Χαρακτική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη |
||
Γραμμή 22:
==Σημειώσεις==
<div style="font-size: 85%"><references/></div>
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ... Γνωριμία με την Χαρακτική σε πρώτο πρόσωπο...
Το ότι ασχολήθηκα με την χαρακτική ήταν μια συνειδητή επιλογή, καθώς μετά το προκαταρκτικό εργαστήριο της ΑΣΚΤ Αθωνών, είχα καταλάβει πως τις τεχνικές της χαρακτικής και τα υλικά, δεν θα μπορούσα να τα ανακαλύψω μόνος μου.
Αν και την περίοδο εκείνη είχαμε την τύχη ο υπεύθυνος καθηγητής της Έδρας της Χαρακτικής Κώστας Γραμματόπουλος να βρίσκεται σε δύσκολες προσωπικές στιγμές, κυριολεκτικά μας είχε αφήσει στην τύχη μας,. Δημιουργήσαμε αυτόματα τις συνθήκες να συλλέξουμε πληροφορίες ( κυρίως μεταφράζοντας ξενόγλωσσα βιβλία ) και να τις ανταλλάζουμε μεταξύ μας. Δεν θα ήταν ηθικό να μη αναφέρω το ονόματα τριών - τεσσάρων τελειοφοίτων, καθώς και την διακριτική έως αμήχανη συμβουλευτική παρουσία των Γιάννη Παπαδάκη ( υπεύθυνο Εφαρμοσμένου Εργαστηρίου Τέχνης του Βιβλίου ) και Βασίλη Καζάκου ( που έφερε την ευθύνη του Βοηθού Έδρας – Εργαστηρίου Χαρακτικής ).
Οι τελειόφοιτοι του εργαστηρίου ήταν οι Γιάννης Γερμανίτης, Αλεξάνδρα Σταμάτη , Χριστόδουλος Γκαλτέμης και Ανδρέας Ταξιαρχόπουλος. Ήταν η εποχή όπου η ‘’ Καλημέρα’’ και το χαμόγελο είχαν αξία, καθώς και εάν ζητούσες μια συμβουλή ή βοήθεια ο άλλος δεν θα σου την αρνηθώ. Σήμερα μόνο ο Χρ. Γκαλντέμης συνεχίζει ενεργά να ασχολείται…
Το καλό λοιπόν ήταν ότι ο κάθε σπουδαστής δεν μπήκε σε καλούπια εικαστικά, όπως ο Μόραλης και ‘’τα Μοραλάκια’’ ή ο Μαυροείδης και τα ‘’Μαυροειδάκια’’.
Το κακό ήταν ότι κανείς δεν μας μίλησε για τους ‘’Δασκάλους της Χαρακτικής’’, κάποιες πιο εξειδικευμένες τεχνικές, την αξία της Σύνθεσης ή ότι με το έργο σου ‘’ κάτι πρέπει να έχεις να πεις ή να δείξεις’’. Στα θεωρητικά μαθήματα τα μόνα που γνωρίσαμε καλά ήταν κάποιες αποσπασματικές γνώσεις ιστορίας της Τέχνης για την Κλασική Ελλάδα, την Ιταλική Αναγέννηση και το Μπάουχάους. Βλέπετε αυτή ήταν η αγαπημένη διδακτέα ύλη που είχε επιλέξει για εμάς η Καθηγήτρια Ιστορίας Τέχνης κ. Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα. Την Θεωρητική κατάρτισή μας συμπλήρωνε η Ρυθμολογία του Παύλου Μυλωνά.
Πέρα από αυτά, το πως λειτουργούσε το σύστημα της τέχνης…άβυσσος.
Άπιαστο όνειρο φάνταζαν οι Γκαλερί, οι Τεχνοκριτικοί, οι Διευθύντριες Πινακοθηκών , κά.
Πέρασαν χρόνια πολλά και στην πράξη φτιάξαμε – ενώσαμε τα κομμάτια του παζλ.
Να σκεφτείς λογικά χωρίς να έχεις την ψευδαίσθηση ότι είσαι εξαιρετικό ταλέντο, σε αντίθεση με ότι προσπαθούσε να φτιάξει η Σχολή. Να συνειδητοποιήσεις ότι έπρεπε να δημιουργήσεις μια πορεία. Να καταλάβεις ότι πόσα άλλα επαγγέλματα έχουν αναπτυχθεί στο χώρο όπως , προμηθευτές υλικών , κορνιζάδες, μεταφορείς, γκαλερίστες, διευθυντές και υπάλληλοι πινακοθηκών, τυπογράφοι, ταχυδρόμοι, θεωρητικοί, τεχνοκριτικοί, δημοσιογράφοι κά όσοι δηλαδή χρειάζονται για να εκθέσεις την ‘’δουλειά σου’’ μερικών ετών, σε μια έκθεση που θα διαρκέσει το πολύ είκοσι – εικοσιπέντε μέρες.
Επειδή λοιπόν διαπίστωσα ότι πέρασαν τόσα χρόνια και εξακολουθεί η κατάσταση να είναι απολύτως ίδια, ίσως επειδή αυτό εξυπηρετεί αρκετούς και φυσικά αυτό γίνεται σε βάρος των αγαθών και τρυφερών ψυχών των καλλιτεχνών, αλλά και ενός κοινού που θέλει να λέγεται φιλότεχνο, αλλά παραμένει ανεκπαίδευτο, πιστεύω ότι ένα ακόμη κείμενο θα βοηθούσε να προστεθεί για την ενημέρωση όσων επιθυμούν να έχουν άποψη ‘’ΠΕΡΙ ΤΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ‘’, χωρίς να άγονται και να φέρονται…
Αυτός ήταν το βασικό κίνητρο, που το 2002 ( μέχρι 2008 ) ζήτησα και ανέλαβα την ΕΕΧ ως επικεφαλής – Πρόεδρος, ώστε να δείξω ένα πλάνο δράσης και να ενεργοποιήσω όλους τους χαράκτες που είτε είχαν απαξιώσει την συλλογική προσπάθεια ή είχαν αφεθεί σε ένα είδος πεπρωμένου. Και το προσωπικό στοίχημα φαίνεται να πέτυχε.
Συγκέντρωσα λοιπόν ένα σύνολο από στοιχεία, πολλά από τα οποία δανείζομαι από φίλους της χαρακτικής, αλλά και πολλές προσωπικές εμπειρίες που θα προσπαθήσω να ενσωματώσω γύρω από την τέχνη που με μάγεψε και με οδήγησε σε μονοπάτια έκφρασης, δομής σκέψης, εμπειρίες επικοινωνίες, σχέσεις και αξιόλογες φιλίες. Ναι μέσα από το ταξίδι αυτό συνάντησα σπουδαίους ανθρώπους που αισθάνθηκα να έχουν την ίδια ‘’μανία περί χαρακτικής’’.
Τους ευχαριστώ όλους καθώς ο καθένας έβαλε το δικό του στίγμα σε αυτό το ταξίδι.
Η ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΑΡΑΚΤΩΝ ( κείμενο Α )
Η Ένωση Ελλήνων Χαρακτών , σωματείο μη κερδοσκοπικό, ιδρύθηκε το 1986 από ομάδα ονομαστών και καταξιωμένων στον εικαστικό χώρο Ελλήνων χαρακτών. Ήταν μια καταρχήν ιδέα του Βασίλη Χάρου ,που αμέσως πλαισίωσαν όλοι οι εν ενεργεία Έλληνες Χαράκτες.
Σκοπός του σωματείου - όπως δηλώνεται και στο καταστατικό του - είναι η διάδοση της Χαρακτικής Τέχνης, η ενθάρρυνση της σύγχρονης χαρακτικής έρευνας και η ευαισθητοποίηση του φιλότεχνου κοινού με εκθέσεις, διαλέξεις , δημοσιεύσεις και εκδόσεις, με σεμινάρια καθώς και ίδρυση '' ανοιχτών εργαστηρίων ‘’ χαρακτικής στο κοινό.
1986 31 Οκτωβρίου . Συντάσσεται το καταστατικό της ΕΕΧ και είναι θεωρημένο από το Πρωτοδικείο Αθηνών στις 7 Απριλίου 1987, με αρ. απόφασης 305 /87, φέρει τις υπογραφές των ιδρυτικών μελών. Των εξής:
Περράκη Ελεονώρα, Πιπίνη Ιωάννη, Εμμανουηλίδη Μανόλη, Χάρου Βασίλη, Μενδρινού Άννα, Ξενάκη Μαριάννα, Τσελεπή Ειρήνη, Τσαλαματά Βίκυ, Σχοινά Μαίρη, Μαρκάκη Ευγενία, Κοτζιά Άλκη, Χαδούλια Ρούλα, Νικολαίδη Τόνια, Καζάκο Βασίλη, Παπαιωάννου Λιάνα, Σαρελάκου Ρουμπίνα, Κομιανού Άρια, Αρφαράς Μιχάλης, Περιβόλα Ευθυμία, Κορομηλά – Γριμάλδη Ράνια, Γιαρμενίτης Ιωάννης, Μπούρη Βασιλική, Σταμάτη Αλεξάνδρα, Οικονομίδου Ελένη, Γουρζής Ιωάννης, Λινάρδου Ιβόνη, Γραμματόπουλος Κωνσταντίνος, Βιδάλη Λεώνη, Γεωργίου – Σιότροπου Νότα, Πετροπούλου – Δημητράκη Μιμή, Δεσεκόπουλος Νίκος, Παντολφίνι Πίνο, Κατσουλίδης Τάκης, Σατερλή Δήμητρα, Μαστιχιάδης Φώτης, Παπαδάκης Γιάννης, Χρίστος Δαγκλης, Χρίστος Σαρακατσιάνος και Κατράκη Βάσω.
Πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της Ένωσης είναι ο Β. Χάρος, που προσπαθεί να καθορίσει τις παραμέτρους και το πλάνο δραστηριοτήτων της Ένωσης. Οργανώνονται οι πρώτες εκθέσεις και ομιλίες για την Χαρακτική, για πρώτη φορά από τους ίδιους τους δημιουργούς και επιχειρείται η συνεργασία με θεωρητικούς τέχνης. Για λόγους υγείας παραχωρεί την θέση του στην Ελένη Οικονομίδου, που για την επόμενη δεκαετία, συνεχίζει την προσπάθεια των μελών της Ένωσης να συμμετέχουν σε αξιόλογες εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ επιτυγχάνει την επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, καθώς και την δημιουργία επιχορηγούμενων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
1987 Ομαδική Έκθεση Χαρακτικής στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών.
Πνευματικό Κέντρο Αγ. Παρασκευής.
( εκδίδεται κατάλογος GREKK ENGRAVER’ S UNION )
1988 Δημοτικό Θέατρο Βόλου.
1989 ‘’ Αφιέρωμα στη Βάσω Κατράκη ‘’ ( εκδίδεται πολύπτυχο )
στο Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο, Θεσσαλονίκη.
1990 Αρχίζει να τηρείται ‘’Βιβλίο Πράξεων’’ της Ένωσης.
Ήδη από την πρώτη συνεδρίαση αρχίζει η αναζήτηση Αίθουσας Τέχνης
για την διοργάνωση ομαδικής έκθεσης ( ΕΥΜΑΡΟΣ - ΑΝΕΜΟΣ ) και
επισημαίνεται η ανάγκη επικοινωνίας και προβολής από τα ΜΜΕ και
δημοσιογράφους ή τεχνοκριτικούς.
3 / 10 /1990, αποφασίζεται έκθεση με θέμα ‘’ AIDS ‘’.
1991 Το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδριάζει διαδοχικά στα εργαστήρια των
Ελ. Οικονομίδου, Τζ. Μαρκάκη, Μ. Πετροπούλου, ενώ αναζητείται η
εγκατάσταση της Ένωσης σε μόνιμο χώρο και σε συνεργασία με
δήμους ή άλλους φορείς.
