Καστοριά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dgolitsis (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Dgolitsis (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 30:
Ως προς την ονομασία της λίμνης ως Καστοριάς, επικρατέστερη<ref name=ime-onomasia>[http://www.fhw.gr/choros/kastoria/gr/choros/ind₥ex.html ''Ονομασία''], ''Η βυζαντινή π¤όλη της Καστοριάς'', Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε 09/10/2010.</ref> θεωρείται η άποψη ότι προήλθε από τους [[κάστορας|κάστορες]]<ref>Κ. Άμαντος, ''Μακεδονικά Σημειώματα'', ''Νέα Εστία'', έκτακτο τεύχος, Χριστούγεννα 1932 σ.72.</ref> που ενδημούσαν για αιώνες σ΄αυτήν. Στο 18ον αιώνα φαίνεται πως υπήρχαν κάστορες στη λίμνη της Καστοριάς, καθώς στο έγγραφο αρ. 1314 του Κρατικού Αρχείου της [[Βενετία]]ς αναφέρει πως οι Καστοριανοί στέλνουν «ολίγα γουναρικά από κάστορα»<ref>Castor Fiber (αργυρόχροος), Κ.Άμαντος, Μεκεδονικά σημειώματα σελ.72 (1932)</ref><ref>The New Cambridge Medieval History: c. 900 - c. 1024, τ.ΙΙΙ, σ. 600, Cambridge University Press, 2000, ISBN 0-521-36447-7.</ref>. Εικάζεται, ότι από την υπεράγρευση, αλλά κυρίως εξαιτίας των μεταβολών κατά τη διάρκεια των αιώνων των κλιματολογικών συνθηκών και προ πάντων της σταδιακής μείωσης των ορμητικών υδάτων από το Βίτσι, επήλθε η εξαφάνιση του κάστορα από τη λίμνη.
 
Η [[Τουρκικά|τουρκική]] ονομασία της πόλης είναι ''Kesriye'' ενώ η [[Σερβικά|σέρβικη]], [[Βουλγαρική γλώσσα|βουλγάρικη]] και [[Σλαβομακεδονικά|σλαβομακεδονική]] γραφή της πόλης είναι ''Κοστούρ'' ([[Κυριλλικό_αλφάβητο|Κυριλλικά]]: Костур). Κατά μια θεωρία, η [[γλωσσασλαβική| σλαβική]] ονομασία "Костур - Κοστούρ" προέρχεται από την βουλγάρικη λέξη "кост - κοστ" που σημαίνει κόκκαλο ή και την ελληνική λέξη ''σκελετός'' (στα Βουλγαρικά, η λέξη "костур" αναφέρεται σε ένα είδος ψαριού με πολλά κόκαλα).<ref>Поповски, Търпо. Македонски дневник. Спомени на отец Търпо Поповски, Издателство Фама, София, 2006, стр. 5.</ref> Ένα τέτοιο είδος ψαριού με πολλά κόκαλα υπάρχει και σήμερα που είναι το γριβάδι (riba ut Kostur = ψάρι από την Καστοριά). {{Απόφθεγμα|πλάτος=200300|απόφθεγμα=<div style='text-align: center;'> '''Λεξικολογικές αποσαφηνίσεις'''
Στα βουλγαρικά το κόκαλο λέγεται [[kokal]] από το αρχαιοελληνικόν κόκκαλος (κατά το οστούν έγινε ουδέτερον-κόκαλον-[[Ν.Π.Ανδριώτης]]),στα ρωσικά [[Koctb]], στα σερβοκροατικά επί Τιτοϊκής Γιουγκοσλαβίας υιοθετήθηκε η λέξη [[Kost]] (για να δημιουργηθεί η νεότευκτη παράγωγη Kostur= σκελετός) και [[Kocka]] (κόκαλο) στη σημερινή γλώσσα των Σκοπίων, ενώ koska[[кошка|кошка]] στα ρωσικά σημαίνει γάτα.}}
 
