Επιστράτευση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στην Ελλάδα παλαιότερα η επιστράτευση κηρύσσονταν με βασιλικό διάταγμα που ανακοινώνονταν, παρούσας της Βουλής την ίδια μέρα, διαφορετικά ανακοινώνονταν σ΄ αυτή με τη πρώτη σύγκλησή της. Σήμερα η αρμοδιότητα αυτή έχει περάσει στη Προεδρία της Δημοκρατίας με έκδοση προεδρικού διατάγματος.

 

Παράλληλα με την επιστράτευση που αφορά πρόσωπα γίνεται και η [[επίταξη]] των από καιρού ειρήνης προβλεπομένων αναγκαίων υλικών και μέσων για την επιτυχία αυτής αλλά και την κάλυψη των εκτάκτων αναγκών και οργάνωσης των ενόπλων δυνάμεων.

 

Την επιμέλεια της προπαρασκευής για την ταχύτερη εκτέλεση της επιστράτευσης έχει το Αρχηγείο Στρατού ή Γενικό Επιτελείο Στρατού, στην Ελλάδα το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμύνης, που από τον καιρό της ειρήνης καθορίζονται τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν από τους μεγάλους στρατιωτικούς σχηματισμούς των Όπλων (Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας). Παράλληλα οι τελευταίοι καθορίζουν και κατανέμουν στις υπ΄ αυτών επιμέρους υπηρεσίες αντίστοιχες προπαρασκευές, όπως χώρους υποδοχής και ενδιαίτησης επιστράτων, χορήγησης αναγκαίου υλικού κ.λπ. έτσι ώστε ολόκληρη η στρατιωτική διάρθρωση των υπηρεσιών να συμβάλει καθεμία κατά αρμοδιότητα ευθύνης της.

 

Αναμφίβολα μια επιστράτευση δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση, η δε επιτυχία της εξαρτάται από τον καλό σχεδιασμό αλλά και από την ετοιμότητα των εμπλεκομένων φορέων και υπηρεσιών που για το λόγο αυτό θα πρέπει ν΄ ασκούνται τακτικά σε παρόμοιες ασκήσεις (είτε πραγματικές είτε εικονικές).

 

Κατά την [[αρχαιότητα]] ο όρος αυτός με τον χαρακτήρα της απόλυτης υποχρέωσης δεν υπήρχε. Εκτός από τους στρατιώτες που βρίσκονταν πάντοτε σε μόνιμη επιστράτευση πρώτοι οι Ρωμαίοι επί Σερβιλίου Τιλίου εισήγαγαν την υποχρεωτική επιστράτευση "πολιτών εν πολέμω" από ηλικίας 17 μέχρι 45 ετών. Στη [[Γαλλία]] οι Φεουδάρχες μέχρι το [[1439]] παρείχαν στον Βασιλέα κάποιο αριθμό οπλιτών από τις περιοχές τους. Από το 1439 όπου ο στρατός ανήκε στο Βασίλειο, ο Βασιλεύς στρατολογούσε άνδρες "επ΄ αμοιβή" (επίστρατο μισθοφορικό στρατό). Το [[1793]] εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη Γαλλία η υποχρεωτική επιστράτευση, άνευ ιδιαίτερης αμοιβής, θεωρουμένου του στρατού εθνικού. Μετά τον Αυστρο-πρωσσικό πόλεμο του [[1866]] και τον Γαλλο-γερμανικό του [[1870]] η έννοια της υποχρεωτικής επιστράτευσης γενικεύθηκε και συστηματοποιήθηκε απ΄ όλα τα τότε κράτη.

 

Τελευταία επιστράτευση και μάλιστα "γενική" διατάχθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Φ. Γκιζίκη, το καλοκαίρι του [[1974]], μετά το πραξικόπημα του Σαμψών που επιχειρήθηκε στη Κύπρο. Η επιστράτευση εκείνη αν και ξεκίνησε σύμφωνα με τα υφιστάμενα σχέδια ταχύτατα, τελικά κατέληξε αξιοθρήνητη, λόγω διακοπής της ροής των προβλεπομένων διαταγών, με συνέπεια να δημιουργηθεί ένα χάος που έδωσε έδαφος για παράλογη μεν, κατευθυνόμενη δε, προπαγάνδα μείωσης του ηθικού και όχι μόνο των Ελλήνων επιστράτων.

 

Σήμερα ο όρος επιστράτευση χρησιμοποιείται και ως μέτρο έκτακτης ανάγκης για ορισμένες περιοχές που κηρύσσονται ομοίως, λόγω εκτάκτων γεγονότων (καταστροφών, σεισμών κ.λπ.) καθώς και ως μέσον καταστολής συνεχιζόμενης απεργίας ιδιαίτερου επαγγελματικού κλάδου ή χώρου που προσβάλλει το δημόσιο συμφέρον. Στις μεμονωμένες αυτές περιπτώσεις η επιστράτευση διατάσσεται με απόφαση οικείου υπουργού ή νομάρχη.

 

 

[[bg:Мобилизация]]

[[de:Mobilmachung]]

[[en:Mobilization]]

[[fa:بسیج نیروها]]

[[fi:Liikekannallepano]]