Ουνιταριανισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.7.1) (Ρομπότ: Προσθήκη: ar, bs, ca, cs, cy, da, de, eo, es, fa, fi, fr, ga, he, hu, ia, id, is, it, ja, ko, lmo, lt, nds, nl, nn, no, pl, pt, ro, ru, sh, simple, sv, zh
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Ουνιταριανισμός.jpg|thumb|Ουνιταριανισμός]]
Οι '''Ουνιταριανοί''' και οι '''Ουνιβερσαλιστές'''(αγγλ. Unitarians and Universalists), οι οποίοι στις [[ΗΠΑ]] συγχωνεύτηκαν, είναι ομάδες φιλελεύθερων θρησκευόμενων.Ο ουνιταριανισμός ως θρησκευτικό δόγμα πρεσβεύει την ελευθερία χρήσεως της λογικής στη θρησκεία και διακηρύσσει ότι ο [[Θεός]] έχει μόνον μία υπόσταση, απορρίπτοντας τη θεϊκή φύση του [[Χριστός|Χριστού]] και το δόγμα της [[Αγία Τριάδα|Αγίας Τριάδος]]. Ο [[ουνιβερσαλισμός]] ως θρησκευτική κίνηση υποστηρίζει ότι η [[Αγία Γραφή]] δεν διδάσκει την αιώνια οδύνη στην κόλαση,και ακολουθώντας τον [[Ωριγένης|Ωριγένη]], τον Αλεξανδρινό λόγιο και θεολόγο του 3ου αιώνα, βεβαιώνει την καθολική αποκατάσταση των πάντων ενώπιον του Θεού, τη σωτηρία της ψυχής όλων των ανθρώπων.
 
== Ιστορική εξέλιξη του ουνιταριανισμού ==
Οι ρίζες της θεολογικής αντίληψης του Θεού ως μιας μόνον υπόστασης και της ανθρώπινης φύσης του Χριστού βρίσκονται στον [[Μοναρχιανισμός|μοναρχιανισμό]] του 2ου και 3ου αιώνα και στον [[Αρειανισμός|αρειανισμό]] του 3ου και 4ου, δόγματα τα οποία καταδικάστηκαν από την [[Εκκλησία]] ως αιρετικά.Ο σύγχρονος ουνιταριανισμός κατάγεται από την [[Μεταρρύθμιση|Προτεσταντική Μεταρρύθμιση]] του 16ου αιώνα, όταν ορισμένοι φιλελεύθεροι, ριζοσπαστικοί και ορθολογιστές Μεταρρυθμιστές επανήλθαν στην πλατωνική αντίληψη του ορθού λόγου και της ενιαίας φύσης του Θεού.Πολλοί από αυτούς τους στοχαστές έφυγαν από την [[Ιταλία]] για να αποφύγουν τις διώξεις από την [[Ιερά Εξέταση]].
===[[Σοκινιανοί]]===
Ο σύγχρονος ουνιταριανισμός κατάγεται από την [[Μεταρρύθμιση|Προτεσταντική Μεταρρύθμιση]] του 16ου αιώνα, όταν ορισμένοι φιλελεύθεροι, ριζοσπαστικοί και ορθολογιστές Μεταρρυθμιστές επανήλθαν στην πλατωνική αντίληψη του ορθού λόγου και της ενιαίας φύσης του Θεού. Πολλοί από αυτούς τους στοχαστές έφυγαν από την [[Ιταλία]] για να αποφύγουν τις διώξεις από την [[Ιερά Εξέταση]].
 