Πάντως η θεωρία ότι η λέξη Καστοριά προέρχεται από αυτή τη βουλγαρική λέξη εκτιμάται ως εσφαλμένη, καθώς η σύντομη κατοχή της πόλης από τους Βουλγάρους (αρχές 10ου αι.) είναι πολύ μεταγενέστερη από την πρώτη αναφορά του ονόματος ''Καστοριά''.<ref name=ime-onomasia/>Αυτή η εμμονή ορισμένων, ακόμα και σήμερα, να περιπλέκονται για να αποδείξουν παντί σθένει, ότι η λέξη Καστοριά προέρχεται από Σλαβικές λέξεις είναι αβάσιμη και αναιτιολόγητη: ιστορικά, εννοιολογικά, συνειρμικά ακόμα και παρετυμολογικά.
{{Απόφθεγμα|πλάτος=250|απόφθεγμα=<div style='text-align: center;'> '''Λεξικολογικές αποσαφηνίσεις'''
}}
Στα βουλγαρικά το κόκαλο λέγεται [[kokal]] από το αρχαιοελληνικόν κόκκαλος (κατά το οστούν έγινε ουδέτερον-κόκαλον-[[Ν.Π.Ανδριώτης]]),στα ρωσικά [[Koctb]], στα σερβοκροατικά επί Τιτοϊκής Γιουγκοσλαβίας υιοθετήθηκε η λέξη [[Kost]] (για να δημιουργηθεί η νεότευκτη παράγωγη Kostur= σκελετός) και [[Kocka]] (κόκαλο) στη σημερινή γλώσσα των Σκοπίων, ενώ [[кошка|кошка]] στα ρωσικά σημαίνει γάτα.}}
Ένα τέτοιο είδος ψαριού με πολλά κόκαλα υπάρχει και σήμερα που είναι το γριβάδι (riba ut Kostur = ψάρι από την Καστοριά). Πάντως η θεωρία ότι η λέξη Καστοριά προέρχεται από αυτή τη βουλγαρική λέξη εκτιμάται ως εσφαλμένη, καθώς η σύντομη κατοχή της πόλης από τους Βουλγάρους (αρχές 10ου αι.) είναι πολύ μεταγενέστερη από την πρώτη αναφορά του ονόματος ''Καστοριά''.<ref name=ime-onomasia/>Αυτή η εμμονή ορισμένων, ακόμα και σήμερα, να περιπλέκονται για να αποδείξουν παντί σθένει, ότι η λέξη Καστοριά προέρχεται από Σλαβικές λέξεις είναι αβάσιμη και αναιτιολόγητη: ιστορικά, εννοιολογικά, συνειρμικά ακόμα και παρετυμολογικά.
Η αναφορά στο Tarpo Popovski [[(1892)]] είναι σχεδόν πανομοιότυπη και στη συνέχεια του Σέρβου [[Goptchewitch]] Γκόμπτσεβιτς (Macedonien und Alt Serbien, Βιέννη (1889) και σε αντιπαράθεση προς αυτήν εντάσσεται στα πλαίσια προβολής Βουλγαρικών ή Σερβικών δικαιωμάτων στην περιοχή, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο [[Βίκτωρ Μπεράρ|Βίκτωρ Μπεράρ]] [[(V.Berard)|(V.Berard)]] στο οδοιπορικό του στη Μακεδονία [[1892]]. Ο D. M. [[Brancoff]] π.χ. ως Γραμματεύς της Εξαρχίας αργότερα (1905) καταγράφει σε δύσβατες και ορεινές περιοχές:όλοι σχεδόν Βούλγαροι ανεβάζοντας ακόμα και τα ποσοστά των πληθυσμών κατά 160% από αυτά που ήδη είχαν καταγραφεί στο [[Mapping Migration in Kastoria, Macedonia|Mapping Migration in Kastoria, Macedonia]] της Οξφόρδης από το 1888.
 
