Κορινθιακός Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Bot: es:Guerra de Corinto is a good article
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 17:
|}}
 
Ο '''Κορινθιακός Πόλεμος''' ήταν αρχαία ελληνική πολεμική σύγκρουση, η οποία διήρκησεδιήρκεσε από το 395 μέχρι το 387 π.Χ, με αντίπαλους την [[Αρχαία Σπάρτη]] και τους [[Σπαρτιατική Συμμαχία|σύμμαχους]] της από τη μια πλευρά, και την [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], το [[Άργος]], την [[Κόρινθος|Κόρινθο]], τη [[Θήβα]] και την [[Περσία]] από την άλλη. Η άμεση αιτία του πολέμου ήταν μια τοπική σύγρουση μεταξύ της Σπάρτης και της Θήβας στην Στερεά Ελλάδα. Άλλη αιτία του πολέμου ήταν η εχθρότητα που υπήρχε απέναντι στη Σπάρτη, η οποία προκλήθηκε «μετά την επέκταση της ηγεμονίας της στηνστη Μικρά Ασία, στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα ακόμα και στη... Δύση».<ref>Hornblower, "Corinthian War", 391</ref>
 
Ο πόλεμος διεξήχθη σε δύο μέτωπα, στην Κόρινθο και στη Θήβα (χερσαίο μέτωπο) και στο [[Αιγαίο Πέλαγος]] (θαλάσσιο μέτωπο). Στο χερσαίο μέτωπο, οι Σπαρτιάτες είχαν αρκετές επιτυχίες, αλλά δεν κατάφεραν να εκμεταλλευτούν το πλεονέκτημα που απέκτησαν. ΣτηνΣτη θάλασσα, οι Σπαρτιάτες ηττήθηκαν από τον περσικό στόλο στις αρχές του πολέμου, και με αυτό το γεγονός έληξαν οι προσπάθειες της Σπάρτης για υπεροχή στη θάλασσα. Εκμεταλλευόμενη αυτό το γεγονός, η Αθήνα διεξήγαγε αρκετές θαλάσσιες εκστρατείες μετά το τέλος του πολέμου και επέκτεινε την ηγεμονία της. Οι πόλεις, τις οποίες κατέλαβαν οι Αθηναίοι, έγιναν μέλη της [[Δηλιακή Συμμαχία|Δηλιακής Συμμαχίας]].
 
Τρομαγμένη από τις επιτυχίες της Αθήνας, η Περσία διέλυσε τη συμμαχία μαζί της και συμμάχησε με την Σπάρτη. Αυτό το γεγονός ανάγκασε τις συγκρουόμενες πλευρές να υπογράψουν συμφωνία ειρήνης. Η [[Ανταλκίδειος ειρήνη]] (γνωστή και ως ''Βασίλειος ειρήνη'') υπογράφτηκε το 387 π.Χ και είχε ως αποτέλεσμα τη λήξη του πολέμου. Η [[Ιωνία]] θα βρισκόταν υπό την κυριαρχία των Περσών, ενώ οι υπόλοιπες ελληνικές πόλεις ανακηρύχθηκαν ανεξάρτητες. Η συμφωνία ειρήνης έδειξε την ικανότητα της Περσίας να παρεμβαίνει με επιτυχία στην ελληνική πολιτική και επιβεβαίωσε την ηγεμονία της Σπάρτης στο ελληνικό πολιτικό σύστημα.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 556–9</ref>
Γραμμή 27:
[[Αρχείο:Epammap_EL.png|thumb|right|250 px|Χάρτης της Αρχαίας Ελλάδας]]
 
Μετά τον [[Πελοποννησιακός Πόλεμος|Πελοποννησιακό Πόλεμο]], ο οποίος έληξε το 404 π.Χ, σύμμαχοι της Σπάρτης έγιναν οι περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας καθώς και η Περσική Αυτοκρατορία και, στα χρόνια που ακολούθησαν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, αρκετά νησιά του Αιγαίου Πέλαγους υποτάχθηκαν στη Σπάρτη. Παρά τη νίκη της στον πόλεμο, η Σπάρτη απέκτησε μόνο κατεστραμμένες περιοχές καθώς και τους φόρους προς τηντη Δηλιακή Συμμαχία.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 547</ref> Η συμμαχία άρχισε να καταρρέει όταν, το 402 π.Χ, η Σπάρτη επιτέθηκε στην [[Ήλιδα]], μέλος της Πελοποννησιακής (αλλιώς ''Σπαρτιατικής'') Συμμαχίας, η οποία δημιουργήθηκε από την Σπάρτη κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου. Τότε η Κόρινθος και η Θήβα αρνήθηκαν να βοηθήσουν τη Σπάρτη να καταλάβει την Ήλιδα.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/II|3.2.25]]</ref>
 