Ο [[Μιχαήλ Σερβέτος|Μιχαήλ Σερβέτους]], διακεκριμένος νεοπλατωνικός ουνιαταριανιστής, αναγκάστηκε να διαφύγει στη [[Γενεύη]], όπου οι [[Καλβινισμός|καλβινιστές]] τον καταδίκασαν στον δια πυρός θάνατο. Ορισμένοι Ιταλοί κατέφυγαν σςτην [[Πολωνία]], αναμεσά τους ο [http://en.wikipedia.org/wiki/Fausto_Sozzini Φάουστους Σοκίνους], ο οποίος το 1579 εγκαταστάθηκε στην [[Κρακοβία]]. Ο Σοκίνους διακήρυττε την απολύτως ανθρώπινη φύση του Ιησού.Στην [[Τρανσυλβανία]] μία από τις ηγετικές προσωπικότητες της πρώτης περιόδου ήταν ο Φερεντς Ντάβιντ, ο οποίος καταδικάστηκε ως αιρετικός, επειδή δίδασκε ότι δεν έπρεπε να απυθύνονται προσευχές στον Ιησού(εφόσον ο Ιησούς ήταν μόνον άνθρωπος).Πέθανε στη φυλακή το 1579. Η Εκκλησία που ίδρυσε ο Ντάβιντ είναι η αρχαιότερη από τις ουνιταριανιστικές κοινότητες που διατηρήθηκαν ως τις μέρες μας.
Οι ρίζες της θεολογικής αντίληψης του Θεού ως μιας μόνον υπόστασης και της ανθρώπινης φύσης του Χριστού βρίσκονται στον [[Μοναρχιανισμός|μοναρχιανισμό]] του 2ου και 3ου αιώνα και στον [[Αρειανισμός|αρειανισμό]] του 3ου και 4ου, δόγματα τα οποία καταδικάστηκαν από την [[Εκκλησία]] ως αιρετικά.Ο σύγχρονος ουνιταριανισμός κατάγεται από την [[Μεταρρύθμιση|Προτεσταντική Μεταρρύθμιση]] του 16ου αιώνα, όταν ορισμένοι φιλελεύθεροι, ριζοσπαστικοί και ορθολογιστές Μεταρρυθμιστές επανήλθαν στην πλατωνική αντίληψη του ορθού λόγου και της ενιαίας φύσης του Θεού.Πολλοί από αυτούς τους στοχαστές έφυγαν από την [[Ιταλία]] για να αποφύγουν τις διώξεις από την [[Ιερά Εξέταση]].
 
Ο [[Μιχαήλ Σερβέτος|Μιχαήλ Σερβέτους]], διακεκριμένος νεοπλατωνικός ουνιαταριανιστής, αναγκάστηκε να διαφύγει στη [[Γενεύη]], όπου οι [[Καλβινισμός|καλβινιστές]] τον καταδίκασαν στον δια πυρός θάνατο.Ορισμένοι Ιταλοί κατέφυγαν σςτην [[Πολωνία]], αναμεσά τους ο [http://en.wikipedia.org/wiki/Fausto_Sozzini Φάουστους Σοκίνους], ο οποίος το 1579 εγκαταστάθηκε στην [[Κρακοβία]].Ο Σοκίνους διακήρυττε την απολύτως ανθρώπινη φύση του Ιησού.Στην [[Τρανσυλβανία]] μία από τις ηγετικές προσωπικότητες της πρώτης περιόδου ήταν ο Φερεντς Ντάβιντ, ο οποίος καταδικάστηκε ως αιρετικός, επειδή δίδασκε ότι δεν έπρεπε να απυθύνονται προσευχές στον Ιησού(εφόσον ο Ιησούς ήταν μόνον άνθρωπος).Πέθανε στη φυλακή το 1579.Η Εκκλησία που ίδρυσε ο Ντάβιντ είναι η αρχαιότερη από τις ουνιταριανιστικές κοινότητες που διατηρήθηκαν ως τις μέρες μας.
 
