|
[[Αρχείο:Dionysios Solomos statue at Dionysios Solomos Square, Zakynthos City, Greece 01.jpg|thumb|right|230px|Άγαλμα του Δ. Σολωμού στην πόλη της Ζακύνθου]]
Ο '''Διονύσιος Σολωμός''' ([[1798]]-[[9 Φεβρουαρίου]] [[1857]]) ήταν [[Ζάκυνθος|Ζακυνθινός]] [[Έλληνες|Έλληνας]] ποιητής, περισσότερο γνωστός για τη συγγραφή του ποιήματος [[Ύμνος εις την Ελευθερίαν]] το [[1823]], οι πρώτες δυο στροφές του οποίου έγιναν ο [[Ελλάδα|ελληνικός]] [[εθνικός ύμνος]]. Κεντρικό πρόσωπο της [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)|Επτανησιακής σχολής]], ο Διονύσιος Σολωμός θεωρήθηκε και θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Ελλάδας, όχι μόνονμόνο γιατί έγραψε τον Εθνικό Ύμνο, αλλά και γιατί αξιοποίησε την προγενέστερη ποιητική παράδοση ([[κρητική λογοτεχνία της Βενετοκρατίας|κρητική λογοτεχνία]], [[Δημοτικό τραγούδι]]) και ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε συστηματικά τη [[δημοτική γλώσσα]] και άνοιξε τοντο δρόμο για τη χρησιμοποίησή της στη λογοτεχνία, αλλάζοντας ακόμη περισσότερο τη στάθμη της<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 24.</ref>. Σύμφωνα με τις απόψεις του δημιουργούσε ''«από τον ρωμαντισμό μαζί με τον κλασικισμό ένα [...]είδος μιχτό, αλλά νόμιμο[...]»''<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 20.</ref><ref>Ο Beaton αναφέρει χαρακτηριστικά πως ο Σολωμός, μαζί με τον Παλαμά και τον Κάλβο, «''αντιμετωπίζονται ως ποιητές που περισσότερο από κάθε άλλον αναμετρήθηκαν με τις ιδέες, τις λογοτεχνικές τεχνικές και τα οράματα του Ρομαντισμού, έτσι όπως εκδηλώθηκε σε άλλα μέρη της Ευρώπης''» Βλ. Beaton R. 1996, 39.</ref>.
Εκτός από τον ''[[Ύμνος εις την Ελευθερίαν|Ύμνο εις την Ελευθερίαν]]'', τα σπουδαιότερα έργα του είναι: ''Ο Κρητικός'', ''Ελεύθεροι Πολιορκημένοι'', ''Ο Πόρφυρας'', ''Η Γυναίκα της Ζάκυνθος'', ''Λάμπρος''. Το βασικό χαρακτηριστικό της ποιητικής παραγωγής του είναι η αποσπασματική μορφή: κανένα από τα ποιήματα που έγραψε μετά τον [[Ύμνος εις την Ελευθερίαν|Ύμνο εις την Ελευθερίαν]] δεν είναι ολοκληρωμένο και με ελάχιστες εξαιρέσεις, τίποτα δενδε δημοσιεύτηκε από τον ίδιο. Ο [[Κώστας Βάρναλης]] περιέγραψε εύστοχα την αποσπασματικότητα του σολωμικού έργου με τη φράση «...(Ο Σολωμός) πάντα τα ''έγραφε'', αλλά ποτές του δεν τα ''έγραψε''»<ref>Κ. Βάρναλης, ''Σολωμικά'', Κέδρος, Αθήνα 1957, 113.</ref>
== Βίος ==
=== Καταγωγή και παιδικά χρόνια ===
Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το [[1798]], στο διάστημα μεταξύ [[15 Μαρτίου]] και [[15 Απριλίου]]. Γονείς του ήταν ο κόντες Νικόλαος Σολωμός και η υπηρέτριά του, Αγγελική Νίκλη. Ο πατέρας του καταγόταν από οικογένεια Κρητικών προσφύγων, που εγκαταστάθηκαν στη Ζάκυνθο το 1670, μετά την κατάληψη της Κρήτης το 1669 από τους Οθωμανούς. Το οικογενειακό τους όνομα στα ιταλικά παραδίδεται με διάφορες μορφές: Salamon, Salomon, Solomon, Salomone<ref>Jenkins 1981, 6</ref>. Η καταγωγή της μητέρας του είναι πιθανό να ήταν από τηντη Μάνη <ref>Κριαράς 1969, 13</ref>.
