Δωριείς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''Δωριείς''' ήταν [[Έλληνες|ελληνικό]] φύλο, ένα από τα τέσσερα της αρχαιότητας, το οποίο καταγόταν σύμφωνα με τις γραπτές παραδόσεις από την οροσειρά της [[Πίνδος|Πίνδου]]. Κατά την παλαιά παραδοσιακή θεωρία και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, οι Δωριείς κατέβηκαν στη νότια [[Ελλάδα]] περίπου τον 12ο π.Χ. αιώνα και κατέλυσαν τον [[Μυκηναϊκός πολιτισμός|Μυκηναϊκό πολιτισμό]], καθώς διέθεταν όπλα από [[Σίδηρος|σίδηρο]], που ήταν ανώτερα από τα [[Χαλκός|χάλκινα]] των Μυκηναίων. Νεώτερες όμως μελέτες συνδυάζουν την έλλειψη αρχαιολογικών ευρημάτων που να συνηγορούν σε μια τέτοια βίαιη εισβολή και [[Γλωσσολογία|γλωσσολογικών]] στοιχείων από την αποκρυπτογράφηση της [[Γραμμική Β|Γραμμικής Β]], και αμφισβητούν έντονα την εκδοχή αυτή. Η μετακίνησή τους αυτή, που είναι γνωστή ως "[[Κάθοδος των Δωριέων]]", παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα σκοτεινότερα σημεία της [[Ελληνική ιστορία|ελληνικής ιστορίας]].

 

Οι Δωριείς ήταν μαζί με τους [[Ίωνες]], τους [[Αιολείς]] και τους [[Αχαιοί|Αχαιούς]], τα τέσσερα μεγάλα ελληνικά φύλα, τα οποία εξαπλώθηκαν στην Ελλάδα σε διαφορετικές περιόδους κατά τη διάρκεια της [[2η χιλιετία π.Χ.|2ης χιλιετίας π.Χ.]] και διαμόρφωσαν το ελληνικό [[Έθνος (κοινωνιολογία)|έθνος]].

 

Γενικά, η εποχή της "Καθόδου των Δωριέων", που επέφερε μεγάλες αλλοιώσεις στον πολιτικό χάρτη της Ελλάδας και επέδρασε καθοριστικά στην ιστορική της πορεία, ονομάζεται "Ελληνικός Μεσαίωνας", επειδή ελάχιστα γνωρίζουμε γι' αυτόν και παλαιότερα πιστευόταν ότι αποτελούσε μια εποχή βίαιης διακοπής της πολιτιστικής δημιουργίας.

 

Πέρα από τις μαρτυρίες των ιστορικών, υπάρχει και το αντίστοιχο [[Ελληνική μυθολογία|μυθολογικό]] πλαίσιο. Οι Δωριείς κατάγονταν από τον Δώρο, γιο του Έλληνα, ο οποίος είχε υπό την εξουσία του την ηπειρωτική Ελλάδα. Σε αυτούς κατέφυγαν οι απόγονοι του [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]], μετά το θάνατο του [[Ύλλος|Ύλλου]] και τον διωγμό τους από την Πελοπόννησο. Ακόμη, αναφέρεται ότι, όταν οι [[Ηρακλείδες]] έφθασαν στον Αιγιμιό, βασιλιά των Δωριέων, ο Ύλλος ζούσε. Ο Αιγιμιός υιοθέτησε τον Ύλλο και μαζί με τους δυο γιους του, [[Πάμφυλος|Πάμφυλο]] και Δυμάνα, τον έκανε συγκληρονόμο στο ένα τρίτο του βασιλείου του. Διωγμένοι από τα γειτονικά φύλα οι Δωριείς κατέφυγαν, μετά από πολλές μετακινήσεις, στη Δωρίδα και από εκεί στην Πελοπόννησο. Τη χώρα τη μοίρασαν οι δισέγγονοι του Ύλλου, [[Τήμενος]], Κρεσφόντης και [[Αριστόδημος ο Ηρακλείδης|Αριστόδημος]], μαζί με τους Πάμφυλο και Δυμάνα. Την κατάκτηση της Πελοποννήσου και την κυριαρχία τους στους αχαϊκούς πληθυσμούς, οι Δωριείς την ερμήνευσαν με το μύθο της "επανόδου των Ηρακλειδών", δηλαδή την επιστροφή των απογόνων του Ηρακλή στην αρχαία τους κοιτίδα.