Στη συνέχεια, η Θήβα, η Κόρινθος και η Αθήνα αρνήθηκαν να βοηθήσουν τη Σπάρτη στην εκστρατεία της στην [[Ιωνία]] το 398 π.Χ, με τους Θηβαίους να φτάνουν στο σημείο να διαταράξουν μια θυσία του βασιλιά [[Αγησίλαος Β΄|Αγησίλαου Β']], πριν την αναχώρησή του.<ref>Παυσανίας, ''Ελλάδος περιήγησις'', [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Paus.+3.9.1 3.9.2–4]</ref> Παρά την απουσία των συμμάχων της, η Σπάρτη νίκησε τους Πέρσες στη [[Λυδία]] και έφτασε μέχρι τις [[Σάρδεις]]. Ο [[σατράπης]] [[Τισσαφέρνης]] εκτελέστηκε για τις ήττες στις μάχες κατά του Αγησίλαου και ο διάδοχος του, [[Τιθραύστης]], δωροδόκησε τους Σπαρτιάτες για να κινηθούν προς τα νότια, στη σατραπεία του [[Φαρνάβαζος|Φαρνάβαζου]]. Ο Αγησίλαος έτσι και έπραξε, αλλά ταυτόχρονα ετοίμαζε τον στόλο του.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/IV|3.4.25–29]]</ref>
Γραμμή 47:
Ανήσυχοι από αυτές τις εξελίξεις, οι Σπαρτιάτες ετοίμαζαν να στείλουν τον στρατό τους στις περιοχές των νέων συμμάχων της Αθήνας, και διέταξαν τον Αγησίλαο να γυρίσει πίσω στην Ελλάδα. Ο Αγησίλαος, παρά τη θέλησή του να επεκταθεί στην Ασία, αποφάσισε να επιστρέψει και πέρασε μαζί με τον στρατό του από τον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]] και συνέχισε την πορεία του στα δυτικά, στη [[Θράκη]].<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/II|4.2.1–8]]</ref>
 
== Ο πόλεμος στην ξηρά και στηνστη θάλασσα (394 π.Χ) ==
 
=== Νεμέας ===
Γραμμή 53:
{{Κύριο|Μάχη του ποταμού Νεμέα}}
 
Μετά τη νίκη της Θήβας κατά της Φωκίδας, οι σύμμαχοι της Αθήνας μετέφεραν μεγάλο μέρος του στρατού τους στην Κόρινθο. Μια μεγάλη ομάδα στρατού στάλθηκε από την Σπάρτη για να σταματήσει τον αντίπαλο στρατό. Οι δύο πλευρές συναντήθηκαν στον [[Νεμέας (ποταμός)|ποταμό Νεμέα]], στην Κόρινθο. Μετά απο σκληρή μάχη, οι Σπαρτιάτες βγήκαν νικητές. ΣτηνΣτη μάχη σκοτώθηκαν 2.800 στρατιώτες των συμμάχων ενώ οι Σπαρτιάτες έχασαν 1.100 άνδρες.<ref>Για τη μάχη, βλ. ''Ελληνικά'' του Ξενοφώντος, [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/II|4.2.16–23]] και τη ''Βιβλιοθήκη'' του Διόδωρου Σικελιώτη, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Diod.+14.83.1 14.83.1–2]</ref>
 
=== Κνίδος ===
Γραμμή 60:
[[Αρχείο:Greecemap_EL.png|thumb|right|350 px|Χάρτης της Αρχαίας Ελλάδας και της Μικράς Ασίας]]
 