Ο κόντες Νικόλαος Σολωμός χήρεψε το 1802 από τηντη νόμιμη σύζυγό του, Μαρνέττα Κάκνη, με την οποία είχε αποκτήσει δύο παιδιά, τον Ρομπέρτο και την Έλενα. Από το 1796 όμως είχε δεσμό με την υπηρέτριά του, Αγγελική Νίκλη, με την οποία απέκτησε εκτός από τοντο Διονύσιο άλλον έναν γιο, τον Δημήτριο, μετέπειτα πρόεδρο της Ιονίου Βουλής, το 1801. Το ζευγάρι παντρεύτηκε μόλις την προπαραμονή του θανάτου του (27 Φεβρουαρίου 1807) και τα παιδιά τους απέκτησαν τα δικαιώματα των νόμιμων τέκνων.
Ο ποιητής πέρασε τα παιδικά του χρόνια ως το 1808 στο πατρικό του σπίτι στηνστη Ζάκυνθο, υπό την επίβλεψη του δασκάλου του, αβά Σάντο Ρόσι, Ιταλού πρόσφυγα. Μετά τοντο θάνατο του πατέρα του ανέλαβε την κηδεμονία του ο κόντες Διονύσιος Μεσσαλάς, ενώ η μητέρα του παντρεύτηκε στις 15 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς τοντο Μανόλη Λεονταράκη. Την επόμενη χρονιά ο Μεσσαλάς έστειλε τοντο μικρό Διονύσιο στην [[Ιταλία]] για σπουδές, σύμφωνα με τηντη συνήθεια των ευγενών των Επτανήσων, αλλά ενδεχομένως και λόγω του γάμου της Αγγελικής Νίκλη.
=== Σπουδές στην Ιταλία ===
[[Αρχείο:Solomos young.jpg|thumb|right|200px|Ο Διονύσιος Σολωμός σε νεανική ηλικία.<br /><small>''Συλλογή Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων.''</small>]]
Ο Σολωμός αναχώρησε για την [[Ιταλία]] μαζί με τοντο δάσκαλό του, ο οποίος επέστρεφε στην πατρίδα του, την [[Κρεμόνα]]. Γράφτηκε αρχικά στο Λύκειο της Αγίας Αικατερίνης στην [[Βενετία]], όμως δυσκολευόταν να προσαρμοστεί στην αυστηρή πειθαρχία του σχολείου και γι' αυτό ο Ρόσι τον πήρε μαζί του στην [[Κρεμόνα]], όπου τελείωσε το Λύκειο το [[1815]]. ΤονΤο Νοέμβριο του [[1815]] γράφτηκε στηνστη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της [[Παβία|Παβίας]], από την οποία αποφοίτησε το [[1817]].
Δεδομένων των φιλολογικών ενδιαφερόντων του, η άνθηση της [[Ιταλική λογοτεχνία|ιταλικής λογοτεχνίας]] δεν τον άφησε ανεπηρέαστο. Καθώς μάλιστα μιλούσε πλέον θαυμάσια την ιταλική γλώσσα, άρχισε να γράφει ποιήματα στα [[Ιταλική γλώσσα|ιταλικά]]. Τα σημαντικότερα από τα πρώτα ιταλικά ποιήματα που έγραψε εκείνηνεκείνη την περίοδο ήταν το ''Ode per la prima messa'' (''Ωδή για την πρώτη λειτουργία'') και ''La distruzione di Gerusalemme'' ( ''Η καταστροφή της Ιερουσαλήμ''). Εξάλλου γνωρίστηκε με γνωστά ονόματα της πνευματικής Ιταλίας (πιθανώς Μαντσόνι, Μόντι κ.ά.), οι οποίοι μάλιστα τον περιέβαλαν με το κλίμα του γαλλικού [[Διαφωτισμός|διαφωτισμού]]<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 131.</ref>. Ενσωματώθηκε στους λογοτεχνικούς κύκλους τους και τελειοποιούμενος στις ποιητικές κατακτήσεις του, εξελισσόταν σ' έναν καλό ποιητή της ιταλικής γλώσσας.
