Δημήτριος Β΄ Αιτωλικός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Επανεκκίνηση λήμματος :-) |
||
Γραμμή 1:
{{Infobox Royalty
|όνομα = Δημήτριος Β' Αιτωλικός
|χρώμα = background:#000080; color:yellow
|εικόνα =
|μέγεθος_εικόνας =
|λεζάντα =
|τίτλος = Ηγεμόνας του Βασιλείου της Μακεδονίας
|περίοδος_εξουσίας = 239 - 229 π.Χ.
|ημ_στέψης =
|τόπος_στέψης =
|προκάτοχος = [[Αντίγονος Β' Γονατάς]]
|διάδοχος = [[Αντίγονος Γ' Δώσων]]
|σύζυγος = [[Νίκαια η Κορίνθια|Νίκαια]]<br>[[Στρατονίκη της Μακεδονίας|Στρατονίκη]]<br>[[Φθία της Μακεδονίας|Φθία]]<br>[[Χρυσηίς της Μακεδονίας|Χρυσηίς]]
|επίγονοι = '''Από τη Στρατονίκη:'''<br>[[Απάμα Α' της Βιθυνίας|Απάμα]]<br>'''Από τη Φθία ή τη Χρυσηίδα:'''<br>[[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φίλιππος Ε']]
|βασιλικός_οίκος = [[Δυναστεία των Αντιγονιδών]]
|πατέρας = [[Αντίγονος Β' Γονατάς]]
|μητέρα = [[Φίλα Β'|Φίλα Β']]
|ημ_γέννησης = περ. 276 π.Χ.
|τόπος_γέννησης =
|ημ_θανάτου = 229 π.Χ.
|τόπος_θανάτου =
|τόπος_ταφής =
|θρησκεία =
|υπογραφή =
}}
Ο '''Δημήτριος Β' ο Αιτωλικός''' (περ. [[276 π.Χ.|276]] - [[229 π.Χ.]]) υπήρξε βασιλιάς της [[Μακεδονικό βασίλειο|Μακεδονίας]] κατά την περίοδο [[239 π.Χ.|239]] - [[229 π.Χ.]], μέλος της [[Ελληνιστική περίοδος|ελληνιστικής]] [[Δυναστεία των Αντιγονιδών|Δυναστείας των Αντιγονιδών]]. Πατέρας του ήταν ο [[Αντίγονος Β' Γονατάς]] <ref name="aemilius8">Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Αιμίλιος Παύλος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aemilius*.html#8 §8]</ref> και μητέρα του η [[Φίλα Β']], συνεπώς συνδύαζε το αίμα δύο εκ των επιφανέστερων στρατηγών του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδου]]: εκείνο του [[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος|Αντίγονου του Μονόφθαλμου]] και εκείνο του [[Σέλευκος Α' Νικάτωρ|Σέλευκου του Νικάτορος]].
Η βασιλεία του υπήρξε σχετικά σύντομη και οι πληροφορίες που σήμερα διαθέτουμε για τη ζωή του είναι αποσπασματικές. Τα πιο αξιοσημείωτα στοιχεία της είναι η διεξαγωγή ενός μακροχρόνιου πολέμου ενάντια στην [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλική]] και την [[Αχαϊκή Συμπολιτεία]],<ref name="war">Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/20*.html#5 20.5]</ref> του λεγόμενου [[Δημητριακός Πόλεμος|Δημητριακού Πολέμου]], καθώς και η ταραγμένη κατάσταση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει στην [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]] μετά την κατάλυση της [[Μοναρχία|μοναρχίας]] στη χώρα.
