Σχολή Κυρίτζη Καστορίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 20:
Ο '''Μεθόδιος Ανθρακίτης''' είναι ο πρώτος που αποκλίνει από την επίσημη θέση της τότε Εκκλησίας, η φιλοσοφία στην υπηρεσία της Θεολογίας και ο πρώτος επίσης που αντικατέστησε την αρχαϊζουσα ως γλώσσα διδασκαλίας με τη δημώδη. Διδάσκει λογική και νεότερη Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία, [[Καρτέσιος|Καρτέσιο]] (Desecrates) και [[Μαλμπράνς]] (Malebranche).Αποβλέπει στην πνευματική κατάρτιση των ιερέων και πραγματοποιεί τολμηρές ανατοποθετήσεις στη χριστιανική ηθική συμπεριφορά. Δεν διστάζει να κρίνει με αυστηρότητα τη συμπεριφορά του κλήρου και με σκληρή γλώσσα επικρίνει την κατάχρηση του αφορισμού. Στον τίτλο του πρώτου του βιβλίου: Θεωρίαι Χριστιανικαί και ψυχοφελείς (sic) νουθεσίαι δεν αναφέρεται το όνομα τού συγγραφέα, αλλά το λεκτικό, διανέμεται δωρεάν: τοις ευσεβέσι Χριστιανοίς εις ψυχικήν ωφέλειαν.
 
Οι νεοτερικές του ιδέες τον έφεραν σε σύγκρουση με λόγιους της εποχής του και μερίδα του τότε αρτηριοσκληρωτικού εκκλησιαστικού κύκλου. Συνέβαλλε αποφασιστικά στον νέο προσανατολισμό της ελληνικής παιδείας του 18ου αιώνα. Διδάσκεται η φιλοσοφία κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τα σύγχρονα μαθηματικά για πρώτη φορά εντός ελλαδικού χώρου. Ορθώνεται στους αντίποδες του [[Κορυδαλέας|Κορυδαλλέα]] και των Φαναριωτών που δίδασκαν στην αρχαϊζουσα που δεν ήταν κατανοητή από το λαό παρά μονάχα στους «σπουδαίους». <ref>Διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητά του για την οποία ο ίδιος είναι υπεύθυνος. Ανωριμότητα είναι η αδυναμία να μεταχειρίζεσαι το νου σου χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Είμαστε υπεύθυνοι γι΄αυτή την ανωριμότητα, όταν η αιτία της βρίσκεται όχι στην ανεπάρκεια του νου, αλλά στην έλλειψη αποφασιστικότητας και θάρρους να τον μεταχειριζόμαστε χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Sapere aude. Έχε θάρρος να μεταχειρίζεσαι το δικό σου νου· τούτο είναι το έμβλημα του Διαφωτισμού. Η διδασκαλία των προγενετέρων του, όπως του Κορυδαλλέα και των [[Φαναριώτες|Φαναριωτών]] Αλεξάνδρου, [[Νικόλαος Μαυροκορδάτος|Νικολάου]] και Κωνσταντίνου Μαυροκορδάτου γίνεται στην αρχαΐζουσα μη κατανοητή από το λαό. Και με την έννοια αυτή ο Μεθόδιος Ανθρακίτης αναντίρρητα θεωρείται προδρομική φυσιογνωμία</ref>Ο [[Μανουήλ Γεδεών]] τον χαρακτηρίζει ως προδρομική φυσιογνωμία.<ref> Ο [[Μανουήλ Γεδεών]] Μέγας Χαρτοφύλαξ στο Πατριαρχείο, ιστοριοδίφης, χρονογράφος και συγγραφέας τον χαρακτηρίζει ως προδρομική φυσιογνωμία στην πραγματεία του: «Λυκαυγές πνευματικής κινήσεως του Γένους μας, 1700-1730»</ref>
 
Γραμμή 33:
Αναφέρεται ακόμα ο καστοριανός [[Σεβαστός Λεοντιάδης]] <ref> Ο [[Σεβαστός Λεοντιάδης]] (1690-1765) γεννήθηκε στην Καστοριά και υπήρξε μαθητής του Μεθόδιου Ανθρακίτη. Σπούδασε στην Καστοριά και στην Σιάτιστα. Ενδιάμεσα δίδαξε στην Κοζάνη (1728-1733) και διετέλεσε σχολάρχης στη Νέα Ακαδημία Μοσχοπόλεως που σήμερα ερειπωμένη βρίσκεται στην Αλβανία.</ref> (1724-1728), 1738 και μετά το 1746 ισοβίως. Από το 1765-1770 σχολαρχεί ο Θωμάς Μανδακάσης <ref> Ο [[Θωμάς Μανδακάσης]] (1709-1796) γεννήθηκε στην Καστοριά. Παρακολούθησε τα πρώτα του μαθήματα στα σχολεία της Καστοριάς και της Κοζάνης, ως μαθητής του Ευγένιου Βούλγαρη. Συνέχισε τις εγκύκλιες σπουδές του στη μονή της Αγίας Τριάδας στη Ρωσία. Σπούδασε φιλολογία και ιατρική στην Κωνσταντινούπολη και στη Λειψία.Το 1757 αναγορεύτηκε διδάκτορας ιατρικής στη Λειψία. Εγκαταστάθηκε στη Γερμανία, όπου άσκησε το επάγγελμα του ιατρού. Ενδιάμεσα και για ένα διάστημα έξι ετών (1765-1770) μετέβη στην πατρίδα του Καστοριά, όπου εργάστηκε ως σχολάρχης και διδάσκαλος</ref> ιατροφιλόσοφος που μαθήτευσε στον Ευγένιο Βούλγαρη στη Κοζάνη και στη συνέχεια ο Καστοριανός '''Θωμάς Οικονόμος''' μαθητής του Αμφιλοχίου Παρασκευά. Αναφέρεται σχολαρχών και ο εκ Σιατίστης [[Αργύριος Παπαρίζος]] ισοβίως διδάξας μέχρι του 1831, μνήμην καταλιπών μεγάλου ευεργέτη της πόλεως ταύτης.
 
<div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;">«Λόγιοι δε, πλην των ανωτέρω, αναφέρονται Ιωάννης Εμμανουήλ (1790), Κωνσταντίνος Μιχαήλ ιατροφιλόσοφος (1785), [[Αθανάσιος Χριστόπουλος]] (1800) ο νέος της Ελλάδος Ανακρέων και έτεροι δεικνύοντες την μέχρι του νυν συνεχή των γραμμάτων καλλιέργεια.<ref>Αρχείον Βρετού Β΄ σ.349</ref>»
</div>
</blockquote>