Εθνική Εταιρεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ →Δράση: + λινκ |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
Το όνομα '''Εθνική
Βαθμιαία όμως μέσα σε μία ατμόσφαιρα αγωνίας και εκνευρισμού, παρά το φλογερό και άδολο πατριωτισμό των μελών της, μεταβλήθηκε σε «κράτος εν κράτει»<ref>Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ΙΔ', σελ. 97</ref>. Kάτω από έντονο συναισθηματικό φόρτο, εξερχόμενη των ορίων της λογικής και της πραγματικότητας, έπαιξε τελικά ιδιαίτερα αρνητικό ρόλο κατά τα γεγονότα λίγο πριν τον [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897|Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897]].
== Οργάνωση ==
Η Εθνική
Τα πρώτα στελέχη της προέρχονταν από παλαιότερη οργάνωση που έφερε το όνομα «Εθνική Άμυνα» που είχε δράσει στη Κρήτη και τη Θεσσαλία την οποία και είχε διαλύσει ο [[Χαρίλαος Τρικούπης|Χ. Τρικούπης]] το [[1882]]<ref>"Επίτομος Ιστορία του Ελληνικού Έθνους"</ref>.
Ιδρυτές<ref>"Επίτομος Ιστορία του Ελληνικού Έθνους"</ref> της Εθνικής
Μέσα σε δύο χρόνια η Ε.Ε. απέκτησε μεγάλη ισχύ με την μύηση της πλειονότητας των αξιωματικών τόσο του στρατού ξηράς όσο και του ναυτικού καθώς και πολλών πολιτευτών και μεγάλου μέρους δημοσιοϋπαλληλικού και δικαστικού ακόμα κλάδου. Κατάφερε να προσελκύσει σημαντικούς παράγοντες της δημόσιας ζωής, καθώς και διανοούμενους ή καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο [[Ανδρέας Καρκαβίτσας]], ο [[Γρηγόριος Ξενόπουλος]], ο [[Νικόλαος Λύτρας]], ο [[Κωστής Παλαμάς]], ο [[Νικόλαος Πολίτης]] και άλλοι<ref>Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ΙΔ', σελ. 97</ref>. Χάρη στο μυστηρίου που την περιέβαλλε και την "αόρατη δύναμη" της "υπέρτατης Αρχής" της, (όπως έλεγαν τότε), η
Έτσι η
Το [[1896]] πρόεδρος της
Η σφραγίδα της
Η
== Πρώτη εμφάνιση ==
Γραμμή 20:
Στη πραγματικότητα όμως η δράση της ξεκίνησε από το Θέρος του [[1896]] όταν συγκρότησε τις πρώτες αντιανταρτικές ομάδες κατά των συμμοριών των Βούλγαρων κομιτατζήδων που δρούσαν από την Άνοιξη του ίδιου έτους σε βάρος των ελληνογενών πληθυσμών της [[Μακεδονία]]ς προβαίνοντας σε λεηλασίες, σφαγές και άλλα φοβερά έκτροπα προκειμένου να τους υπαγάγουν στη [[Βουλγαρική Εξαρχία]], αντί του Πατριαρχείου, μετά την άρνηση του [[Σουλτάνος|Σουλτάνου]] για παραχώρηση και νέων επισκοπών (μητροπόλεων).
