Επιστήμη συστημάτων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η θεωρία συστημάτων, το ερευνητικό αντικείμενο της επιστήμης συστημάτων, αντλεί ιδέες και έννοιες από πολλές επιστήμες και τις τοποθετεί σε ένα κοινό [[ολισμός|ολιστικό]] πλαίσιο με στόχο την ερμηνεία πολύπλοκων συστημάτων. Εμφανίστηκε κατά το [[Μεσοπόλεμος|Μεσοπόλεμο]] αλλά καθοριστική υπήρξε η έκδοση του βιβλίου ''Κυβερνητική, ή έλεγχος και επικοινωνία στα ζώα και στις μηχανές'' από το [[Νόρμπερτ Βίνερ]] (Norbert Wiener) το [[1948]]. Η κυβερνητική αποτελεί ένα υποσύνολο της επιστήμης συστημάτων το οποίο αναπτύχθηκε παράλληλα με τη θεωρία συστημάτων αλλά από διαφορετικές βάσεις. Η εφαρμογή της ολιστικής συστημικής μεθοδολογίας απέφερε σημαντικά αποτελέσματα σε πολλές επιστήμες και επιστημονικούς κλάδους όπως η [[κοινωνιολογία]], η [[μοριακή βιολογία]], η [[τεχνητή νοημοσύνη]], η [[ρομποτική]] κλπ.

 

Ο όρος κυβερνητική αναφέρεται από τον [[Πλάτων|Πλάτωνα]]

<blockquote>

</blockquote>

 

'''[[Σύστημα]]''' είναι μία σύνθετη [[πληροφορία|πληροφοριακή]] δομή, με αυτό το πληροφοριακό περιεχόμενο δυνητικά να εκφράζεται [[ύλη|υλικά]] και [[χώρος|χωρικά]], αποτελούμενη από πολλαπλά δομικά μέρη τα οποία είναι αυτόνομα, με ατομική ταυτότητα και συμπεριφορές, αλλά αλληλεπιδρούν στενά μεταξύ τους. Επίσης το σύστημα ως σύνολο, μέσω των μερών του, μπορεί να αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του. Κατά την [[αλληλεπίδραση]] αυτή είναι ικανό να δέχεται δευτερεύον πληροφοριακό περιεχόμενο ως [[είσοδος|είσοδο]] (input), να το επεξεργάζεται και να αποβάλλει το πληροφοριακό αποτέλεσμα της επεξεργασίας ξανά στο περιβάλλον ως [[έξοδος|έξοδο]] (output). Η διαδικασία αυτή δύναται να συμβαίνει συνεχώς ή σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ένα σύστημα μπορεί να περιέχει ως δομικούς λίθους '''υποσυστήματα''', δηλαδή χαμηλότερης περιπλοκότητας συστήματα τα οποία λειτουργούν αυτόνομα αλλά ταυτόχρονα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους δίνοντας ως αποτέλεσμα το αρχικό, υψηλότερης δομικής περιπλοκότητας σύστημα.

 