== Βιογραφικά στοιχεία ==
==== Νεανικά κατορθώματα ====
Ο Δημήτριος γεννήθηκε γύρω στο [[275 π.Χ.]] μερικούς μήνες μετά την παλινόρθωση των Αντιγονιδών στο θρόνο της Μακεδονίας και το γάμο του πατέρα του με τη [[Φίλα Β'|Φίλα]], πριγκίπισσα των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]].<ref name="mak317">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 317.</ref>
Γύρω στο [[265 π.Χ.|265]]-[[260 π.Χ.]], όσο ο βασιλιάς Αντίγονος ο Γονατάς, ήταν απασχολημέρνος με μάχες κατά των [[Δυναστεία των Πτολεμαίων|Πτολεμαίων]], των [[Αρχαία Σπάρτη|Σπαρτιατών]], των [[Γαλάτες|Γαλατών]] και τελικά των [[Αρχαία Αθήνα|Αθηναίων]], ο βασιλιάς της [[Αρχαία Ήπειρος|Ηπείρου]], [[Αλέξανδρος Β' της Ηπείρου|Αλέξανδρος Β']], βρήκε την ευκαιρία να περάσει τα μακεδονικά σύνορα.<ref name=jus262>Ιουστίνος, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου», [http://www.forumromanum.org/literature/justin/english/trans26.html#2 26.2]</ref> Ο Αντίγονος έσπευσε πίσω στη χώρα του για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο, ωστόσο, πολλοί από τους άνδρες του τον εγκατέλειψαν με αποτέλεσμα να χάσει τόσο τα εδάφη του στην Ήπειρο, όσο και το θρόνο της Μακεδονίας.<ref name=jus262/> Εντούτοις, ο γιος του, Δημήτριος, αν και ήταν ακόμη στην εφηβεία, συγκέντρωσε στρατό όσο απουσίαζε ο πατέρας του και όχι μόνο ανέκτησε τη Μακεδονία, αλλά και έδιωξε προσωρινά τον Αλέξανδρο από το θρόνο του.{{Ref_label|A|α|none}}<ref name=jus262/> Ορισμένοι ιστορικοί, ανάμεσα στους οποίους και ο [[Γερμανοί|Γερμανός]] [[Γιόχαν Γκούσταβ Ντρόισεν|Ντρόισεν]], αμφισβητούν την εγκυρότητα αυτής της πληροφορίας, καθώς θεωρούν πως ο νεαρός πρίγκιπας ήταν υπερβολικά νέος την εποχή εκείνη.<ref name="smith">Smith (1870)</ref>
==== Διπλωματικοί γάμοι ====
Ο Δημήτριος, σύμφωνα με τις πληροφορίες που διασώζονται μέχρι σήμερα από τις αρχαίες πηγές, σύναψε αρκετούς γάμους, καθένας από τους οποίους έκρυβε κάποιο ξεχωριστό πολιτικό ενδιαφέρον.
Όταν ο Αλέξανδρος, τύραννος της [[Αρχαία Κόρινθος|Κορίνθου]], απεβίωσε, η διοίκηση του τόπου πέρασε στα χέρια της συζύγου του, [[Νίκαια η Κορίνθια|Νίκαιας]]. Ο Αντίγονος επιθυμούσε διακαώς να προσαρτήσει την πόλη στη σφαίρα επιρροής του, ωστόσο γνώριζε πως μια ανοιχτή επίθεση θα ήταν μάταιος κόπος.<ref name="aratus17">Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Άρατος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aratus*.html#17 §17]</ref> Συνεπώς σκέφτηκε το παρακάτω στρατήγημα: έστειλε στην Κόρινθο το Δημήτριο να προσεγγίσει τη Νίκαια ζητώντας τη σε γάμο. Ήταν βέβαιως πως η γηραιά κυρία θα θεωρούσε κολακευτική την προοπτική της συντροφιάς ενός νεαρού πρίγκηπα, όπως και έγινε, αν και η άμυνα της Κορίνθου δεν χαλάρωσε στο ελάχιστο.<ref name="aratus17"/><ref name="poly61">Πολύαινος, «Στρατηγήματα», [http://www.attalus.org/translate/polyaenus4B.html#6.1 Αντίγονος]</ref> Ωστόσο, εν μέσω των γαμήλιων εορτασμών, κι ενώ η Νίκαια μετέβαινε με τιμές σε μια θεατρική παράσταση στο φορείο του ίδιου του Αντίγονου, ο ηλικιωμένος βασιλιάς αποβιβάστηκε σε κάποιο σημείο και κινήθηκε ταχύτατα προς την [[Ακροκόρινθος|Ακροκόρινθο]], το κεντρικό φρούριο της πόλης.<ref name="aratus17"/><ref name="poly61"/> Αν και η πύλη ήταν κλειδωμένη, οι στρατιώτες μπερδεμένοι σχετικά με το τι έπρεπε να κάνουν μιας και επρόκειτο για συγγενή πλέον της κυρίας τους, την άνοιξαν. Με τον τρόπο αυτό η πόλη πέρασε σε [[Μακεδόνες|μακεδονικά]] χέρια, με τους εορτασμούς να συνεχίζονται στους δρόμους της πόλης.{{Ref_label|B|β|none}}<ref name="aratus17"/><ref name="poly61"/>
Ο Δημήτριος σύναψε αργότερα [[Γάμος|γάμο]] με μια πριγκίπισσα των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]], ηγεμόνων της [[Συρία|Συρίας]]. Η κοπέλλα ονομαζόταν [[Στρατονίκη της Μακεδονίας|Στρατονίκη]] και ήταν στην πραγματικότητα εξαδέλφη του, καθώς και οι δύο αποτελούσαν εγγόνια του [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Δημητρίου του Πολιορκητή]].<ref>Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius3.html#249 σελ. 249]</ref> Το ζευγάρι απέκτησε μία κόρη, την [[Απάμα Α' της Βιθυνίας|Απάμα]], η οποία αργότερα νυμφεύτηκε το βασιλιά της [[Βιθυνία|Βιθυνίας]], [[Προυσίας Α' της Βιθυνίας|Προυσία Α']], φέρνοντας στον κόσμο το διάδοχό του, [[Προυσίας Β' της Βιθυνίας|Προυσία Β']].