=== Αγγλικός ουνιταριανισμός ===
Αν και ορισμένοι μη ορθόδοξοι [[Αγγλία|Άγγλοι]] στοχαστές εμπνεύστηκαν από τον Σοκίνο και άλλους, ο βασικός κορμός του βρετανικού ουνιταριανισμού όπως και του αμερικάνικου, προέρχεται από τον καλβινικό πουριτανισμό.Το καλβινικό δόγμα της θείας πρόνοιας, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τότε επιστημονική θεώρηση του κόσμου, οδήγησε σε επίταση του ορθολογισμού και της ηθικής στις πεποιθήσεις των πιο φιλελεύθερων καλβινιστών κληρικών. O [http://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Priestley Τζόσεφ Πρίστλυ], Άγγλος επιστήμονας και διαφωνών ιερωμένος, ήταν από εκείνους που άρχισαν να κηρύσσουν τον «ουνιταριανικό χριστιανισμό», δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση του Ιησού, την παντοδυναμία του Θεού και την ορθολογική ικανότητα του ανθρώπου. Οι Άγγλοι ουνιταριανοί απέκτησαν ισχύ στο Κοινοβούλιο και στα ελεύθερα επαγγέλματα και επιρροή στους οπαδούς της κοινωνικής μεταρρύθμισης.Ορισμένοι οι οποίοι απέρριπταν τον όρο «ουνιταριανισμός» ως διασπαστικό και αποσχιστικό, υιοθέτησαν την ονομασία «Ελεύθεροι Χριστιανοί».Στη [[Σκωτία]] και την [[Ιρλανδία]] το κίνημα δεν είχε τόσο μεγάλη επιρροή.
 
Αν και ορισμένοι μη ορθόδοξοι [[Αγγλία|Άγγλοι]] στοχαστές εμπνεύστηκαν από τον Σοκίνο και άλλους, ο βασικός κορμός του βρετανικού ουνιταριανισμού όπως και του αμερικάνικου, προέρχεται από τον καλβινικό πουριτανισμό.Το καλβινικό δόγμα της θείας πρόνοιας, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τότε επιστημονική θεώρηση του κόσμου, οδήγησε σε επίταση του ορθολογισμού και της ηθικής στις πεποιθήσεις των πιο φιλελεύθερων καλβινιστών κληρικών.O [http://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Priestley Τζόσεφ Πρίστλυ], Άγγλος επιστήμονας και διαφωνών ιερωμένος, ήταν από εκείνους που άρχισαν να κηρύσσουν τον «ουνιταριανικό χριστιανισμό», δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση του Ιησού, την παντοδυναμία του Θεού και την ορθολογική ικανότητα του ανθρώπου.Οι Άγγλοι ουνιταριανοί απέκτησαν ισχύ στο Κοινοβούλιο και στα ελεύθερα επαγγέλματα και επιρροή στους οπαδούς της κοινωνικής μεταρρύθμισης.Ορισμένοι οι οποίοι απέρριπταν τον όρο «ουνιταριανισμός» ως διασπαστικό και αποσχιστικό, υιοθέτησαν την ονομασία «Ελεύθεροι Χριστιανοί».Στη [[Σκωτία]] και την [[Ιρλανδία]] το κίνημα δεν είχε τόσο μεγάλη επιρροή.
 
=== Αμερικάνικος ουνιταριανισμός ===
 
Ο αμερικάνικος ουνιταριανισμός εξελίθχηκε με πιο αργούς ρυθμούς.Κατάγεται απο τις Κογκρεσιοναλιστικές Εκκλησίες της [[Νέα Αγγλία|Νέας Αγγλίας]]. Η αυτονομία των κογκρεσιοναλιστών παρακινούσε τους ιερωμ΄πενους να υποστηρίζουν τη μετριοπάθεια, τη λογική και την ηθική απέναντι στην αναζωπύρωση του θρησκευτικού πνεύματος.Το κίνημα του [http://en.wikipedia.org/wiki/Trancendentalism υπερβατισμού] του 19ου αιώνα επέδρασε στον ουνιταριανισμό εισάγοντας ένα νέο ενδιαφέρον για τις διαισθητικές και συγκινησιακές πλευρές της θρησκείας. Όταν ο ουνιταριανισμός εξαπλώθηκε στις [[Μεσοδυτικές Πολιτείες]], οι θρησκευτικές του αρχές στηρίθχηκαν περισσότερο στις ανθρώπινες προσδοκίες και την επιστημονική αλήθεια παρά στον χριστιανισμό και στη [[Βίβλος|Βίβλο]].
 
