Κίνημα του 1935: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Veron (συζήτηση | συνεισφορές) μικρή μορφοποίηση |
|||
Γραμμή 1:
{{πηγές|16|08|11}}
To [[1935]] ήταν ένα έτος ραγδαίων εξελίξεων. Οι πολιτικές εξελίξεις του έτους αυτού, καθώς και των επόμενων προπολεμικών ετών, σημαδεύτηκαν από το '''Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935''', με πρωταγωνιστές από τη μια τους κινηματίες βενιζελικούς αξιωματικούς και από την άλλη την αντιβενιζελική κυβέρνηση ([[Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη 1933|Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη]]), και ιδιαίτερα ορισμένα στοιχεία που απεργάστηκαν την πολιτειακή αλλαγή λίγους μήνες αργότερα.
==Αίτια==
Το '''Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935''' ήταν η συνισταμένη των συνωμοτικών ενεργειών διάφορων κύκλων και οργανώσεων της βενιζελικής παράταξης, που απέβλεπαν στην αποτροπή της παλινόρθωσης της [[βασιλευόμενη δημοκρατία|βασιλευόμενης δημοκρατίας]]. Πίσω από το στόχο αυτό βρισκόταν η επιθυμία των απότακτων βενιζελικών αξιωματικών να ξαναγυρίσουν στο στράτευμα και να προχωρήσουν σε ριζικές εκκαθαρίσεις των αντιφρονούντων, καθώς και η επιδίωξη των πολιτικών της ίδιας παράταξης να επανέλθουν στην εξουσία.
Οι ανησυχίες των βενιζελικών για το μέλλον της [[αβασίλευτη δημοκρατία|αβασίλευτης δημοκρατίας
Από τα αίτια του κινήματος ξεχωρίζουν δύο:
*
*
Η απόπειρα του [[1933]] έπεισε το [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Βενιζέλο]] ότι οι πολιτικοί του αντίπαλοί του
Η πρώτη συγκροτήθηκε από αξιωματικούς που υπηρετούσαν στο στρατό και από τα ηγετικά στελέχη της ήταν ο αντισυνταγματάρχης [[Χριστόδουλος Τσιγάντες]], ο αδελφός του λοχαγός [[Ιωάννης Τσιγάντες]], ο συνταγματάρχης [[Στέφανος Σαράφης]] και άλλοι. Σκοπός της οργάνωσης ήταν να εμποδίσει τον [[Γεώργιος Κονδύλης|Γεώργιο Κονδύλη]] να επιβάλει με δικό του κίνημα δικτατορία, αλλά και να ετοιμάσει αντίστοιχα στρατιωτικό κίνημα, για να αποτρέψει ενδεχόμενη μεταβολή του πολιτεύματος. Η δεύτερη οργάνωση, η «Δημοκρατική Άμυνα», συγκροτήθηκε από αποστρατευμένους κυρίως βενιζελικούς αξιωματικούς. Ηγέτες της ήταν οι στρατηγοί Άν. Παπούλας και [[Στυλιανός Γονατάς]] αλλά πραγματικός αρχηγός ο [[Νικόλαος Πλαστήρας]], αυτοεξόριστος στη [[Γαλλία]] μετά την [[Κίνημα Πλαστήρα 6ης Μαρτίου 1933|αποτυχία του κινήματος]] που είχει οργανώσει το [[1933]].