Τα πρώτα αυτά σώματα δεν πέτυχαν σπουδαία πράγματα, είτε από κακή οργάνωση, είτε και με προδοσίες, όπου γρήγορα και διαλύθηκαν, πλην όμως ο ηρωισμός τους συγκλόνισε τη κοινή γνώμη και εμψύχωσε το εθνικό φρόνημα. Επ΄ αυτών ακολούθησαν τα διάφορα μνημόσυνα και εκτενή δημοσιεύματα μαχών, (κάποιων ακόμη και φανταστικών), προκειμένου έτσι να εμπνεύσουν την εμπιστοσύνη προς την Εθνική
== Δράση ==
Ένας από τους βασικός σκοπούς της
Ειδικότερα από τις αρχές του 1897 το [[Κρητικό Ζήτημα]] άρχισε να περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λαμβάνοντας διεθνείς διαστάσεις. Αιτία αυτής της περιπλοκής ήταν οι ατυχείς ενέργειες του Σουλτάνου, [[Αμπντούλ Χαμίτ Β΄]], που αντί να σταθεί ως Ηγεμόνας υπεράνω των εθνολογικών και θρησκευτικών διαφορών των υπηκόων του, παρασυρόμενος πιθανώς από κακούς συμβούλους, άρχισε να ενεργεί υπό καθαρά θρησκευτικό πάθος. Έτσι μετά την τραγική [[Σφαγή των Αρμενίων του 1896|σφαγή των Αρμενίων]] που σημειώθηκε στη [[Κωνσταντινούπολη]], (από την οποία και χαρακτηρίστηκε ο "αιμοσταγής Σουλτάνος"), προκειμένου αφενός ν΄ αποφύγει την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, και αφετέρου να τονώσει το φανατισμό του μουσουλμανικού όχλου, που και αυτόν κάποιοι κύκλοι τον παρακινούσαν, σε αντιπερισπασμό, ενίσχυσε τους [[Τουρκοκρήτες]] με ένοπλα τμήματα που οδήγησαν σε νέες μεγάλης έκτασης ταραχές σε βάρος των Ελληνοχριστιανών της Κρήτης, με σφαγές και λεηλασίες.
Η είδηση της σφαγής αυτής των Κρητών ήταν επόμενο να προκαλέσει θύελλες αντιδράσεων στην Ελλάδα. Και ενώ η αντιπολίτευση εξαπέλυε μύδρους κατά της κυβέρνησης ακόμη και του Βασιλέως για προδοσία, λόγω απραξίας, η Εθνική
Η τότε Κυβέρνηση [[Θεόδωρος Δηλιγιάννης|Θ. Δηλιγιάννη]] βρισκόμενη σε αδυναμία γνώσης της πλήρους έκτασης της οργάνωσης αυτής, αλλά και προ του επαπειλούμενου κινδύνου εμφυλίου, μη προβλέψιμου μεγέθους, εκ του δεσμευτικού όρκου που είχαν δώσει τα μέλη της, σε περίπτωση που θα επιχειρούσε να την πλήξη, προτίμησε να υποκύψει και να υιοθετήσει έστω και μερικώς την υποδεικνυόμενη απ΄ αυτή πολιτική στο [[Κρητικό ζήτημα]]. Έτσι απέστειλε ναυτική μοίρα υπό την ηγεσία του ναυάρχου [[Αριστείδης Ράινεκ|Α. Ράινεκ]] και του [[Πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας|Πρίγκιπα Γεωργίου]], καθώς και μικτό ένοπλο απόσπασμα υπό τον [[Τιμολέων Βάσσος|Τιμολέοντα Βάσσο]] με τα οποία και προσπάθησε να επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό της Κρήτης από τουρκικές ενισχύσεις καθώς και την επιβολή της τάξης, παρά την αντίθετη θέση των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]] και στη συνέχεια την γενική επιστράτευση, όταν αρνήθηκε ο Σουλτάνος την πρόταση της Ελλάδας για διενέργεια δημοψηφίσματος, με αποτέλεσμα την εμπλοκή σε πολεμική σύρραξη, γνωστότερη ως [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897]].
Γραμμή 33:
Τα μεσάνυκτα της [[28 Μαρτίου|28ης Μαρτίου]] του [[1897]] 2.600 εξοπλισμένοι από την οργάνωση αυτή άτακτοι διέσχισαν την ελληνοτουρκική μεθόριο στο "Μέτωπο Θεσσαλίας" και επετέθηκαν κατά των τουρκικών θέσεων προσφέροντας έτσι στις τουρκικές μεραρχίες ίσως την αφορμή για τη κήρυξη του πολέμου. Απ΄ ότι όμως ιστορικά αποδείχτηκε το πέρασμα αυτό των ατάκτων δεν ήταν η αφορμή δεδομένου ότι ο Τούρκος αρχιστράτηγος [[Ετέμ Πασάς]] έλαβε σχετική εντολή από τον Σουλτάνο, και έδωσε διαταγή επίθεσης μία εβδομάδα μετά την υπό του ίδιου καταστολή των ατάκτων. (Δείτε σχετικά [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897#Εισβολή ατάκτων|εισβολή των ατάκτων]]).