Το 1825 οι βρετανικές και αμερικάνικες ουνιταριανιστικές ομάδες, δημιουργούν εθνικούς συλλόγους.Το 1961 οι Αμερικανοί ουνιταριανοί συγχωνεύθηκαν με την εθνική οργάνωση Ουνιβερσαλιστικών Εκκλησιών με τις οποίες συνδέοταν με την κοινή παράδοση του φιλελεύθερου ιδεαλισμού. Ως προς τη συγκρότησή τους, οι περισσότεροι ουνιταριανοί και ουνιβερσαλιστές είναι οργανωμένοι σε αδελφότητες, ενώ οι μορφές της λατρείας τους στηρίζονται στην [[Προτεσταντισμός|προτεσταντική]] παράδοση.
 
== Ιστορική εξέλιξη του ουνιβερσαλισμού ==
Ο [[ουνιβερσαλισμός]] εμφανίστηκε ως οργανωμένο κίνημα στα μέσα του 18ου αιώνα, στις ΗΠΑ.Ο [[Διαφωτισμός]] συνέβαλε στην άμβλυνση των πιο ακραίων πλευρών της καλβινιστικής θεολογίας και προετοίμασε το έδαφος για την επανεμφάνιση του «δόγματος της καθολικής σωτηρίας».Οι ουνιβερσαλιστές δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ο φιλεύσπλαχνος Θεός επιθυμούσε τη σωτηρία ενός μόνο τμήματος της ανθρωπότητας καταδικάζοντας την υπόλοιπη στην αιώνια τιμωρία.Υποστήριζαν ότι η τιμωρία στη μεταθανάτια ζωή διαρκούσε για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο η ψυχή εξαγνιζόταν και προετοιμαζόταν για την αιωνιότητα ενώπιον του Θεού.
 
Πρόδρομος του ουνιβερσαλισμού υπήρξε ο [http://en.wikipedia.org/wiki/George_de_Benneville Ζωρζ Ντε Μπενβίλ], ένας Γάλλος που μετανάστευσε το 1741 στην [[Πενσυλβανία]] και έζησε εκεί διδάσκοντας το δόγμα, ασκώντας ταυτόχρονα την ιατρική στις κοινότητες των αποίκων και των ινδιάνων. Τη μεγαλύτερη ώθηση στο νεαρό τότε κίνημα έδωσε το κήρυγμα του [http://en.wikipedia.org/wiki/John_Murray_%28minister%29 Τζων Μάρυ](1741-1815), ο οποίος εγκατέλειψε την Αγγλία για να εγκατασταθεί στην αποικιακή Αμερική το 1770. Διέδωσε το δόγμα στις περισσότερες αποικίες, αντιμετωπίζοντας συχνά μεγάλη αντίδραση από τους ορθόδοξους χριστιανούς, που πίστευαν ότι ο ουνιβερσαλισμός θα οδηγούσε στην ανηθικότητα.
Ο ουνιβερσαλισμός εμφανίστηκε ως οργανωμένο κίνημα στα μέσα του 18ου αιώνα, στις ΗΠΑ.Ο [[Διαφωτισμός]] συνέβαλε στην άμβλυνση των πιο ακραίων πλευρών της καλβινιστικής θεολογίας και προετοίμασε το έδαφος για την επανεμφάνιση του «δόγματος της καθολικής σωτηρίας».Οι ουνιβερσαλιστές δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ο φιλεύσπλαχνος Θεός επιθυμούσε τη σωτηρία ενός μόνο τμήματος της ανθρωπότητας καταδικάζοντας την υπόλοιπη στην αιώνια τιμωρία.Υποστήριζαν ότι η τιμωρία στη μεταθανάτια ζωή διαρκούσε για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο η ψυχή εξαγνιζόταν και προετοιμαζόταν για την αιωνιότητα ενώπιον του Θεού.
 