Η επόμενη σημαντική σύγκρουση του πολέμου διεξήχθη στηνστη θάλασσα, με αντίπαλους τους Πέρσες και τους Σπαρτιάτες. Αφού έλαβε και πλοία από νησιά του Αιγαίου, ο Αγησίλαος είχε στηνστη διάθεση του 120 [[τριήρης|τριήρεις]], υπό τον γαμπρό του, [[Πείσανδρος ο Λακεδαιμόνιος|Πείσανδρο]], ο οποίος πρώτη φορά αναλάμβανε τέτοιου είδους διοίκηση.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Γ'/IV|3.4.27–29]]</ref> Οι Πέρσες είχαν τη στήριξη του στόλου των [[Φοίνικες|Φοίνικων]], της [[Κιλικία]]ς και της [[Κύπρος|Κύπρου]], υπό την ηγεσία του Αθηναίου ναύαρχου [[Κόνων|Κόνωνα]], ο οποίος είχε καταλάβει τη [[Ρόδος|Ρόδο]] το 396 π.Χ. Οι δύο στόλοι συναντήθηκαν στην [[Κνίδος Καρίας|Κνίδο]]. Η ναυμαχία είχε ως αποτέλεσμα τηντη νίκη των Περσών και την κατάληψη της Ιωνίας. Παρά τις προσπάθειές τους, οι Πέρσες δεν κατάφεραν να κατελάβουν την [[Άβυδος Μυσίας|Άβυδο]] και την [[Σηστός|Σηστό]].<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 546–7</ref>
 
=== Κορώνεια ===
Γραμμή 80:
=== Η διάσκεψη ειρήνης και η άρνηση της Αθήνας ===
 
Το 392 π.Χ, οι Σπαρτιάτες έστειλαν τον [[Ανταλκίδας|Ανταλκίδα]] στον σατράπη [[Τιρίβαζος|Τιρίβαζο]], με την ελπίδα ότι οι Πέρσες θα σταματήσουν την ανοικοδόμηση της Αθήνας και θα πάρουν το μέρος των Σπαρτιατών. Οι Αθηναίοι, όταν έμαθαν για την αποστολή του Ανταλκίδα στην Περσία, έστειλαν τον Κόνωνα μαζί με άλλους στρατιωτικούς για να παρουσιάσουν τις προτάσεις των Αθηναίων στους Πέρσες, κάτι που έπραξαν και οι σύμμαχοί τους. ΣτηνΣτη διάσκεψη, οι Σπαρτιάτες πρότειναν ειρήνη με τον όρο να γίνουν όλες οι πόλεις-κράτη ανεξάρτητες. Αυτό όμως δεν έγινε αποδεκτό από τους συμμάχους της Αθήνας καθώς οι Αθηναίοι ήθελαν τον έλεγχο του Αιγαίου, οι Θηβαίοι ήθελαν να ηγεμονεύουν στη Βοιωτία, ενώ το Άργος ήθελε να ενωθεί με την Κόρινθο και να αναλάβει τηντη διοίκηση της πόλης. Η προσπάθεια για ειρήνη απέτυχε. Ο Κόνων συνελλήφθη και ο Τιρίβαζος με μυστικό τρόπο εφοδίαζε τους Σπαρτιάτες.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.12–15]]</ref> Τελικά ο Κόνων κατάφερε να δραπετεύσει, αλλά πέθανε λίγες μέρες αργότερα.<ref name="Fine"/> Τον ίδιο χρόνο, διεξήχθη ακόμα μια διάσκεψη στη Σπάρτη, αλλά οι όροι των Σπαρτιατών δεν έγιναν δεκτοί από τους Αθηναίους.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 550</ref>
 
Μετά την αποτυχημένη διάσκεψη στην Περσία, ο Τιρίβαζος επέστρεψε στα [[Σούσα]], και ο στρατηγός [[Στρούθας]] ανέλαβε τηντη διοίκηση. Ο Στρούθας άσκησε αντι-σπαρτιατική πολιτική και ανάγκασε τον αρχηγό τους, [[Θίβρων|Θίβρωνα]], να του επιτεθεί. Παρά την αρχική του επιτυχία, ο Θίβρων και αρκετοί στρατιώτες του σκοτώθηκαν αργότερα από τους στρατιώτες του Στρούθα.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.17–19]]</ref> Τη διοίκηση των Σπαρτιατών στην Ασία ανέλαβε ο [[Διφρίδας]], ο οποίος σημείωσε αρκετές επιτυχίες και αιχμαλώτισε τον γαμπρό του Στρούθα. Αλλά, αυτά δεν είχαν σημαντική επιρροή στο αποτέλεσμα του πολέμου.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.20–22]]</ref>
 