• Αναζητείται θεωρητικός τέχνης για την ΕΕΧ με συγκεκριμένες
αρμοδιότητες. Προτείνεται ο κύριος Νίκος Γρηγοράκης.
• Αναζητούνται εκπαιδευτικά προγράμματα από την Ε.Ο.Κ.
• Αίθουσα Τέχνης ‘’ΕΠΟΧΕΣ’’ , Κηφισιά.
• Αίθουσα Τέχνης ‘’ ΕΥΜΑΡΟΣ ‘’, Αθήνα.
• Εκδίδονται ‘’ ΚΑΡΤΕΣ ΧΑΡΑΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ‘’.
1992 Πρόγραμμα Έκθεσης με θέμα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
3 / 6 / 1992 Έγκριση προγράμματος ΕΟΚ για ανέργους, από την Δ/νση Μορφωτικών Σχέσεων Ελλάδος, για 600 διδαχτικές ώρες. Διάρκεια τρίμηνος. Εγκρίνεται μόλις το ¼ του αρχικού ποσού της τάξεως των 14 εκατ. Δραχμών. ( στα πλαίσια Εκπαιδευτικού Περιφερειακού Προγράμματος)
• Έκθεση στο Μουσείο Κοτοπούλη - Δήμου Ζωγράφου.
• Αίθουσα Τέχνης ‘’ ΑΝΕΜΟΣ ‘’.
• Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Θεσσαλονίκης.
• Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο, Δίον Πιερρίας.
1994 Θέατρο Κολλεγίου Αθηνών.
Ελληνοαμερικανική Ένωση , Αθήνα.
1997 Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων.
1998 ’’Εστίες του Βλέμματος’’ , Κτήριο Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης, Βρυξέλλες.
2001 ‘’ Βασίλης Χάρος … εις μνήμην ‘’.
Αίθουσα Τέχνης ΕΠΟΧΕΣ. ( εκδίδεται κατάλογος ).
Από τον Νοέμβριο του 2002 την πορεία της Ένωσης αναλαμβάνει να ‘’χαράξει ‘’ ο Νίκος Δεσεκόπουλος, υλοποιώντας μια σειρά από δραστηριότητες , που το σύνολο των μελών της Ένωσης θεωρεί πλέον ώριμες και επιβεβλημένες να γίνουν. Μαζί με τον Νίκο Σταυρακαντωνάκη, την Άρια Κομιανού, την Ράνια Κορομηλά, την Τζένη Μαρκάκη, την Μάγδα Βαμβατήρα, την Ρένα Ανούση αλλά και αρκετών άλλων συναδέλφων, αναπτύσσουν ένα νέο πλάνο δραστηριοτήτων, προκειμένου η Ένωση Ελλήνων Χαρακτών να αποτελεί ζωντανό οργανισμό και σημείο αναφοράς στο πολιτιστικά δρώμενα της χώρας, στην νέα εποχή και πραγματικότητα του 21ου αιώνα και της παγκοσμιοποιημένης Ευρωπαϊκής πραγματικότητας.
Γίνεται λοιπόν η προσπάθεια να ενεργοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα άρθρα του αρχικού Καταστατικού της ΕΕΧ ( βλέπε σχετικά).
Την χρονική περίοδο που διανύουμε, η ΕΕΧ υλοποίησε και ολοκλήρωσε επαφές για την πραγματοποίηση βασικών στόχων της, όπως:
• Ενοικίαση χώρου στέγης -εκθετηρίου Ένωσης (Οκτώβριος 2003) ,
• Δημιουργία ‘’ ανοιχτού εργαστηρίου χαρακτικής στην Τήνο ‘’ (τελικό στάδιο
συμφωνίας), καθώς και τη προσπάθεια με άλλους δήμους ή φορείς,
• συμμετοχή στο ΔΣ του υπό ίδρυση μουσείου Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό
Αιτωλοακαρνανίας.
• Συμμετοχή στην οργανωτική ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΡΙΕΝΑΛΛΕ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ Δήμου Ρόδου,
• Συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ( Πολιτισμικός Οργανισμός Δήμου
Αθηναίων, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ΕΚΕΒΙ ) για την διοργάνωση σεμηναρίων
• Ετήσια χρηματοδότηση – χορηγία από το Υπουργείο Πολιτισμού,
''''''
Η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ Ε. Ε . Χ. την περίοδο ‘’ καλοκαίρι 2004 - 2007’’ '''''' Την περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου 2004 και μέχρι τον Ιούνιο 2005 με αφορμή το σημαντικό για την χώρα μας γεγονός της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, έγιναν ΕΙΚΟΣΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ αξιόλογες Εκθέσεις της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών με επίκεντρο το συλλεκτικό Λεύκωμα Χαρακτικής με δύο θεματικές ενότητες:
‘’ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ’’ και ‘’ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ.
Α. ‘’ Πολιτιστικός Κέντρο Δήμου Αθηναίων ‘’ ΜΕΛΙΝΑ
5 - 22 Φεβρουαρίου 2004 ,
Β. ‘’ Ημερίδα ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ’’ Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 24 Μαΐου 2004
Γ. ‘’ LA GALERIE LA HUNE BRENNER ‘’ , Παρίσι, 25 Ιουνίου 2004
ταυτόχρονα με την έλευση της Ολυμπιακής Φλόγας από την πόλη,
παρουσιάστηκε το Λεύκωμα.
Δ. ‘’ Αίθουσα Τέχνης ΕΠΟΧΕΣ‘’, Κηφισιά ,3- 31 Αυγούστου2004 στο πρόγραμμα
για τους επισκέπτες της πόλης των Αθηνών
‘’ περίπατος στις γκαλερί ‘’, έκθεση Λευκώματος.
Ε. ‘’ Στο Βασικό Κέντρο Τύπου ( Μ. Ρ. C. ) ΑΘΗΝΑ 2004 ‘’,
3 Αυγούστου - 31 Σεπτεμβρίου 2004 , Έκθεση ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ. ΣΤ. ‘’ Πολιτιστικός Χώρος Αμαλιάδος - πλατεία Ανεμόμυλου ‘’
18 Ιουλίου - 5 Αυγούστου 2004 . Έκθεση της ΕΕΧ με δύο ενότητες
α) ‘’ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ‘’, β ) ‘’Η ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΗΜΕΡΑ''
Δημοτική Πινακοθήκη Δήμου Κερκυραίων ‘’
18 Αυγούστου - 17 Σεπτεμβρίου 2004. Η προηγούμενη έκθεση ‘’ταξίδεψε’’
με επιτυχία στην Κέρκυρα, όπου από την περσινή χρονιά είχαν δημιουργηθεί
πολιτιστικοί δεσμοί Η. ‘’ Ιδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης ‘’ στηνΞάνθη,
23 Αυγούστου - 9 Σεπτεμβρίου 2004
παράλληλη έκθεση
Θ. ‘’ Μόνιμο Εκθετήριο της ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΑΡΑΚΤΩΝ ‘’,
15 Ιουλίου - 12 Σεπτεμβρίου 2004 ομαδική έκθεση με χαρακτικά
μικρού μεγέθους και θέμα ‘’ ARS LONGA , OPERA PARVA ‘’.
Ι. ‘’ Ολυμπιακό Λεύκωμα Χαρακτικής ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ‘’,
15 Σεπτεμβρίου - 10 Οκτωβρίου 2004 , στο μόνιμο εκθετήριο της ΕΕΧ
Κ. ‘’ ΒΑΦΟΠΟΥΛΕΙΟ Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Θεσσαλονίκης ‘’
29 Σεπτεμβρίου - στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων ‘’ λθ’ ΔΗΜΗΤΡΙΑ
Λ. ‘’ ΟΙ ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΝΩΝΟΥΝ’’ σε συνεργασία με
το ‘’Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Χαλανδρίου’’ και ‘’Εταιρεία Ελλήνων
Εικονογράφων Παιδικού Βιβλίου ‘’ΑΙΣΩΠΟΣ’’ στο Μετρό Χαλανρδίου.
. 22 Νοεμβρίου - 12 Δεκεμβρίου 2004. .
Παρουσιάζεται το Λεύκωμα και επιπλέον συμμετέχουν με έργα τους δέκα Χαράκτες.
Μ. ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΧΝΗΣ ‘’ ΡΟΔΟΝ ‘’ στην πόλη της Ρόδου ταξιδεύει η ενότητα . ‘’ ARS LONGA , OPERA PARVA ‘’. Δεκέμβριος 2004 – 18 Ιανουαρίου 2005
Ν. ‘’ ΓΚΑΛΕΡΙ ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ‘’ Ιωάννινα
22 Δεκεμβρίου 2004 – 22 Ιανουαρίου 2005 .
Παρουσιάζεται η ενότητα, που επιστρέφει από Κέρκυρα ( καλοκαίρι 2004)
Ξ. ‘’ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΔΗΜΟΥ ΛΑΜΙΑΣ ‘’, Αινιατών 6
Η ενότητα συνεχίζει την πορεία - περιοδεία
27 Ιανουαρίου – 27 Φεβρουαρίου 2005
Ο. ‘’ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΕΙΟ ΜΕΓΑΡΟ ‘’ Δήμου Αγρινίου σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο
19 Μαρτίου - 2 Απριλίου 2005
Π. ‘’ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΙΛΚΙΣ ‘’
Αίθουσες Μ. Ανδρόνικου και Κούρου Ευρωπού
11 Απριλίου - 10 Μαΐου 2005 ( παράταση μέχρι τέλη Ιουνίου )
Ρ. ‘’ ΚΟΥΡΣΟΥΜ ΤΖΑΜΙ ‘’ Τρίκαλα συνεργασία με τον Πολιτιστικό
Οργανισμό Δήμου Τρικκαίων. 6 - 29 Μαΐου 2005
Σ. ‘’ 2η ΔΙΕΘΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ’’ HELEXPO,
σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου παρουσιάζονται Λευκώματα και
βιβλία Τέχνης. 26 – 29 Μαΐου 2005
Τ. ‘’ Δημοπρασία αυθεντικών έργων χαρακτικής υπέρ του Χαμόγελου του Παιδιού ‘’
7 – 8 Νοεμβρίου 2005, στην αίθουσα εκθέσεων του ΜΕΤΡΟ Συντάγματος.
……………………………………………………………………………………………………………
Μια νέα σειρά εκθέσεων δρομολογείται με τις ενότητες :
α. ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ και β. ΘΑΛΑΣΣΑ
Α. ’ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ‘’ Δημ. Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
29 Μαρτίου - 30 Οκτωβρίου 2006
Μεγάλη και αξιόλογη θεματική έκθεση σαράντα πέντε μελών της ΕΕΧ ,
με παράλληλες εκδηλώσεις, ομιλίες.
Η έκθεση συνοδεύεται από πολυτελή κατάλογο και δύο ενότητες ομιλιών σε
συνεργασία με τον ιδιωτικό φορέα του Μουσείου Χαρακτικής της οδού Ηρακλειδών
Β. ‘’ 8 – 22 Ιουνίου 2006 Παρουσίαση του συλλεκτικού Λευκώματος Χαρακτικής
με θέμα ΘΑΛΑΣΣΑ . . . κοιτίδα πολιτισμών
Πολιτιστικός Οργανισμός Δήμου Αθηναίων ( Ακαδημίας 50 )
Γ. ΑΝΔΡΟΣ - Καΐρειος Βιβλιοθήκη / 8 Ιουλίου – 17 Σεπτεμβρίου 2006
Θεματική έκθεση χαρακτικών με θέμα ‘’ ΘΑΛΑΣΣΑ’’
Δ. ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ ‘’ VLASSSIS ‘’ Άνω Λαδάδικα Θεσσαλονίκη
18 Σεπτεμβρίου - 14 Οκτωβρίου 2006
Ε. ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΣΠΑΝΙΑ αίθουσα τέχνης WILLIAM JAMES / Δεκέμβριος 2006
Ζ. ‘’ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΕΙΟ ΜΕΓΑΡΟ ‘’ Δήμου Αγρινίου, ‘’ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ’’
σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο / 29 Απριλίου - 18 Μαΐου 2007
Η. ‘’ ΟΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ‘’ αίθουσα τέχνης WILLIAM JAMES
Απρίλιος - Μάιος 2007
Θ. ‘’ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ Γ.Ι. ΚΑΤΣΙΓΡΑ ‘’ Λάρισα, 8 Ιουνίου – τέλη Ιουλίου ’07,
παρουσιάζεται η ενότητα ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ.
