Δήμος Πατρέων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
διορθώσεις |
|||
Γραμμή 1:
{{
|
|Χάρτης = Dimos patreon.png
|Έμβλημα = Patras emblem.gif
|Έμβλημα Περιγραφή=
|ΓεωγραφικόΔιαμέρισμα = [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]]
|Περιφέρεια = [[Δυτική Ελλάδα|Δυτικής Ελλάδας]]
|Νομός = [[Νομός Αχαΐας|Αχαΐας]]
|Δήμαρχος = [[Ανδρέας Φούρας]]
|Πληθυσμός = 163.446
|Απογραφή= 2001
|Έκταση = 125,428
|ΑριθμόςΔημοτικώνΔιαμερισμάτων = 4
|ΤηλεφωνικόςΚωδικός =
|ΤαχυδρομικόςΚωδικός =
|Ιστοσελίδα = [http://www.e-patras.gr/portal/web/common/home Δήμος Πατρέων]
}}
Ο '''Δήμος Πατρέων''' είναι δήμος της [[Ελλάδα]]ς, στην πρώην [[επαρχία Πατρών]] του [[Νομός Αχαΐας|νομού Αχαΐας]]. Έδρα του Δήμου είναι η πόλη της [[Πάτρα|Πάτρας]] από την ημέρα της σύστασης του το 1835 έως σήμερα. Ο δήμος με τη σημερινή του μορφή συστάθηκε με τον νόμο 2539/1997 περί "Συγκρότησης της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης",<ref>Ιστότοπος φυσικής αγωγής [http://www.fa3.gr/nomothesia_2/nomoth_gen/10_sxedio_kapodistrias_mexri_lakonias.htm Σχέδιο Καποδίστριας]</ref> γνωστός σαν [[Σχέδιο Καποδίστριας]], έχει πληθυσμό 163.466 κατοίκους σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2001|απογραφή του 2001]] και είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος δήμος της Ελλάδας, ενώ δήμαρχος είναι ο [[Ανδρέας Φούρας]].
Περιλαμβάνει τα [[Τοπικό Διαμέρισμα|τοπικά διαμερίσματα]] Πατρέων, Ελεκίστρας, [[Μοίρα Αχαΐας|Μοίρας]] και [[Σούλι Αχαΐας|Σουλίου]]. Η πόλη της Πάτρας διαιρείται σε τέσσερα [[Δημοτικό Διαμέρισμα|δημοτικά διαμερίσματα]]:
*τον [[Αρκτικός Τομέας Πατρών|Αρκτικό Τομέα]] (πληθυσμός 31.730 κάτοικοι)
*τον [[Νότιος Τομέας Πατρών|Νότιο Τομέα]] (πληθυσμός 31.151 κάτοικοι)
*τον [[Ανατολικός Τομέας Πατρών|Ανατολικό Τομέα]] (πληθυσμός 24.841 κάτοικοι)
*τον [[Κεντρικός Τομέας Πάτρας|Κεντρικό Τομέα]] (πληθυσμός 72.678 κάτοικοι)
== Ιστορία ==
=== 1835-1912 ===
Ο δήμος ιδρύθηκε με το Β.Δ. 8/4/1835 και περιελάμβανε τους οικισμούς: [[Πάτρα|Πάτραι]], [[Συχαινά Αχαΐας|Άνω Συχαινά]], [[Συχαινά Αχαΐας|Κάτω Συχαινά]], [[Ρωμανός Αχαΐας|Ρωμανός]], [[Κυνηγού Πάτρας|Κυνηγού]], [[Εγλυκάδα]], [[Προάστιο Πάτρας|Μποζαΐτικα]], και [[Μονή Γηροκομείου]]. Είχε 5.469 κατοίκους και κατατάχτηκε στην Β' τάξη <ref name="datarc">Πληθυσμιακή διοικητική & Γεωγραφική εξέλιξη των δήμων & κοινοτήτων του νομού Αχαΐας [http://www.datarc.gr/Portals/0/datarc-files/Pli8ismos.pdf]</ref>. Ανήκε στην [[Επαρχία Πατρών|Επαρχία Παλαιάς Πάτρας]] του Νομού Αχαΐας. Πρώτος δήμαρχος ήταν ο [[Ιωάννης Ζαΐμης]] που διορίστηκε από την [[Αντιβασιλεία Όθωνα 1833|αντιβασιλεία]], κι ανέλαβε καθήκοντα στις 26 Ιουνίου 1836 <ref name="neologos">Νεολόγος, φύλλο 10 Σεπτεβρίου 1930, άρθρο [[Στέφανος Θωμόπουλος|Στ. Θωμόπουλου]]: Οι Δήμαρχοι Πατρέων από το 1863 μέχρι του 1930</ref>.
