Ποντιακή λύρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Stravon (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Stravon (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 25:
# Ο ''βραχίονας'', ή ''λαιμός'', ή ''γούλα'', ή ''μπράτσο''.που είναι το πάνω μέρος του οργάνου που βαστάει ο λυράρης με το αριστερό χέρι.
# Η ''γλώσσα'', ή ''ταστιέρα'', ή ''σπαλέρ (άλλοι ονομάζουν ''σπαρέλ'', εκ του ιταλικού "σπαλιέρα" (= περίφραγμα), που ονομάζεται έτσι το ειρεισίνωτο
# Το ''κεφάλι'', ή ''κιφέλκιφάλ'' , ή ''κεφαλή'', το ανώτερο τμήμα του οργάνου
# Η ''ράχη'' (ή ''ράχιαράshια''), ή ''πλάτη'', το πίσω μέρος του οργάνου.
# Η ''ψυχή'', ή ''στυλάρ'', ή ''στουλάρ'', πρόκειται για ένα ευλίγιστο σχετικά ξύλο που είναι σφηνωμένο στο εσωτερικό του οργάνου μεταξύ ηχείου (καπακιού) και της πλάτης (ράχης).
# Τα ''μάγουλα'', ή ''μάγλα'' λέγονται οι πλευρές (δεξιά και αιστεράαριστερά) του οργάνου (σκάφους)
# Τα ''ρωθώνια'', ή ''ρουθούνια'': λέγονται αυτά που σχηματίζουν μικρά τόξα και στις άκρες τους φέρουν τρύπες όπως οι προηγούμενες.
 
Γραμμή 39:
 
=== Τόξο ===
Το Τόξο ή "''τοξάρ''" ή "''δοξάρι''" είναι ξεχωριστό εργαλείο και απαραίτητο για τη χρήση του οργάνου. Το όνομά του προέρχεται από το τόξο που δημιουργούν οι ίνες του. Πρόκειται για μακρύ ξύλινο όργανο, μήκους περίπου 60 εκατοστών, που φέρει δύο πλευρές η μπροστινή πλευρά φέρει δέσμη ινών που καταλήγουν στις άκρες του, η πάνω που λέγεται "μύτη" και η κάτω που λέγεται "τακούνι". Οι ίνες περνώντας από τη μύτη καταλήγουν στο τακούνι όπου δένονται εκεί με δέρμα. Το σημείο αυτό που είναι κυλινδρικό κρατιέται με το δεξί χέρι του οργανοπαίκτη και με το μέσο και παράμεσο δάκτυλο πιέζεται ώστε η δέσμη να διατηρείται τεντωμένη.
 
Η κατασκευή του δοξαριούτοξαριού πρέπει να είναι αρκετά προσεγμένη δεδομένου ότι αποτελεί το άλφα και το ωμέγα ως εργαλείο του λυράρη. Ειδικά για τον Πόντιο λυράρη που μπορεί να το χειριστεί με αφάνταστη αριστοτεχνική μαεστρία και με ταχύτητα που μπορεί να φθάσει και στις επτά δοξαριές το δευτερόλεπτο.
 
== Υλικό κατασκευής ==
Συνηθέστερο υλικό κατασκευής του σκάφους της ποντιακής λύρας είναι το ξύλο κοκκύμελου (δαμασκηνιάς), καθώς και μουριάςτούτ (μουριά), ή καρυδιάς κ.ά., καιενώ ιδιαίτερατου γιακαπακιού το καπάκξύλο πεύκου. Η κατεύθυνση των νερών του ξύλου του καπακιού είναι κάθετη και το ξύλοκαπάκι πεύκουτοποθετείται διαφορετικά ανάλογα με τον λυράρη (κεμεντζετσή) εάν αυτός είναι αριστερόχειρας ή δεξιόχειρας, καθώς η πυκνότητα των αυξητικών δακτυλίων (νερών) διαφοροποιείται από την μία στην άλλη πλευρά. Οι ίνες του τοξαριού είναι τρίχες ουράς αλόγου και ονομάζονται "''τσάρια''" (τshαρια).
 
== Κατασκευαστές ==
Γραμμή 78:
: ''κανείσαι'' = φτάνεις
: ''σουμάδα'' = αρραβώνες
: ''εποίνανανεποίναν'' = έκαναν
: ''εμετέρ΄ ΄ς'' = ημέτερα, δικά μας