Καλλιμασιά Χίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
προσθεση στοιχειων |
||
Γραμμή 13:
}}
[[Αρχείο:JoachimIVtomb1.jpg|thumb|right|200px|Ο τάφος του Πατριάρχη Ιωακείμ Δ΄ πίσω από το ναό της Μεταμορφώσεως]]
== Γενικά - Δήμος Ιωνίας ==
Η '''Καλλιμασιά''' είναι ένα χωριό της [[Χίος|Χίου]], χτισμένη 13 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας του νησιού και είναι το πρώτο απ’ τα «μαστιχοχώρια» που συναντάει κάποιος.
Κατά την απογραφή του 1991 είχε 1118 κατοίκους.Είναι έδρα του Δήμου Ιωνιας. Ο Δήμος Ιωνίας έγινε μετά την ενοποίηση των Δήμων Ανέμωνα και Ιωνίας(1-1-1999). Εχει έκταση 48.272 στρέμματα. . Περιλαμβάνει τα εξής 11 Δημοτικά Διαμερίσματα:
- Δ.Δ. Καλλιμασιάς (Καλλιμασιά, Αγιος Αιμιλιανός, Βουδότοπος,(Βότοπος) Μονή Παναγίας Κοιμήσεως Πλακιδιωτίσσης, Μονολιά)
- Δ.Δ. Βουνού (Βουνό, Αγιος Ιωάννης, Λιλικάς)
- Δ.Δ. Έξω Διδύμας (Έξω Διδύμα)
- Δ.Δ. Θολοποταμίου ( [[Θολοποτάμι Χίου|Θολοποτάμι]]) , Σκλαβιά)
- Δ.Δ. Καταρράκτου ([[Καταρράκτης Χίου|Καταρράκτης]])
- Δ.Δ. Κοινής (Κοινή)
- Δ.Δ. Μέσα Διδύμας (Μέσα Διδύμα, Μονή Αγίας Ματρώνης Χαλάνδρων)
- Δ.Δ. Μυρμηγκίου (Μυρμήγκι)
- Δ.Δ. Νενήτων ([[Νένητα Χίου|Νένητα]], Βοκαριά, Γρίδια, Μονή Ταχιαρχών)
- Δ.Δ. Παγίδος (Παγίς)
- Δ.Δ. Φλατσίων (Φλάτσια, Νεκτά)
== Προέλευση ονόματος ==
Υπάρχουν πολλές οι εκδοχές για την προέλευση του ονόματος:
1)Από το καλαμίθι --(ρίγανη) που φύεται άφθονο στην περιοχή.
2)Από το Καλλιμάχεια παράγωγο του «Καλλίμαχος» --με παχιά προφορά του "χ" που μετατράπηκε σε "σ". (κατά τον Ζολωτα)
3)Από το Καλαμισός --(πόλη της Βοιωτίας).
4)Από το καλή εμπασιά. --Εδώ, συνηγορεί το τοπωνύμιο Πόρος. (πέρασμα που βρίσκεται στον δρόμο από την πόλη της Χίου προς το χωριό)
5)Από το Καλαμίτσι, πόλη της Προποντίδας.
6)Από το καλή αιμασία. (Η αιμασία είναι ομηρική λέξη που σημαίνει ακανθώδης φράκτης ή ξεροτρόχαλος τοίχος και κατά συνεκδοχή ο χώρος που περιβάλλεται από τον φράκτη). Επικρατέστερη άποψη για την προέλευση μάλλον η τελευταία.
== Ιστορία ==
Στην τοποθεσία Πέρα Μύλος υπάρχει η ελιά Liverani με περίμετρο 13,5 μέτρα που αποδεικνύει αρχαία δραστηριότητα. Το 2002 ο Ιταλός βοτανολόγος Paolo Liverani επισκέφθηκε την ελιά. «Δεν πιστεύω να υπάρχει αλλού τόσο μεγάλο ελαιόδεντρο.Πρέπει να ανακηρυχθεί μνημείο της φύσης» είπε τότε ο Ιταλός βοτανολόγος.
Με πρόταση που έγινε, η ελιά ονομάσθηκε «Ελιά Liverani».