Ι. ‘’ Ιταλικό - Μορφωτικό Ιταλικό Ινστιτούτο ‘’ Πατησίων 48 Αθήνα, 18 Ιουνίου 2007
15 Έλληνες και 15 Ιταλοί εκθέτουν …
Κ. ‘’ Οι Κυκλάδες της Χαρακτικής’’, 21 Ιουλίου - 9 Αυγούστου 2007,
Πνευματικό Κέντρο Σύρου / Αίθουσα Ροΐδη
.
2008 13 Φεβρουαρίου - 30 Μαρτίου 2008, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ
** '' Galerie Municipale les Bains Douches ''. '' L Esprit des jeux''
Το ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ στη Νότια Γαλλία, Αντίμπ .
( 3 Αυγούστου - 3 Σεπτεμβρίου 2008 )
** Αύγουστος - Οκτώβριος'' στα πλαίσια της 1η ΤΡΙΕΝΝΑΛΕ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ΤΗΣ
ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ, όπου συμμετέχω στην Οργανωτική Επιτροπή ως εκπρόσωπος της
ΕΕΧ επιμελούμαι και αναρτώ την θεματική έκθεση '' Η πορεία της Ελληνικής
Χαρακτικής στο ''Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης '' Δήμου Ροδίων σε συνεργασία
με τον Ομότιμο Καθηγητή Ιστορίας Τέχνης στο ΑΠΘ Εμμ. Μαυρομάτη,
** TEM SANAT GALERISI .16 Έλληνες Χαράκτες εκθέτουν στην Κωνστ/νούπολη ,
2009 1ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ στις Θεματικές εκθέσεις
''ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΝΥΧΤΕΣ '' στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων ΜΕΛΙΝΑ
και '' ΕΝ ΤΥΠΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΧΑΡΤΟΥ '' (η συνολική πορεία 100 χρόνων της
Ελληνικής χαρακτικής ) στην Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά , Ιούνιος 2009.
( με προσωπική ευθύνη για τη διοργάνωσή της ως συνέχεια της προσπάθειας
της δραστηριότητας στη Ρόδο) ,
** '' Η ανθρώπινη μορφή στην Τέχνη '' 'ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ - ΓΚΑΖΙ ,
Πανελλήνια Έκθεση Χαρακτικής μελών του ΕΕΤΕ ( Δεκέμβριος 09 - Ιανουάριος 10).
Παράλληλα όλη αυτή την περίοδο στο Μόνιμο Εκθετήριο μας ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ της ΕΕΧ, στην οδό Λεμπέση 4 και Μακρυγιάννη, γίνονται ατομικές και ομαδικές εκθέσεις αυθεντικών έργων χαρακτικής των μελών της Ένωσης , αλλά και χαρακτών - συνεργατών από το εξωτερικό. Σήμερα ο ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ διαχείζεται από ιδιώτη, ενώ η έδρα της ΕΕΧ έχει μεταφερθεί στην οδό Τούσσα Μπότσαρη 24, περιοχή ΦΙΞ.
Συνεχίζουμε με αυξανόμενη ένταση την διάδοση και διαφήμιση της Ελληνικής Χαρακτικής, με εκθέσεις που προγραμματίζουμε την επόμενη διετία, αλλά και καλλιτεχνικές εκδόσεις και σεμινάρια.
Τον Σεπτέμβριο του 2006, εκδίδεται ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ της ΕΕΧ, με την μορφή Folio , ενώ παράλληλα εκδίδεται σειρά από cart postal προβολής με τα θέματα από τα ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ
Καθοριστικός είναι ο στόχος της ΕΕΧ για το έτος 2007- 08 η απόκτηση μόνιμης ιδιόκτητης στέγης και πλήρως εξοπλισμένου εργαστηρίου στην Αθήνα, καθώς και οι διεθνείς συνεργασίες και εκθέσεις όπως η Ισπανική ESTAMPA κα.
Είναι πλέον η χρονική στιγμή η ΕΕΧ να επιχειρήσει την Ευρωπαϊκή της παρουσία και την συνεργασία των Ελλήνων Χαρακτών με τους φίλους Ευρωπαίους …Μια ακόμη γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των καλλιτεχνών, τεχνοκριτικών και συναφών πολιτιστικών φορέων, με πολλαπλά και αμφίδρομα πολιτιστικά κέρδη και όχι μόνο….
Το κυριότερο όλων των θετικών στοιχείων της ΕΕΧ είναι ότι όλη αυτή η δραστηριότητα με τις θεματικές και συνεχείς εκθέσεις, προκάλεσε όλα τα μέλη να χαράζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα , οπότε η Ελληνική Χαρακτική ΥΠΑΡΧΕΙ και ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ.
Πιστεύουμε ότι για να συνεχίσουμε την προσπάθεια μας να αναδείξουμε την Χαρακτική Τέχνη στην θέση που της αναλογεί σε μια χρονική στιγμή που ο εικαστικός χώρος είναι ‘’ ασαφής και συνεχώς μεταβαλλόμενος ‘’ με τις όποιες θετικές ή αρνητικές του συνέπειες. Με την ειλικρίνεια που χαρακτηρίζει την ματιά και την ψυχή των εικαστικών καλλιτεχνών και αναλογιζόμενοι τον ρόλο που επιτελούν, με αυτογνωσία και περίσκεψη συνεχίζουμε τους ‘’δρόμους της φωτιάς και του φωτός’’.
Αναζητούμε κάθε δυνατότητα έκθεσης των έργων μας και προβολή της Χαρακτικής Τέχνης και τεχνικής. Για τον λόγο αυτό απευθυνόμαστε σε κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα για την ηθική ή και υλική συνδρομή του για την διοργάνωση Έκθεσης με αυθεντικά Χαρακτικά ή και την έκδοση συλλεκτικών Λευκωμάτων, καταλόγων, καρτών κά.
Νίκος Δεσεκόπουλος ( Αύγουστος 2009)
( Κείμενο Β . )
Η ΕΕΧ και ο ρόλος της.
Η Ένωση Ελλήνων χαρακτών σύμφωνα με το καταστατικό της έχει την υποχρέωση να ενημερώνει με καταχωρήσεις για κάθε εκδήλωση και δραστηριότητα των μελών της, αλλά και το σκοπό και τους στόχους σύστασής της. Και φυσικά ο ρόλος της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών, είναι να ‘’ υπενθυμίζει ‘’ με κάθε τρόπο, αρθρογραφία, ομιλίες και σεμινάρια την αξία του αυθεντικού χαρακτικού έργου.
Άμεση προτεραιότητα μας είναι η ίδρυση ‘’ανοιχτών εργαστηρίων χαρακτικής’’,
σε συνεργασία με δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, οπότε θα μπορεί ο φιλότεχνός
και κάθε ενδιαφερόμενος να γνωρίσει την χαρακτική τέχνη, δουλεύοντας δίπλα σε σύγχρονους και καταξιωμένους έλληνες ή και ξένους χαράκτες
<< … το χαρακτικό δεν πρέπει να εκτιμηθεί μόνο για το θέμα που εικονίζει, αλλά για την πλαστικότητα της γραφής του, για το παιγνίδι στα μαύρα και τα άσπρα, στα φώτα και στις σκιές, για τον γραφισμό και την ερμηνεία της γραμμής και της φόρμας, την ποιότητα της εκτύπωσης και της μελάνης. Είναι ακόμη χρήσιμη η γνώση της τεχνικής για να αναγνωρίσει κανείς ένα κλισέ από μια χαλκογραφία, μια λιθογραφία από μια τσιγκολιθογραφία ή μια μεταξοτυπία….>>
<< Οι διαπιστώσεις αυτές θα μπορούσαν να φανούν απαισιόδοξες και να δώσουν μια άσχημη εικόνα για την Χαρακτική Τέχνη και τους καλλιτέχνες Χαράκτες που κυρίως αν όχι αποκλειστικά υπηρετούν τον εξειδικευμένο αυτό κλάδο των εικαστικών τεχνών >> δήλωνε ανήσυχος στον προβληματισμό του ο Βασίλης Χάρος.
Για τον λόγο αυτό ο Βασίλης Χάρος με μια ομάδα από καταξιωμένους χαράκτες πρωτοστάτησε στον Ελλαδικό χώρο στη δημιουργία της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών, ένα αμιγές καλλιτεχνικό σωματείο από χαράκτες με χαρακτήρα καθαρά ‘’ μη κερδοσκοπικό ‘’ και σκοπό την προώθηση της Χαρακτικής και την ενημέρωση του φιλότεχνου κοινού. Το 1986 μαζί με μια ομάδα τριάντα περίπου ενεργών και καλλιτεχνών καταξιωμένων στο χώρο των εικαστικών τεχνών, ιδρύουν την ΕΕΧ και εργάζονται συστηματικά για τους στόχους και σκοπούς του καταστατικού τους, που δομείται σύμφωνα με τις αισθητικές και ηθικές αξίες.
Πρόσφατα ,η Ιστορικός Τέχνης και υπεύθυνη του τομέα χαρακτικής της Εθνικής Πινακοθήκης Μαριλένα Κασιμάτη , σε ομιλία της χαρακτήρισε την Χαρακτική ως
<< την μουσική δωματίου … των εικαστικών τεχνών σε σχέση με την Ζωγραφική που αντιστοιχεί στην Πολυφωνική Ορχήστρα >>, Είναι αυτή ακριβώς η μύηση και διδασκαλία που οριοθέτησαν οι ‘’μεγάλοι δάσκαλοι’’ κάθε μορφής τέχνης. Έτσι και για την Χαρακτική Τέχνη και τεχνική, ορίζεται το σύνολο γνώσεων και εξάσκησης που καταλήγει σε αποτέλεσμα με περίσκεψη και πειθώ. Έχει κανόνες, κώδικες, μυστικά και ιστορία που κατακτάται βήμα – βήμα από τον δημιουργό, αυτόν που θα σκύψει με σεβασμό και αυτογνωσία για να μελετήσει τον ‘’μαγικό κόσμο της’’. Και όσοι θελήσουν να ασχοληθούν με την Χαρακτική ας το κάνουν διαθέτοντας τον απαιτούμενο χρόνο και σεβασμό για να ξεκινήσουν να ξετυλίγουν από την αρχή το ‘’ κόκκινη κλωστή δεμένη…’’ και όχι επιθετικά σε μια προσπάθεια να κερδίσουν χαμένο έδαφος ή από άγνοια ή ακόμη θέλοντας να επιβάλουν - με αυθάδεια ίσως - ακόμη και δικούς τους κανόνες.
