Γιόζεφ Χάυντν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Idioma-bot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ r2.6.3) (Ρομπότ: Προσθήκη: ps:فرانز جوزیف هایدن
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Haydn portrait by Thomas Hardy (small).jpg|right|thumb|Φραντς Γιόζεφ Χάυντν]]
Ο '''Φραντς Γιόζεφ Χάυντν''' (''Franz Joseph Haydn'') ή απλώς ''Γιόζεφ Χάυντν'' (''Joseph Haydn'') ([[31 Μαρτίου]] ή [[1 Απριλίου]] [[1732]] Rohrau – [[31 Μαΐου]] [[1809]] [[Βιέννη]]) ήταν ένας από τους σημαντικότερους [[μουσική|μουσικούς]] συνθέτες της [[κλασική εποχή της μουσικής|κλασικής εποχής της μουσικής]]. Θεωρείται ο "πατέρας" της συμφωνικής μουσικής και του κουαρτέτου εγχόρδων. Το έργο του περιλαμβάνει κυρίως οργανική μουσική -- [[Συμφωνία (μουσική)|συμφωνίες]] και μουσική δωματίου -- καθώς και φωνητικά έργα στα οποία περιλαμβάνονται κωμικές και δραματικές [[όπερα|όπερες]].
 
== Βιογραφία ==
[[Αρχείο:Haydnportrait.jpg|right|thumb|180px|Πορτραίτο του Χάυντν, Ludwig Guttenbrunn (π. 1770)]]
=== Νεανικά χρόνια ===
Ο Χάυντν γεννήθηκε το [[1732]] στο χωριό Rohrau της [[Αυστρία|Αυστρίας]] κοντά στα σύνορα με την [[Ουγγαρία]]. Οι γονείς του δεν είχαν ιδιαίτερη σχέση με τη [[μουσική]], αν και ο πατέρας του έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση για την παραδοσιακή μουσική και ήταν αυτοδίδακτος στην [[άρπα]]. Ο Χάυντν λαμβάνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής κοντά στον συγγενή της οικογένειας Johann Mathias Franck και ειδικότερα στο [[κλειδοκύμβαλο]] και το [[βιολί]]. Σε ηλικία επτά ετών, γίνεται μέλος της παιδικής [[χορωδία|χορωδίας]] στον καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου στη [[Βιέννη]], ωστόσο γενικά δεν λαμβάνει μία συστηματική μουσική εκπαίδευση κατά τα νεανικά του χρόνια. Εγκαταλείποντας την παιδική χορωδία, ο Χάυντν αναγκάζεται να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας μουσικός, παίζοντας βιολί και άλλα [[Πληκτροφόρο|πληκτροφόρα]] όργανα ή διδάσκοντας μουσική. Αυτή την περίοδο, που διαρκεί περίπου δέκα χρόνια, καταγράφονται κάποια επιπλέον μαθήματα μουσικής σύνθεσης με τον [[Νίκολα Πόρπορα]] (Nicola Porpora), σημαντικό [[Ιταλία|Ιταλό]] συνθέτη και δάσκαλο τραγουδιού.
 
=== Μουσικός διευθυντής ===
Το [[1759]] (ή το [[1757]]) ο Χάυντν διορίζεται ως μουσικός διευθυντής στην αυλή του κόμη Karl von Morzin, όπου διευθύνει μία μικρή [[ορχήστρα]] για την οποία συνθέτει και την πρώτη του συμφωνία. Σύντομα όμως, όλοι οι μουσικοί της αυλής απολύονται λόγω οικονομικών δυσχερειών του κόμη. Το γεγονός αυτό θεωρείται ορόσημο στην καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Χάυντν, καθώς το [[1761]] βρίσκει μόνιμη εργασία στο παλάτι του πρίγκιπα [[Εστερχάζυ]] (Paul Anton Eszterházy), το οποίο μεταξύ άλλων αποτελείται από ένα θέατρο όπερας και δύο μεγάλα δωμάτια μουσικής. Ο Χάυντν είναι υπεύθυνος όχι μόνο για την σύνθεση της μουσικής και την διεύθυνση της ορχήστρας αλλά και για την εκπαίδευση των μουσικών και την συντήρηση ακόμα των οργάνων.
 
Σε αυτή τη θέση θα παραμείνει για περισσότερο από τριάντα χρόνια, παράγοντας σχεδόν το σύνολο του έργου του. Σε αυτό το διάστημα καταγράφεται και η ανάπτυξη μιας φιλίας του Χάυντν με τον [[Μότσαρτ]], του οποίου το έργο άσκησε σημαντική επίδραση στον Χάυντν. Στα σημαντικότερα έργα αυτής της περιόδου συγκαταλέγονται οι συμφωνίες ''του Παρισιού'' ([[1785]]-[[1786]]), η συμφωνία του ''Αποχαιρετισμού'' (αρ. 45) καθώς και αρκετές [[σονάτα|σονάτες]] για πιάνο και κουαρτέτα εγχόρδων.