Στα νοτιοδυτικά του χωριού στην τοποθεσία «Καμινάκι» ή « Άγιος Σίδερος » υπήρχε οικισμός από τους κλασσικούς χρόνους, καθώς εκεί το 1935 βρέθηκε άφθονο δομικό υλικό , επιγραφή με τις λέξεις «ΙΑΣΩΝ ΔΙΟΤΡΕΦΟΥ», 4ου π.χ. και θησαυρό νομισμάτων. Στην περιοχή βρίθουν ονομασίες αρχαιογενείς ,όπως Αφροδίσια(ναός ή κτήμα αφιερωμένο στην Αφροδίτη), Πελάμπουδα από τον Μελάμποδα, (ήταν μάντης των Κλειτιδών της οικογένειας των Καβείρων, που εισήγαγαν την Διονυσιακή λατρεία), Αλεξάντρι (από το Αλέξανδρος), Πανιά,(ναός ή κτήμα αφιερωμένο στον Πάνα), Μερία από το Μερίς (είδος αμπέλου αγαπητού στο Διόνυσο).
Το χωριό στα βυζαντινά χρόνια, κατανέμονταν σε 7 οικισμούς, πριν οι συγκυρίες επιβάλλουν τη συγκέντρωση σε ενιαίο χώρο με αμυντική δομή. Κατά τον περιηγητή JEAN DE THEVENOT , «ο τετράγωνος τριώροφος αμυντικός πύργος στο κέντρο του χωριού» κτίστηκε πριν 4 αιώνες.
Κτίσμα που βρισκόταν κοντά στον Πύργο αναγόταν στην εποχή των ZACCARIA .
Ο αριθμός των 30 εκκλησιών και των 40 παπάδων που υπήρχαν το 1639 σύμφωνα με τον FRANCISCO LYRAZZODO μαρτυρεί ότι κτίστηκαν τη Βυζαντινή περίοδο, τότε που οι γενοβέζοι εχθρεύονταν τους ορθοδόξους.Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στην Καλλιμασιά εξέτρεφαν και βοσκούσαν πέρδικες, που κάθε κοπάδι γνώριζε το σφύριγμα του αφεντικού του και τον τόπο που κοιτούσε τη νύχτα.
Επι Τουρκοκρατίας, η Καλλιμασιά μαζί με άλλα 20 χωριά αποτελούσε τον Δήμο των 21 Μαστιχοχώριων. Πλήρωνε τον υψηλότερο φόρο. Μετα τον λόφο του Ανέμωνα, ήταν οι πύλες εισόδου στην απαγορευμένη σε ξένους περιοχή της νότιας Χίου, κατά την μαστιχοπαραγωγή. Μόνο με άδεια και συνοδεία περνούσε κανείς τα φυλάκια. Μια βίγλα στη Μονολιά, διασφάλιζε την αποτροπή λαθρεμπορίου από τη θάλασσα.
Οι γενικότεροι όροι για την διοίκηση, λατρεία, εκπαίδευση, φορολογία και υγειονομικοί κανονισμοί ίσχυαν και για την Καλλιμασιά.
Κατά το σεισμό του 1881 το χωριό καταστρέφεται ολοσχερώς και ξανακτίζεται γύρω από τον παλιό χάρη στη μετανάστευση που ακολούθησε, αλλά και τους ναυτικούς μετά το β παγκόσμιο πόλεμο.
τα υπολείμματα του Πύργου του χωριού, που γκρέμισε το 1881 χρησιμοποιήθηκαν για μπάζα την δεκαετία του 70 στο Γυμνάσιο Καλλιμασιάς.
== Τοποθεσία - Διαμόρφωση ==
Η Καλλιμασιά είναι χτισμένη σε έναν κάμπο με ελαιόδεντρα που κυριαρχούν στη βλάστηση της περιοχής.