Αρκεί να διαβάσουμε τις παρακάτω γραμμές για να κατανοήσουμε πως σκέφτεται και λειτουργεί ο καλλιτέχνης χαράκτης… Καταξιωμένοι εικαστικοί αιτιολογούν και εξηγούν την γνωριμία τους με την Χαρακτική Τέχνη και τις τεχνικές της. ( σε ημερίδα σχετικά με την Χαρακτική, στην Δημοτική Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, που διοργάνωσε το Εργαστήριο Χαρακτικής των Δήμητρα Σιατερλή και Πίνο Παντολφίνι / Μάρτιος 2009 )
<< …Εν μέσω της εποχής των εικόνων , ένα μεγάλο τμήμα του Πολιτισμού ( παγκοσμίως ) αναγιγνώσκεται – καταγράφεται μέσα από την χρήση του χαρτιού και της μελάνης. Ο δημιουργός διαχειρίζεται την εικόνα του μέσα από το υλικό, εμβαθύνει στην χρήση του και η χειρονομία έχει ιδιαίτερο ρόλο. Αν αφαιρέσουμε το λογοτεχνικό στοιχείο, το κάθε υλικό αυτό καθεαυτό (ο σίδηρος, ο μπρούντζος , το μάρμαρο ) έχει μια ιστορικότητα μέσα στο χρόνο και την χρήση του. Για παράδειγμα άλλο είναι να χρησιμοποιείς το ξύλο για να κατασκευάσεις ένα κάθισμα, άλλο να δημιουργήσεις ένα γλυπτό και άλλο να χαράξεις την μήτρα μιας ξυλογραφίας…>> ΘΟΔΩΡΟΣ
<<…Εγώ έχανα το έργο μου μόλις κάποιος ζητούσε να το αγοράσει. Έτσι ζήλευα τους λογοτέχνες και τους χαράκτες, που μπορούσαν να διαθέτουν στο κοινό τα αντίτυπα των έργων τους. Έτσι δοκίμασα την χαρακτική, για να μη χάνω το έργο μου…
…Όταν το έργο δεν γίνεται με φωτογραφικό τρόπο ( εννοεί την ‘’φωτομεταφορά’’ ) , όπως οι πολύ όμορφες φωτολιθογραφίες του 19ου αι. και αρχών 20ου αι., που δεν έχουν να προσφέρουν τίποτε περισσότερο από μια αφίσα – γιατί περί αφίσας πρόκειται - κάθε τεχνική και έρευνα είναι θεμιτή, γιατί με κάθε τρόπο μπορείς να δημιουργήσεις ένα έργο…
ΦΑΣΙΑΝΟΣ
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ.
Η ενασχόληση και μύηση στη χαρακτική και τις τεχνικές της προϋποθέτει πολύ καλή γνώση του σχεδίου και του χρώματος, είναι ένα βήμα μετά το σχέδιο και τη ζωγραφική, αλλά όχι υποδεέστερη και απαιτεί ιδιαίτερη σπουδή των τεχνικών και της χρήσης των υλικών, μεθοδικότητα και πολλαπλότητα σκέψης και οργάνωσης της εργασίας. Με αφετηρία την ανάγκη πολλαπλής εκτύπωσης μιας εικόνας τα χρόνια του Γουτεμβέργιου και της εμφάνισης της τυπογραφίας, η χάραξη μιας εικόνας επάνω σε ένα υλικό, δημιουργεί μια μήτρα που μπορεί να δώσει πέντε- δέκα – εκατό ίδια αντίτυπα. Αυτή η αρχική ιδέα περικλείει δύο από τους πλέον βασικούς κανόνες της Χαρακτικής και του χαρακτικού εικαστικού έργου.
Α. Αφενός την δημιουργία αρκετών ίδιων εικόνων, μοιράζει την αμοιβή του
καλλιτέχνη και της δημιουργίας σε περισσότερους από ένα φιλότεχνους, έτσι η
εικαστική τέχνη γίνεται προσιτή και κτήμα των πολλών.
Β. Την περιέργεια του δημιουργού να χαράξει κάθε επιφάνεια και να
πειραματιστεί με κάθε υλικό που θα φθάσει στην αντίληψή του, οπότε η
χαρακτική τέχνη είναι μια ζωντανή και συνεχώς εξελισσόμενη εικαστική τέχνη
έκφρασης.
Ο Κώστας Γραμματόπουλος σε σημειώσεις του ( ‘’Σύντομη περιγραφή της Χαρακτικής ‘’ / για το προκαταρκτικό εργαστήρι της ΑΣΚΤ / 1967 ) έγραφε ότι:
‘’ … στην χαρακτική τέχνη η χαραγμένη πλάκα δεν είναι ο τελικός σκοπός της εργασίας…δεν μας ενδιαφέρει η εμφάνισή της. Εκείνο που έχει σημασία είναι το αποτύπωμα των χαραγμάτων που αφήνει στο χαρτί. Αυτό χρησιμοποιείται και αυτό είναι το έργο τέχνης…. Χαράκτης που κάνει όλη την εργασία από την χάραξη έως την εκτύπωση ονομάζεται χαράκτης.’’
Αυτά για να αποκαταστήσουμε τις όποιες ασαφείς απόψεις…
Η τέχνη δεν μπορεί να κριθεί, ούτε πάλι μπορεί να εξιστορηθεί εάν αντιλαμβανόμαστε μόνο σαν ένα φαινόμενο στη σειρά των φαινομένων, στερημένο από κάθε σημάδι του χρόνου. Αναζητώντας το δρόμο της Σύγχρονης Χαρακτικής Τέχνης όντως σήμερα ζούμε και βιώνουμε την πορεία του πολιτισμού και φθάσαμε στη έννοια της ‘’ παγκοσμιοποίησης’’ του ‘’πειραματισμού’’ της νέας λειτουργικότητας και μορφής Τέχνης, σε ευρύτερη χρήση που διαχέεται από μορφή τέχνης σε μορφή τέχνης σαν συγκοινωνούντα δοχεία…
Στην αρχή του 21ου αιώνα που τα γεγονότα εξελίσσονται με γεωμετρική πρόοδο και η φράση ‘’ τα πάντα ρεί ‘’ είναι επίκαιρη όσο ποτέ, τα όρια της ανθρώπινης έκφρασης είναι όλο και περισσότερο ασαφή και φυσικά αυτό καταγράφεται σε κάθε μορφή της μέσα από την Τέχνη. Ακόμη και σε ένα συγκεκριμένο τομέα της όπως η Χαρακτική έχουν δημιουργηθεί δυνάμεις αμφισβήτησης, ανατροπής και αναίρεσης .
Θεωρητικοί τέχνης και σύμβουλοι εκθέσεων όπως η Debora Wye
( δημιουργός της έκθεσης ‘’ Thinking Print ‘’), βλέπουν την Χαρακτική Τέχνη
<<… σαν μία πτυχή σύγχρονης έκφρασης που τα όριά της διαχέονται στην σύγχρονη τυπογραφία και media. Ταυτόχρονα η ίδια δείχνει μεγάλη ευαισθησία στην μελέτη του φαινομένου και τις διαφορετικές μεθόδους τεχνικής και εφαρμογές τους. Είναι σαφής πλέον ‘’ η προσπάθεια αλλαγής της άποψης για τον παλαιό τρόπο σκέψης για την χαρακτική τέχνη, ως παραδοσιακού τρόπου και ξεπερασμένου’’ και η αποδοχή της τάσης που αναγνωρίζει την επικυριαρχία της ηλεκτρονικής εκτύπωσης επί της μηχανικής, πολύ δε περισσότερο της χειρονακτικής. Τα μέσα, οι στρατηγικές και οι ιδέες στη διοργάνωση και την σχεδίαση της έκθεσης αλλάζουν αισθητά, ενώ στο δημιουργικό πλαίσιο σχηματίζονται νέα ηθικά και αισθητικά μοντέλα...>>
Στο σημείο αυτό η ίδρυση ‘’ Εργαστηρίων Χαρακτικής – Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας ‘’ έχουν ενεργό και καθοριστικό ρόλο σε όλη αυτή την διαδικασία.
<< Με την εφαρμογή των νέων μεθόδων εργασίας - την πλαστική οργάνωση του έργου και τον συνδυασμό των παλαιών και νέων τεχνολογιών- οι δημιουργοί πλησιάζουν το λεγόμενο διευρυμένο και πειραματικό πεδίο αυτής της τέχνης. Τα νέα αυτά φαινόμενα, στο πνεύμα του υψηλού βαθμού προσωπικής εργασίας στο μέσο, σχετικοποιούν τους κώδικες που ισχύουν…>> Ljiljana Cinkul ( Ιστορικός Τέχνης )
Από το σημείο αυτό , ίσως αρχίζουν οι φιλολογικές ή άλλες αναλύσεις ,που έχω την επιφύλαξη μήπως και είναι περισσότερο αυτοσκοπός και Δελφικός Χρησμός, παρά πράξη παρατήρησης και αντικειμενικής καταγραφής. Πολλές φορές οι καλλιτέχνες σήμερα , ακούγοντας ομιλίες και συζητήσεις θεωρητικών και φιλολόγων, παρακινούνται και μάλλον ωθούνται για ένα συνεχή πειραματισμό, προς τέρψη και θεματική αυτοτροφοδότηση καλλιτεχνικής φιλοσοφίας.
Pollock (1947): << χρειάζομαι την αντίσταση μιας σκληρής επιφάνειας. Στο πάτωμα αισθάνομαι πιο άνετα. Μπορώ να περπατάω γύρω από τον πίνακα, να δουλεύω και από τις τέσσερις πλευρές και κυριολεκτικά να βρίσκομαι μέσα στο έργο>>.
Και όπως σημειώνει ο Richard Shiff αναλογεί στην τελετουργική performance των ινδιάνων Navajo με θεραπευτικό στόχο. ( χρωματισμένη άμμος, κάψιμο ξύλων ή πηλού).
Η χειρονομία , η κίνηση του σώματος πήρε την μορφή χορογραφίας…και όχι μόνο.
Οι Αμερικανοί καλλιτέχνες ( 1950 ) δεν έχουν πλέον καβαλέτο. Βλέπουν τον μουσαμά σαν αρένα, Η εικόνα είναι το αποτέλεσμα της συνάντησης του υλικού με τον μουσαμά. Η φόρμα, το χρώμα, η σύνθεση, το σχέδιο είναι βοηθητικά μέσα.
‘’Ας παίξουμε λοιπόν και μια παρτίδα σκάκι με ζάρια ή με ένα τόπι’’.
Αναμφίβολα η επιδρομή της ψηφιακής τεχνολογίας στην Τέχνη σήμερα δημιουργεί την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της Χαρακτικής ( στους ιστορικούς όρους και κανόνες της) και η ερώτηση που τίθεται είναι: << Μπορεί η Χαρακτική Τέχνη στις αρχές του 21ου αιώνα να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής των πολιτιστικών συζητήσεων. >>
Πολλοί έχουν μιλήσει για το έργο Γαλάνη και του Γιάννη Κεφαλληνού, που σήμερα χαρακτηρίζουν τεχνίτη, περιγραφικό, κλασικό. Ακόμη χειρότερα αρκετοί και όχι λίγοι μιλούν για την τέχνη τους σχεδόν με αποστροφή.
Άραγε σήμερα θα καταγράφαμε σαν χαρακτικά έργα πειραματισμούς που η τεχνολογία επιβάλλει, μια φωτοτυπία ή ψηφιακή εκτύπωση αναβαθμίζεται σαν αποτέλεσμα χάραξης και αυθεντικό χαρακτικό έργο. Τώρα αν ένα χάραγμα επάνω στην επιφάνεια του φιλμ , που το αποτέλεσμα θα εκτυπωθεί μηχανικά σε κλάσμα δευτερολέπτου θεωρείται ανάλογης αξίας με μια ξυλογραφία, χαλκογραφία ή λιθογραφία που ο δημιουργός έχει αναλώσει δεκάδες ώρες στην σύνθεση, στην σχεδίαση, την χάραξη και την εκτύπωση, η απάντηση είναι αυστηρά υποκειμενική.