=== Επιστροφή στην Ζάκυνθο ===
Ο Σολωμός επέστρεψε στηνστη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] το [[1818]], μετά το τέλος των σπουδών του. ΣτηνΣτη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] υπήρχε αξιόλογη πνευματική κίνηση ήδη από τον 18ο αιώνα (δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλοι οι [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)# Προσολωμικοί ποιητές|προσολωμικοί ποιητές]] προέρχονταν από αυτό το νησί). Γι' αυτό ο Σολωμός βρήκε έναν κύκλο από ανθρώπους με ενδιαφέρον για τηντη [[λογοτεχνία]], με τους οποίους γρήγορα ανέπτυξε φιλικές σχέσεις. Οι σημαντικότεροι από αυτούς ήταν ο [[Αντώνιος Μάτεσης]] (συγγραφέας του ''Βασιλικού''), ο [[Γεώργιος Τερτσέτης]], ο [[Διονύσιος Ταγιαπιέρας]] (γιατρός, δημοτικιστής, φίλος του Ιωάννη Βηλαρά) και ο Νικόλαος Λούντζης. Συγκεντρώνονταν συχνά σε φιλικά σπίτια και διασκέδαζαν με αυτοσχέδια ποιήματα. Συχνά σατίριζαν στα ποιήματά τους ένανένα Ζακυνθινό γιατρό, τοντο Ροΐδη (τα ποιήματα του Σολωμού που σατιρίζουν τον γιατρό είναι ''Το Ιατροσυμβούλιο'', ''Η Πρωτοχρονιά'' και οι ''Κρεμάλες''). Επίσης, αυτοσχεδίαζαν ποιήματα σε δοσμένες ομοιοκαταληξίες και θέμα. Όπως ήταν φυσικό, ο Σολωμός ξεχώριζε εξ αιτίας του ποιητικού ταλέντου του. Τα ιταλικά ποιήματα που αυτοσχεδίασε εκείνηνεκείνη την εποχή, εκδόθηκαν το [[1822]], με τον τίτλο ''Rime Improvvisate'', η μοναδική ζώντος του Σολωμού δημοσιευμένη συλλογή<ref>Beaton R. 1996, 59.</ref>. Με την επιστροφή στη Ζάκυνθο ο Σολωμός εκπληρώνει το ιδανικό του, όπως το αποκαλεί ο Κ.Θ. Δημαράς, και μαζεύει «εθνικά τραγούδια», δηλαδή δημοτικά τραγούδια από όλα τα μέρη της Ελλάδας σε μια προσπάθεια ανακάλυψης υλικού που θα γεμίσει το δικό του ποιητικό σχήμα<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 133.</ref>.
==== Τα πρώτα ελληνικά έργα και η συνάντηση με το Σπυρίδωνα Τρικούπη ====
[[Αρχείο:Spyridon Trikoupis.jpg|thumb|left|170px|Ο λόγιος, ιστορικός και πολιτικός Σπυρίδων Τρικούπης.]]