== Παραλίες ==
--Αγιος Ιωαννης. (1,5χμ από το χωριό, η μικρή αυτή παραλία αποτελεί συνέχεια της γνωστής παραλίας της Αγία Φωτιάς,
--Μονολιά . (αποτελεί συνέχεια της παραλίας του Αγ.Ιωαννη
--Ο Άγιος Αιμιλιανός βρίσκεται 1,5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Καλλιμασιάς
--Βουδότοπος (Βότοπος – αποτελεί συνέχεια της παραλίας του Αγ.Αιμιλιανου)
== Οικονομία ==
Στην Καλλιμασιά που έχει μείνει γνωστή στην ιστορία και ως δασκαλοχώρι, λόγω των πολλών δασκάλων, προστέθηκαν και πάμπολοι επιστήμονες, αρκετοί από τους οποίους στελεχώνουν τις υπηρεσίες του νησιού και αρκετοί πλοίαρχοι του Ε. Ν.
Η λειτουργία του εργοστασίου παραδοσιακών ζαχαροειδών της Ε. Μ. Χίου και η τροφοδοσία με τα προϊόντα αυτά σε καταστήματα σε Ελλάδα και Εξωτερικό αδιαμφισβήτητα αποδεικνύουν τα σημάδια ανάπτυξης και οικονομικής άνθησης.
Τελευταία αυξάνονται προοδευτικά ξενοδοχειακές μονάδες στις παραλίες Αγίου Ιωάννη, Μονολιά και Αγ. Αιμιλιανού.
Παράλληλα οι κάτοικοι ασχολούνται με την καλλιέργεια της μαστίχας. Ετησίως σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Μ.Χ. η Καλλιμασιά παράγει 10 έως 12 τόνους μαστίχα γεγονός που την καθιστά ως ένα από τα μεγάλα Μαστιχοχώρια του νησιού και που δικαιολογεί την ύπαρξη συνεταιρισμού μαστιχοπαραγωγών στην περιοχή.
Αναξιοποίητη μένει η τουλίπα που αφθονεί στην περιοχή.
Επίσης υπάρχει Συμβολαιογραφείο – Υποθηκοφυλακείο – κτηματολογικό γραφείο, ταχυδρομείο, Φαρμακείο, καταστήματα με είδη ένδυσης, κομμωτήριο, βιβλιοπωλείο, κέντρα διασκέδασης και ψυχαγωγίας , καταστήματα τροφίμων και super market.
== Χλωρίδα - Πανίδα ==
Ο,τι ισχίει για την χλώρίδα και την πανίδα της Χίου.
== Εκκλησίες ==
Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Κοιμηση της Θεοτόκου. Είναι από τις μεγαλύτερες εκκλησίες του νησιού με ξυλόγλυπτο ταμπλο.
Στην ευρύτερη περιοχή της Καλλιμασιάς, ο επισκέπτης μπορεί να βρει τη γυναικεία μονή της Παναγίας Πλακιδιώτισσας, η οποία χτίστηκε στα ερείπια ενός παλαιότερου μοναστηριού που χρονολογείται το 16ο αιώνα. Ιδρύθηκε το 1625. Ονομάζεται έτσι από τις πλάκες που έβγαζε η περιοχή. Τιμάται στο όνομα της Δεκαπενταυγουστιανής Παναγίας.
Συνήθως διαβιούσαν προ του σεισμού του 1881 καλόγριες από αρχοντικές οικογένειες. Κατά τον Krubacher που επισκέφτηκε την περιοχή, μετά το σεισμό του 1881 βρήκαν καταφύγιο στη μονή περί τα 100 παιδιά.
Στις τρομερή σφαγή της Χίου, το 1822, από τις 600 μοναχές της, άλλες σφαγιάσθηκαν κι άλλες εγκατέλειψαν το μοναστήρι.
Αργότερα, λόγω σκανδάλου, παραδόθηκε στη διαχείριση της Νέας Μονής Χίου.
Σήμερα η μονή έχει 3 μοναχές.
== Πανηγύρια ==
Του Αγ.Ιωαννη του Προδρόμου (24 Ιουνίου), Αγ.Αιμηλιανου (8 Αυγούστου), και το Δεκαπενταύγουστο,διοργανώνονται μεγάλα πανηγύρια.