Τους φόβους του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Βενιζέλου]], και γενικότερα της ηγεσίας της βενιζελικής παράταξης, ενίσχυαν οι κατά καιρούς αποτάξεις βενιζελικών αξιωματικών και εμφανείς στόχοι των κρατούντων μετά το [[1932]] να απομακρύνουν τους αντιπάλους τους από το στράτευμα και τον κρατικό μηχανισμό γενικά και να τους υποκαταστήσουν σε κάθε τομέα και με κάθε μέσο. Γενικότερα, επρόκειτο για την αντίδραση μιας πολιτικής ηγεσίας που είχε ταυτιστεί με την εξουσία και το κράτος, ύστερα από μακροχρόνια και μονοκαμματική διακυβέρνηση, και αρνιόταν να εγκαταλείψει την εξουσία και να αφήσει το πεδίο ελεύθερο στους αντιπάλους της για την εγκαθίδρυση ανάλογου μακροχρόνιου και μονοκομματικού καθεστώτος.▼
▲Τους φόβους του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Βενιζέλου]], και γενικότερα της ηγεσίας της βενιζελικής παράταξης, ενίσχυαν οι κατά καιρούς αποτάξεις βενιζελικών αξιωματικών και εμφανείς στόχοι των κρατούντων μετά το [[1932]] να απομακρύνουν τους αντιπάλους τους από το στράτευμα και τον κρατικό μηχανισμό γενικά και να τους υποκαταστήσουν σε κάθε τομέα και με κάθε μέσο. Γενικότερα, επρόκειτο για την αντίδραση μιας πολιτικής ηγεσίας που είχε ταυτιστεί με την εξουσία και το κράτος, ύστερα από μακροχρόνια και
Η επίκληση πολιτικών και πολιτειακών αρχών και οι αναφορές στον εθνικό διχασμό έδιναν την απαραίτητη ιδεολογική υπόσταση στον αγώνα της ολοκληρωτικής επικράτησης. Η ηγεσία αυτή προτιμούσε να παραμένει δέσμια ενός ιδεολογικού επιφαινόμενου, το οποίο δεν ανταποκρινόταν στις πολιτικοκοινωνικές τομές και τα προβλήματα της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αναζωπύρωση του διχασμού συμπίπτει χρονικά με την πρώτη, ύστερα από δέκα χρόνια μονοκομματικής βενιζελικής διακυβέρνησης, αποτελεσματική πρόκληση εκ μέρους της αντιπολίτευσης. Οι αναφορές στους κινδύνους που απειλούσαν την αβασίλευτη δημοκρατία άρχισαν να πληθαίνουν και να εντείνονται από τότε που το [[Λαϊκό Κόμμα]] αναγνώρισε το πολίτευμα και ανέλαβε να το σεβαστεί, είτε ως κυβέρνηση είτε ως αντιπολίτευση.
==Το Κίνημα==
Οι '''Κινηματίες της 1ης Μαρτίου 1935''' απέβλεπαν στην κατάληψη του στόλου, ο οποίος, σύμφωνα με τα σχέδιά τους, θα έπαιξε βασικό ρόλο στην επιτυχία του κινήματος. Στόχος τους ήταν ακόμη οι στρατιωτικές δυνάμεις που έδρευαν στη [[Θεσσαλονίκη]] και την [[Καβάλα]], και τις οποίες θα έθεταν
Το κίνημα απέτυχε στην πρώτη και κρίσιμη φάση του, όταν ο στόλος, αντί για τη [[Θεσσαλονίκη]], κατευθύνθηκε προς την [[Κρήτη]], όπου ο [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Βενιζέλος]] ανέλαβε την ηγεσία του κινήματος, όχι όμως χωρίς ενδοιασμούς. Οι φρουρές στη Βόρεια Ελλάδα επαναστάτησαν με μεγάλη καθυστέρηση, και της πρωτεύουσας τέθηκαν και πάλι κάτω απο κυβερνητικό έλεγχο, ευθύς μετά την εκδήλωση του κινήματος. Στο μεταξύ η κυβέρνηση του [[Παναγής Τσαλδάρης|Παναγή Τσαλδάρη]] αντέδρασε δυναμικά, αναθέτοντας την καταστολή του κινήματος στον Υπουργό Στρατιωτικών [[Γεώργιος Κονδύλης|Γεώργιο Κονδύλη]] και προσλαμβάνοντας τον [[Ιωάννη Μεταξά]] ως Υπουργό Άνευ Χαρτοφυλακίου.
==Συνέπειες του Κινήματος==
|