Ουγγρική Επανάσταση του 1956: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι Σοβιετικοί ενώ έδειξαν προθυμία να διαπραγματευθούν την απόσυρση των σοβιετικών δυνάμεων, στη συνέχεια το πολιτικό γραφείο άλλαξε γνώμη και άρχισε να σχεδιάζει τη συντριβή της επανάστασης. Στις 4 Νοεμβρίου, μια μεγάλη σοβιετική δύναμη εισέβαλε στη Βουδαπέστη και σε άλλες περιοχές της χώρας. Η ουγγρική αντίσταση συνεχίστηκε μέχρι τις 10 Νοεμβρίου. Πάνω από 2.500 Ούγγροι και 700 Σοβιετικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στη σύγκρουση ενώ 200.000 Ούγγροι εγκατέλειψαν τη χώρα ως πρόσφυγες. Οι μαζικές συλλήψεις και καταγγελίες συνεχίστηκαν για μήνες μετά. Μέχρι τον Ιανουάριο του 1957, η νέα σοβιετικά-εγκαθιδρυμένη κυβέρνηση είχε καταστείλει κάθε αντίθεση του λαού.

 

Ο θάνατος του Στάλιν το Μάρτιο του 1953 θα προκαλέσει μια σειρά εκδηλώσεων στην Πολωνία, που οδηγεί στην ουγγρική εξέγερση. Οι αποκαλύψεις του 20ου Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης στα τέλη Φεβρουαρίου 1956, σχετικά με τις καταγγελίες του Χρουστσόφ για τα εγκλήματα του Στάλιν, ανοίγει το δρόμο για μια ευρύτερη πολιτική διαμαρτυρία. Η Πολωνία απελευθερώνεται σταδιακά, μετά από μια σειρά εξεγέρσεων στη χώρα. Η Κεντρική Επιτροπή δέχεται στο πολιτικό γραφείο πολιτικές προσωπικότητες που ζητούν περισσότερη ελευθερία. Στις 23 Οκτωβρίου, ο Γκομούλκα, ο νέος αρχηγός της πορεία της Πολωνίας προς την ελευθερία, σε μια ομιλία του εξηγεί σε 300.000 συγκεντρωμένους στην Πλατεία Πολιτισμού τις μεταρρυθμίσεις που θα εφαρμοστούν.

 

Όπως ο Γκομούλκα, έτσι και Ίμρε Νάγκι υποστηρίζει το δικαίωμα της Ουγγαρίας να επιλέξει το δικό της δρόμο που οδηγεί στο σοσιαλισμό. Ο Ίμρε Νάγκι ήταν η κεντρική φιγούρα της εξέγερσης. Ανακοινώνει ένα πρόγραμμα οικονομικής ανασυγκρότησης που θα λαμβάνει υπόψη τα αιτήματα των εργαζομένων, αγροτών και διανοουμένων. Ανακοινώνει επίσης την απόφαση να οδηγηθεί σε δίκη ο τύραννος, Ματίας Ρακόσι, που επέστρεψε τον Ιούλιο καθώς και άλλων ηγετών του τρόμου μεταξύ 1949 και 1952.

 

[[Αρχείο:Stalin's Boots.jpg|thumb|Το άγαλμα του [[Στάλιν]] μετά την αποκαθήλωση.]]

 

Η Κεντρική Επιτροπή συνεδριάζει και καταλήγει σε δύο αποφάσεις. Τοποθετεί τον Ίμρε Νάγκυ στην πρωθυπουργία και παράλληλα απευθύνει έκκληση βοήθειας στα ρωσικά στρατευμάτα που βρίσκονται έξω από την πρωτεύουσα, ώστε να αποκατασταθεί η τάξη. Παράλληλα κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας και επιβάλλει στρατιωτικό νόμο.

 

«Το έργο των πανεπιστημιακών και των διανοουμένων, γενικά, αλλά ειδικότερα το πρώτο, δεν απολαμβάνει την εκτίμηση που του αξίζει. Οι διανοούμενοι συχνά περιβάλλονται από μια ατμόσφαιρα δυσπιστίας, κάτι που οδηγεί στην περιθωριοποίηση ορισμένους εξ' αυτών, ενώ σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομικής, πολιτιστικής και επιστημονική μας ζωής, λείπει η πνευματική τους εμπειρία και κατάρτιση», δήλωσε ο Ίμρε Νάγκυ στην εναρκτήρια ομιλία του, στις 4 Ιουλίου 1953.

 

Μετά το διορισμό του ως πρωθυπουργός, ο Νάγκυ προσπάθησε να διαπραγματευτεί με την ΕΣΣΔ. Θα επιτύχει την απόσυρση των σοβιετικών στρατευμάτων στις 28 Οκτωβρίου. Στις 30 Οκτωβρίου, θα καταργήσει το μονοκομματικό σύστημα με σκοπό να επιστρέψει σε μια κυβέρνηση συνασπισμού όπως ίσχυε στη χώρα το 1945. Την 1η Νοεμβρίου, η Ουγγαρία αποχωρεί από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και ο Νάγκυ διακηρύσσει την ουδετερότητα της χώρας.

 

Στις 4 Νοεμβρίου τα άρματα του Κόκκινου Στρατού μπαίνουν ξανά στη Βουδαπέστη και τα σοβιετικά στρατεύματα ανοίγουν πυρ. Ο Νάγκι καταφεύγει στη γιουγκοσλαβική πρεσβεία. Ο Γιάνος Κάνταρ, με τον οποίο ο Νάγκυ είχε αντικαταστήσει τον Γκέρο, ανακοινώνει τη δημιουργία μιας ουγγρικής επαναστατικής κυβέρνησης, των εργαζομένων και των αγροτών. Παράλληλα ανανεώνει τις σχέσεις με την ΕΣΣΔ. Σχολαστικά προετοιμασμένη, η δεύτερη ρωσική επέμβαση ήταν πολύ πιο αποτελεσματική από την πρώτη, με 200.000 άνδρες και 2.000 άρματα να εισβάλλουν στη χώρα.

 

Το αποτέλεσμα της δεύτερης σοβιετικής επέμβασης στην Βουδαπέστη είναι 2.500 με 3.000 νεκροί στην Ουγγαρία (πιο συχνά οι νέοι με όπλα στο χέρι) και 720 νεκροί από την πλευρά των σοβιετικών στρατιωτών.

 

 

* Anderson, Andy, ''Hongrie 1956, les conseils ouvriers'', Éditions Spartacus, 1976

* Sebestyen, Victor, ''Budapest 56 : Les douze jours qui ébranlèrent l'empire soviétique'', Calmann-Lévy, 2006 ISBN 2-7021-3716-4

 

* [http://www.1956andhungary.hu Ιστοσελίδα της διεθνούς διάσκεψης για τα 50 χρόνια της ουγγρικής επανάστασης]

 

[[uk:Угорська революція 1956 року]]

[[vi:Sự kiện năm 1956 ở Hungary]]

[[zh:匈牙利十月事件]]