Σε αυτό τον προβληματισμό θεωρώ ότι κινούνται με μεγάλη μεθοδικότητα αλλά και εγρήγορση οι συνάδελφοι Ξενής Σαχίνης και Μανόλης Γιανναδάκης, που δραστηριοποιούνται στον εικαστικό χώρο της Θεσσαλονίκης, μέσα από το Τμήμα Χαρακτικής των Εικαστικών Τεχνών στο ΑΠΘ, , αλλά και το ‘’ανοιχτό εργαστήριο χαρακτικής του δήμου Νεάπολης ΗΛΙΟΣ ‘’, εδώ και δέκα περίπου χρόνια. Με μια σειρά από εκθέσεις που διοργανώνουν μαζί με πολλούς κυρίως Βαλκάνιους γείτονες, αλλά και ‘’εργαστήρια’’ ή ομιλίες προσπαθούν να δώσουν επάξια το παρόν εκπροσωπώντας την χώρα μας σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Τα τελευταία χρόνια και ένας άλλος πυρήνας φαίνεται να δραστηριοποιείται με την δημιουργία των νέων εργαστηρίων Χαρακτικής στην ΑΣΚΤ Αθηνών και τους Χαράκτες που τα πλαισιώνουν. ( Γιάννη Γουρζή, Βασίλη Καζάκο, Ντίνα Κώτσιου, Μαίρη Σχοινά , Βίκυ Τσαλαματά και Λεώνη Βιδάλη).
Όλη αυτή την δραστηριότητα παρακολουθούν και όλοι εν ενεργεία χαράκτες που συμμετέχουν στην Ένωση Ελλήνων Χαρακτών, τον κατεξοχήν εικαστικό φορέα που έργο του έχει να βρίσκεται παρών και να προωθεί με κάθε τρόπο την Χαρακτική και την πορεία της σήμερα. Αυτός είναι ο τρίτος και πολύ βασικός ενεργός πόλος εξέλιξης . Σήμερα η ΕΕΧ αριθμεί περίπου εβδομήντα πέντε ενεργούς χαράκτες, από την παλαιότερη γενιά των Άρια Κομιανού, Ρένα Ανούση, Βαρθολομαίος Παπαδαντωνάκης, Τζένη Μαρκάκη, Ράνια Κορομηλά, Ρίτσα Ποδηματά, Κεφαληνό Γιώργο.,κά την μεσαία ηλικιακά Χρήστο Σανταμούρη Δήμητρα Σιατερλή, Πίνο Παντολφίνι, Νίκος Δεσεκόπουλος, ο Νίκος Σταυρακαντωνάκης, Γιάννης Στεφανάκις, Ελένη Κάπρου, Φλωράνς Χρηστάκη κά, αλλά και την νεώτερη Τάσια Χαρακόπου, Εύα Βασδέκη, Γιώργο Γκρέκα κά.
Και φυσικά δεν μιλάμε για απλή καταγραφή ή παθητική παρακολούθηση των εξελίξεων. Συνειδητοποιήσαμε επιτέλους ότι πρέπει να παρακολουθούμε τα γεγονότα όχι θα θεατές , αλλά ενεργά ανεξάρτητα από την προσωπική μας θέση και άποψη, που αρκετές φορές οφείλεται στην μη σωστή μας ενημέρωση. Ακόμη και με την πιο αντίθετη άποψη να είμαστε σε θέση να την τεκμηριώσουμε και την ακολουθήσουμε με ειλικρίνεια και πίστη. Είναι υγιές και επιθυμητή η οποιαδήποτε άποψη, η συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών και ζυμώσεων, που συμβάλλει στην ροή και την εξέλιξη. Είναι περίκεντρες δυνάμεις γύρω από μια και μόνον αγαπημένη έννοια, που όλοι υπηρετούν, ασχολούνται, αγαπούν και ψυχικά τροφοδοτούνται από αυτή, τη ‘’Χαρακτική’’. ( βλέπε ανάλογο άρθρο ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΕΧ, του Θάνου Χρήστου )
<< Η τέχνη είναι μια περιπέτεια, προσωπικό ρίσκο, διότι η μεγαλοφυΐα και το ταλέντο είναι έννοιες σχετικές. Η ασχολία με την τέχνη είναι όπως το περπάτημα στο χείλος του γκρεμού – ταυτόχρονα και ελκυστική και θανατηφόρα κατάσταση, αλλά οπωσδήποτε υποκινητική.>>
Vladimir Velickovic
Στις ομιλίες που έγιναν τον Απρίλιο του 2006 στα πλαίσια της έκθεσης ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ, όπου κατά γενική ομολογία αποτύπωνε την μεγάλη γκάμα καλλιτεχνικών απόψεων περί χαρακτικής, είδαμε έργα που θα χαρακτηρίζαμε κλασικά , αλλά και έργα που θα χαρακτηρίζαμε μοντέρνα…
Αντίστοιχος μπορεί να είναι άραγε ο διαχωρισμός ή διάκριση της χαρακτικής τέχνης σε κλασική, παραδοσιακή, λαϊκή η μοντέρνα, ανάλογα χωρισμένη προς την μουσική, οπότε ο καθένας διαλέγει το είδος που προτιμά; Και τι θα ορίσουμε ως σύγχρονη ή μοντέρνα;
ΤΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
<<… Η άγνοια έχει πάντα τις αρνητικές συνέπειές της . Στην περίπτωση της χαρακτικής το πρόβλημα ονομάζεται π ο λ λ α π λ ά ( multiples ). Οι φωτομηχανικές αναπαραγωγές αντιτύπων σε μεγάλο αριθμό με την μέθοδο της έμμεσης εκτύπωσης ( όφεστ ), τα πολλαπλά, είναι αναπαραγωγές ( reproductions ) ζωγραφικών έργων, χωρίς την συμμετοχή των ίδιων των καλλιτεχνών. Το χειρότερο: αυτό δεν σημειώνεται πάνω στα αντίτυπα και οι αγοραστές νομίζουν πως αποκτούν γνήσια έργα τέχνης…>>
ΔΗΜ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ , Ιστορικός Τέχνης ,
(Λέκτορας Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών )
<<… Ένα χαρακτικό έργο είναι γνήσιο όταν :
Το σχέδιο του καλλιτέχνη έχει γίνει ειδικά γι΄ αυτό το σκοπό πάνω στην . επιφάνεια που θα τυπώσει την εικόνα.
Ο καλλιτέχνης μόνος του έχει σχεδιάσει, χαράξει και ετοιμάσει τις επιφάνειες που θα τυπώσει .
Τα αντίτυπα έχουν τυπωθεί από τον ίδιο ή με την βοήθεια ειδικευμένου
τυπωτή κάτω από την δική του επίβλεψη ( τότε πρέπει να δηλώνεται ).
Ο καθένας είναι ελεύθερος να υπογράφει αφίσες, φωτογραφίες ή αναπα- .
ραγωγές έργων του, που όμως η συλλεκτική αξία τους είναι ανύπαρκτη…>>
( Λ. Βιδάλη ΤΟ ΓΝΗΣΙΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
Εφορία Χαρακτικής ΕΕΤΕ / 1988)
ΤΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ / Άρθρο 30 Καταστατικό της ΕΕΧ ,
Οι καλλιτέχνες που είναι μέλη της Ε.Ε.Χ. συμφωνούν με τα πορίσματα των Διεθνών Συνεδρίων για την χαρακτική και πιστεύουν ότι το πρωτότυπο χαρακτικό πρέπει να ανταποκρίνεται στα ακόλουθα κριτήρια:
1. Πρωτότυπο χαρακτικό έργο θεωρείται το αντίτυπο που έχει τυπωθεί από μία ή
περισσότερες πλάκες με οποιαδήποτε τεχνική εκτός από τις μηχανικές και
φωτομηχανικές μεθόδους. Το σχέδιο η χάραξη και η εκτύπωση πρέπει να είναι
έργο του ιδίου του καλλιτέχνη, ο οποίος εργάζεται σε όλα τα στάδια από
την ιδέα μέχρι την ολοκληρωμένη έκδοση.
2. Ο καλλιτέχνης μπορεί να τυπώσει το έργο του με την βοήθεια άλλου. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να αναφέρεται στο αντίτυπο το όνομα του εκτυπωτή ή του εργαστηρίου.
3. Το χαρακτικό που έχει τυπωθεί από τον ίδιο τον καλλιτέχνη πρέπει να φέρει τα αρχικά της λέξης IMPRESSION (IMP) που σημαίνει εκτύπωση, όπως έχει καθιερωθεί διεθνώς.
4. Ο αριθμός των αντιτύπων δεν είναι περιορισμένος. Απαραίτητο όμως είναι κάθε αντίτυπο να φέρει όχι μόνο την υπογραφή του καλλιτέχνη και του εκτυπωτή αλλά το νούμερο σειράς και τον συνολικό αριθμό των αντιτύπων.
5. Τα δοκίμια (EPREUVES D’ ARTISTE) πρέπει να είναι περιορισμένα και αριθμημένα με λατινικούς χαρακτήρες.
6. Στους καταλόγους των εκθέσεων καθώς και στον υποψήφιο αγοραστή πρέπει να αναφέρεται η
ακριβής τεχνική του χαρακτικού έργου.
7. Τα σύγχρονα τεχνικά μέσα και υλικά καθώς και η επινόηση άλλων τρόπων
έκφρασης δεν αποκλείονται. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως είναι η
δυνατότητα παραγωγής αντιτύπων με τις προδιαγραφές που αναφέρθηκαν
Για να αντιμετωπιστούν τα διάφορα προβλήματα που προέκυψαν από την μεγάλη άνθιση της τεχνολογίας, των υλικών και τρόπων χάραξης και εκτύπωσης, για να οριστούν κάποια διαχωριστικά πλαίσια μεταξύ δημιουργίας και εμπορείου ( αν αυτό τελικά αποδειχτεί εφικτό ) και να προστατευτούν η Χαρακτική Τέχνη, το φιλότεχνο κοινό και η ηθική που διέπει αυτή την σχέση, έγιναν διάφορα συνέδρια στο Παρίσι, τη Βιέννη και τη Νέα Υόρκη, από τα οποία προέκυψαν οι όροι και οι παράμετροι, που πρέπει να πληρούν τα χαρακτικά έργα, ώστε να μπορούν να ονομάζονται: << ΑΥΘΕΝΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ>>. ( περισσότερα βλ. βιβλιογραφία )
Το 1960 το τρίτο Διεθνές Συνέδριο Πλαστικών Τεχνών στη Βιέννη, υιοθέτησε τις ακόλουθες αποφάσεις αναφορικά με την Χαρακτική Τέχνη.
Α. Ανήκει στον καλλιτέχνη – χαράκτη και μόνο σε αυτόν, να καθορίσει τον τελικό αριθμό καθ΄ ενός από τα χαρακτικά του έργα, είτε ξυλογραφίες, είτε χαλκογραφίες, είτε λιθογραφίες, κλπ΄.
Β. Κάθε αντίτυπο για να θεωρηθεί ως πρωτότυπο, πρέπει να φέρει όχι μόνο την υπογραφή του καλλιτέχνη, αλλά και ένα κλάσμα όπου στον αριθμητή αναφέρεται ο αριθμός σειράς του αντιτύπου και στον παρανομαστή το σύνολο των αντιτύπων που έχει αποφασίσει να εκτυπώσει ο δημιουργός. Ο καλλιτέχνης μπορεί επίσης να δηλώσει ότι έκανε ο ίδιος την εκτύπωση γράφοντας την λέξη IMPRESSION ( ΙΜΡ), κοντά στο κλάσμα του αντίτυπου.
Γ. Μετά το τύπωμα η πλάκα πρέπει να διαγραφεί.
Δ. Οι αρχές που αναφέρθηκαν εφαρμόζονται σε χαρακτικά έργα τα οποία μπορούν να θεωρούνται ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ, έργα δηλαδή που σε όλα στάδια σχεδίασης – χάραξης – εκτύπωσης έγιναν από τον ίδιο καλλιτέχνη. Όσα έργα δεν ανταποκρίνονται σ΄ αυτούς τους όρους πρέπει να θεωρούνται REPRODUCTIONS.
