Σχολή Κυρίτζη Καστορίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 3:
</blockquote>
Ανάμεσα στους δασκάλους που κατά καιρούς δίδαξαν στην Καστοριά αναφέρεται και το όνομα του Κρητικού [[Γεράσιμος Παλλαδάς|Γεράσιμου Παλλαδά]], του κατόπιν Πατριάρχη Αλεξανδρείας (1688-1710). Ο Παλλαδάς, μη μπορώντας να επιστρέψει στην Κρήτη μετά την κατάκτησή της από τους Τούρκους (1669), πήγε στην Καστοριά που ήδη λειτουργούσε ελληνικό σχολείο πριν από το [[1614]],<ref>[[Απόστολος Βακαλόπουλος]], Ιστορία της Μακεδονίας, σ.414 [[1354]]-[[1833]]</ref>
== Η ίδρυση της Σχολής Κυρίτζη ==
Γραμμή 25:
<div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;">«Το κύριο έργο του: «'''Οδός Μαθηματική'''» που περιλαμβάνει γεωμετρία, εικονομετρία, αστρονομία, τριγωνομετρία, άλγεβρα και φυσικές επιστήμες είναι το πρώτο ελληνικό και μάλιστα ολοκληρωμένο μαθηματικό εγχειρίδιο της νεότερης ιστορίας μας γραμμένο από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη για χρήση στα ελληνικά σχολεία κατά την εποχή της τουρκοκρατίας»
</div> </blockquote>
Ως αποτέλεσμα αυτών των συκοφαντικών φημών, η Σύνοδος του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως διέταξε την απολογία του ενώπιόν της. Εξαιτίας αυτών των εξελίξεων ο Ανθρακίτης εγκαταλείπει την Καστοριά το 1719 για να μεταβεί στη Σιάτιστα, όπου πρόκειται να διδάξει για τα επόμενα δύο περίπου χρόνια. Μετά το 1725 φέρεται να διδάσκει στην [[Σχολή Επιφανίου Ηγουμένου|Επιφάνιο Σχολή]] την οποία ήδη διευθύνει ο άλλοτε μαθητής του Μπαλάνος Βασιλόπουλος, όπου το πρόγραμμα της διδασκαλίας του περιλαμβάνει εκτός της περιπατητικής φιλοσοφίας, λογική, μεταφυσική και ηθική.<ref> Φιλάρετος Βαφείδης Μητροπολίτης Καστορίας και κατόπιν Διδυμοτείχου, «
Τον ανακαινιστή Ανθρακίτη αντικαθιστά ο εξ Ιωαννίνων Αναστάσιος Βασιλόπουλος.
Αναφέρεται ακόμα ο καστοριανός [[Σεβαστός Λεοντιάδης]] <ref> Ο [[Σεβαστός Λεοντιάδης]] (1690-1765) γεννήθηκε στην Καστοριά και υπήρξε μαθητής του Μεθόδιου Ανθρακίτη. Σπούδασε στην Καστοριά και στην Σιάτιστα. Ενδιάμεσα δίδαξε στην Κοζάνη (1728-1733) και διετέλεσε σχολάρχης στη Νέα Ακαδημία Μοσχοπόλεως που σήμερα ερειπωμένη βρίσκεται στην Αλβανία.</ref> (1724-1728), 1738 και μετά το 1746 ισοβίως. Από το 1765-1770 σχολαρχεί ο Θωμάς Μανδακάσης <ref> Ο [[Θωμάς Μανδακάσης]] (1709-1796) γεννήθηκε στην Καστοριά. Παρακολούθησε τα πρώτα του μαθήματα στα σχολεία της Καστοριάς και της Κοζάνης, ως μαθητής του Ευγένιου Βούλγαρη. Συνέχισε τις εγκύκλιες σπουδές του στη μονή της Αγίας Τριάδας στη Ρωσία. Σπούδασε φιλολογία και ιατρική στην Κωνσταντινούπολη και στη Λειψία.Το 1757 αναγορεύτηκε διδάκτορας ιατρικής στη Λειψία. Εγκαταστάθηκε στη Γερμανία, όπου άσκησε το επάγγελμα του ιατρού. Ενδιάμεσα και για ένα διάστημα έξι ετών (1765-1770) μετέβη στην πατρίδα του Καστοριά, όπου εργάστηκε ως σχολάρχης και διδάσκαλος</ref> ιατροφιλόσοφος που μαθήτευσε στον Ευγένιο Βούλγαρη στη Κοζάνη και στη συνέχεια ο Καστοριανός '''Θωμάς Οικονόμος''' μαθητής του Αμφιλοχίου Παρασκευά. Αναφέρεται σχολαρχών και ο εκ Σιατίστης [[Αργύριος Παπαρίζος]] ισοβίως διδάξας μέχρι του 1831, μνήμην καταλιπών μεγάλου ευεργέτη της πόλεως ταύτης.
<div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;">
</blockquote>
Ο [[Θωμάς Μανδακάσης]] μαζί με τον δάσκαλό του [[Ευγένιος Βούλγαρης |Ευγένιο Βούλγαρη]] και τον άλλον μαθητή του [[Ιώσηπος Μοισιόδακας|Ιώσηπο Μοισιόδακα]] θεωρούνται οι πρωτεργάτες της πρώτης φάσης του νεοελληνικού διαφωτισμού Εξέδωσε διάφορα βιβλία μεταξύ των οποίων και τη πραγματεία του: «Περί των αοράτων δια των ορατών εννοουμένων πραγμάτων»
{{Απόσπασμα| Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί, ότι ο Νεοελληνικός [[Διαφωτισμός]] με την έννοια που προσδίδει σ΄αυτή ο [[Εμμάνουελ Καντ]]<ref>[[Εμμάνουελ Καντ]], ''Η θρησκεία μέσα στα όρια μόνο του λόγου''.</ref> ξεκίνησε στη Σχολή Κυρίτζη. Το έργο του Μεθόδιου Ανθρακίτη συνεχίζουν ο Θωμάς Μανδακάσης,<ref>προοδευτικός λόγιος και υπέρμαχος της δημοτικής γλώσσας έγραφε σ΄ένα ποίημά του προς τον Καισάριο Δαπόντε: «Συ δε την γλώσσαν την απλήν μη την καταφρονήσεις, ότι αρίστη και αυτή, ως θέλεις την γνωρίσεις και τόσας χάριτας γλυκάς και νοστιμάδας έχει, οπού και όλων των εθνών τας γλώσσας υπερέχει»</ref> ο Σεβαστός Λεοντιάδης κ.α. Αναφέρονται δε και οι Ιωάννης Εμμανουήλ (οκτώ χρόνια αργότερα συμμάρτυρας του [[Ρήγας Βελεστινλής|Ρήγα Βελεστινλή]]) και [[Αθανάσιος Χριστόπουλος]] ως
==Ενδεικτική Βιβλιογραφία==
| |||