Όταν ο Αλέξανδρος Β' της Ηπείρου απεβίωσε, η χήρα βασίλισσα [[Ολυμπιάδα της Ηπείρου|Ολυμπιάδα]] ανέλαβε την κηδεμονία των ανήλικων παιδιών του, καθώς και τη διακυβέρνηση του κράτους.<ref name=jus281>Ιουστίνος, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου», [http://www.attalus.org/translate/justin4.html#28.1 28.1]</ref> Συνειδητοποιώντας πως οι [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλοί]] επιβουλεύονταν τμήμα της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]], το οποίο είχε παραχωρηθεί στον άνδρα της σαν ανταμοιβή για τις υπηρεσίες του σε καιρό πολέμου, απευθύνθηκε στη Μακεδονία για βοήθεια.<ref name=jus281/> Καθώς δεν μπορούσε απλώς να βασιστεί στον οίκτο του Δημητρίου, ο οποίος είχε πλέον ανέλθει στο θρόνο, του προσέφερε σε αντάλλαγμα το χέρι της κόρης της, [[Φθία της Μακεδονίας|Φθίας]].<ref name=jus281/> Ο Δημήτριος δέχτηκε την πρόταση, κάτι που φυσικά εξόργησε τη σύζυγό του, Στρατονίκη. Η τελευταία αναχώρησε τελικά από τη Μακεδονία, βρίσκοντας καταφύγιο στο πατρικό της στη Συρία,<ref name=jus281/> όπου βασίλευε πλέον ο ανηψιός της [[Σέλευκος Β' Καλλίνικος|Σέλευκος Β' ο Καλλίνικος]]. Εκεί προσπάθησε μάταια να προκαλέσει πόλεμο τιμής ανάμεσα στα δύο κράτη, ωστόσο τελικά βρήκε ατιμωτικό θάνατο στη [[Σελεύκεια]].<ref name="mak322">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 322.</ref>
Ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι η Φθια αποτελεί την άγνωστη μητέρα του γιου του Δημητρίου και μετέπειτα βασιλιά της Μακεδονίας, [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φιλίππου Ε']],<ref>Διόδωρος ο Σικελιώτης, «Ιστορική Βιβλιοθήκη», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/28*.html#11 28.11]</ref> αν και ο [[Ευσέβιος ο Καισαρείας|Ευσέβιος]] ονομάζει ρητά ως μητέρα του βασιλιά μια γυναίκα με το όνομα [[Χρυσηίς της Μακεδονίας|Χρυσηίδα]], μια πρώην αιχμάλωτη την οποία πήρε για σύζυγό του ο βασιλιάς.<ref name="chris">Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius2.html#237 σελ. 237]</ref>
==== Άνοδος στο θρόνο ====
[[Αρχείο:240bcAntigonusIIGonatas.jpg|thumb|320px|''Τα βορειοδυτικά σύνορα του Μακεδονικού Κράτους το 240 π.Χ., ένα χρόνο πριν ανέλθει ο Δημήτριος στο θρόνο.'']]
Το [[239 π.Χ.]] ο Αντίγονος πέθανε από φυσικά αίτια σε ηλικία 80 ετών.<ref>Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius3.html#241 σελ. 241]</ref> Τον διαδέχτηκε ο γιος του, Δημήτριος, ο οποίος είχε συμπληρώσει τα τριάντα του χρόνια και κατά πάσα πιθανότητα είχε ήδη συγκυβερνήσει με τον Αντίγονο για μια περίοδο (προσεγγιστικά από το [[257 π.Χ.|257]]-[[256 π.Χ.]]).<ref name="mak317"/>
Η περίοδος της βασιλείας του δεν μας είναι γνωστή με ιδιαίτερες λεπτομέρειες. Στις αρχαίες πηγές εντοπίζουμε αποσπασματικές αναφορές στο όνομά του, οι οποίες κυρίως αφορούν τη δράση του στο στρατιωτικό πεδίο. Ο Ευσέβιος ανάμεσα στα κατορθώματα του Δημητρίου κατονομάζει την κατάκτηση της [[Λιβύη|Λιβυής]] και της [[Κυρήνη|Κυρήνης]] - πράγμα που δεν επιβεβαιώνεται από κάπου αλλού - ενώ κατάφερε να διατηρήσει ανέπαφη τη σφαίρα επιρροής που κληρονόμησε από τον Αντίγονο.<ref name="chris"/>