Με το Β.Δ. 3/7/1836 Γίνεται δήμος της επαρχίας Παλιάς Πάτρας της διοίκησης Αχαΐας, συγχωνεύεται στον δήμο και ο όλος ο [[Δήμος Μεσσάτιδος]] ο οποίος καταργείται. Με το Β.Δ. 27/11/1840 περί συγχωνεύσεων δήμων έγινε δήμος Α΄τάξεως με 10832 κατοίκους<ref>Αλέξιου Παναγόπουλου, ''Ιστορικό λεξικό περιοχής δήμου Ρίου'', Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2003, ISBN 960-8260-32-9</ref> και νέα σύσταση εφόσον συγχωνεύτηκαν σε αυτών τμήματα των καταργημένων δήμων [[Δήμος Αργυραίων|Αργυραίων]], [[Δήμος Παναχαιών|Παναχαιών]] και τμήμα του νέου μειωμένου σε έκταση [[Δήμος Δύμης|δήμου Δύμης]]. Περιελάμβανε τους οικισμούς [[Πάτρα|Πάτραι]], [[Κυνηγού Πάτρας|Κυνηγού]], [[Συχαινά Αχαΐας|Άνω Συχαινά]], [[Συχαινά Αχαΐας|Κάτω Συχαινά]], [[Ρωμανός Αχαΐας|Ρωμανός]], [[Εγλυκάδα]], [[Προάστιο Πάτρας|Μποζαΐτικα]], [[Μονή Γηροκομείου]], [[Σαραβάλι Αχαΐας|Σαραβάλι]], [[Μπεγουλάκι Πάτρας|Μπεγουλάκι]], [[Σκούρα Αχαΐας|Σκούρα]], [[Κρήνη Πατρών|Βελίζι]], [[Οβρυά Αχαΐας|Οβρυά]], [[Κρήνη Πατρών|Μουσταφά Εφέντη]], [[Κρήνη Πατρών|Ψαράδες]], [[Κρήνη Πατρών|Βουντούσα]], [[Καλλιθέα Αχαΐας|Γαιδουριάρη]], [[Λυγιές Αχαΐας|Βόλα]], [[Παυλόκαστρο Αχαΐας|Παυλόκαστρο]], Μονή Αναλήψεως, Μονή Σωτήρα, [[Μιντιλόγλι Αχαΐας|Μιντιλόγλι]], [[Δρεσθενά Αχαΐας|Δρεσθενά]], [[Νεοχώρι Πατρών|Νεοχώρι]], [[Πουρναρόκαστρο Αχαΐας|Πουρναρόκαστρο]], [[Ελεκίστρα Αχαΐας|Ελεκύστρα]], [[Ζάστοβα Αχαΐας|Ζάστοβα]], [[Σούλι Αχαΐας|Σούλι]], [[Μοίρα Αχαΐας|Άνω Μοίρα]], [[Μίραλι Αχαΐας|Κάτω Μοίρα]], [[Πετρωτό Αχαΐας|Τοπόλοβα]], Βαλατσίνα , [[Βούντενη Αχαΐας|Βούντενη]], [[Μπάλα Αχαΐας|Μπάλα]], [[Χάρανδρος Αχαΐας|Βελβίτσι]], [[Πλατάνι Αχαΐας|Πλατάνι]], [[Καστρίτσι Αχαΐας|Καστρίτσι]] και [[Δρέπανο Αχαΐας|Δρέπανο]] <ref>[http://books.google.gr/books?id=nQ9CAAAAcAAJ&pg=PA212&source=gbs_selected_pages&cad=2#v=onepage&q&f=false Επετηρίς του Βασιλείου της Ελλάδας δια το έτος 1837]</ref><ref name="datarc"/>.
