζώνη]] και το αέριο ανέρχεται σε υψηλότερα στρώματα της [[ατμόσφαιρα]]ς.
 
Οξειδωτικά αέρια της ατμόσφαιρας θα μπορούσαν να καταστρέψουν το τοξικό αέριο in αλλά σύντομα μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να αναλώσει τα απαιτούμενα αέρια που χρειάζονται για την μετατροπή του. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να αυξηθούν δραματικά σε λίγες εκατοντάδες χρόνια. Η μοντελοποίηση ενός τέτοιου γεγονότος υποδεικνύει ότι το τοξκό αέριο θα μπορούσε να καταστρέψει το [[όζον]] στα ανώτερα στρώματα, επιτρέποντας στην [[Υπεριώδες|υπεριώδη]] ακτινοβολία να σκοτώσει όσα είδη επεβίωσαν του τοξικού περιβάλλοντος.
 
Οι [[Τριλοβίτης|τριλοβίτες]], που επεβίωναν από την [[Κάμβρια περίοδος|Κάμβρια]], τελικά εξαφανίστηκαν πριν το τέλος της Πέρμιας.
 
== Ζωή ==
 
Η χερσαία ζωή στην Πέρμια περιελάμβανε ποικίλα [[φυτό|φυτά]], [[αρθρόποδα]], [[μαλάκια]], [[Αμφίβιο|αμφίβια]] και [[ερπετό|ερπετά]]. Τα τελευταία ήταν κυρίως [[Συναψίδιο|Συναψίδια]] ([[Πελυκόσαυρος|Πελυκόσαυροι]] [[Θηραψιδωτό|Θηραψίδια]]). Σε τούτη την περίοδο αναπτύχθηκε η χερσαία πανίδα και εμφανίστηκαν τα πρώτα μεγάλα φυτοφάγα και σαρκοφάγα, αλλά φαίνεται πως το [[οικοσύστημα]] ήταν εξαιρετικά ασταθές. Προς το τέλος της Πέρμιας εμφανίστηκαν οι πρώτοι [[Αρχοσαυρόμορφα|Αρχόσαυροι]] και τα [[Θηκόδοντο|Θηκόδοντα]], που εξελίχθηκαν κατά την Τριαδική περίοδο σε [[Δεινόσαυρος|δεινόσαυρους]].
Γραμμή 39:
Την εποχή εκείνη, έχουμε σημαντικές μεταβολές αναλογίας των ισοτόπων τού <sup>12</sup>C και του <sup>13</sup>C, σε σχέση με άλλες περιόδους.
 
== Παλαιογεωγραφία ==
 
Κατά τη διάρκεια της Πέρμιας, όλες οι μάζες γης εκτός τμημάτων της Ανατολικής Ασίας συγκεντρώθηκαν σε μια [[υπερήπειρος|υπερήπειρο]] γνωστή ως Παγγαία. Η Παγγαία μετακινείτο από τον [[Ισημερινός|ισημερινό]] προς τους πόλους, επηρεάζοντας τα [[ωκεανός|ωκεάνεια]] ρεύματα ενός μεγάλου και μοναδικού ωκεανού, ("[[Πανθάλασσα]]"). Μεγάλες ηπειρωτικές μάζες γης παρήγαγαν [[κλίμα]]τα με ακραίες συνθήκες ζέστης και ψύχους ("[[ηπειρωτικό κλίμα]]") και [[μουσώνας|Μουσώνες]] με υψηλούς δείκτες εποχιακών βροχοπτώσεων. Οι [[Έρημος|έρημοι]] φαίνεται πως ήταν ιδιαίτερα εξαπλωμένες στην Παγγαία. Το ξηρό [[περιβάλλον]] ευνοούσε τα [[Γυμνόσπερμα]], φυτά δηλαδή με τον [[σπόρος|σπόρο]] προστατευμένο με περίβλημα, αντί τα [[Σποριόφυτα]], όπως είναι οι φτέρες. Τα πρώτα σύγχρονα [[δένδρο|δένδρα]], (π.χ. [[Κωνοφόρα]]) εμφανίστηκαν στην Πέρμια.
 
Τρεις μεγάλες περιοχές σημειώνονται για τις πέρμιες αποθέσεις τους: Τα [[Ουράλια όρη]] (όπου και βρίσκεται η Περμ), η [[Κίνα]] και η Πέρμια λεκάνη της νοτιοδυτικής Βόρειας Αμερικής, στις [[Η.Π.Α.]] στην πολιτεία του [[Τέξας]] με τις περισσότερες αποθέσεις Πέρμιων πετρωμάτων στον κόσμο.
 
== Προτεινόμενη βιβλιογραφία ==
 
* Ελληνική έκδοση ''National Geographic'', τεύχος Σεπτεμβρίου (2000): 159
* Kump, L.R., A. Pavlov, and M.A. Arthur «Massive release of hydrogen sulfide to the surface ocean and atmosphere during intervals of oceanic anoxia», στο ''Geology'', Volume 33, May (2005): 397-400
 
== Δικτυακοί τόποι ==
 
* [http://www.ucmp.berkeley.edu/permian/permstrat.html Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια, Πέρμια στρωματογραφία]
* [http://www.ucmp.berkeley.edu/permian/glassmts.html Κλασικά πέρμια στρώματα στα όρη Γκλας της Πέρμιας Λεκάνης]
* [http://www.stratigraphy.org Γεωλογικός χρόνος]
 
{{Παλαιοζωική εποχή}}
Γραμμή 80:
[[hu:Perm (időszak)]]
[[id:Perm (periode)]]
[[it:Permiano (geologia)]]
[[ja:ペルム紀]]
[[ka:პერმული სისტემა]]