Κλειδωνιά Ιωαννίνων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μεγάλη επέκταση + πηγές!
Γραμμή 2:
{{Κωμόπολη χωριό
| όνομα = Κλειδωνιά
|διαμέρισμα=Δ.δ. Κλειδωνιάς
| δήμος = [[Δήμος Κόνιτσας|Κόνιτσας]]
| νομός = [[Νομός Ιωαννίνων]]
Γραμμή 9 ⟶ 10 :
| έκταση =
| πυκν πληθ =
| πρώην όνομα = Λιτο(υ)νιάβιστα, Κλειδωνιάουστα<ref>[http://tsfetsas.pblogs.gr/nomos-iwanninwn-periohes.html Η Κόνιτσα και τα χωριά της]</ref>, Γλιτονιάβιστα
| πρώην όνομα =
| ιστοσελίδα =
|τηλεφωνικός κωδικός=26550
|ταχυδρομικός κωδικός=44016
}}
 
Η '''Κλειδωνιά''' είναι χωριό του [[Νομός Ιωαννίνων|νομού Ιωαννίνων]] της [[Ήπειρος|Ηπείρου]]. Κατά την απογραφή του 2001 είχε 12 κατοίκους. Απέχει 52 χιλιόμετρα από τα [[Ιωάννινα]]. Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν '''Λιτονιάβιστα''', την οποία διατήρησε επίσημα μέχρι το 1953<ref>[http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/172012 Πανδέκτης - Μετονομασίες οικισμών]</ref>.
 
Ο παλαιός ορεινότερος οικισμός είναι η '''Παλαιά''' ή '''Άνω Κλειδωνιά''', σε απόσταση περίπου 8 χιλιομέτρων από τον νέο. Μέχρι το 1940 είχε 60 κατοικίες και πληθυσμό 380 κατοίκων. Το παλιό σχολείο έχει μετατραπεί σε ξενώνα, ενώ πολλές παλαιές κατοικίες είναι υπό αναστήλωση.
== Αρχαιολογία ==
 
Κοντά στο χωριό βρίσκεται επίσης το μονότοξο γεφύρι του [[Βοϊδομάτης|Βοϊδομάτη]], που χτίστηκε το 1853 με 37.000 γρόσια, χορηγία της Μπαλκίζ Χανούμ από το [[χαρέμι]] του [[μαλίκ Πασά]]<ref>[http://www.epirus.org/?p=115 Epirus.org - Το γεφύρι του Βοϊδομάτη]</ref>.
 
Το χωριό βρίσκεται μέσα στα όρια της Προστατευόμενης Περιοχής Βόρειας Πίνδου.
 
==Δραστηριότητες==
Στο χωριό στις 6 Αυγούστου, πραγματοποιείται παραδοσιακό πανηγύρι προς τιμή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, ενώ το Σεπτέμβριο πραγματοποιείται Γιορτή Πέστροφας.<ref>[http://www.epirus.org/?cat=710 Εκδηλώσεις στην περιοχή Κόνιτσας]</ref>
 
== Αρχαιολογικά και ιστορικά μνημεία==
Δύο προϊστορικές αρχαιολογικές θέσεις που βρίσκονται κοντά στο χωριό Κλειδωνιά, έχουν ερευνηθεί μέχρι σήμερα:
:* [[σπήλαιο Κλειδί]]
Γραμμή 21 ⟶ 33 :
Στα δύο σπήλαια εντοπίστηκαν αρχαιολογικά ευρήματα που χρονολογούν την ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή από 20000 έως 12000 χρόνια πριν από σήμερα, δηλαδή στην νεότερη περίοδο της [[παλαιολιθική περίοδος|παλαιολιθικής]] για την [[παλαιολιθική Ελλάδα|Ελλάδα]].
 
Στην Άνω Κλειδωνιά επίσης ιστορικό ενδιαφέρον έχει η βυζαντινή Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, που χρονολογείται από τον 13ο-14ο αιώνα.<ref>[http://www.e-konitsa.gr/index.php/%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%A3%CF%84%CE%BF%CE%B9%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/259-%CE%A4%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%82.html Τοποθεσίες αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος]</ref><ref>[http://www.libver.gr:4550/ecpage.asp?nt=18&id=189 Δημόσια Βιβλιοθήκη Κόνιτσας - Ιστορία της Κόνιτσας]</ref> Σήμερα σώζεται μονάχα το Καθολικό και οι εσωτερικές επιφάνειες του ναού είναι επιχρισμένες. Ο Άγιος Αθανάσιος στα δυτικά του χωριού χρονολογείται από το 1615, ενώ ο Άγιος Νικόλαος, βασιλική με τρούλο (1620), περιλαμβάνει και το κοιμητήριο του χωριού κι έχει ανακηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο<ref>[http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=9843 ΥΑ 103614/4353/24-12-1957 - ΦΕΚ 12/Β/17-1-1958]</ref>.
{{χωριό-επέκταση}}
 
==Παραπομπές==
{{παραπομπές|2}}
 
==Βιβλιογραφία==
*Τριανταφυλλόπουλος Δ., 1975. Εκκλησιαστικά μνημεία στην Κλειδωνιά Κονίτσης. Ιωάννινα.
*{{cite journal|date=Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2004|title=Άνω Κλειδωνιά Κόνιτσας|journal=Ελληνικό Πανόραμα|issue=42|url=http://elliniko-panorama.gr/issues.php?issueId=11}}
==Πηγές==
*{{cite web|url=http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=961|title=Οι βυζαντινές εκκλησίες της Άνω Κλειδωνιάς στην Ήπειρο|last=Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων|date=21-11-2009|publisher=Amen.gr|accessdate=25-04-2011}}
*[http://www.ntua.gr/MIRC/db/epirus_db/20_Iwannina/20_17_Konitsas/20_17_13_DD_Klidonias/20_17_13_DD_Klidonias.htm ΕΜΠ - Δήμος Κόνιτσας, Δ.δ. Κλειδωνιάς]
*[http://6dim-ioann.ioa.sch.gr/nomos_mnimia.htm Σημαντικά νεότερα μνημεία του νομού, ιστορία και περιγραφή τους]
*[http://www.e-konitsa.gr/index.php/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B7%CE%B3%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%9A%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%B1/108-alles/1542-%CE%9A%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%B13a-%CE%97-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CF%89%CE%BD-3-%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B1%CE%BC%CF%8E%CE%BD.html Κόνιτσα, η πολιτεία των 3 ποταμών]
[[Κατηγορία:Χωριά του νομού Ιωαννίνων]]
[[Κατηγορία:Δήμος Κόνιτσας]]