Η αποτυχία όμως του πολέμου και η υποχώρηση που ακολούθησαν, ή καταστροφή όπως χαρακτηρίσθηκε τότε, υπήρξαν αρκετά όχι μόνο να μειώσουν το γόητρο της Εθνικής
=== Επεισόδιο στο Πατριαρχείο ===
Μία από τις ατυχέστερες και επικίνδυνες εμπνεύσεις και αποφάσεις της Εθνικής
[[Αρχείο:Anthimus_vii.jpg|thumb|Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Άνθιμος Ζ΄]]
Ειδικότερα όμως για την Κωνσταντινούπολη υπάρχουν τα ακόλουθα στοιχεία: Την εποχή εκείνη κάποιος εκπρόσωπος (με συστατική επιστολή) της
Πράγματι ο τότε Οικουμενικός [[Πατριάρχης Άνθιμος Ζ΄]] τον δέχθηκε σε ακρόαση παρισταμένου και του Μέγα πρωτοσύγκελου Χρυσόστομου (μετέπειτα επισκόπου Σμύρνης). Μετά τη λήξη της ακρόασης ο Άνθιμος δεν απάντησε στα ανούσια εκείνα σχέδια ζητώντας πίστωση μιας δύο ημερών να το σκεφθεί. Στη συνέχεια όμως ο Πατριάρχης δήλωσε στον Πρωτοσύγκελο: «''αυτός ο δάσκαλος'', (κατά το πραγματικό επάγγελμα του εκπροσώπου της Ε.Ε), ''θέλη απολύση καθ΄ ημάς συμφοράς ομοίας τας των Αρμενίων και είμαι υποχρεωμένος να τον καταγγείλω εις την αστυνομίαν ίνα εξελαθή εντεύθεν''.<br />
Τότε ο Χρυσόστομος που ίσως να μη γνώριζε εκτενώς περί της οργάνωσης συμβούλευσε τον Πατριάρχη να μη προβεί σε τέτοια ενέργεια που ενδεχομένως με τις επιστολές της ελληνικής πρεσβείας κατά την ανάκριση, να ενοχοποιούταν και η πρεσβεία με απροσδιόριστες περιπλοκές. Έτσι αντ΄ αυτού και κατ΄ εντολή του Πατριάρχη ο Χρυσόστομος συνέταξε αμέσως απόρρητη επιστολή προς πρεσβεία απειλώντας πως αν εντός του πρώτου ημερονυκτίου δεν αναχωρούσε από Κωνσταντινούπολη ο εκπρόσωπος της ΕΕ, ο πατριάρχης θα καταγγείλει αυτόν στις Αρχές προκειμένου ν΄ αποσοβήσει τον εκ της μωρίας αυτού απειλούμενο κατά της πόλης και του έθνους γενικότερα όλεθρο. Πράγματι την επόμενη ημέρα ο μυστηριώδης εκείνος «προσηλυτιστής» εγκατέλειψε την Κωνσταντινούπολη.