Στο βορρά, μαρτυρίες θέλουν τη φυλή των [[Παίονες|Παιόνων]] να ανεξαρτητοποιείται από τους [[Μακεδόνες]] κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Δημητρίου.<ref name="mak318">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 318.</ref> Στην ανατολή η [[Χαλκιδική]] και οι ακτές τουλάχιστον μέχρι τους [[Φίλιπποι|Φιλίππους]] άνηκαν ακόμη στη σφαίρα επιρροής των [[Αντιγονίδες|Αντιγονιδών]].<ref name="mak318"/> Η [[Εύβοια]] με τη σειρά της βρισκόταν υπό την επίβλεψη των Μακεδόνων.<ref name="mak321">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 321.</ref> Η [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], παρόλο που τυπικά δεν ήταν υπό κατάληψη, αποτελούσε ισχυρό προπύργιο των Μακεδόνων, διαθέτοντας οχυρά στον [[Πειραιάς|Πειραιά]] και τη [[Μουνιχία]].<ref name="mak321"/> Τέλος, στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]], φιλικά προσκείμμενες στους Μακεδόνες ήταν οι πόλεις [[Μεγαλόπολη]], [[Άργος]], [[Ορχομενός]] και [[Φλειούς]], όλες υπό το καθεστώς [[Τυραννίδα|τυραννίδας]].<ref name="mak321"/> Ο Αντίγονος σε γενικές γραμμές ακολούθησε την πολιτική του πατέρα του, καλλιεργώντας φιλικές σχέσεις με τους τυράννους που διοικούσαν τις διάφορες πόλεις της Πελοποννήσου και υποστηρίζοντάς τους ενάντια στα συμφέροντα της [[Αχαϊκή Συμπολιτεία|Αχαϊκής Συμπολιτείας]].<ref name="poly244">Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#44 2.44]</ref>
Παράλληλα κληρονόμησε και μια σειρά από προβλήματα διπλωματικής φύσης. Η αυξανόμενη επιρροή της [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλικής Συμπολιτείας]] αποτελούσε απειλή για τα εδάφη του Δημητρίου στη [[Θεσσαλία]], ενώ το γεγονός ότι οι Αιτωλοί διαχειρίζονταν το πέρασμα των [[Θερμοπύλες|Θερμοπυλών]] καθιστούσε προβληματική την επικοινωνία με το νότο.<ref name="mak318"/> Επιπροσθέτως στην Πελοπόννησο, η Αχαϊκή Συμπολιτεία υπό το στρατηγό [[Άρατος|Άρατο]] παρενοχλούσε τους τυράννους που υποστήριζαν οι Μακεδόνες, οι οποίοι προφανώς χρησίμευαν ως γραμμή άμυνας κατά των επιθέσεων από το νότο (και ιδιαίτερα από τους [[Πτολεμαίοι|Πτολεμαίους]]).<ref name="mak318"/> Πέραν προσωπικής τους περιοχής και της πόλης της [[Σικυώνα|Σικυώνας]], οι Αχαιοί είχαν προσαρτήσει μια εκτεταμμένη περιοχή στο [[Σαρωνικός κόλπος|Σαρωνικό Κόλπο]] που περιελάμβανε τα [[Μέγαρα]], την [[Κόρινθος|Κόρινθο]], την [[Επίδαυρος|Επίδαυρο]] και την [[Τροιζήνα]], ενώ απολάμβαναν και την υποστήριξη της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]].<ref name="mak321"/>
==== Δημητριακός Πόλεμος ====
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του ιστορικού [[Πολύβιος|Πολύβιου]] ο Δημήτριος ενεπλάκη σε πόλεμο με την [[Αιτωλική Συμπολιτεία]].<ref name="war"/> Από το γεγονός αυτό, που αποτελεί και το χαρακτηριστικότερο της βασιλείας του, έλαβε την επωνυμία «Αιτωλικός», ενώ η εν λόγω σύγκρουση αποκαλείται συχνά από τους μελετητές ως «[[Δημητριακός Πόλεμος]]». Οι λεπτομέρειες του πολέμου είναι πρακτικά άγνωστες σε εμάς, εικάζεται ωστόσο πως σχετιζόταν με την κυριαρχία στην περιοχή της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]].
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, στο πλευρό των Αιτωλών συντάχθηκε η [[Αχαϊκή Συμπολιτεία]], με τα δύο [[Ομοσπονδιακό κράτος|ομοσπονδιακά κράτη]] να συνάπτουν προσωρινή [[εκεχειρία]], παρά το γεγονός ότι συχνά τα συμφέροντά τους ήταν αντικρουόμενα.<ref name="poly244"/> Κύριος αντίπαλος του Δημητρίου αναδείχτηκε ο στρατηγός [[Άρατος της Σικυώνας|Άρατος]], με καταγωγή από την πόλη της [[Σικυώνα|Σικυώνας]]. Ο τελευταίος έτρεφε βαθειά αντιμακεδονικά συναισθήματα, ενώ παράλληλα επιθυμούσε έντονα την κατάληψη των [[Αρχαία Αθήνα|Αθηνών]].<ref>Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Άρατος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aratus*.html#34 §34]</ref> Επιφανέστερος των Αιτωλών την περίοδο αυτή ήταν ο στρατηγός Πανταλέων.