Στις 18 Δεκεμβρίου του 1964 , το Εθνικό Συνέδριο των Γάλλων Χαρακτών καθορίζει τον ΟΡΙΣΜΟ για το ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ.
<< Θεωρούνται σαν χαρακτικά , οι πρωτότυπες εστάμπες (ξυλογραφίες) και λιθογραφίες, που έχουν τυπωθεί από μία ή περισσότερες πλάκες, με οποιαδήποτε τεχνική, εκτός από τις μηχανικές και φωτομηχανικές μεθόδους, αλλά το σχέδιο, η χάραξη και η εκτύπωση είναι έργο του ίδιου καλλιτέχνη.
Μόνο τα χαρακτικά που πληρούν αυτούς τους όρους, έχουν το δικαίωμα να ονομάζονται ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ >>.
Το 1964 το PRINT COUNCIL OF AMERICA για να ενημερώσει και να προστατεύσει τους Αμερικανούς φιλότεχνους και συλλέκτες, από ασυνείδητους εμπόρους τέχνης, δημοσίευσε την παρακάτω προκήρυξη:
<< Το Πρωτότυπο Χαρακτικό είναι ένα έργο τέχνης, όταν ανταποκρίνεται στα παρακάτω κριτήρια :
Α. Ο καλλιτέχνης εμπνεύστηκε το θέμα, το χάραξε επάνω στο ξύλο, το μέταλλο, την πέτρα ή οποιοδήποτε άλλο υλικό με σκοπό να εκτυπωθεί.
Β. Η εκτύπωση έγινε από τον ίδιο προσωπικά ή με τις οδηγίες του.
Γ. Το τελικό δοκίμιο (, ) επικυρώνεται από τον καλλιτέχνη.
Πολλοί καλλιτέχνες εκτός από τα αριθμημένα τυπώνουν και ένα αριθμό με τον χαρακτηρισμό ‘’δοκίμια ‘’ = ‘’ epreuves d’ artist ‘’. Είναι ένα άτυπο δικαίωμα που έχει ο δημιουργός ,να τυπώσει ένα αριθμό από αντίτυπα, που δεν ξεπερνούν σε ποσοστό το 20% του συνόλου των αντιτύπων. Πρέπει να είναι αριθμημένα με λατινικούς χαρακτήρες και προορίζονται για δική του ‘’προσωπική’’ χρήση ( να χαρίσει σε φίλους).
‘''’Χαράζοντας στο ξύλο’’
Μια που το να κάνω κριτική για το έργο μου είναι αδύνατο, θα προσπαθήσω να κουβεντιάσω μαζί σας την όλη διαδικασία χάραξης και εκτύπωσης μιάς ξυλογραφίας έτσι όπως εγώ χρησιμοποιώ για να εκφράσω τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μου.
Αρχίζω πρώτα με δοκιμές με μολύβι. Σκιτσάκια σε μικρά χαρτάκια από κίτρινο παληωμένο δημοσιογραφικό χαρτί. Αγαπώ αυτά τα σκιτσάκια. Κάποιο με πλησιάζει πιότερο. Μ΄αυτό ξεκινώ. Και αρχίζω την προετοιμασία του ξύλου. Το χέρι μου περνά πάνω από την επιφάνεια του, το χαϊδεύει απαλά, ερωτικά θάλεγα, κάνοντας την αναγνώρισή του. Μ΄αυτό το χάδι προσπαθώ να του δώσω κάτι από μένα από κείνη την περίεργη ζεστασιά που νιώθω, από κείνη την μαγεία που υπάρχει γύρω μου και με τυλίγει.
Το ντουκόχαρτο λειαίνει την επιφάνεια, αν το ζητά το έργο, αλλιώς μένει τραχιά όπως είναι. Ναι, δεν ακολουθώ τη γνωστή λίγο – πολύ σ ΄ όλους τεχνική της μεταφοράς ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στο ξύλο. Νομίζω πως θάταν άδικος ο κόπος της χάραξης αν οι ιδέες τελείωναν στο χαρτί. Απ΄ το σκιτσάκι η μεγέθυνση και η μεταφορά γίνεται ελεύθερα στο ξύλο. Δουλεύω βέβαια τη δεξιά πλευρά αριστερή, για να βγει σωστά στο τύπωμα.
Αυτή η προετοιμασία με γεμίζει με μία παράξενη διάθεση. Είναι η στιγμή που λατρεύω την μοναξιά, η στιγμή που ξεχνώ τους φόβους μου, τα υπαρξιακά προβλήματα. Σβήνω και γράφω πάνω στο ξύλο και σχεδόν το βλέπω χαραγμένο.
Κάνω τη μελέτη για τα μαύρα, τα λευκά και τα γκρίζα, τη φορά της γραμμής, την απόσταση της μιάς γραμμής από την άλλη, το πάχος τους κλπ. Προσπαθώ να δημιουργήσω γκρίζα και να παντρέψω το απόλυτο μαύρο ή άσπρο. Θέλω να δώσω χρώμα με το μαύρο – άσπρο και στέλνω τα μηνύματά μου όχι μόνο μέσα από την σύνθεση , αλλά κι από την τεχνική ακόμα. Το κοπίδι στο χέρι στη θέση του μολυβιού. Μ΄ αυτό το μικρό μαχαίρι χαράζω και ξεχονδρίζω τις μεγάλες λευκές επιφάνειες. Το κρατώ σφιχτά, γινόμαστε ένα και αρχίζει η επικοινωνία μου με το φλαμούρι. Το κοπίδι βγάζει λευκά, ορίζει το μαύρο, παίζει με το γκρι.
Όλα αποφασίζονται σχεδόν εκείνη τη στιγμή. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός αντιγραφής του σχεδίου. Είναι ώρα δημιουργίας.
Έχω πάντα το ίδιο κοπίδι, εδώ και 25 χρόνια, κακο-ακονισμένο, άτριφτο. Ποτέ δεν κατάφερα να το ακονίσω τέλεια. Έχω πολλά εργαλεία χάραξης, μόνο όμως αυτό το μαχαίρι έχει απάνω του μαγεία. Είναι και τα παληά μου κόκκινα πεδιλάκια, που όταν ήμουν παιδί, κέρδιζα τις φίλες μου στο κουτσό.
Όταν το χάραγμα τελειώσει, το χέρι περνά με τρυφερότητα πάνω από την σύνθεση για να ανακαλύψει λάθη. Κάπου θέλει κατέβασμα το λευκό, γιατί θα πιάνει χρώμα και θα γκριζάρει. Διορθώνω.
Με τον κύλινδρο απλώνω το μελάνι στη χαραγμένη επιφάνεια και σιγά - σιγά βλέπω τι έχω κάνει. Απ’ το πλάϊ βλέπω αν έχω βάλει μελάνι παντού. Μετά ακουμπάω το χειροποίητο γιαπωνέζικο χαρτί πάνω από την χαραγμένη και μελανωμένη επιφάνεια και βγάζω το πρώτο αντίτυπο.
Πάνω σε αυτό τελειώνω τις διορθώσεις . Όταν δω πως το αποτέλεσμα έφθασε εκεί που θέλω αρχίζουν τα τυπώματα για να έχω αντίτυπα. Συνήθως τυπώνω 20. Όμως το ενδιαφέρον για το τύπωμα σταματά στα πρώτα αντίτυπα, μιάς και η σύνθεση έχει τελειώσει και το έργο έχει ολοκληρωθεί.
Έπειτα ακολουθεί το στάδιο της αποδοχής του. Το κρεμάω στον τοίχο και το βλέπω για πολύ καιρό. Πρέπει να αντέξει στην κρίση μου για να αποφασίσω να το εκθέσω. Πολλές φορές το απορρίπτω. Είμαι πάντα ειλικρινής με τον εαυτό μου όταν δουλεύω. Πιστεύω πάντα σε αυτό που κάνω. Στην πορεία του έργου μου, εύκολα διακρίνεται η επίδραση του δασκάλου μου. Άργησε να φύγει. Μετά, όλες οι σκέψεις μου για τη ζωή, τον άνθρωπο, όλοι οι προβληματισμοί , οι φόβοι και οι ελπίδες μου, δίνονται με ένα έντονο συμβολισμό.
Πουλιά, πολλά πουλιά με φτερούγες , τινάζονται ορμητικά σε ένα απελπισμένο πέταγμα μακριά από τη μίζερη καθημερινότητα. Αγγίζουν και συμμερίζονται την ελπίδα μου για την λύτρωση. Είναι η ώρα της επικοινωνίας μου με τους ανθρώπους μέσα από το έργο μου.
ΑΡΙΑ ΚΟΜΙΑΝΟΥ
( Χαράκτρια )'' ‘’ENGRAVER’’ H ‘’PRINTMAKER’’.
Ο όρος ‘’ENGRAVER’’ εμπεριέχει την χειρονομία της άμεσης χάραξης ενός υλικού με αιχμηρό εργαλείο ή οξύ, την άμεση αίσθηση της επαφής και άγγιγμα με κάθε είδος υλικού, την περιέργεια για εξερεύνηση και τιθάσευσής του.
Σήμερα στην Αμερικανική Ήπειρο κυρίως, όπου κάθε νεωτερισμός θεωρείται … μονόδρομος, γίνεται προσπάθεια να συμπεριληφθεί η κάθε χειρονομία χάραξης αλλά και εκτύπωσης κάτω από τον γενικό όρο ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ : ‘’PRINTMAKER’’.
Ο όρος ‘’PRINTMAKER’’ ετυμολογικά δεν αποδίδει όλη την ιστορική πορεία της χαρακτικής , αλλά πρέπει να συνδεθεί χρονικά με τις νέες τεχνικές των τελευταίων χρόνων και ειδικά κάθε τι που τυπώνεται με κάθε τρόπο… Εδώ ίσως θα έπρεπε πλέον να τεθεί ανάλογος προβληματισμός με αυτόν της μουσικής, όπου τα διάφορα είδη της διακρίνονται από το μουσικό όργανο, τον τρόπο και την ακουστική ιδιαιτερότητα τους, οπότε σήμερα μπορούμε να μιλάμε για Κλασική Χαρακτική, Λαϊκή, Νεώτερη, καθώς και Σύγχρονη ή και Πειραματική.
( βλέπε παρακάτω ‘’ σύγχρονες τεχνικές και νέες τεχνολογίες ‘’ ).
’’ Γιατί η Χαρακτική έχει τους κανόνες της…Όπως μια παρτίδα σκάκι ( η και το απλούστερο παιγνίδι ) έχει κανόνες…, τρόπο σκέψης και φιλοσοφία ύπαρξης του, που δεν αναιρέθηκε, ούτε αμφισβητήθηκε με το πέρασμα των χρόνων. Διαφορετικά είναι παιγνίδι για το παιγνίδι, μια απλή εγκυκλοπαιδική γνώση, μια απλή γνωριμία με το ‘’αντικείμενο’’ .
