Νίκαια (Βιθυνία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η πόλη σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε από τον [[Διόνυσος|Διόνυσο]] κατά την επιστροφή του από την Ινδική εκστρατεία, προς τιμήν της νύμφης [[Νίκαια (μυθολογία)|Νίκαιας]]. Από αυτό το γεγονός τόσο ο Διόνυσος, όσο και ο Ηρακλής (που εξεστράτευσε και αυτός στην Ινδία), ετιμώντο από τους Νικαείς ως ''θεοί προπάτορες'' και στα νομίσματα επιγράφονται με την επωνυμία '''KTICTEC'''. Ο ιστορικός Μέμνων ήθελε την πόλη να κτίζεται από μετανάστες από την πόλη Νίκαια της Λοκρίδος, πλησίον των Θερμοπυλών. Πράγματι η τελευταία καταστράφηκε κατά τον Ιερό πόλεμο και οι Φωκείς γείτονες ξερρίζωσαν τους Νικαείς από την πόλη τους. Οι άστεγοι πλέον κάτοικοι ακολούθησαν τον Μ. Αλέξανδρο μέχρι την Ινδία και κατά την επιστροφή ίδρυσαν στην Βιθυνία μια ομώνυμη πόλη σε ανάμνηση της κατεστραμένης τους πατρίδας. Οι ιστορικοί μελετητές όμως συμφωνούν ότι η πόλη της Βιθυνίας είχε μακεδονικές καταβολές. Προτού κτιστεί η Νίκαια, υπήρχε στο μέρος εκείνο μια αρχαιότερη ελληνική αποικία (σύμφωνα με τον Στέφανο Βυζάντιο) ονόματι Ολβία που κτίστηκε επί του παλαιοτέρου φρυγικού χωρίου '''Αγκώρη''' ή '''Ελικώρη'''. Κατά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου προς ανατολάς, Μακεδόνες άποικοι από την Βοττιαία (περιοχή γύρω από την Πέλλα) εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Ολβίας και μετωνόμασαν την πόλη σε '''Βοττίειον''', όπως αναφέρουν οι ιστορικοί Δίων ο Χρυσόστομος<ref> "γενών ουκ αλλαχόθεν άλλων συνελθόντων φαύλων και ολίγων, αλλά Ελλήνων τε των πρώτων και Μακεδόνων"</ref> και Στέφανος ο Βυζάντιος<ref> στο λήμμα Βοττίειον γράφει: ''πόλις Φρυγίας, έχουσα λίμνην Ατταίαν λεγομένην, τρέφουσαν ύλας'' και στο λήμμα Νίκαια δηλώνει για την πόλη ότι υπήρξε ''Βοττιαίων άποικος''</ref>. Στην συνέχεια όταν η Μικρά Ασία περιήλθε στην κατοχή του [[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος|Αντιγόνου Α΄]] το 311 π.Χ. η πόλη μετωνομάστηκε σε Αντιγόνεια. Το 301 π.Χ. η πρώην επικράτεια του Αντιγόνου περιήλθε στον Λυσίμαχο (που τον νίκησε στην μάχη της Ιψού), ο οποίος κληροδότησε στην πόλη την τελική της ονομασία: '''Νίκαια''', για να τιμήσει την σύζυγό του και θυγατέρα του Αντιπάτρου.