Το 1844 δήμαρχος εκλέγεται ο [[Περικλής Καλαμογδάρτης]]<ref name="neologos"/> ο πρώτος εκλεγμένος από τον λαό, έως τότε ήταν διορισμένοι. Με το ΒΔ 5/12/1845 έγινε δήμος της επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας-Ήλιδος <ref name="datarc"/>. Το 1930 νέα μεταβολή στους νομούς αποτελεί δήμο του νομού Αχαΐας. Με τον ΚΕ 5/12/1845<ref name="datarc"/> η [[Καμενίτσα Αχαΐας|Καμενίτσα]] αποσπάται στον Δήμο Πατρέων. Ο δήμος γίνεται δήμος της Επαρχίας Πατρών του [[Νομός Αχαΐας-Ήλιδος|Νομού Αχαΐας-Ήλιδος]]. Στις εκλογές του 1855 δήμαρχος εκλέγεται ο [[Μπενιζέλος Ρούφος]] ο μοναδικός δήμαρχος που έπειτα διετέλεσε και πρωθυπουργός της Ελλάδος.
Με τον ΒΧΔ 6/7/1899 γίνεται δήμος της επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας<ref name="datarc"/>. Το 1910 ο δήμος είχε 37,401 κατοίκους <ref>Οδηγός των Πατρών 1910 (Ευμορφόπουλου, Σβέτσου) [http://xantho.lis.upatras.gr/test2_publis.php?art=2678]</ref>. Με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 καταργούνται οι δήμοι και ο δήμος Πατρέων παραμένει δήμος αλλά συρρικνώνεται , αποτελείτε από τους οικισμούς : [[Πάτρα|Πάτραι]] , [[Μπάλα Αχαΐας|Μπάλα]], [[Μονή Γηροκομείου]], [[Βούντενη Αχαΐας|Βούντενη]], [[Μπεγουλάκι Πάτρας|Μπεγουλάκι]], [[Πάτρα#Λιμάνι|Λιμήν Πατρών]] και [[Συχαινά Αχαΐας|Κάτω Συχαινά]]<ref name="eetta">Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης [http://www.eetaa.gr/metaboles/show_metaboles.jsp?ota_code=491&Submit=gr Δήμος Πατρέων διοικητικές μεταβολές]</ref>.
===1912-2010===
Το 1922 με τον νόμο 2789/8 14 Ιουλίου 1922, η Κυβέρνηση Δ. Γούναρη παραχωρεί στον δήμο το προνόμιο διανομής και παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Με τον ίδιο νόμο παραχωρήθηκε η εκμετάλλευση των υδάτων του [[Γλαύκος ποταμός|Γλαύκου]] στο [[Παναχαϊκό]]. Ο νόμος επίσης προέβλεπε την αποκλειστική διανομή ρεύματος μέχρι 10 χιλιόμετρα με κέντρο την σημερινή Πλατεία Τριών Συμμάχων, τα προνόμια του δήμου θα ήταν για 99 έτη έως το 2026, αργότερα παρατάθηκε μέχρι το 2039<ref name="peloponnisos">''Ιστορίες της Πόλης'', Πελοπόννησος Εκδοτική Α.Ε., έκδοση Περί Τεχνών, Πάτρα 2004, ISBN 960-88372-0-0]</ref>. Την ίδια χρονιά ο δήμος σύστησε εταιρεία "Ελληνική Ανώνυμος Υδροηλεκτρική Εταιρεία Γλαύκος" , η εταιρεία παρείχε ρεύμα και στα γειτονικά χωριά και προάστια όπως το [[Ρίο]] και τα [[Βραχναίικα Αχαΐας|Βραχναίικα]]<ref name="peloponnisos"/>. Η Εταιρεία κατασκεύασε φράγμα και μονάδα παραγωγής ρεύματος την [[Υ.Η.Σ. Γλαύκου]], ο Γλαύκος το 1967 πουλήθηκε στην ΔΕΗ και λειτουργεί ακόμα σήμερα<ref name="peloponnisos"/>.
