Η '''μεταβαλλόμενη κατάσταση συνείδησης'''{{πηγή}} <ref>«Για τη μετάφραση του όρου ως μεταβαλλόμενη κατάσταση συνείδησης βλ. «Μεταβαλόμενες Καταστάσεις Συνείδησης» (Altered States of Consiousness) στο ''Φωτεινά Μονοπάτια'', συλλογικό έργο, εκδ. 1977, 1980, 1993, σελ. 70. επιμ. Κ. Καλογερόπουλος και D. A. Nowicki, ''Οι Λεωφόροι του Νου'' (μτφρ. Δρ Θ. Σιαφαρίκας), εκδ. 1989, 13. Εναλλακτικές μεταφράσεις που παραπέμπουν στο ίδιο λήμμα μπορούν να αναζητηθούν στα http://www.medicalhypnosis.gr/site/ipnosi.htm, όπου προτείνεται [[μεταβλημένη κατάσταση της συνείδησης]] και http://www.translatum.gr/forum/index.php/topic,5711.0.html όπου υποδεικνύεται ο όρος [[αλλοιωμένη κατάσταση συνείδησης]] ή [[αλλοιωμένη συνειδησιακή κατάσταση]]</ref> είναι οποιαδήποτε διανοητική κατάσταση διαφέρει από την κανονική κατάσταση συνείδησης ενός ατόμου. Τον όρο επινόησε ο [[ψυχολογία|ψυχολόγος]] [[Τσαρλς Ταρτ]] (Charles Tart) και περιγράφει προσωρινές αλλαγές της αφυπνισμένης κατάστασης συνείδησης. Τα μέσα για την επίτευξη μεταβαλόμενης κατάστασης συνείδησης ποικίλουν. Μπορούν να είναι φυσικά, όπως το αλκοόλ, οι ναρκωτικές ουσίες, τα [[όνειρο|όνειρα]], η στέρηση ύπνου και οι [[παραίσθηση|παραισθήσεις]] ή αποτέλεσμα κάποιας εφηρμοσμένης τεχνικής, όπως η [[ύπνωση]], ο [[διαλογισμός]] και η [[αισθητηριακή αποστέρηση]].