Βασικό στοιχείο της Χαρακτικής Τέχνης και αρχικής σύλληψης και χρηστικότητας, που δεν μπορεί και δεν πρέπει να παραβλεφθεί, είναι αυτή ακριβώς η έννοια της πολλαπλότητας και παραγωγής αριθμού πανομοιότυπων αντιτύπων ( 10, 20 ή περισσότερα), ίσης αισθητικής και χρηματικής αξίας, οπωσδήποτε πολύ μικρότερης από αυτή, αν το ίδιο θέμα είχε αποδοθεί με ακουαρέλλα ή ελαιογραφία. Το δε παραγόμενο έργο είναι ένα και μοναδικό, άρα δεν υπόκειται στην φιλοσοφία της πολλαπλότητας και φυσικά η τιμή δεν είναι ανάλογη με του χαρακτικού αντιτύπου, αλλά του μοναδικού εικαστικού έργου…οπότε δεν νοείται ότι κάνουμε χαρακτική…
<< Γιατί η Χαρακτική Τέχνη είναι μόνη ειλικρινής μέθοδος που μπορεί κάθε φιλότεχνος να αποκτήσει ένα αυθεντικό έργο τέχνης σε προσιτή τιμή… >> ( Γ. Σικελιώτης )
Και ενώ γύρω από του καλλιτέχνες και το έργο τους αναπτύσσεται ένα ολόκληρο σύστημα εμπόρων τέχνης, αρθρογράφων και κριτικών ή ιστορικών τέχνης, συστηματικά αγνοούν τον ίδιο τον δημιουργό και ακόμη περισσότερο επιλέγουν εκ του ασφαλούς καλλιτέχνες που δεν βρίσκονται στη ζωή, οπότε και δεν υπάρχει δυνατότητα παρέμβασης ή διάψευσης των όσων υποστηρίζουν. Πολλές φορές ο δημιουργός αναγκάζεται να παρακολουθεί ολόκληρο το σύστημα ως ένα προϊόν, που προσφέρεται και αγοράζεται με όλους τους βασικούς κανόνες της αγοράς.
Κάθε μορφή χειρονομίας χάραξης και αποτύπωσης είναι παραδεκτή ως αυθεντικό χαρακτικό έργο, αρκεί ο ίδιος ο καλλιτέχνης να παράγει το έργο, ακόμη και αν χρησιμοποιεί κάθε μορφή υλικού και τεχνολογίας. Όταν ο δημιουργός σκύβει με σεβασμό και αγάπη επάνω στο υλικό και πειραματίζεται με αγωνία να οδηγηθεί σε νέους εκφραστικούς τρόπους, είναι υγιής και επιθυμητή πράξη τέχνης και τεχνικής, που χαίρει της προσοχής και του ενδιαφέροντος των χαρακτών.
Κάθε λοιπόν φορά που θα μας δίνεται η ευκαιρία ,θα μιλούμε και διαφημίζουμε την αξία και την αυθεντικότητα του ΓΝΗΣΙΟΥ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΤΥΠΟΥ και θα αντιτιθέμεθα στους ‘’ελεύθερους αλεξιπτωτιστές ‘’ και τους εμπόρους…
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
1. ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ λέγεται το τυπωμένο χαρτί (όχι η πλάκα, που φέρει χαραγμένη . την εικόνα και μάλιστα αντίστροφα από το αρχικό σχέδιο).
2, Η ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΣΗ της πλάκας του χαρακτικού γίνεται από τον καλλιτένη και . . μόνο. Τότε το χαρακτικό είναι γνήσιο.
3. ΤΑ ΓΝΗΣΙΑ ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ είναι πρωτότυπα έργα.
4. Η ΠΛΑΚΑ - ‘’ ΜΗΤΡΑ’’ παρουσιάζει την εικόνα αντίστροφη ως προς το τύπωμα.
5. ΚΑΘΕ ΤΕΧΝΙΚΗ - ΜΕΘΟΔΟΣ της χαρακτικής και των γραφικών τεχνών έχει . δικά της υλικά χάραξης, δικά της μελάνια και επίσης ειδικά χαρτιά.
6.ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ αντίτυπα ονομάζονται ‘’δοκίμια’’, αριθμούνται και
. χαρακτηρίζονται με αρχικά λέξεων ( Ε.Α. , Ε.Ε, Α.Ρ. κλπ)
ή με ολόκληρες λέξεις. ( ‘Epreuve, ‘Etat, Proof, κλπ. )
7. Η ΑΡΙΘΜΗΣΗ του χαρακτικού μπαίνει κάτω και αριστερά από το θέμα του με
κλάσμα, που έχει αριθμητή το συγκεκριμένο αντίτυπο και
παρανομαστή το σύνολο των τυπωμάτων. Κάτω δεξιά υπογράφεται
και χρονολογείται. Αρκετές φορές ο τίτλος του έργου γράφεται
στο κέντρο, κάτω από το θέμα. Ο καλλιτέχνης έχει το δικαίωμα
να τυπώσει επιπλέον το 20% του συνολικού αριθμού για
προσωπική του χρήση και η αρίθμηση των αντιτύπων αυτών γίνεται
με λατινικούς αριθμούς( πχ. ΕΑ Ι/ΧΧ ή ΕΑ ΙΙΙ/Χ )
8. ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΤΥΠΩΣΗ και του τελευταίου αντιτύπου ενός χαρακτικού, η
πλάκα είτε αχρηστεύεται είτε φυλάσσεται για ανατύπωση στο
μέλλον. Στην περίπτωση αυτή αυτό πρέπει να δηλώνεται από τον
δημιουργό δίπλα στον αριθμό ως σειρά Β’.
( ΔΗΜ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ / Χαρακτική - Γραφικές Τέχνες/ εκδ. Καστανιώτης - Διάττων ς/ 2004 - Αθήνα )
Ιστορία – Τεχνικές - Μέθοδοι
‘’ Όλα τα παραπάνω στοιχεία που αναφέρθηκαν και τα οποία χαρακτηρίζουν το
χαρακτικό σαν αυθεντικό έργο τέχνης, δεν φαίνεται να είναι γνωστά στο ευρύ κοινό και σε πολλούς ιδιοκτήτες γκαλερί ή ακόμη χειρότερα παρακάμπτονται με διακριτικότητα οι όροι αυτοί. Αποτέλεσμα η διάθεση έργων, που φαίνονται ή χαρακτηρίζονται ως χαρακτικά, αλλά φυσικά δεν είναι. Δεν είναι λοιπόν παρά απομιμήσεις έργων με φωτομεταφορά ή έστω με άμεσο τεχνικό τρόπο, και κυρίως με την συγκατάθεση και ανοχή του ίδιου του καλλιτέχνη. Πρόκειται ουσιαστικά για αφίσες καλής ποιότητας…Μια αφίσα που πωλείται μάλιστα σε τιμή υπερβολικά μεγάλη αφού φέρει και ‘’κλεψίτυπα’’ τον τίτλο του χαρακτικού αντιτύπου.
Στην καλύτερη των περιπτώσεων κάποιοι καλλιτέχνες δουλεύουν οι ίδιοι επάνω στο τσίγκο ( τσιγκολιθογραφία ) ή άλλοι κάνουν κάποιο σχέδιο αρχικό – παιγνίδι σε προετοιμασμένη πλάκα χαλκού και απλά παρακολουθούν τα υπόλοιπα στάδια, που ο τεχνίτης εκτυπωτής εκτελεί. Και φυσικά δεν διαφέρει από την μεθόδο εκτύπωσης μιας καλλιτεχνικής αφίσας. Δεν είναι παρά μια μεγάλη απάτη, απάτη που δυστυχώς γίνεται σε βάρος του ευρύτερου φιλότεχνου κοινού, που αγνοεί την ειδοποιό διαφορά’’. (Ν. Δεσεκόπουλος )
( Κείμενο Γ )
ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ
Η ΧΑΡΑΞΗ ΣΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΛΑΟΥΣ
Συναντάμε τη χάραξη στην αρχέγονη ανάγκη και χειρονομία να αφήσει ο άνθρωπος αποτύπωμα της παρουσίας του επάνω σε πέτρες, κόκαλα και ξύλα, ήδη από την Εποχή των Σπηλαίων. Τη συνέχειά της τη βρίσκουμε στους λαούς της αρχαιότητας που χάραξαν εικόνες επάνω σε ξύλο, πέτρα μέταλλο και τις τύπωσαν σε χαρτί, ή σπανιότερα, ύφασμα με τα κατάλληλα χρώματα ή μελάνια. Στους λαούς αυτούς συγκαταλέγονται , οι Βαβυλώνιοι, οι Αιγύπτιοι και στη συνέχεια οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι με τις εγχάρακτες σφραγίδες τους. Στο Μεσαίωνα συναντάμε τυπώματα σε δέρμα, χαλκό ή σμάλτο.
Οι παλαιότερες ξυλογραφίες που έχουν σωθεί είναι κινέζικα έργα της Δυναστείας των Τανγκ του 9ου αιώνα μ. Χ. Αργότερα τα πολύχρωμα γιαπωνέζικα χαρακτικά φθάνουν στην Ευρώπη από τον δρόμο του μεταξιού και η τεχνική και η αισθητική τους επηρεάζουν τους καλλιτέχνες της Δύσης του 19ου αιώνα (E. Manet, H. Matisse, V. Van Gogh, P. Gaughin) και συμβάλλουν στην πορεία της σύγχρονης τέχνης.
Η ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ.
Με την ανακάλυψη της τυπογραφίας , που αντικαθιστά τα χειρόγραφα κείμενα ( μέσα 14ου αι./ Γουτεμβέργιος), την ανάγκη να πολλαπλασιαστούν για το ευρύ κοινό κείμενα και εικόνες έχουμε την χάραξη και εκτύπωση των ξύλινων γραμμάτων αλλά και εικόνων. Η εργασία είναι μια καθοριστική στροφή τόσο για την γνώση και τον πολιτισμό, όσο και την εξέλιξη των εικαστικών τεχνών.
Η τέχνη αυτή πήρε τον όρο και την ονομασία της ‘’γκραβούρας’’- χαρακτικό.
Η πράξη της εκτύπωσης ESTAMPE.
Τα πρώτα τυπογραφικά βιβλία όπου το κείμενο και οι γκραβούρες είναι χαραγμένα σε ξύλο ανάγονται σε εποχή πριν από το 1454, οπότε εμφανίζεται το πρώτο έργο τυπωμένο με κινητούς χαρακτήρες. Στις αρχές του 16ου αιώνα οι τελειοποιήσεις στην τυπογραφία δίνουν μια ακόμη ώθηση και εξέλιξη στη ξυλογραφία.
Ο Αλβέρτος Ντύρερ είναι ο μεγάλος μαέστρος και ο δημιουργός της ξυλογραφίας.
Η ιδιότητά του ως χαράκτης σε σχέση με την τυπογραφία καταδεικνύεται από τις εκδόσεις βιβλίων που έκανε, όπως Τα Μεγάλα Πάθη, Η Ζωή της Μαρίας κλπ.
Κοντά του στη Νυρεμβέργη σπουδαίοι τεχνίτες παίρνουν μέρος στην όλη διαδικασία και κατασκευάζονται τα πρώτα γνωστά αριστουργήματα της ξυλογραφίας. Μια ξυλογραφία ή χαλκογραφία δεν είναι πάντοτε έργο ενός και μοναδικού καλλιτέχνη. Συνήθως συνεργάζονται ο ιχνογράφος, ο σχεδιαστής εάν θέλετε και ο χαράκτης.
Στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού υπάρχει το περίφημο CABINET DES ESTAMPES ένα αρχείο με χαρακτικά της εποχής, από τα πλουσιότερα στον κόσμο που περιέχει 4 εκατομμύρια εικόνες. Ο αριθμός όμως αυτός θεωρείται μικρός εμπρός στην τεράστια παραγωγή, που έγινε από το 1400 μΧ και καταστράφηκε από το χρόνο και άλλες δυσμενείς συνθήκες. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον 18ο αιώνα μια εικόνα της Παναγίας Ελευθερώτριας, που προσφερόταν σε έγκυες γυναίκες. Τυπώθηκε το 1776 σε 500.000 αντίτυπα, αλλά σήμερα είναι γνωστά μόνο τρία. Γνωστό είναι επίσης ότι από τα 1200 αντίτυπα της ‘’Χάρτας του Ρήγα’’, είναι ζήτημα εάν έχουν διασωθεί 15.
Με τον χαλκό , ένα υλικό πίο σκληρό και ανθεκτικό στην πίεση της εκτύπωσης και για λόγους τεχνικής, με διαφορετικό εικαστικό τρόπο απόδοσης του θέματος, ακολούθησαν πολλοί τρόποι χαρακτικής ( που θα παραθέσουμε παρακάτω
Νεώτερες τεχνικές της Χαρακτικής είναι η λιθογραφία, η φωτολιθογραφία κλπ.