=== Το Λέχαιο και η κατάληψη της Κορίνθου ===
Γραμμή 106:
Τρομαγμένοι από τις επιτυχίες των Σπαρτιατών στο θαλάσσιο μέτωπο, οι Αθηναίοι έστειλαν ένα στόλο από 40 τριήρεις, υπό την ηγεσία του [[Θρασύβουλος|Θρασύβουλου]]. Εκείνος, κρίνοντας ότι θα κέρδιζε περισσότερα αν αντιμετώπιζε τον σπαρτιατικό στόλο εκεί όπου δεν θα είχε πλεονέκτημα, έπλευσε στον Ελλήσποντο. Εκεί, νίκησε σε πολλές μάχες και κατέλαβε αρκετά σημαντικές, για την Αθήνα, περιοχές, συμπεριλαμβανομένου και του [[Βυζάντιο|Βυζαντίου]]. Αργότερα, κατευθύνθηκε στη [[Λέσβος|Λέσβο]], όπου χάρη στη βοήθεια του στρατού της [[Μυτιλήνη]]ς, νίκησε τον σπαρτιατικό στρατό και κατέλαβε αρκετές πόλεις. Αλλά ο Θρασύβουλος πέθανε, καθώς βρισκόταν στη Λέσβο.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.25–31]]</ref>
 
Μετά από αυτό, οι Σπαρτιάτες έστειλαν νέο διοικητή, τον Αναξίβιο, στην Άβυδο. Αρχικά, είχε νικήσει τον Φαρνάβαζο σε αρκετές και κατέστρεψε ένα μεγάλο αριθμό εμπορικών πλοίων. Μετά από αυτές τις ήττες, οι Αθηναίοι έστειλαν τον Ιφικράτη στην περιοχή, για να αντιμετωπίσει τον Αναξίβιο. Για αρκετό διάστημα, οι δύο στρατοί επιτίθονταν σε περιοχές που κατείχε ο αντίπαλος, αλλά σε κάποια στιγμή ο Ιφικράτης μάντεψε την πορεία του Αναξίβιου, και του έστησε ενέδρα. Καθώς ο Αναξίβιος και οι άνδρες του, περνούσαν το βουνό, όπου ο Ιφικράτης έστησε την ενέδρα του, δέχθηκαν επίθεση από τους Αθηναίους και κατατροπώθηκαν. ΣτηνΣτη μάχη σκοτώθηκαν πολλοί Σπαρτιάτες, συμπεριλαμβανομένου και του Αναξίβιου.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Δ'/VIII|4.8.31–39]]</ref>
 
=== Αίγινα και Πειραιάς ===
Γραμμή 120:
{{κύριο|Ανταλκίδειος ειρήνη}}
 
Εν τω μεταξύ, ο [[Ανταλκίδας]] διεξήγαγε διαπραγματεύσεις με τον Τιρίβαζο, και κατέληξαν σε συμφωνία, όπου σύμφωνα με αυτή, οι Πέρσες έπρεπε να πάρουν το μέρος των Σπαρτιατών σε περίπτωση που οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοι τους αρνηθούν να υπογράψουν ειρήνη. Φαίνεται πώς οι Πέρσες δεν ήταν ευχαριστημένοι με τις ενέργειες της Αθήνας, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης προς τον βασιλιά της Κύπρου, [[Ευαγόρας Α΄|Ευαγόρα]], και στον [[Άκορις|Άκορη]] της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]], οι οποίοι βρισκόταν σε πόλεμο με την Περσία. Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, η Περσία αποφάσισε πώς δεν ήταν ωφέλιμο να βοηθά την Αθήνα και πήρε το μέρος της Σπάρτης.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 554–5</ref> Μετά την ήττα στην Άβυδο, ο Ανταλκίδας επιτέθηκε και κατέστρεψε μερικά σώματα στρατού των Αθηναίων, και ένωσε τον στόλο του με στόλο από τις [[Συρακούσες]]. Αυτό το ναυτικό σώμα, το οποίο έλαβε και τηντη στήριξη των σατραπών της Περσίας, έφτασε στον Ελλήσποντο και έκλεισε όλους τους δρόμους προς την Αθήνα. Οι Αθηναίοι, οι οποίοι είχαν ηττηθεί με παρόμοιο τρόπο στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, αποφάσισαν να συνάψουν συμφωνία ειρήνης.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Ε'/I|5.1.24–29]]</ref>
 