Γραμμή 40 ⟶ 43 :
Στο χωριό [[Νόστιμο Καστοριάς|Νόστιμο]], αποκαλύφθηκε [[Απολίθωμα|απολιθωμένο δάσος]] ηλικίας 27-23 εκατομμυρίων ετών. Ειδικοί επιστήμονες καταλήγουν σ΄αυτό το συμπέρασμα ύστερα από πολύχρονη επιστημονική τεκμηρίωση των ευρημάτων που ανάγονται στην Προανθρώπινη εποχή [[Υποπερίοδος Καινοζωικού αιώνα|Υποπερίοδος Καινοζωικού αιώνα]]<ref>''Η Ιστορία της ανθρωπότητας της UNESCO'', τόμος 1ος, σσ.[[Καινοζωικός αιώνας|Καινοζωικός αιώνας]]</ref>, όπως δόντια καρχαρία, μύδια, αστερίες, κοχύλια, σαλιγκάρια, τροπικά και υποτροπικά είδη βλάστησης σε άριστη απολίθωση.
Η ανεύρεση ενός [[χειροπέλεκυ|χειροπέλεκυ]] στο [[Παλαιόκαστρο|Παλαιόκαστρο]] μεταξύ Αλιάκμονος και Αιανής ανάγεται στην [[Παλαιο-παλαιολιθική εποχή|Παλαιο-παλαιολιθική εποχή]]<ref>Ιστορία της ανθρωπότητας της UNESCΟ, τόμος 1ος σσ.10-19</ref> ή στο [[Πλειστόκαινο|Πλειστόκαινο]] των γεωλόγων δηλαδή στην απαρχή της εμφάνισης του [[Homo Sapiens|Homo Sapiens]], [[ άνθρωπος ο έμφρων|άνθρωπος ο έμφρων]] ήτοι τριάντα πέντε χιλιάδες χρόνια π.Χ. Ο δεύτερος χειροπέλεκυς εντός ελλαδικού χώρου ανευρέθηκε στη [[Μεγαλόπολη|Μεγαλόπολη]] της Αρκαδίας.
 
 
 
 
==Προϊστορικοί χρόνοι==
Γραμμή 89:
=== Σύγχρονη ιστορία===
 
[[File:Καντερίμι.jpg|thumb|left|300px|Καλντερίμι Καστοριανό]] Η Καστοριά απελευθερώθηκε κατά τον [[Α' Βαλκανικός Πόλεμος|Α' Βαλκανικό πόλεμο]] τον Νοέμβριο του [[1912]]. Ο [[Άγιος Μηνάς]] τιμάται ως ελευθερωτής της πόλης. Κατά τις περιόδους των [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικών πολέμων]] (1912-13), του [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκοσμίου πολέμου]] (1914-18), και του [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκοσμίου Πολέμου]] (1940 - 45) ήταν σημαντική η συμβολή των κατοίκων της περιοχής στον αγώνα κατά των [[Ιταλοί|Ιταλών]], [[Σλάβοι|Σλάβων]] και [[Γερμανοί|Γερμανών]] κατακτητών. Στην περίοδο του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφυλίου πολέμου]], η περιοχή της Καστοριάς αποτέλεσε το θέατρο εξέλιξης της ένοπλης αιματοχυσίας και των θλιβερών κοινωνικών συνεπειών που ακολούθησαν.Συνεπεία της ελονοσίας, του υποσιτισμού και της αποβιταμινώσεως παρετηρήθηκε στην περιοχή ραγδαία αύξηση των περιστατικών φυματιώσεως.<ref>Ιωάννης Κολιόπουλος, Λεηλασία φρονημάτων, Τόμος Α΄ σ.218</ref> <ref>Έκθεση του Ιατρικού Συλλόγου Καστοριάς της 23ης Αυγούστου 1945.</ref> Ο γιατρός και τότε Δήμαρχος της πόλης [[Σαράντης Τσεμάνης|Σαράντης Τσεμάνης]] ως μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη των Ιταλών και Βουλγάρων εγκληματιών πολέμου στη Αθήνα το 1946, προκάλεσε αίσθηση στο δικαστήριο,<ref> Πρακτικά Δικαστηρίων στη δίκη Ραβάλι - Κάλτσεφ </ref> όταν με παλλόμενη φωνή είπε: ... η νεολαία της Δυτικής Μακεδονίας είναι καταδικασμένη εις τον δια φυματιώσεως θάνατον. Έχει κοκκινίσει το χώμα από τας αιμοπτύσεις. Η Καστοριά πρέπει να μεταβληθεί εις ένα απέραντον Σανατόριον, δια να γιάνη τα αγιάτρευτα, που ετσάκισαν, νιάτα της.<ref> Πρακτικά Δικαστηρίων στη δίκη Ραβάλι - Κάλτσεφ </ref>
 
== Οικονομία ==