== Εκπαίδευση - Παιδεία ==
Στην Καλλιμασιά υπάρχει δημοτικός παιδικός σταθμός, νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο, γυμνάσιο και λύκειο.
Τα σχολεία της Καλλιμασιάς τα καταφέρνουν με αρκετές διακρίσεις μέσα από δραστηριότητες να συμβάλλουν στην πνευματική ζωή του τόπου και να απασχολούν δημιουργικά τα παιδιά.
Τα πρώτα σχολεία, ήταν σε μοναστήρια.
Το 1570 σε κώδικα Λατίνων αναφέρονται «μοναχές της Καλλιμασιάς » .
Τα αγόρια μορφώνονταν μετά το 1675, στη Μονή Αγίου Γεωργίου στη Ρα ή Στειρά. (ιδρύθηκε το 1705 και ερειπώθηκε το 1881,στον σεισμό). Η μεγάλη κτηματική περιουσία της με ενέργειες του Ιωακείμ Δ' μεταβιβάστηκε στο Αρρεναγωγείο Καλλιμασιάς.
Το πρώτο σχολείο λειτούργησε το 1838 και στεγάστηκε στην εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, δίπλα στον Πύργο, με ενέργειες του Αρχιερέως Ιωαννίνων Ιωακείμ (Κοκκώδη) το μετέπειτα πατριάρχη Ιωακείμ Β'.
Το 1879 κτίζεται το Παρθεναγωγείο, μετά από δωρεά 1800 χρυσών λιρών του θανόντος Ιωακείμ Β', (εκτελεστής διαθήκης ο Ιωακείμ Κρουσουλούδης Επίσκοπος Δέρκων και μετέπειτα Οικ. Πατριάρχης Ιωακείμ Δ').
Μετά το 1881 έως το 1900 λειτουργεί Αρρεναγωγείο, το οποίο στη συνέχεια στεγάζεται κάτω από το Παρθεναγωγείο . Και τα δύο συστεγάστηκαν σε νέο κτίριο το 1934. Εκεί λειτούργησε το 1968 το παράρτημα του Γυμνασίου της Χίου. Το 1972 το Γυμνάσιο ανεξαρτητοποιείται.
== Σύλλογοι ==
Εδω Υπάρχει Γυναικείος Συνεταιρισμός Χειροτεχνίας, και ειδών λαϊκής τέχνης με ειδίκευση στην πιστή παραγωγή παραδοσιακών στολών ο οποίος συνεισφέρει στη διατήρηση των παραδόσεων της περιοχής αλλά και όλου του νησιού.
== Πολιτισμός ==
=== Προσωπικότητες===
…που διέπρεψαν σε μόρφωση και προσφορά
1. Ιωακείμ ο Β΄ (Κοκκώδης), Πατριάρχης Κων/λης
2. Ιωακείμ ο Δ΄ ( Κρουσουλούδης ), Πατριάρχης Κων/λης
3. Μιχαήλ Κεφάλας, Γυμνασιάρχης Ζωγραφείου Σχολής Κων/λης και εκπαιδευτικός σύμβουλος Πατριαρχείου
4. Γεώργιος Ζηλανάκης, Α΄ νευροψυχίατρος στην Κων/λη
5. Λάμπρος Γανιάρης. Πρόεδρος από το 1912 της « Παγχιακής Κοραής » Νέας Υόρκης και πρώτος των Ηνωμένων Σωματείων Αμερικής το 1939.
6. Δημήτρης Χαρτουλιάρης, εκπαιδευτικός , συγγραφέας.
7. [[Νίκος Σύλλας]] , 6ος ολυμπιονίκης στο δίσκο το 1936 στο Βερολίνο. Σήμερα το Στάδιο στο χωριό, έχει πάρει το όνομά του.
8. Κώστας Περρίκος . Ήρωας και οραματιστής της Ενωμένης Ευρώπης. (Το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ στην Γερμανοκρατούμενη Ευρώπη)
9. Χρυσόστομος Γανιάρης, εκδότης του καλού φτηνού βιβλίου, ποιητής και συγγραφέας.
10. Γεώργιος Σταγκούλης. Από τους κύριους ιδρυτές της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών και ισόβιος πρόεδρος της για 50 χρόνια.
