Πονοκέφαλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ημικρανία. Αν και πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι ημικρανία σημαίνει απαραίτητα «πονοκέφαλος στο όνος στο μισό κεφάλι», αυτό δεν είναι απαραίτητο. Πραγματικά, τις περισσότερες φορές, ο πόνος στην ημικρανία εντοπίζεται στο μισό του κεφαλιού: συχνά στην περιοχή πίσω από το ένα μάτι και τον κρόταφο, αλλά μπορεί επίσης να βρίσκεται μόνο στην κορυφή του κεφαλιού, ακόμα και μόνο στο πίσω μέρος του κεφαλιού ή και στον αυχένα. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σπάνιο ο πόνος στην ημικρανία να υπάρχει σε ολόκληρο το κεφάλι. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ημικρανία έχουν Πολύ συχνά μπορεί κάποιος να παρατηρήσει ότι ο πόνος στην ημικρανία αλλάζει εντόπιση από κρίση σε κρίση. Δηλαδή, μπορεί τη μία φορά να εντοπίζεται στο δεξιό μισό του κεφαλιού και την επόμενη φορά στο αριστερό. Αυτό είναι ένα τυπικό χαρακτηριστικό της ημικρανίας. Ο πόνος στην ημικρανία είναι πόνος ιδιαίτερα δυνατός και συνοδεύεται από μία σειρά άλλων συμπτωμάτων, όπως το ότι ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να ανεχθεί το φως, τους έντονους ήχους, τις μυρωδιές και επίσης ότι μπορεί να έχει τάση για εμετό ή και να κάνει εμετούς . Η κάθε κρίση ημικρανίας μπορεί να διαρκεί από λίγες ώρες ως και 2-3 ή και περισσότερες ημέρες, μέχρι να υφεθεί. Μετά από κάποιο διάστημα η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται, καθώς η κρίση επανέρχεται (σε κάποιους ανθρώπους μετά από αρκετούς μήνες, ενώ σε κάποιους μετά από λίγες ημέρες). Ως αποτέλεσμα του πόνου αλλά και των υπολοίπων συμπτωμάτων, ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να έχει φυσιολογική δραστηριότητα την ώρα της κρίσης, ενώ μπορεί να φτάνει σε ανάγκη για κατάκλιση σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Πέρα όμως από αυτό, οι άνθρωποι με ημικρανία συχνά ζουν με την αγωνία του πότε θα έρθει η επόμενη κρίση, και η ποιότητα της ζωής τους επηρεάζεται ακόμη και τις ημέρες του μήνα που δεν πονούν [Δείτε επίσης: [http://www.headaches.gr/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=2&Itemid=3]]

Η αντιμετώπιση της ημικρανίας διαχωρίζεται σε αυτήν της κρίσης και στην προφυλακτική θεραπεία. Η ιατρική αντιμετώπιση κατά την κρίση περιλαμβάνει την παραμονή σε ήσυχο χώρο και τη λήψη [[Παρακεταμόλη|παρακεταμόλης]] (μόνης ή μαζί με [[καφεΐνη]]), σαλικυλικών, παραγώγων της εργοταμίνης, άλλων μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (ΜΣΑ) και βέβαια των τριπτανών. Οι τριπτάνες, που είναι ειδικά αντιημικρανικά φάρμακα, αποτελούν την πρώτη επιλογή γιθα τη θεραπεία των μέτριας ή μεγάλης έντασης ημικρανικών κρίσεων. Τα σαλικυλικά και τα ΜΣΑ δεν θα πρέπει να συνδυάζονται ή να λαμβάνονται διαδοχικά, λόγω αύξησης του κινδύνου γαστρορραγίας. Επίσης, οι [[τριπτάνες]] παρουσιάζουν ορισμένες αντενδείξεις, με κυριότερη την περίπτωση της [[Στεφανιαία καρδιακή νόσος|στεφανιαίας νόσου]] (διαγνωσμένης ή πιθανής), του ΑΕΕ ή άλλων αγγειοπαθειών, της ημιπληγικής ημικρανίας και της ημικρανίας της βασικής αρτηρίας, ενώ δεν πρέπει να συνδυάζονται εντός του ίδιου 24ωρου με εργοταμινικά παράγωγα. Αγωγή πρόληψης απαιτείται στην περίπτωση που εμφανίζονται σοβαρές εξάρσεις που προκαλούν διαταραχή στην καθημερινή λειτουργικότητα για περισσότερες από 1-2 φορές την εβδομάδα. Αυτή χρησιμοποιεί την [[προπρανολόλη]] και τους λοιπούς β-αναστολείς με πολύ καλά αποτελέσματα, εφόσον δεν συνυπάρχουν αντενδείξεις. Χρησιμοποιούνται επίσης τα [[Επιληψία|αντιεπιληπτικά]] και τα [[Κατάθλιψη|αντικαταθλιπτικά]] φάρμακα.

Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες εξ ορισμού δεν αναμένεται να εμφανίσουν επιπλοκές. Ωστόσο, πολύ σπάνια περιγράφεται η «κακοήθης ημικρανία», όπου μία εντελώς «κανονική» κατά άλλα ημικρανία μπορεί εάν παραταθεί να προκαλέσει εγκεφαλικό έμφρακτο, δηλαδή κανονικό [[αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο]]. Ως προς τις επιπλοκές της πρωτοπαθούς κεφαλαλγίας θα πρέπει μάλλον περισσότερη έμφαση να δοθεί σε αυτές που αφορούν την κακή και ανορθολογική χρήση φαρμάκων, με προεξάρχον ανάμεσα σε αυτές, το σύνδρομο κατάχρησης αναλγητικών, καθώς και τις γαστρεντερικές (αντιφλεγμονώδη), ηπατικές (παρακεταμόλη) ή νεφρικές (αντιφλεγμονώδη) βλάβες.

Πέραν αυτών, οι κίνδυνοι στην κεφαλαλγία προέρχονται από τη μη έγκαιρη αναγνώριση σοβαρών νευρολογικών καταστάσεων που πρωτοεκδηλώνονται με κεφαλαλγία. Μεταξύ αυτών διαβόητο είναι το [[ανεύρυσμα]] του [[Εγκέφαλος|εγκεφάλου]]. Ένα ανεύρυσμα μπορεί να εκδηλωθεί για πρώτη φορά με μία πολύ μικρή και αυτοπεριοριζόμενη «διαρροή» που προκαλεί μόνο κεφαλαλγία αιφνίδιας έναρξης, ενώ επίκειται ρήξη του και μεγαλύτερη [[αιμορραγία]] (του τύπου της υπαραχνοειδούς αιμορραγίας), συχνά καταστροφική.

Στην κεφαλαλγία τάσης, η [[παρακεταμόλη]] συνήθως επαρκεί. Η καλύτερη πρακτική είναι να λαμβάνει κανείς την παρακεταμόλη αμέσως μόλις αντιλαμβάνεται την έναρξη του πονοκεφάλου. Η δόση της παρακεταμόλης με πλήρες αναλγητικό αποτέλεσμα είναι τα 1000 mg. Η δόση αυτή ωστόσο, καλό να μην επαναληφθεί πριν την πάροδο 8ώρου. Αντίθετα, η δόση των 500 mg μπορεί να επαναληφθεί σε 4 ώρες εάν απαιτείται. Στην περίπτωση που δεν επέλθει ανακούφιση ή που από το ιστορικό χρήσης παρακεταμόλης δεν αναμένεται ανακούφιση, εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑ) φάρμακα, με συνηθέστερο εκπρόσωπο την ασπιρίνη. Όλα τα ΜΣΑ είναι αποτελεσματικά, όποτε θα πρέπει να δίνεται σημασία στη δυνατότητα πρόκλησης ανεπιθύμητων ενεργειών, κυρίως από το στομάχι και θα πρέπει να μην υπάρχει ιστορικό γαστρίτιδας ή έλκους. Προσοχή χρειάζεται επίσης στην καρδιακή ανεπάρκεια, στο άσθμα, στην αρτηριακή υπέρταση και στη νεφρική ανεπάρκεια. Η επαναλαμβανόμενη χρήση των ΜΣΑ θα πρέπει να είναι ακόμη πολύ πιο μετρημένη σε σχέση με αυτήν της παρακεταμόλης.

Στην περίπτωση της ημικρανιακής κρίσης γενικά ισχύουν τα παραπάνω, με την επισήμανση ότι η παρακεταμολη δεν έχει συνήθως καλή δράση και είναι απαραίτητη η προσφυγή σε ένα ΜΣΑ του οποίου καλό είναι να γνωρίζουμε καλά τη δοσολογία και τις αντενδείξεις. Η ασπιρίνη θα πρέπει να χορηγείται στην πλήρη δόση ενηλίκου, δηλαδή τα 1000 mg. Αν χορηγηθεί παρακεταμόλη, πολύ γρηγορότερη έναρξη δράσης έχουν οι διαλυόμενες μορφές. Γενικά στην ημικρανία έχει πολύ μεγάλη σημασία ο χρόνος λήψης της αγωγής, αφού εάν ο πόνος «έχει εγκατασταθεί για τα καλά», η απάντηση στην αναλγητική αγωγή είναι αποδεδειγμένα μικρότερη. Έτσι, καλό είναι ο ασθενής να προμηθεύεται το σκεύασμα που τον βοηθά ώστε να το λαμβάνει εγκαίρως. Η παραπάνω αρχή εξάλλου αποτελεί λόγο αποκλεισμού ορισμένων ΜΣΑ με βραδεία έναρξη δράσης.

Κατόπιν συνταγής ιατρού μπορούν να χορηγηθούν και οι [[τριπτάνες]], με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι κανόνες ασφάλειας που αναφέρονται παραπάνω, ο ίδιος ο ασθενής είναι βέβαιος για τη διάγνωση και την απάντηση του πονοκεφάλου του στην αγωγή, έχει ξαναλάβει τριπτάνη με συνταγή νευρολόγου και είναι βέβαια αξιόπιστος. Οι διαφορές τριπτανες έχουν διαφορετικό προφίλ έναρξης και αποδρομής της δράσης, ενώ μία τριπτανη μπορεί να είναι αποτελεσματική σε συγκεκριμένο ασθενή τη στιγμή που μία άλλη απέτυχε. Οι συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες των τριπτανών περιλαμβάνουν αστάθεια, ζάλη, ναυτία και συσφικτικό αίσθημα σε διαφορά σημεία του σώματος.