Το 387 π.Χ, ο Τιρίβαζος συγκάλεσε σύσκεψη για συμφωνία ειρήνης, με όλες τις μαχόμενες πλευρές για να συζητήσουν τους όρους. Ο βασικός όρος της συνθήκης αποφασίστηκε από τον βασιλιά της Περσίας, [[Αρταξέρξης Α' της Περσίας|Αρταξέρξη]]:
 
<blockquote>Ο βασιλιάς Αρταξέρξης θεωρεί πώς όλες οι πόλεις της Ασίας πρέπει να του ανήκουν, συμπεριλαμβανομένου της Κύπρου και των [[Κλαζομενές|Κλαζομενών]], και ότι όλες οι πόλεις της Ελλάδας, μικρές και μεγάλες, πρέπει να γίνουν ανεξάρτητες, εκτός της Λήμνου, της Ίμβρου και της Σκύρου - τις οποίες θα ελέγχε η Αθήνα. Όποια από τις δύο πλευρές (Αθήνα και Σπάρτη) δεν δεχθεί τηντη συμφωνία, θα αρχίσω πόλεμο εναντίον της.<ref>Ξενοφών, ''Ελληνικά'' [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Ε'/I|5.1.31]]</ref></blockquote>
 
Σε μια γενική σύσκεψη στη Σπάρτη, οι Σπαρτιάτες, φοβούμενοι την απειλή της περσικής επίθεσης, εξασφάλισαν τηντη συναίνεση όλων των μεγάλων πόλεων της Ελλάδας, οι οποίες συμφώνησαν με τους όρους της ειρήνης. Η συμφωνία ειρήνης έγινε παντού γνωστή με το όνομα «Βασίλειος ειρήνη», λόγω της μεγάλης επιρροής του βασιλιά της Περσίας. Υπό την απειλή της σπαρτιατικής επίθεσης, η Θήβα σταμάτησε τον πόλεμο, όπως το Άργος και η Κόρινθος. Η Κόρινθος, αφού στερήθηκε τον ισχυρό της σύμμαχο, αναγκάστηκε να ξαναγίνει μέλος της [[Σπαρτιατική Συμμαχία|Σπαρτιατικής Συμμαχίας]]. Μετά από 8 χρόνια μαχών, ο Κορινθιακός Πόλεμος είχε λήξει.<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 556–7</ref>
 
== Μετά τον πόλεμο ==
 
Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά την υπογραφή της ειρήνης, η Σπάρτη και η Περσία εκμεταλλεύτηκαν τα κέρδη που απέκτησαν χάρη στη συμφωνία αυτή. Η Περσία εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι και η Αθήνα και η Σπάρτη δεν είχαν δικαίωμα να επιτεθούν στην Ασία, και κατέλαβε, το 380 π.Χ, την [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]] και την Κύπρο. Η Σπάρτη, παράλληλα, εκμεταλλεύτηκε τηντη δυνατότητα, την οποία έλαβε ως προστάτιδα της ειρήνης, να καταστρέφει όποιες συμμαχίες έβρισκε απειλητικές για την κατάρρευση της συμφωνίας. Με τον Αγησίλαο στην ηγεσία της πόλης, οι Σπαρτιάτες επεκτάθηκαν από την Πελοπόννησο μέχρι τη [[Χαλκιδική]]. Αυτή η κυριαρχία της Σπάρτης θα διαρκέσει για 16 χρόνια, μέχρι να ηττηθεί στην [[Μάχη των Λεύκτρων]].<ref>Fine, ''The Ancient Greeks'', 557–9</ref>
 
Ο πόλεμος είχε σημαντική επιρροή της ανοικοδόμησης της Αθήνας ως ελληνική δύναμη. Στα μέσα του 4ου αιώνα, οι Αθηναίοι δημιούργησαν μια συμμαχία, η οποία έγινε γνωστή ως [[Δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία]], η οποία ανακατέλαβε όλα τα εδάφη που έχασε το 404 π.Χ.<ref>[[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΕ|Διόδωρος Σικελιώτης 15.29]]</ref>