Όπως προειπώθηκε ο Δημήτριος σύναψε ισχυρούς δεσμούς με την [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]] όταν δέχτηκε για σύζυγο την πριγκίπισσα των [[Δυναστεία των Αιακιδών|Αιακιδών]], [[Φθία της Μακεδονίας|Φθία]]. Δεν είναι προφανές γιατί ο βασιλιάς δέχτηκε αυτή την επιγαμία, η οποία και θα τον έφερνε με μαθηματική ακρίβεια σε ρήξη με την Αιτωλική Συμπολιτεία. Υπάρχουν πολλές θεωρίες, αν και η επικρατούσα θέλει τους Μακεδόνες να προσπαθούν να παρεμποδίσουν με τη μέθοδο αυτή την προσάρτηση της Ηπείρου στην επικράτεια των Αιτωλών.<ref name="mak323">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 323.</ref> Η αποστολή μακεδονικού στρατού στην Ήπειρο με στόχο την προστασία της Δυτικής Ακαρνανίας δεν καταγράφεται ρητά σε κάποια πηγή. Ωστόσο ο [[Γεωγραφία|γεωγράφος]] [[Στράβων]] αναφέρει πως τα στρατεύματα του βασιλιά ανάγκασαν τους κατοίκους μιας πόλης με το όνομα Πλεύρον να κατασκευάσουν αργότερα την πόλη τους σε νέα τοποθεσία, καθώς η παλαιά καταστράφηκε.<ref>Στράβων, «Γεωγραφικά», [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Strab.+10.2.4 10.2.4]</ref>
Είναι γνωστό πως κατά τη διάρκεια του πολέμου ο Δημήτριος πραγματοποίησε εισβολή στη [[Βοιωτία]] η οποία είχε ταχθεί με το στρατόπεδο των Συμπολιτειών. Σύμφωνα με τον Πολύβιο, κατά την άφιξη των Μακεδόνων το [[Κοινόν των Βοιωτών]] διακήρυξε άμεσα την απομάκρυνσή του από το πλευρό των Αιτωλών και υποτάχθηκε απόλυτα στη βούληση των Μακεδόνων.<ref name="war"/>
Σημαντικό χτύπημα για το Δημήτριο υπήρξε ωστόσο η προσάρτηση το [[235 π.Χ.]] της [[Μεγαλόπολη|Μεγαλόπολης]] στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Άρατο και τον τύραννο της πόλης, [[Λυδιάδης|Λυδιάδη]].<ref name="mak323">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 330.</ref>
==== Ένταση στην Ήπειρο ====
[[Αρχείο:KingdomofAgron.png|thumb|290px|''Εξέλιξη στο πέρασμα του χρόνου των συνόρων του Ιλλυρικού Κράτους με τους Μακεδόνες και τα βαρβαρικά φύλα του βορρά.'']]
Όσο μαινόταν ο Δημητριακός Πόλεμος η [[Δυναστεία των Αιακιδών]] στην Ήπειρο οδηγήθηκε στη δύση της μετά το θάνατο της τελευταίας της βασίλισσας, της [[Δηιδάμεια Β' της Ηπείρου|Δηιδάμειας]], περίπου το [[233 π.Χ.]] Μοναδικό μέλος της βασιλικής οικογένειας εν ζωή ήταν η [[Νηρηΐς]], κόρη του περίφημου [[Πύρρος της Ηπείρου|Πύρρου]] και σύζυγος του τυράννου των [[Συρακούσες|Συρακουσών]] [[Γέλων Β' των Συρακουσών|Γέλωνα Β']].<ref name=jus283>Ιουστίνος, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου», [http://www.attalus.org/translate/justin4.html#28.3 28.3]</ref> Η [[μοναρχία]] καταλύθηκε και οι ηπειρωτικές πόλεις, πλέον υπό το [[Δημοκρατία|δημοκρατικό πολίτευμα]], συνασπίστηκαν σε ομοσπονδιακό κράτος, το «Κοινόν των Ηπειρωτών».