Όταν δε αυτός έφθασε στην Αθήνα οι ιθύνοντες της
=== Επεισόδιο με τον Γάλλο υπουργό ===
[[Image:Gabriel Hanotaux 2.jpg|right|150px|thumb|O υποτργός εξωτερικών της Γαλλίας Γ. Ανοτώ - 1896]]
Ένα άλλο εξίσου σημαντικό επεισόδιο που δημιούργησαν οι ακρότητες των διαδόσεων της «διαβόητης
Το όλο θέμα ξεκίνησε από το Καλοκαίρι του [[1896]] όταν ο Γεώργιος έκανε περιοδεία στην Ευρώπη για τουρισμό και λουτροθεραπείες όπως επίσημα δηλώθηκε διαμένοντας όμως πάντα κοντά στα ανάκτορα των ευρωπαϊκών πρωτευουσών επιχειρώντας μυστικές επαφές. Όμως η κοινή γνώμη βλέποντας μόνο τα εξωτερικά φαινόμενα των επισκέψεων εκείνων θεωρούσε ότι ο βασιλεύς αδιαφορούσε τελείως για τα εθνικά θέματα.<br />
[[Αρχείο:Sarah Bernhardt - Project Gutenberg eText 19955.jpg|left|150px|thumb|Στον αήθη πόλεμο των εντυπώσεων της
Όταν μάλιστα έφθασε στην Αθήνα σχετικό τηλεγράφημα ότι ο Γεώργιος παρακολούθησε στο Παρίσι μία θεατρική παράσταση, χωρίς ν΄ αναφέρεται μαζί με ποιόν, και στη συνέχεια συνάντησε την πρωταγωνίστρια [[Σάρα Μπερνάρ]] στο καμαρίνι της εξήγειρε ακόμη περισσότερο την αγανάκτηση ακόμη και των φιλοβασιλικών. Τότε ο Δ. Ράλλης σε συνεδρίαση της Βουλής φώναζε στον πρωθυπουργό: «Τι θέλει ο Βασιλεύς εν Παρισίοις αφού η θέση αυτού είναι εν Βάμω;» (= όπου η έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης της Κρήτης). Βέβαια ο πρωθυπουργός που γνώριζε δεν απαντούσε. Ανέλαβε όμως τότε η εθνική
Την εποχή εκείνη η [[Γαλλία]] αν και συνταράσσονταν με την [[υπόθεση Ντρέιφους]] στην εξωτερική της πολιτική ακολουθούσε εκείνη του Τσάρου. Ο Γεώργιος τότε προωθούσε δια των μυστικών του επαφών ως προσωρινή λύση του Κρητικού προβλήματος την πρόταση του Τσάρου της δημιουργίας αυτόνομης ηγεμονίας με την ανάληψή της υπό τον δευτερότοκο πρίγκιπα Γεώργιο. Τη θέση αυτή ασπάστηκε ο Γάλλος υπουργός Αννοτώ που προσφέρθηκε να μεταφέρει στη γαλλική βουλή ως επίσημη θέση πίεσης προς τον Σουλτάνο, ως μοναδική εγγύηση του ελληνικού χριστιανικού στοιχείου της Κρήτης και της τήρησης των προβλεπομένων μεταρρυθμίσεων.
[[Αρχείο:Wilhelm II of Germany.jpg|thumb|180px|Ο 'Κάιζερ' Γουλιέλμος Β', το 1888.]]
Μόλις οι δηλώσεις αυτές του Γ. Ανοτώ στη γαλλική βουλή έγιναν γνωστές στην Αθήνα νέες διαδηλώσεις ξέσπασαν κατά της Γαλλίας και του Βασιλέως, όπου κατά τα δημοσιεύματα του υπό την
Έφθασε μάλιστα ο [[Κάιζερ]] [[Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας]], στο απρεπές εκείνο επίπεδο για ηγεμόνα, να περιέρχεται ο ίδιος μία προς μία τις πρεσβείες του [[Βερολίνο]]υ, ως κατώτερος διπλωματικός εκπρόσωπος, εξορκίζοντας τις κυβερνήσεις αυτών και καλώντας τις όπως "''λαλήσωσι προς την Ελλάδα δια του στόματος των κανονίων''", (κοινώς: "''να μιλήσουν τα κανόνια''"), τινάζοντας έτσι κάθε πολιτική και ηθική γοητεία του τίτλου του, προκειμένου να προωθήσει την προβαλλόμενη ως αναγκαία, την παρουσία του στη [[Βαλκανική]] και την Μεσόγειο, θέση την οποία ήδη κατείχε με την διείσδυσή του στην [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]].