=== Μουσεία ===
Η δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου, είχε από το καταστατικό του Εκπολιτιστικού Σωματείου Καλλιμασιάς «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» (1976) προβλεφθεί. Σήμερα, 25 χρόνια μετά, έγινε πραγματικότητα από τον εκπαιδευτικό Γιάννη Κολλιάρο. Για την ίδρυση του μουσείου γράφει στο φυλλάδιο που διανέμεται στους επισκέπτες, σαν πρόεδρος του σωματείου, οτι το 1995 άρχισε η συλλογή απ΄την Καλλιμασιά και την Κοινή(χωριό) κάποιου λαογραφικού υλικού.
Το [[Λαογραφικό μουσείο Καλλιμασιάς|Λαογραφικό Μουσείο]], στεγάζεται στο υπόγειο του Γυμνασίου, με συνολικό εμβαδόν 500 τετραγωνικά μέτρα.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα το Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς, χαρακτηρίζεται σαν το
καλλίτερο του είδους του στην Ελλάδα. Είναι πόλος έλξης επισκεπτών και η ολοκλήρωσή του εναπόκειται στο βαθμό ευαισθησίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Πολιτείας γενικότερα.
Με αργά αλλά σταθερά βήματα προχωρά και το Φαρμακευτικό Μουσείο στην Καλλιμασιά.
=== Αθλητισμός ===
Διέξοδο ακόμη για τους νέους αποτελούν τα τμήματα μπάσκετ και ποδοσφαίρου του Αθλητικού Σωματείου του Ομήρου.
Ο [[Όμηρος Καλλιμασιάς]] ιδρύθηκε την 1η Ιουλίου 1928 ως Μορφωτικός αρχικά Σύλλογος, με απώτερο σκοπό τη μορφωτική και πνευματική καλλιέργεια των Καλλιμασιωτών. Πρώτος πρόεδρος και εμπνευστής της ιδέας, ήταν ο γιατρός Γ. Σταγκούλης.
Τον Αύγουστο του 1931 ιδρύεται το ποδοσφαιρικό τμήμα του συλλόγου. Κορυφαίες στιγμές, η κατάκτηση του Κυπέλλου Χίου Πετρογκάζ απ' την αχτύπητη ομάδα του 1957 (χρυσή εποχή του Ομήρου), η συμμετοχή στον τελικό του Κυπέλλου Χίου το 1994 και βέβαια η κατάκτηση του Πρωταθλήματος Χίου το 2008 και η εκπροσώπηση του νησιού μας στην Δ' Εθνική κατηγορία.
Το τμήμα μπάσκετ, αντίστοιχα, ιδρύθηκε το 1984 και μέσα σε λίγα χρόνια μας έκανε υπερήφανους κατακτώντας 5 Πρωταθλήματα Χίου, ενώ αγωνίζεται το 1997 στη Γ' Εθνική κατηγορία, πραγματοποιώντας μια αξιοπρεπέστατη πορεία.
Αξιοπρόσεχτη, επίσης, είναι και η κατά καιρούς λειτουργία των τμημάτων στίβου, πινγκ πονγκ, αλλά και του γυναικείου μπάσκετ.
Σήμερα, ο σύλλογος μας συμμετέχει στα χιακά αθλητικά δρώμενα με τις ομάδες του ποδοσφαίρου (αντρική, παιδική και junior) και του μπάσκετ (αντρική και παιδική), παίζοντας συνεχώς πρωταγωνιστικό ρόλο σ' αυτά.
== Πηγές ==
http://www.chiosonline.gr/kalimasia_gr.asp
http://www.northaegean.gr/?page_id=1555
http://gym-kallim.chi.sch.gr/index.php
http://www.chios.aegean.gr/kalimasia/
http://www.dimokratiki.org/?p=4491
http://www.dafninet.gr/teuxos7/laografiko.htm
http://koimisikallimasia.blogspot.com/2010/07/blog-post_26.html
http://omiroskallimasias.blogspot.com/2010/07/2-2010.html
{{χωριό-επέκταση}}
| |||