Η πολιτική κατάσταση χαρακτηριζόταν ακόμη από ένταση όταν οι Αιτωλοί εισήλθαν στην Ακαρνανία με επεκτατικές διαθέσεις. Η πόλη [[Μέδιον]], η οποία και πολιορκήθηκε στενά, δελέασε το Δημήτριο με την υπόσχεση αμοιβής προκειμένου να λάβει βοήθεια. Ο βασιλιάς με τη σειρά του απευθύνθηκε στον ηγεμόνα των [[Αρδιαίοι|Αρδιαίων]] [[Ιλλυριοί|Ιλλυριών]], που ονομαζόταν [[Άγρων της Ιλλυρίας|Άγρων]], προκειμένου να στείλει στρατιωτική βοήθεια.<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#2 2.2]</ref> Η πόλη σώθηκε το [[231 π.Χ.]],<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#3 2.3]</ref> εντούτοις ο Άγρων γεμάτος αυτοπεποίθηση θέλησε να προχωρήσει την εκστρατεία του. Ο θάνατος τον πρόλαβε καθώς ασθένησε με [[πλευρίτιδα]],<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#4 2.4]</ref> εντούτοις η σύζυγός του, [[Τεύτα της Ιλλυρίας|Τεύτα]], αποφάσισε να συνεχίσει τις αψημαχίες: ένα τμήμα ιλλυριακού στρατού χτύπησε την [[Ηλεία]] και τη [[Μεσσηνία]], ενώ ένα δεύτερο την Ήπειρο.<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#5 2.5]</ref>
Οι Ηπειρώτες απελπισμένοι στράφηκαν στους Αιτωλούς και τους Αχαιούς για βοήθεια. Εντούτοις όταν ο κίνδυνος πέρασε, διαπραγματεύτηκαν με τους Ιλλυριούς συμφωνόντας στη συνεργασία των δύο λαών και απομακρύνθηκαν από τις Συμπολιτείες το [[230 π.Χ.]]<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#6 2.6]</ref> Το [[229 π.Χ.]], ένας νέος στρατός των Ιλλυριών λεηλάτησε την ακτή της Ηπείρου, κατανίκησε ένα στόλο της Αχαϊκής και της Αιτωλικής Συμπολιτείας στους [[Παξοί|Παξούς]] και κατέλαβε την [[Κέρκυρα]] όπου εγκαταστάθηκε ιλλυρική φρουρά υπό το [[Δημήτριος εκ Φάρου|Δημήτριο εκ Φάρου]]. Με τη σειρά της η [[Επίδαμνος]] πολιορκήθηκε.<ref>Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#9 2.9 - 2.10]</ref>
Παράλληλα, το [[230 π.Χ.]] οι κτίσεις του Δημητρίου, με αφετηρία την Ήπειρο, δέχτηκαν επιθέσεις από τους [[Δάρδανοι|Δαρδάνους]], οι οποίοι υποχρέωσαν σε ήττα το Μακεδόνα βασιλιά.<ref>Ιουστίνος, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου: Πρόλογοι», [http://www.tertullian.org/fathers/justinus_08_prologi.htm §28]</ref>
==== Θάνατος και κληρονομιά ====
Ο Δημήτριος κυβέρνησε συνολικά για δέκα χρόνια, με το θάνατό του να λαμβάνει χώρα ξαφνικά, την εποχή που οι [[Αρχαία Ρώμη|Ρωμαίοι]] επενέβησαν για πρώτη φορά στην Ιλλυρία.<ref name="poly244"/>
Ο θάνατος του Μακεδόνα βασιλιά, σύμφωνα με τον Πολύβιο, άφησε έκθετους τους τυράννους των διαφόρων πόλεων της Πελοποννήσου, των οποίων υπήρξε προστάτης και παροχέας αγαθών. Έτσι ο ένας μετά τον άλλο, επέστρεψαν την εκτελεστική εξουσία στους συμπολίτες τους, που με τη σειρά τους ένωσαν τις δυνάμεις τους με την Αχαϊκή Συμπολιτεία.<ref name="poly244"/>
Πεθαίνοντας ο Δημήτριος άφησε κληρονόμο του θρόνου του το γιο του, [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φίλιππο]]. Ο τελευταίος ωστόσο ήταν ακόμη νεαρό αγόρι, κι έτσι οι επιφανείς Μακεδόνες, φοβούμενοι την αναρχία που ίσως ξεσπούσε, κάλεσαν τον πρώτο εξάδελφο του αποθανόντος βασιλιά και επίσης εγγονό του [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Πολιορκητή]], τον [[Αντίγονος Γ' Δώσων|Αντίγονο]], να αναλάβει τη διακυβέρνηση.<ref name="aemilius8"/> Τον πάντρεψαν με τη μητέρα του Φιλίππου και του έδωσαν τα αξιώματα του αντιβασιλέως και του αρχιστράτηγου. Όταν δε διέγνωσαν πως επρόκειτο για ικανό κυβερνήτη, ωφέλιμο για το γενικό καλό, του απέδωσαν τον πλήρη τίτλο του βασιλιά.<ref name="aemilius8"/><ref name=jus283/> Μετά το θάνατο του τελευταίου το [[221 π.Χ.]], ο δεκαεπτάχρονος πλέον Φίλιππος, δεν παρέλαβε απλώς μία Μακεδονία και πάλι ισχυρή, αλλά επέδειξε και αξιοσημείωστες ικανότητες, οδηγώντας τους υπηκόους του να πιστέψουν πως ίσως είχε τη δύναμη να χαρίσει στη Μακεδονία και πάλι μεγάλο μέρος από τη χαμένη της αίγλη.<ref name="aemilius8"/>
== Σημειώσεις ==
<div class="references-small" style="font-size:85%; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1; column-count:1;"><i>
'''α.''' {{Note_label|A|α|none}} Ο Ευσέβιος στο «Χρονικό» του αναφέρει ότι ο Δημήτριος νίκησε τον πατέρα του Αλεξάνδρου, Πύρρο της Ηπείρου, σε μάχη στα Δέρδια.<ref>Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius2.html#243 σελ. 243]</ref><br>
'''β.''' {{Note_label|B|β|none}} Η Κόρινθος καταλήφθηκε τελικά το 243 π.Χ. από τον Άρατο εκ μέρους της Αχαϊκής Συμπολιτείας, προτού ανέλθει ο Δημήτριος στο θρόνο της Μακεδονίας.