 

{{Κύριο|Δωρική διάλεκτος}}

 

Το όνομα των Δωριέων είναι τυπικό εθνικό σε -εύς (Δωριεύς) που παράγεται από ένα τοπωνύμιο Δωρι-. Δηλώνει λοιπόν τους κατοίκους της Δωρίδας.

 

{{Κύριο|Δωρικός ρυθμός}}

Ο [[Δωρικός ρυθμός|δωρικός]] και ο ιωνικός ρυθμός συναποτελούσαν στους αρχαϊκούς χρόνους τους δύο βασικούς [[Αρχιτεκτονικός ρυθμός|αρχιτεκτονικούς ρυθμούς]], ενώ από το συνδυασμό τους προέκυψε ο κορινθιακός. Γνωστές αρχαϊκές κατασκευές δωρικού ρυθμού είναι τα Προπύλαια στην είσοδο του Ιερού Βράχου της [[Ακρόπολη Αθηνών|Ακρόπολης]], διάφοροι ναοί στην κυρίως Ελλάδα, καθώς και ένα πλήθος ναών και άλλων οικοδομημάτων στη Σικελία και την Κάτω Ιταλία.

Βασικό στοιχείο του δωρικού ρυθμού είναι ο κίονας, ο οποίος στηρίζεται χωρίς βάση στο ανώτερο μέρος του κρηπιδώματος. Αποτελείται από σπονδύλους και εξωτερικά φέρει αβαθείς ραβδώσεις που καταλήγουν σε οξείες ράχες. Ο δωρικός κίονας αποτελείται από τον κυρίως κίονα, τον εχίνο και τον άβακα. Πάνω από τον άβακα βρίσκεται το επιστύλιο, οι κανόνες, οι μετώπες, τα τρίγλυφα, οι πρόμοχθοι, το τύμπανο, το γείσο, το αέτωμα, η σίμη και το ακρωτήριο.

 

 

Οι ιστορικοί Δωριείς ήταν χωρισμένοι σε τρεις φυλές που ονομάζονταν: Υλλείς, Δυμάνες, Πάμφυλοι. Οι επώνυμοι ήρωες των Δυμάνων και Παμφύλων θεωρούνταν ως γιοι του Αιγιμιού που είχε οδηγήσει τους Δωριείς στη [[Δωρίδα#Αρχαία Δωρίδα|Δωρίδα]]. Ο ήρωας των Υλλέων, [[Ύλλος]], ήταν γιος του [[Ηρακλής|Ηρακλή]], που απέκτησε δικαιώματα στο ένα τρίτο του κράτους του Αιγιμιού, βοηθώντας τον εναντίον των Λαπιθών. Οι τρεις φυλές διατήρησαν το χωρισμό τους ακόμη κι όταν διασπάστηκαν αργότερα στα κράτη της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]], [[Άργος|Άργους]], [[Αρχαία Κόρινθος|Κορίνθου]], [[Νομός Μεσσηνίας|Μεσσηνίας]] και [[Μέγαρα|Μεγάρων]].

! Μακεδνοί !! Ηπειρώτες !! Υλλείς !! Πάμφυλοι !! Δυμάνες

|-

| Μεσσήνιοι

|}

 

* John Chadwick, ''The Mycenean World'', Cambridge University Press, Καίμπριτζ 1976 ISBN 0-521-29037-6

 

[[cs:Dórové]]

[[da:Dorer]]

[[en:Dorians]]

[[es:Dorios]]