'''[[Εξέλιξη (βιολογία)|Εξέλιξη]]''' ονομάζεται ένα επιστημονικό μεθοδολογικό υπόδειγμα που ερμηνεύει την εμφάνιση των βιολογικών τύπων στο γήινο οικοσύστημα μέσω των αρχών της [[γενετική διαφοροποίηση|γενετικής διαφοροποίησης]] και της [[φυσική επιλογή|φυσικής επιλογής]]. Κατά τη δεκαετία του 1980 έλαβαν δημοσιότητα εξελικτικά μοντέλα επηρεασμένα από την κυβερνητική και μία παρενέργεια ήταν η διείσδυση εξελικτικών ιδεών στην επιστήμη συστημάτων. Έτσι προέκυψε μία τάση ερμηνείας της συστημικής αυτοοργάνωσης ως εφαρμογής των αρχών της εξέλιξης σε κάθε είδους συστήματα και όχι μόνο βιολογικά. Αυτή η επέκταση έγινε εφικτή χάρη στη διάδοση της αρχής της [[επιλεκτική διατήρηση|επιλεκτικής διατήρησης]] ως υποκείμενης κεντρικής αρχής της εξέλιξης. Με το εν λόγω σκεπτικό η εμφάνιση [[γαλαξίες|γαλαξιών]], [[αστέρι|αστέρων]], [[κύτταρο|κυττάρων]], [[οικοσύστημα|οικοσυστημάτων]], [[νοημοσύνη|νοημοσύνης]] και [[κοινωνία|κοινωνιών]] μπορεί να θεωρηθεί ως μία αλληλουχία φαινομένων αυθόρμητης ανάδυσης τα οποία προέκυψαν από διαδοχικές μετασυστημικές μεταβάσεις μέσω εγγενών εξελικτικών διαδικασιών. Κίνητρο πίσω από αυτές τις τάσεις υπήρξε η αντίληψη ότι η εξέλιξη δύναται να παράγει αυθόρμητα συστημικές δομές με υψηλή εσωτερική διαφοροποίηση και ολοκλήρωση των μερών τους, ουσιαστικά δηλαδή υψηλή πολυπλοκότητα.

 

 

Στην τεχνητή νοημοσύνη '''πολυπρακτορικό σύστημα''' ονομάζεται ένα συνθετικό πολύπλοκο σύστημα, πιθανώς αυτοοργανούμενο, του οποίου τα δομικά μέρη, οι '''πράκτορες''', συνεργάζονται ισότιμα για την επίλυση ενός εύρους προβλημάτων αλλά διατηρούν ένα βαθμό αυτονομίας. Κάθε πράκτορας έχει περιορισμένη γνώση του περιβάλλοντος και του ίδιου του συστήματος ενώ η ολική συμπεριφορά του τελευταίου αποτελεί τυπικό παράδειγμα φαινομένου ανάδυσης. Ο όρος αφορά συνθετικά συστήματα που δεν απαντώνται στη φύση, ταιριάζει όμως και με τη μοντελοποίηση φυσικών πολύπλοκων συστημάτων από τα οποία αντλεί έμπνευση (π.χ. αποικίες [[τερμίτης|τερμιτών]]).

'''Νοημοσύνη σμήνους''' είναι ένας όρος της τεχνητής νοημοσύνης ο οποίος υποδηλώνει αυτοοργανούμενα, αποκεντρωμένα πολυπρακτορικά συστήματα με συλλογική νοημοσύνη.

 

 

* [[Θεωρία του χάους]]

* [[Εξέλιξη (βιολογία)]]

 

* Norbert Wiener, ''Cybernetics or Control and Communication in the Animal and the Machine'', (Hermann Editions in Paris; Cambridge: MIT Press,Wiley & Sons in NY 1948).

* Ashby, W. R. (1956) ''Introduction to Cybernetics''. Methuen, London. (διατίθεται σε ψηφιακή μορφή [http://pespmc1.vub.ac.be/books/IntroCyb.pdf κειμένου PDF]).

* Norbert Wiener, ''Κυβερνητική, ή έλεγχος και επικοινωνία στα ζώα και στις μηχανές'', (εκδόσεις Καστανιώτης, εξαντλημένο)

 

* [http://pespmc1.vub.ac.be/DEFAULT.html ''Principia Cybernetica Web'']

* ''Κυβερνητική και κοινωνία'', άρθρο του περιοδικού RAM, τεύχος 145, http://www.in.gr/Articles/Article.asp?ArticleId=67707&CurrentTopId=67644&IssueTitle=RAM+145

 

[[Κατηγορία:Κυβερνητική]]

[[Κατηγορία:Συστημική θεωρία]]

[[Κατηγορία:Θεωρία της Επιστήμης]]

 

[[af:Kubernetika]]

[[et:Küberneetika]]

[[eu:Zibernetika]]

[[fi:Kybernetiikka]]

[[fiu-vro:Küberneetiga]]