</i></div>
== Χρονολόγιο ==
<br>
{| align = "center" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: white; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; width: 85%; "
|- bgcolor=000080 align="center"|-
| width = 7%; align = center | <span style="color: yellow;">'''Έτος'''
| align = center | <span style="color: yellow;">'''Γεγονός'''
|-
| Γέννηση του '''
|-
| Εισβολή του [[Πύρρος της Ηπείρου|Πύρρου της Ηπείρου]] στη Μακεδονία.
|-
| Εκστρατεία του Πύρρου στη νότια Ελλάδα. Μετά από σειρά μαχών με τον Αντίγονο, σκοτώνεται στο [[Άργος]].
|-
|
| Κατάκτηση της Μακεδονίας από το γιο του Πύρρου, τον [[Αλέξανδρος Β' της Μακεδονίας|Αλέξανδρο Β']]. Ο Δημήτριος τον απωθεί με επιτυχία.
|-
| align = center | 251 π.Χ.
| Ο [[Άρατος της Σικυώνας|Άρατος]] από τη [[Σικυώνα]] θανατώνει τον τύραννο της πόλης, το [[Νικοκλής της Σικυώνας|Νικοκλή]].
|-
|
| Γάμος του Δημητρίου με τη [[Νίκαια η Κορίνθια|Νίκαια]] στην [[Αρχαία Κόρινθος|Κόρινθο]] και κατάληψη της πόλης.
|-
| Κατάληψη της Κορίνθου από τον Άρατο.
|-
| Η προσπάθεια του [[Άγης Δ' της Σπάρτης|Άγη Δ']] στη [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτη]] για κοινωνική μεταρρύθμιση αποτυγχάνει.
|-
| align = center | 241 π.Χ.
| Ο [[Άτταλος Α' της Περγάμου|Άτταλος Α']] διαδέχεται τον [[Ευμένης Α' της Περγάμου|Ευμένη Α' της Περγάμου]].
|-
| align = center | 240 π.Χ.
| Αντιμακεδονική συμμαχία ανάμεσα στην [[Αχαϊκή Συμπολιτεία|Αχαϊκή]] και [[Αιτωλική Συμπολιτεία]].
|-
| Θάνατος του Αντίγονου
|-
| align = center | 238 π.Χ.
| Γέννηση του [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φιλίππου Ε']], γιου του Δημητρίου Αιτωλικού και της [[Φθία της Μακεδονίας|Φθίας]] ή της [[Χρυσηίς της Μακεδονίας|Χρυσηίδας]].
|-
| Ο [[Κλεομένης Γ' της Σπάρτης|Κλεομένης Γ']] γίνεται βασιλιάς στη Σπάρτη.
|-
| Εισβολή του Δημητρίου στη [[Βοιωτία]].
|-
| Ο Δημήτριος αποτρέπει αιφνιδιαστική επίθεση στο Άργος και την Αθήνα από τον Άρατο. Ένταξη της [[Μεγαλόπολη|Μεγαλόπολης]] στην Αχαϊκή Συμπολιτεία.
|-
|
| Ανατροπή της [[Μοναρχία|μοναρχίας]] στην [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]]. Οι κάτοικοι της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]] ζητούν τη βοήθεια του Δημητρίου κατά την επίθεση στη χώρα τους από τους Αιτωλούς. Ο Δημήτριος στέλνει τους [[Ιλλυριοί|Ιλλυριούς]] να τους βοηθήσουν.
|-
| Η [[
|-
| Οι Ιλλυριοί νικούν τους Αιτωλούς, αλλά επιτίθενται στην Ήπειρο. Η τελευταία ζητά τη βοήθεια των Συμπολιτειών.
|-
| Η Ήπειρος αποκηρύσσει τις Συμπολιτείες και έρχεται σε συννενόηση με τους Ιλλυριούς.
|-
| Οι Ιλλυριοί αναδεικνύονται νικητές σε ναυμαχία στους [[Παξοί|Παξούς]], ενώ λίγο αργότερα καταλαμβάνουν την [[Κέρκυρα]]. Η [[Επίδαμνος]] πολιορκείται.
|-
| Απρόσμενος θάνατος του Δημητρίου. Διάδοχός του ορίζεται ο εξάδερφός του [[Αντίγονος Γ' Δώσων]] ως επίτροπος του ανήλικου Φιλίππου Ε'.