Το 1925 προσαρτάται στον δήμο οι καταργημένες κοινότητες [[Προάστιο Πάτρας|Μποζαΐτικα]] και [[Καστρίτσι Αχαΐας|Καστρίτσι]] <ref name="eetta"/> . Με νέα διοικητική μεταβολή στους νομούς το 1930 (ΦΕΚ 115Α - 16/04/1930) γίνεται δήμος του νομού Αχαΐας<ref name="eetta"/> .
Το 1930 προστίθεται η καταργημένη κοινότητα [[Ζαρουχλέικα|Γλαύκου]], και το 1933 η πρώην κοινότητα [[Εγλυκάδα|Εγλυκάδας]] με τον οικισμό [[Περιβόλα Πάτρας|Περιβόλα]]<ref name="eetta"/> . Το 1940 πολλοί οικισμοί περιφερειακά της πόλης της Πάτρας (Πάτραι τότε) προστίθενται στον Δήμο, αυτοί είναι : [[Διάκου Πάτρας|Διάκου]], [[Δασύλλιο Πάτρας|Δασύλλιο]], [[Κάτω Καστρίτσι Αχαΐας|Νέο Καστρίτσι]], [[Λεύκα Πάτρας|Μποτοβάγια]], [[Άνθεια Πάτρας|Άνθεια]], [[Αρόη Πάτρας|Άνω Αρόη]], [[Άγιοι Απόστολοι Πάτρας|Άγιοι Απόστολοι]], [[Κρύα Ιτεών Πάτρας|Κρύα]], [[Ζαβλάνι]], [[Αεριόφως Πάτρας|Αεριοφωτός]], [[Εβραιομνήματα Πάτρας|Εβραιομνήματα]], [[Τερψιθέα Πάτρας|Τερψιθέα]], [[Άγιος Σπυρίδων Πάτρας|Άγιος Σπυρίδων]], [[Ψαροφάι]], [[Γηροκομείο Πάτρας|Γηροκομείο]], [[Γούβα Πάτρας|Γούβα]], [[Πτωχοκομείο Πάτρας|Πτωχοκομείο]], [[Αρόη Πάτρας|Κάτω Αρόη]], [[Οικισμός Φρουρίου Πάτρας|Φρούριο]], [[Αγυιά Πάτρας|Έξω Αγυιά]], [[Τριτάκη Πάτρας|Τριτάκη]], [[Προσφυγικά Πάτρας|Προσφυγικός συνοικισμός]], [[Α΄ νεκροταφείο Πατρών|Νεκροταφείο]], [[Οικογένεια Μάμου#Συνοικία Μάμου|Μάμος]]<ref name="eetta"/>.
Το 1951 νέοι οικισμοί γύρω από την πόλη προστίθενται και αυτοί στον δήμο, οι οικισμοί αυτοί είναι : [[Συχαινά Αχαΐας|Άνω Συχαινά]], [[Κοτρώνι Πάτρας|Κοτρώνι]], [[Συχαινά Αχαΐας|Κάτω Συχαινά]], και οι κοινότητες [[Καστρίτσι Αχαΐας|Άνω Καστρίτσι]] και [[Κάτω Καστρίτσι Αχαΐας|Κάτω Καστρίτσι]]<ref name="eetta"/>. Το 1954 αποσπώνται το Άνω Καστρίτσι και το Κάτω Καστρίτσι και γίνονται ανεξάρτητες κοινότητες<ref name="eetta"/>.
Επόμενη διοικητική μεταβολή είναι το 1997 με τον νόμο 2539/1997 περί "Συγκρότησης της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης"<ref name="eetta"/>.
{{επέκταση}}
== Δείτε ==
* [[Κατάλογος Δημάρχων Πατρέων]]
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
{{Δήμοι και κοινότητες νομού Αχαΐας}}
{{Προάστια και δημοτικά διαμερίσματα Πάτρας}}
[[Κατηγορία:Δήμοι του νομού Αχαΐας|Πατρεων]]
[[Κατηγορία:Πάτρα]]
[[Κατηγορία:Δήμος Πατρέων|*]]
|