Παράλληλα με τα ιταλικά ποιήματα, ο Σολωμός έκανε και τις πρώτες απόπειρες να γράψει στα [[ελληνική γλώσσα|ελληνικά]]. Αυτό το εγχείρημα ήταν δύσκολο, όχι μόνο επειδή ο ποιητής δεν γνώριζε καλά την ελληνική γλώσσα, αφού η παιδεία του ήταν κλασική και ιταλική, αλλά και επειδή δεν υπήρχαν πολλά αξιόλογα ποιητικά έργα στην [[δημοτική γλώσσα]], τα οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει ως πρότυπο. Για να διαμορφώσει το γλωσσικό του όργανο άρχισε να μελετά συστηματικά τα [[Δημοτικό τραγούδι|δημοτικά τραγούδια]], το έργο των [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)#Προσολωμικοί ποιητές|προσολωμικών ποιητών]], δημώδη και [[κρητική λογοτεχνία της Βενετοκρατίας|κρητική λογοτεχνία]], που ήταν τα καλύτερα ώς τότε δείγματα της χρήσης της δημοτικής γλώσσας στην [[νεοελληνική λογοτεχνία]]. Τα ποιήματα που ξεχωρίζουν από τα έργα αυτής της περιόδου είναι η ''Ξανθούλα'', η ''Αγνώριστη'', ''Τα δυο αδέρφια'' και ''Η τρελή μάνα''. ▼
▲Παράλληλα με τα ιταλικά ποιήματα, ο Σολωμός έκανε και τις πρώτες απόπειρες να γράψει στα [[ελληνική γλώσσα|ελληνικά]]. Αυτό το εγχείρημα ήταν δύσκολο, όχι μόνο επειδή ο ποιητής δενδε γνώριζε καλά την ελληνική γλώσσα, αφού η παιδεία του ήταν κλασική και ιταλική, αλλά και επειδή δεν υπήρχαν πολλά αξιόλογα ποιητικά έργα στηνστη [[δημοτική γλώσσα]], τα οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει ως πρότυπο. Για να διαμορφώσει το γλωσσικό του όργανο άρχισε να μελετά συστηματικά τα [[Δημοτικό τραγούδι|δημοτικά τραγούδια]], το έργο των [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)#Προσολωμικοί ποιητές|προσολωμικών ποιητών]], δημώδη και [[κρητική λογοτεχνία της Βενετοκρατίας|κρητική λογοτεχνία]], που ήταν τα καλύτερα ώς τότε δείγματα της χρήσης της δημοτικής γλώσσας στηνστη [[νεοελληνική λογοτεχνία]]. Τα ποιήματα που ξεχωρίζουν από τα έργα αυτής της περιόδου είναι η ''Ξανθούλα'', η ''Αγνώριστη'', ''Τα δυο αδέρφια'' και ''Η τρελή μάνα''.
Σημαντική για την στροφή του προς τη συγγραφή στα ελληνικά θεωρείται η συνάντησή του το 1822 με τον [[Σπυρίδων Τρικούπης|Σπ. Τρικούπη]]. Ο Τρικούπης επισκέφθηκε την [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] το [[1822]] ως προσκεκλημένος του λόρδου Γκίλφορντ. Η φήμη του Σολωμού στο νησί ήταν ήδη μεγάλη και ο Τρικούπης θέλησε να τον γνωρίσει. Στη δεύτερη συνάντησή τους ο Σολωμός τού διάβασε το ιταλικό ''Ωδή για την πρώτη λειτουργία'' και ο Τρικούπης τού είπε ''«Η ποιητική σας ιδιοφυΐα σας επιφυλάσσει μια διαλεχτή θέση στον ιταλικό Παρνασσό. Αλλά οι πρώτες θέσεις εκεί είναι πιασμένες. Ο ελληνικός Παρνασσός δεν έχει ακόμη το Δάντη του»''. Ο Σολωμός τού εξήγησε ότι δεν γνώριζε καλά τα ελληνικά και ο Τρικούπης τον βοήθησε στην μελέτη των ποιημάτων του [[Αθανάσιος Χριστόπουλος|Χριστόπουλου]]<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 135.</ref>. Ο αριστοκράτης Σολωμός αντίθετα από τον [[Ανδρέας Κάλβος|Κάλβο]], ξεκινώντας από την ιταλική παιδεία, «''ανακάλυψε τον νέο ελληνισμό σαν μια δύναμη άγνωστη, θαυμαστή και γονιμοποιό''»<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 78.</ref>. ▼