|}
<br>
== Δείτε Επίσης ==
* [[Αιτωλική Συμπολιτεία]]
* [[Αντίγονος Β' Γονατάς]]
* [[Αρχαία Ήπειρος]]
* [[Αχαϊκή Συμπολιτεία]]
* [[Δημητριακός Πόλεμος]]
* [[Ιλλυριοί]]
* [[Μακεδονικό βασίλειο]]
* [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας]]
== Παραπομπές ==
{{Παραπομπές|2}}
== Βιβλιογραφία ==
<div class="references-small" style="font-size:85%; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1; column-count:1;">
'''Πρωτογενείς πηγές (Έλληνες και Ρωμαίοι)'''
* [[Διόδωρος Σικελιώτης]], ''«Ιστορική Βιβλιοθήκη»'', [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/home.html Αγγλικά]
*[[Ευσέβιος ο Καισαρείας]], ''«Χρονικό»'', [http://www.attalus.org/translate/eusebius.html Αγγλικά]
*[[Ιουστίνος (ιστορικός)|Ιουστίνος]], ''«Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου»'', [http://www.forumromanum.org/literature/justin/english/index.html Λατινικά, Αγγλικά, Γαλλικά]
*[[Ιουστίνος (ιστορικός)|Ιουστίνος]], ''«Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου: Πρόλογοι»'', [http://www.tertullian.org/fathers/justinus_08_prologi.htm Αγγλικά]
* [[Πλούταρχος]], ''«Βίοι Παράλληλοι: Αιμίλιος Παύλος»'', [[:s:Βίοι Παράλληλοι/Αιμίλιος Παύλος|Αρχαία Ελληνικά]], [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aemilius*.html Αγγλικά]
* [[Πλούταρχος]], ''«Βίοι Παράλληλοι: Άρατος»'', [[:s:Βίοι Παράλληλοι/Άρατος|Αρχαία Ελληνικά]], [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aratus*.html Αγγλικά]
* [[Πολύαινος]], ''«Στρατηγήματα»'', [http://www.attalus.org/translate/polyaenus.html Αγγλικά]
* [[Πολύβιος]], ''«Ιστορίαι»'', [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/home.html Αγγλικά]
* [[Στράβων]], ''«Γεωγραφικά»'', [http://www.visitilia.gr/images/stories/statics/Strabo.pdf Αρχαία Ελληνικά], [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Strab.+toc Αγγλικά]
<br>'''Δευτερογενείς πηγές'''
* {{cite book|last=Lemprière Hammond|first=Nicholas Geoffrey |coauthors=Walbank, Frank William |title= [http://books.google.gr/books?id=qpb3JdwuDQIC&printsec=frontcover&dq=A+History+of+Macedonia:+336-167+B.C+By+Nicholas+Geoffrey+Lempri%C3%A8re+Hammond,+Frank+William+Walbank,1988,ISBN-0198148151&source=bl&ots=hBCQjdsO9T&sig=_FgN39XinE1DEZh7whEcUT2a9zY&hl=el&ei=fepyTMKoOITKswa8roHFDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q&f=false «A History of Macedonia: 336-167 B.C»] |publisher=Oxford University Press|location=Οξφόρδη|date=1988|isbn=0198148151}}
</div>
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
<div class="references-small" style="font-size:85%; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1; column-count:1;">
* {{cite web|url= http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0971.html |title= «Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology: Demetrius II» |accessdate= [[24 Αυγούστου]] [[2010]] |author= William Smith |date= 1870 |work= |publisher= |pages= }}
* {{cite web|url= http://www.livius.org/de-dh/demetrius/demetrius_ii.html |title= «Demetrius II» |accessdate= [[24 Αυγούστου]] [[2010]] |author= Jona Lendering |date= 2006 |work= Articles on Ancient History |publisher= Livius.org |pages= }}
* {{cite book|last=Lemprière Hammond|first=Nicholas Geoffrey |coauthors=Walbank, Frank William |title= [http://books.google.gr/books?id=qpb3JdwuDQIC&printsec=frontcover&dq=A+History+of+Macedonia:+336-167+B.C+By+Nicholas+Geoffrey+Lempri%C3%A8re+Hammond,+Frank+William+Walbank,1988,ISBN-0198148151&source=bl&ots=hBCQjdsO9T&sig=_FgN39XinE1DEZh7whEcUT2a9zY&hl=el&ei=fepyTMKoOITKswa8roHFDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q&f=false «A History of Macedonia: 336-167 B.C»] |publisher=Oxford University Press|location=Οξφόρδη|date=1988|isbn=0198148151}}
</div>
{{Πρότυπο:Βασιλείς της Μακεδονίας}}
{{DEFAULTSORT:Δημητριος 02}}
[[Κατηγορία:Βασιλείς της Δυναστείας των Αντιγονιδών]]
[[bg:Деметрий II]]
| |||