Γραμμή 62:
== Διάλυση ==
Έτσι η Εθνική
Η "Εθνική
=== Ο όρκος των μελών ===
* Παρατίθεται ο όρκος των μελών της Εθνικής
:::::::''Ορκίζομαι''
Γραμμή 76:
:::::::''Ορκίζομαι''
:::::::''να φυλάξω μυστικάς μέχρι του τάφου μου''
:::::::''τας ενεργείας της
:::::::''και να μη ζητώ ποτέ να μάθω''
:::::::''ούτε ποιοί την Κυβερνούν''
Γραμμή 85:
:::::::''των σκλαβωμένων αδελφών μου''
:::::::''και να προσφέρω ότι δύναμαι, χάριν του''
:::::::''Αγίου σκοπού της "Εθνικής
== Σχόλια ==
* Ο [[Ιωάννης Μεταξάς]] αναφέρει στο ημερολόγιό του το πανελλήνιο εκείνο μνημόσυνο ευνοϊκά, συμπληρώνοντας αποκαλυπτικά:
:"''Όλη η Ελλάς χθες γονατισμένη, παρεκάλει τον Θεόν δια την Μακεδονίαν. Μνημόσυνα παντού. Ο ανεξάρτητος τύπος δίνει εις το γεγονός την πολιτικήν του διάστασιν. Ο κυβερνητικός τύπος σιωπά. Η
* Γενικά με την Εταιρεία και τη σχέση της με τ΄ Ανάκτορα ο δημοσιογράφος Στέφανος Στεφάνου έγραφε στην εφημερίδα "Ελεύθερον Βήμα" στις 16 Μαρτίου 1927, (30 χρόνια μετά, όταν είχε εκπέσει η Βασιλεία, χωρίς ν΄ αναφέρει στοιχεία ή πηγές): "''Η Εθνική Εταιρεία υπήρξεν ένας τεράστιος οργανισμός. Η σπουδαιοτέρα των ανευθύνων οργανώσεων από της εποχής της ιδρύσεως του ελληνικού κράτους. Επήγασεν εκ νοσηρού πατριωτισμού. Απέβη κολοσσιαία δύναμις. Κατέστησεν την κυβέρνησιν της χώρας υποχείριον των σκοπών της και το Στέμμα αιχμάλωτον των σχεδίων της. Επίστευε δηλαδή μάλλον ότι είχε αιχμαλωτίσει το Στέμμα, χωρίς να υποπτεύεται ότι το Στέμμα εγνώριζε κάλλιστα τον τρόπον και τον σκοπόν της συστάσεώς της και χωρίς να φαντάζεται ότι εξυπηρετούσε τα σχέδια του Στέμματος, το οποίον ενόμιζε τάχα ότι έτρεμε...''". Ιστορικά η άποψη αυτή είναι ανακριβής, δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο που να συνηγορεί περί αυτού. Χαρακτηριστική η εποχή που δημοσιεύτηκε, με προφανείς τους λόγους.
* Ο Κορδάτος στο έργο του "Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδος" τομ. 4ος σ.561 εκφράζει την άποψη πως: "''Είναι όχι πιθανό, αλλά βέβαιο, ότι πίσω από τα ηγετικά στελέχη της Εθνικής Εταιρείας ήταν πράκτορες της Γερμανίας. Αυτοί πιθανόν άμεσα ή έμμεσα είχαν πλησιάσει και τον [[Δημήτριος Ράλλης|Δ. Ράλλη]] και του ενέπνευσαν την πολεμοκαπηλεία''". Η άποψη αυτή που βασίζεται κυρίως στην αποδεδειγμένα τότε προσπάθεια της Γερμανίας, δια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, να καταστεί κυρίαρχη δύναμη στη Μεσόγειο, κρίνεται με πολλά νεότερα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας{{παραπομπή}} αναμφισβήτητα αληθής.
Γραμμή 98:
== Δείτε επίσης ==
* [[Σκοπευτική Εταιρεία]]
* [[Ελληνισμός (
* [[Μακεδονική αλληλεγγύη]]
|