Ο ουνιβερσαλισμός του Τζων Μάρυ αποτελούσε παραλλαγή του καλβινισμού. Προς τα τέλη του 18ου αιώνα οι ουνιβερσαλιστές υιοθέτησαν τη διδασκαλία του [http://en.wikipedia.org/wiki/Hosea_Ballou Χοζία Μπαλού](1771-1852), που απέρριπτε τις αρχές του καλβινισμού.Ο μπαλού εισήγαγε μία μοναρχιανική αντίληψη για το Θεό και πρότεινε μία νέα ερμηνεία του θανάτου του Ιησού, θεωρώντας τον, όχι ως θυσία για να εξηλεωθούν οι αμαρτίες της ανθρωπότητας, αλλά ως εκδήλωση της απέραντης και αναλλοίωτης αγάπης του Θεού για τα τέκνα του.Ο μπαλού έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στη λογική, ως μέσου ερμηνείας της θρησκείας.
Πρόδρομος του ουνιβερσαλισμού υπήρξε ο [http://en.wikipedia.org/wiki/George_de_Benneville Ζωρζ Ντε Μπενβίλ], ένας Γάλλος που μετανάστευσε το 1741 στην [[Πενσυλβανία]] και έζησε εκεί διδάσκοντας το δόγμα, ασκώντας ταυτόχρονα την ιατρική στις κοινότητες των αποίκων και των ινδιάνων.Τη μεγαλύτερη ώθηση στο νεαρό τότε κίνημα έδωσε το κήρυγμα του [http://en.wikipedia.org/wiki/John_Murray_%28minister%29 Τζων Μάρυ](1741-1815), ο οποίος εγκατέλειψε την Αγγλία για να εγκατασταθεί στην αποικιακή Αμερική το 1770.Διέδωσε το δόγμα στις περισσότερες αποικίες, αντιμετωπίζοντας συχνά μεγάλη αντίδραση από τους ορθόδοξους χριστιανούς, που πίστευαν ότι ο ουνιβερσαλισμός θα οδηγούσε στην ανηθικότητα.
 
Ο ουνιβερσαλισμός του Τζων Μάρυ αποτελούσε παραλλαγή του καλβινισμού.Προς τα τέλη του 18ου αιώνα οι ουνιβερσαλιστές υιοθέτησαν τη διδασκαλία του [http://en.wikipedia.org/wiki/Hosea_Ballou Χοζία Μπαλού](1771-1852), που απέρριπτε τις αρχές του καλβινισμού.Ο μπαλού εισήγαγε μία μοναρχιανική αντίληψη για το Θεό και πρότεινε μία νέα ερμηνεία του θανάτου του Ιησού, θεωρώντας τον, όχι ως θυσία για να εξηλεωθούν οι αμαρτίες της ανθρωπότητας, αλλά ως εκδήλωση της απέραντης και αναλλοίωτης αγάπης του Θεού για τα τέκνα του.Ο μπαλού έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στη λογική, ως μέσου ερμηνείας της θρησκείας.
 
Από τις αρχές του 19ου αιώνα οι ουνιβερσαλιστές ανέπτυξαν στενές σχέσεις με τους ουνιταριανούς, με τους οποίους είχαν πολλές κοινές απόψεις και πρακτικές.Οι διάφορες προσπάθειες να ενωθούν η Ουνιβερσαλιστική Εκκλησία της Αμερικής και η Αμερικάνικη Ουνιταριανή Ένωση οδήγησαν στην επίσημη συγχωνευσή τους το 1961.
== Βλέπε επίσης ==
 
* [[Ιάκωβος Παλαιολόγος]] (1520–1585)
* [[Σοκινιανοί]], Λαίλιος Σοκίνος (1525-1562)
== Πηγές ==
{{παραπομπές}}
Πάπυρος Larousse Britannica,2006
 
[[Κατηγορία:Αντιτριαδισμός]]
Πάπυρος Larousse Britannica,2006
[[Κατηγορία:Ουνιταριανοί]]
 
[[ar:توحيدية (مسيحية)]]