Εφημερόπτερα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 15:
 
== Χαρακτηριστικά των ενήλικων ==
Τα εφημερόπτερα ως έντομα, έχουν και τα αντίστοιχα κοινά χαρακτηριστικά που έχουν όλα τα έντομα. Ειδικότερα, έχουν [[εξωσκελετός|εξωσκελετό]] από [[χιτίνη]], και το σώμα τους αποτελείται από τρία τμήματα: το κεφάλι, τον θώρακα με έξι [[πόδι (έντομα)|πόδια]] και την κοιλία. Έχουν το ίδιο [[νευρικόΈντομα#Νευρικό σύστημα|νευρικό]] και [[Έντομα#Αναπνοή και κυκλοφορία|αναπνευστικό σύστημα]] με τα υπόλοιπα έντομα. Διαθέτουν όμως διάφορα χαρακτηριστικά που αφενός δείχνουν την προσαρμογή τους στο τρόπο ζωής τους, αφετέρου αποδεικνύουν πως είναι πολύ αρχέγονα. Για παράδειγμα το [[πεπτικόΈντομα#Πεπτικό σύστημα|πεπτικό]] και [[αναπαραγωγικό σύστημαΈντομα#Αναπαραγωγή|αναπαραγωγικό σύστημά]] τους εμφανίζουν ενδιαφέρουσες παραλλαγές.
[[Αρχείο:Ephemeroptera and ghost.jpg|thumb|Εικόνα 2: Αρσενικό δίπλα στο [[έκδυμα]].]]
Το σώμα είναι μαλακό με σχετικά μεγάλη [[κοιλία]], που καταλήγει σε ένα ζεύγος αρθρωτών [[κέρκος|κέρκων]]. Πολλές φορές σαν τρίτο εξάρτημα τις κοιλίας υπάρχει η μεσαία ουραία [[απόφυση]] (''caudal filament'', Εικόνα 1). Οι αποφύσεις μπορεί να είναι πολύ μακρύτερες από το κορμί (Εικόνα 2). Τα χρώματα μπορεί να είναι ζωηρά.
[[Αρχείο: Turbanauge.jpg|thumb|Εικόνα 3: Σύνθετος οφθαλμός στο αρσενικό ''[[Ephemera]] spec.'']]
Από το κεφάλι ξεπροβάλλουν τα μεγάλα μάτια. Ο [[σύνθετος οφθαλμός]] στα αρσενικά των περισσότερων ειδών διαιρείται στο πλευρικό μέρος, που βρίσκεται στη συνηθισμένη χαμηλή θέση, και στο μέρος στην κορυφή του κεφαλιού, όπου τα [[ομματίδιοσύνθετος οφθαλμός|ομματίδια]] βρίσκονται σε ένα υπερυψωμένο επίπεδο, είναι μεγαλύτερα και ειδικευμένα στη λειτουργία στο ημίφως (Εικόνα 3). Πιο πέρα υπάρχουν τρία σχετικά μεγάλα [[σύνθετος οφθαλμός|οφθαλμίδια]] (στη Εικόνα 3 σκούρα). Οι κοντές [[Έντομα#κεφάλι|κεραίες]] των εφημερόπτερων είναι τριχοειδείς.
 
Πολλά εφημερόπτερα, αλλά όχι όλα, ζουν μόνο μια μέρα, γεγονός από το οποίο πήραν και το όνομά τους. Η διάρκεια της ζωής των ενήλικων είναι πάντως σε κάθε περίπτωση πολύ περιορισμένη. Ανάλογα με το είδος, ζουν μεταξύ μερικών ωρών και μερικών ημερών. Τα στοματικά μόρια είναι υποτυπώδη και δεν επιτρέπουν την υποδοχή τροφής. Το πεπτικό σύστημα απέκτησε άλλη λειτουργία. Το μεσαίο μέρος του [[έντερο|εντέρου]] είναι γεμάτο με αέρα, πράγμα που διευκολύνει την πτήση από άποψη μείωσης του βάρους και αύξησης της σταθερότητας. Μέσω των μυών του [[οισοφάγος|οισοφάγου]] η πίεση του αέρα στο έντερο μπορεί να αυξάνεται. Με αυτό το τρόπο μειώνεται το [[ειδικό βάρος]] του εντόμου.
Γραμμή 25:
Οι [[πτέρυγα (έντομα)|πτέρυγες]], η δομή των οποίων συνήθως είναι χαρακτηριστική για μια τάξη εντόμων, κατά την στάση ηρεμίας δεν μπορούν να διπλωθούν, αλλά το έντομο τις κρατάει κατακόρυφα πάνω στην ράχη. Αυτή την αδυναμία για δίπλωση πτερύγων την συναντάμε μόνο στα [[Παλαιόπτερα]]. Συνδέεται με μια αρχέγονη άρθρωση των πτερύγων στο μεσοθώρακα και μεταθώρακα που επιτρέπει μόνο μια απλή κίνηση των πτερύγων άνω και κάτω, ενώ στα [[Νεόπτερα]] η άκρη των πτερύγων καταγράφει μια κίνηση σε σχήμα του αριθμού 8. Η νεύρωση των πτερύγων είναι πλούσια, χαρακτηριστικό που επίσης θεωρείται αρχέγονο. Το πίσω ζεύγος πτερύγων είναι πολύ μικρότερο από το πρόσθιο και σε μερικά είδη απουσιάζει πλήρως. Για αυτό ο μεσοθώρακας είναι πολύ μεγαλύτερος από τα δυο άλλα θωρακικά μεταμερή.
 
Τα πόδια δεν είναι καλά αναπτυγμένα, γιατί τα ενήλικα χρησιμοποιούν τα φτερά τους για να μετακινούνται. Μια εξαίρεση είναι τα μπροστινά πόδια των αρσενικών. Είναι ειδικευμένα, ώστε να μπορούν να αρπάζουν τα θηλυκά κατά την πτήση. Είναι πολύ μακριά και στη στάση ηρεμίας κρατιούνται μπροστά ή προς τα πάνω. Σε μερικά είδη η δομή του [[ισχίοΠόδι (έντομα)|ισχίου]] είναι πολύπλοκη και θεωρείται αρχέγονο χαρακτηριστικό, γιατί σε πολλά έντομα που ξέρουμε μόνο από απολιθώματα, τα πόδια αποτελούνται από περισσότερα τμήματα από όσα τα έντομα έχουν σήμερα.
 
Άλλο αρχέγονο χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως στα αρσενικά οι δυο [[σπερματικός πόρος|σπερματικοί πόροι]] (''Vasa deferentia'') δεν ενώνονται, αλλά καταλήγουν σε δύο χωριστά [[πέος|πέη]]. Και στα θηλυκά οι ωαγωγοί δεν ενώνονται και καταλήγουν χωριστοί στο εξωτερικό του σώματος.