▲Σημαντική για τηντη στροφή του προς τη συγγραφή στα ελληνικά θεωρείται η συνάντησή του το 1822 με τοντο [[Σπυρίδων Τρικούπης|Σπ. Τρικούπη]]. Ο Τρικούπης επισκέφθηκε τηντη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] το [[1822]] ως προσκεκλημένος του λόρδου Γκίλφορντ. Η φήμη του Σολωμού στο νησί ήταν ήδη μεγάλη και ο Τρικούπης θέλησε να τον γνωρίσει. Στη δεύτερη συνάντησή τους ο Σολωμός τού διάβασε το ιταλικό ''Ωδή για την πρώτη λειτουργία'' και ο Τρικούπης τού είπε ''«Η ποιητική σας ιδιοφυΐα σας επιφυλάσσει μια διαλεχτή θέση στον ιταλικό Παρνασσό. Αλλά οι πρώτες θέσεις εκεί είναι πιασμένες. Ο ελληνικός Παρνασσός δεν έχει ακόμη το Δάντη του»''. Ο Σολωμός τού εξήγησε ότι δεν γνώριζε καλά τα ελληνικά και ο Τρικούπης τον βοήθησε στην μελέτη των ποιημάτων του [[Αθανάσιος Χριστόπουλος|Χριστόπουλου]]<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 135.</ref>. Ο αριστοκράτης Σολωμός αντίθετα από τον [[Ανδρέας Κάλβος|Κάλβο]], ξεκινώντας από την ιταλική παιδεία, «''ανακάλυψε τον νέο ελληνισμό σαν μια δύναμη άγνωστη, θαυμαστή και γονιμοποιό''»<ref>Δημαράς Κ.Θ. 1994, 78.</ref>.
==== Ο ''Ύμνος εις την Ελευθερίαν'' και η καθιέρωση του ποιητή ====
| style="text-align: right;" | ''{{πολυτονικό|''[[Ύμνος εις την Ελευθερίαν]]''}}<br />στρ. 14-16''
|}
Ο πρώτος σημαντικός σταθμός στην ελληνόγλωσση δημιουργία του Σολωμού ήταν ο ''[[Ύμνος εις την Ελευθερίαν]]'' που ολοκληρώθηκε τοντο Μάιο του [[1823]], ποίημα εμπνευσμένο από την [[ελληνική Επανάσταση του 1821|ελληνική επανάσταση του 1821]]. Το ποίημα δημοσιεύθηκε και στην Ελλάδα (το [[1824]] στο πολιορκούμενο [[Μεσολόγγι]]) και στην [[Ευρώπη]] ([[1825]] στο [[Παρίσι]], σε [[γαλλική γλώσσα|γαλλική]] μετάφραση, αργότερα και σε άλλες γλώσσες) και η φήμη του ποιητή εξαπλώθηκε πέρα από τα στενά όρια του νησιού του. Σε αυτό το έργο εξ άλλου οφείλεται και η εκτίμηση που απολάμβανε ο Σολωμός μέχρι τοντο θάνατό του, αφού τα υπόλοιπα έργα του ήταν γνωστά μόνο στονστο στενό κύκλο των θαυμαστών και «μαθητών» του. Με τον ''[[Ύμνος εις την Ελευθερίαν|Ύμνο εις την Ελευθερίαν]]'' άρχισε μια σημαντική περίοδος για τηντη μετέπειτα διαμόρφωση του ποιητή: είναι η εποχή στην οποία έχει κατακτήσει πλέον τηντη γλώσσα και προσπαθεί να δοκιμαστεί σε συνθετότερες μορφές, να διευρύνει τον κύκλο των εμπνεύσεών του και να εγκαταλείψει την ευκολία του αυτοσχεδιασμού. Καρπός των αναζητήσεων αυτής της περιόδου ήταν η ''Ωδή εις το θάνατο του Λόρδου Μπάιρον'', ποίημα που έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον Ύμνο αλλά και πολλές αδυναμίες<ref> Παρόλο που στο ποίημα διαφαίνεται ο πόθος του ποιητή για την ελευθερία, υστερεί ως προς τον πλούτο έκφρασης και την τεχνική διάρθρωσης. Βλ. Κουκουλομμάτης Δ.Ι. 1988, 73.</ref>, ''Η Καταστροφή των Ψαρών'', ο ''Διάλογος'', που αναφέρεται στην γλώσσα (βλέπε παρακάτω), η ''Γυναίκα της Ζάκυνθος''.