Η ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΤΟΝ 20ο αι.
Στο έργα που έγιναν στις αρχές του 20ου αιώνα, οι εικαστικοί αναγνωρίζουν στις γιαπωνέζικες εστάμπες ( ξυλογραφίες που φθάνουν στην Ευρώπη μαζί με δέματα μπαχαρικών και άλλων εμπορευμάτων ή ταξιδιωτικών αποστολών) την αισθητική αξία της σύνθεσης και χρώματός τους και μελετούν, επηρεάζονται στο έργο τους. Τότε σε συνδυασμό με την νεώτερη μορφή της χαρακτικής την Λιθογραφία, η χαρακτική αυτονομείται και δίνει τα Χαρακτικά – ορόσημα για την πορεία και την μεταγενέστερη εξέλιξή της.
Έντονα και επάλληλα χρώματα, δυνατές και μεγάλες φόρμες.
Γρήγορα αναπτύσσεται ένα κύκλωμα αναπαραγωγής και εμπορίας έγχρωμων λιθογραφιών και μεταξοτυπιών, με το ανάλογο φιλότεχνο κοινό αλλά και οικονομικό κέρδος. Λιθογραφίες γνωστών και καταξιωμένων καλλιτεχνών τυπωμένες σε αντίτυπα 100 έως 250 αυθεντικά αντίτυπα, είναι ιδιαίτερα οικονομικά προσιτές στο κοινό , είναι όμως φτιαγμένες από τεχνίτες λιθογράφους ή και καλλιτέχνες χαράκτες που για βιοποριστικούς κυρίως λόγους, χωρίς ο ίδιος ο εικαστικός να συμμετέχει στην όλη αυτή επίπονη διαδικασία της σχεδίασης, των χημικών οξειδώσεων ή και της εκτύπωσης.
Κυρίως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η ανερχόμενη αστική τάξη αντιλαμβάνεται την αξία των ενυπόγραφων χαρακτικών έργων, που δημιουργούν αναγνωρισμένοι καλλιτέχνες, καθώς η τιμή ενός τέτοιου έργου είναι σαφώς χαμηλότερη από την αντίστοιχη του ζωγραφικού έργου του ίδιου του καλλιτέχνη. Σύντομα έτσι η χαρακτική ταυτίζεται με την έννοια μιας ‘’καθαρά χειρωνακτικής διαδικασίας, αυτής της τυπογραφικής αναπαραγωγής’’.
( βλ. παρακάτω ‘’η εκφραστική δύναμη της Χαρακτικής’’ )
Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Από το 18ο αιώνα λειτουργούν στο Άγιο Όρος τα πρώτα εργαστήρια χαρακτικής στα οποία φιλοτεχνούνταν εικόνες με θρησκευτικά θέματα. Από τον 19ο αιώνα η χαρακτική διδάσκεται και ακαδημαϊκά. Η ξυλογραφία αρχίζει να διδάσκεται στο Σχολείο των Τεχνών το 1843 από τον ιερομόναχο Αγαθάγγελο Τριανταφύλλου και η χαλκογραφία από το 1854.
Το 1928 ο Δημ. Γαλάνης ( 1879 -1966 ) που ζει και εργάζεται στο Παρίσι έργα του στην Αθήνα…
…Τον 19ο αί. Η Χαρακτική στην Ελλάδα είναι ‘’εφηρμοσμένη’’ τέχνη που ασκείται από χαράκτες που δεν δημιουργούν πρωτότυπα έργα αλλά αντιγράφουν θέματα γνωστών ευρωπαίων καλλιτεχνών. Ξυλογραφίες, λιθογραφίες και λιγότερο χαλκογραφίες κοσμούν τα έντυπα της εποχής… Σημαντική είναι η δραστηριότητα που επικεντρώνεται στην Κέρκυρα, όπου από το 1873 μέχρι το 1940 υπήρχε το εργοστάσιο γραφικών τεχνών Ασπιώτη και εξελίχθηκε σε πρότυπο τυπογραφικό συγκρότημα για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα της εποχής. Η παραγωγή των ελληνικών έργων και με κοσμικό χαρακτήρα γίνεται με αυτοδύναμη αισθητική ποιότητα και αντίληψη.
Οι ‘’πρώτοι έλληνες χαράκτες’’, πρωτοπόροι και θεμελιωτές της Χαρακτικής στην Ελλάδα σπούδασαν στις ευρωπαϊκές σχολές, οπότε είναι επόμενο να αντλούν όλα τα ιδιοποιά χαρακτηριστικά της και τις τεχνικές. Στα έργα των Δ. Γαλάνη, Δ. Βέγια, των κλασικών Μ. Ζαβιτσιάνου (1884-1923 ) και Λ. Κογεβίνα ( 1887- 1940) , λιθογραφικά έργα του ζωγράφου Μάρκου Πιέρρη, καθώς και των νεωτέρων Νικ. Βεντούρα ( 1899 – 1990 –‘’ο υμνητής του Κερκυραϊκού τοπίου’’), Μ. Αγγελόπουλου , Γ. Οικονομίδη (1891-1958 ), Δημ. Γιαννουλάκη ( 1896 – 1991) ( βλ. Δημ. Παυλόπουλου / Χαρακτική – Γραφικές Τέχνες , εκδ. Καστανιώτη & Διάττων, 2004, σελ 37 )
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΟΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ.
Η πιο οργανωμένη και συνειδητή προσπάθεια στην καλλιτεχνική τυπογραφία και την ανάδειξη της Χαρακτικής τέχνης σε ανεξάρτητο τομέα εικαστικής έκφρασης γίνεται το 1932 με τον Γιάννη Κεφαλληνό ( 1894 -1957). Καλλιτέχνης με οικουμενική παιδεία, διακρινόταν για το κλασικό του αίσθημα, την τεχνική του σοφία, την τελειοθηρία του. Υπήρξε αναμφισβήτητα ο μεγάλος Δάσκαλος της νεοελληνικής χαρακτικής , ενώ οι εκδόσεις που πραγματοποίησε παραμένουν αξεπέραστα πρότυπα κλασσικής τυπογραφίας. ( Δέκα Λευκαί Αττικαί Λήκυθοι, Το Παγώνι, κα)
Στο εργαστήριό του μαθήτευσε μια ολόκληρη γενιά χαρακτών που γεννήθηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα, όπως η Βάσω Κατράκη, ο Κώστας Γραμματόπουλος, ο Τάσσος, ο Βελισσαρίδης, ο Ορφανός, ο Μόσχος, ο Τ. Κατσουλίδης,ο Γ. Παπαδάκης, η Τόνια Νικολαΐδη. Στα χρόνια της Κατοχής η χαρακτική καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο. Μπαίνει στην υπηρεσία του Αγώνα και πολλοί καλλιτέχνες χαράζουν και τυπώνουν αφισέτες και αντιστασιακά έντυπα.
Πολλοί από τους μαθητές του Κεφαλληνού ακολουθούν αξιόλογη πορεία και χαράζουν τον δικό τους καλλιτεχνικό δρόμο,με αντιπροσωπευτικά έργα όπως : Χρ. Δαγκλής, Κ. Μαλάμος,Παν. Γράββαλος, Άρια Κομιανού, Τζένη Μαρκάκη, Ράνια Κορομηλά, Λιάνα Παπαϊωάννου, Μ. Ξενάκη, Ρένα Αννούση, Ρένα Τζολάκη, Μιμή Πετροπούλου, Ρ. Σαρελάκου, Μ. Εμμανουηλίδης, κά.
Τον Κεφαλληνό στην διδασκαλία της Χαρακτικής και της Τέχνης του Βιβλίου στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, διαδέχεται με ξεχωριστή επιμέλεια ο Κώστας Γραμματόπουλος , που έχει άμεση σχέση με την τυπογραφία και πιστεύει στην πορεία και το όραμα του προκατόχου του και συνεχίζει την πορεία αυτή μέχρι το 1985,.(βλ. βιογραφικό).
Αυτός διδάσκει πλέον την σύγχρονη γενιά των χαρακτών Γ. Παπαδάκη, Β.Καζάκο, Α. Μενδρινού, Μ.Σχοινά, Ξ. Σαχίνη, Μ.Γιανναδάκη, Γ. Γουρζή, Χρ. Γκαλτέμη,
Ν. Δεσεκόπουλο , Λ.Βιδάλη, Ντ. Κώτσιου. κά. Όλοι όσοι κατανόησαν ότι η Χαρακτική Τέχνη παρακολουθεί και συνδέει άρρηκτα την πορεία της με τις σύγχρονες τεχνολογικές και κοινωνικές αναταράξεις και καταγράφει αυτούς τους παλμούς , σήμερα έχουν να επιδείξουν αξιόλογη καλλιτεχνική πορεία, είναι παρόντες στο ‘’εικαστικό γίγνεσθαι’’ . Οι περισσότεροι είναι ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών και πλαισιώνονται από τους νέους χαράκτες, που σήμερα αποφοιτούν από τα δύο πλέον τμήματα Χαρακτικής της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, όπως οι Δήμητρα Κουμαντάκη, Νίκος Σταυρακαντωνάκης, Γιάννης Στεφανάκης, Δημ. Καρλαφτόπουλο, Ελ. Κάπρου, Ελ. Διονυσοπούλου, Αν. Χατζίρη.
Υπάρχουν όμως και σήμερα έλληνες χαράκτες, μέλη της ΕΕΧ, που σπούδασαν την χαρακτική σε πόλεις του εξωτερικού, όπου είτε ακόμη διαμένουν είτε δραστηριοποιούνται σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως η Ίρις Ξαναλάτου, ο Χρ. Σανταμούρης, η Μ. Γκορίτσα, η Αμαρυλλίς Σινιόσογλου κά.
…Παλαιότερα η χαρακτική ήταν ωφελιμιστική τέχνη , καθώς ο Ρέμπραντ κά καλλιτέχνες έφτιαχναν χαρακτικά έργα για να έχουν αντίτυπα. Στην εποχή μας και στον καλλιτεχνικό τομέα η χαρακτική πήρε άλλη πορεία. Το τι είναι ακριβώς χαρακτικό έργο και τι όρια υπάρχουν, αυτό πρέπει να απασχολήσει τους χαράκτες και τους θεωρητικούς…
…Κατά την διάρκεια δημιουργίας ενός χαρακτικού, υπάρχει αυτοματισμός – ένστικτο. Αυτό το στοιχείο με βοήθησε προσωπικά στο σχέδιο. Καθώς έπρεπε να σιγουρέψω την σύνθεση, ξανασχεδίαζα και καλυτέρευα το έργο μου…
…’’ αχειροποίητο’’ , όπως οι βυζαντινές εικόνες …Το περίεργο έχει γίνει με το χέρι και ταυτόχρονα όχι με το χέρι, αφού μεσολαβεί ένα εργαλείο πχ. το καλέμι ή αιχμηρή πούντα καθώς και το υλικό χάραξης, η μήτρα. Τότε τα υλικά θα σου δείξουν τους τρόπους να τα χρησιμοποιείς…
…και ξέρω ότι η δεύτερη εκτύπωση δεν μοιάζει με την πρώτη…>>
ΜΠΟΤΣΟΓΛΟΥ
<< …με ενδιαφέρουν περισσότερο οι διαφορές που έχουν τα ίδια υλικά και ο τρόπος χρήσης τους, στοιχεία που ορίζουν την εικόνα και όχι όσα στοιχεία τις ενώνουν.
… το ίδιο το υλικό επεμβαίνει και διευρύνει την εντύπωση μου για την εικόνα…>>
==Εξωτερικές συνδέσεις==
| |||