Αίρεση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ως '''αίρεση''' στην [[Ελληνική γλώσσα]], αποδίδεται η έννοια της κατάκτησης και της κατάληψης, εφόσον η λέξη ετυμολογείται από το ρήμα ''αιρέω''. Αν ετυμολογείται από το ''αιρέομαι'', τότε στα πλαίσια της [[αρχαία ελληνική γραμματεία|αρχαίας ελληνικής γραμματείας]] σημαίνει το ''εκλέγειν'', το δικαίωμα εκλογής, την ελεύθερη σκέψη, την ελεύθερη βούληση την ελεύθερη επιλογή, τη [[Φιλοσοφία|φιλοσοφική]] και τη [[Θρησκεία|θρησκευτική]] αίρεση. Ως ''αιρετικός'' νοείται εκείνος που είναι ικανός να εκλέγει, που δεν υιοθετεί τις παραδεδομένες αντιλήψεις και ιδέες. Σύμφωνα με τη σύγχρονη έννοια του όρου -εκείνος δηλαδή που στην [[αρχαιότητα]] αποκαλείτο ''αιρετιστής''- είναι ο οπαδός, μιμητής ή εκείνος που ανήκει κυρίως σε θρησκευτική και δευτερευόντως σε ό,τι έχει χαρακτηρισθεί ως επιστημονική αίρεση. Οι αιρέσεις ως παρεκκλίσεις, αποσχίσεις από την βασική αρχή είναι δυνατόν να ταξινομηθούν σε [[Επιστήμη|επιστημονικές]], ιδεολογικές και θρησκευτικές.

 

 

Η ανθρώπινη ιστορία βρίθει αιρετικών ιδεών και απόψεων που άλλοτε λειτούργησαν ως κινητήριος μοχλός εξελικτικών διαδικασιών και άλλοτε αποδείχθηκαν αναληθείς. Αναμφίβολα υπό την οπτική γωνία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας αιρετικός υπήρξε ο [[Σωκράτης]] ως άνθρωπος που αμφισβήτησε τις παραδεδομένες αξίες της εποχής του, αιρετικοί οι επιστήμονες που αμφισβήτησαν τις παραδεδομένες επιστημονικές αξίες της εποχής τους (βλ. [[Γαλιλαίος]]), αιρετικοί οι θρησκευτικοί ηγέτες που αμφισβήτησαν το ''status'' της εποχής τους, παραδίδοντας στην ανθρωπότητα νέες πίστεις. Οι νέες αυτές αλήθειες διαμόρφωσαν διαφορετικές πραγματικότητας, δοκιμάστηκαν στην πράξη, γενόμενες με τη σειρά τους δόγματα, καθιερωμένες αξίες γύρω από τις οποίες χτίστηκε κομμάτι-κομμάτι το διανοητικό και πρακτικό πλαίσιο του ανθρώπινου [[πολιτισμός|πολιτισμού]]. Υπό την οπτική γωνία της θρησκευτικής αντίληψης για την αίρεση, αιρετικοί είναι όσοι αμφισβητούν ό,τι εννοείται ως καθιερωμένο [[δόγμα]].

 

Θ. Πελεγρίνης, ''Λεξικό της Φιλοσοφίας'', Ελληνικά Γράμματα, (Αθήνα 2004): λήμμα ''αίρεση''

 

{{Commonscat|Heresy}}

* Κείμενα [http://www.egolpio.com/AIRESIS/z_sundiaskepsi.htm Ζ' Συνδιάσκεψης Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας], Αλίαρτος 20-26 Σεπτεμβρίου 1995.

 

[[Κατηγορία:Φιλοσοφικές έννοιες]]

[[Κατηγορία:Θρησκεία]]

 

[[ro:Erezie]]

[[ru:Ересь]]

[[sh:Hereza]]

[[simple:Heresy]]