=== Η εγκατάσταση στην Κέρκυρα: Τα πρώτα χρόνια ===
Το [[1828]], μετά από προστριβές και οικονομικές διαφορές με τον αδελφό του Δημήτριο για κληρονομικά ζητήματα, ο Σολωμός μετακόμισε στην [[Κέρκυρα]], σημαντικό πνευματικό κέντρο των [[Επτάνησα|Επτανήσων]] εκείνη την εποχή. Αιτία της αναχώρησήςαναχώρησης δεν ήταν όμως μόνο τα οικογενειακά προβλήματα˙ ο Σολωμός σχεδίαζε ήδη από το [[1825]] να ταξιδέψει στο νησί. Η [[Κέρκυρα]] θα του προσέφερε όχι μόνο ένα περιβάλλον πνευματικότερο, αλλά και την απομόνωση που ταίριαζε στονστο μονήρη και ιδιότροπο χαρακτήρα του και η οποία ήταν απαραίτητη για τηντη μελέτη και την ενασχόλησή του με την ποίηση, σύμφωνα και με τις υψηλές αντιλήψεις που είχε για την Τέχνη. Γι’ αυτό και τα πρώτα χρόνια της ζωής του στην Κέρκυρα ήταν τα πιο ευτυχισμένα χρόνια. Την εποχή εκείνη ξεκίνησε την εντατική μελέτη της γερμανικήγερμανικής [[ρομαντισμός|ρομαντική]] φιλοσοφία και ποίηση (Hegel. Schlegel, Schiller, Goethe). Επειδή δεν γνώριζε [[Γερμανική γλώσσα|γερμανικά]], τα διάβαζε από ιταλικές μεταφράσεις που εκπονούσε γι’ αυτόν ο φίλος του Νικόλαος Λούντζης. Επίσης συνέχισε να επεξεργάζεται τα έργα ''Γυναίκα της Ζάκυνθος'' και ''Λάμπρος'', που είχε αρχίσει το [[1826]].
==== 1833: Η δίκη και τα μεγάλα έργα της ωριμότητας ====
[[Αρχείο:Solomos portrait 4.jpg|thumb|right|200px|Προσωπογραφία του Διονυσίου Σολωμού από άγνωστο καλλιτέχνη.]]
Την περίοδο [[1833]]-[[1838]], και ενώ οι σχέσεις με τον αδελφό του είχαν αποκατασταθεί, η ζωή του συνταράχθηκε από μια σειρά δίκες, με τις οποίες ο ετεροθαλής αδελφός του (από την πλευρά της μητέρας του) Ιωάννης Λεονταράκης διεκδικούσε τμήμα της πατρικής περιουσίας, με το επιχείρημα ότι ήταν και αυτός τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού, αφού η μητέρα του ήταν έγκυος πριν από το θάνατό του. Παρόλο που η κατάληξη της περιπέτειας ήταν ευνοϊκή για αυτόν και τον αδελφό του, η δικαστική διαμάχη οδήγησε σε αποξένωση του Σολωμού από τη μητέρα του (πληγώθηκε πολύ από τη στάση της, κυρίως επειδή την υπεραγαπούσε) και στην απόσυρσή του από τη δημοσιότητα.
Παρόλο που η δίκη επηρέασε πολύ τον ψυχισμό του ποιητή, δε στάθηκε ικανή να αναστείλει την ποιητική του δημιουργία. Το [[1833]] ξεκίνησε η ωριμότερη περίοδος της ποιητικής δημιουργίας του Σολωμού, αποτέλεσμα της οποίας ήταν τα (ανολοκλήρωτα) ποιήματα ''Ο Κρητικός'' ([[1833]]), ''Ελεύθεροι Πολιορκημένοι'' (έως το [[1845]]), ''Ο Πόρφυρας'' ([[1847]]), τα οποία αναγνωρίζονται ως τα καλύτερα έργα του. Παράλληλα σχεδίαζε και άλλα έργα, τα οποία όμως έμειναν είτε στο στάδιο των σχεδιασμάτων, είτε σε πολύ αποσπασματική μορφή, όπως τα ''Νικηφόρος Βρυέννιος'', ''Εις το θάνατο Αιμιλίας Ροδόσταμο'', ''Εις Φραγκίσκα Φραίζερ'', ''Carmen Seculare''.
==== Ο κύκλος της Κέρκυρας ====
[[Αρχείο:Dionysios Solomos dead.jpg|thumb|right|180px|Ο Διονύσιος Σολωμός νεκρός σε σκίτσο του Διονυσίου Βέγκια]]
Στην [[Κέρκυρα]] ο Σολωμός βρέθηκε σύντομα στο στο επίκεντρο ενός κύκλου θαυμαστών και ποιητών, ενός πυρήνα από πνευματικούς ανθρώπους με μεγάλη μόρφωση, με προοδευτικές και φιλελεύθερες ιδέες, με αισθητική κατάρτιση και με αυστηρές αξιώσεις για την τέχνη. Τα σημαντικότερα πρόσωπα που με τα οποία συσχετίστηκε ο ποιητής ήταν ο [[Νικόλαος Μάντζαρος]], ο [[Ιωάννης Ζαμπέλιος|Ιωάννης]] και ο [[Σπυρίδων Ζαμπέλιος]], ο [[Ερμάννος Λούντζης]], ο Nicolo Tommaseo, ο [[Ανδρέας Μουστοξύδης]], ο [[Πέτρος Βράιλας Αρμένης]], ο [[Ιάκωβος Πολυλάς]], ο [[Ιούλιος Τυπάλδος]], ο [[Ανδρέας Λασκαράτος]], ο [[Γεράσιμος Μαρκοράς]].[[Αρχείο:Solomos will.jpg|thumb|left|230px|Η διαθήκη του Δ. Σολωμού γραμμένη στην ιταλική γλώσσα.]]
Οι [[Ιάκωβος Πολυλάς|Πολυλάς]], [[Ιούλιος Τυπάλδος|Τυπάλδος]] και [[Γεράσιμος Μαρκοράς|Μαρκοράς]] ήταν οι «μαθητές» του Σολωμού, οι ποιητές που συγκροτούν την τον κύκλο των [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)#Σολωμικοί ποιητές|«σολωμικών ποιητών»]], από τον οποίο αρχίζει η ποιητική άνοδος της ελληνικής ποίησης, πολλές δεκαετίες πριν από την [[Αθήνα]], όπου ο [[Κωστής Παλαμάς]] επιχείρησε μια δεύτερη ποιητική αναγέννηση, ως «αρχηγός» της [[Νέα Αθηναϊκή Σχολή|Νέας Αθηναϊκής Σχολής]].
==== Τα τελευταία χρόνια ====
Ο Σολωμός μετά το [[1847]] άρχισε να ξαναγράφει στα [[Ιταλική γλώσσα|Ιταλικά]]. Τα έργα της περιόδου είναι ημιτελή ποιήματα και πεζά σχεδιάσματα και κάποια από αυτά ίσως σχεδίαζε να μεταφέρει στα [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνικά]]. Το [[1851]] εμφανίστηκαν και σοβαρά προβλήματα υγείας και ο χαρακτήρας του έγινε ακόμα πιο ιδιόρρυθμος. Αποκόπηκε από φιλικά του πρόσωπα, όπως τον [[Ιάκωβος Πολυλάς|Πολυλά]] (οι σχέσεις τους αποκαταστάθηκαν το [[1854]]) και μετά και την τρίτη εγκεφαλική συμφόρηση που έπαθε το [[1856]] δεν έβγαινε πλέον από το σπίτι. Πέθανε τελικά τοντο Φεβρουάριο του [[1857]]. Ήταν τόσο γενική και στέρεη η φήμη του, ώστε όταν μαθεύτηκε ο θάνατός του, όλος ο λαός πένθησε. Το θέατρο της [[Κέρκυρα]]ς έκλεισε, η [[Ιόνιος Βουλή]] σταμάτησε τις εργασίες της και αποφάσισε να κηρυχθεί πένθος για τον ποιητή. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]] το [[1865]].
</blockquote>
|
