Μάχη της Παραιτακηνής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| τόπος = Παραιτακηνή (πλησίον του σημερινού [[Ισφαχάν]], [[Ιράν]]

| έκβαση = Αμφιλεγόμενη

Η '''μάχη της Παραιτακηνής''' πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 317 π.Χ. μεταξύ του Ευμένη, εκπροσώπου της βασιλικής εξουσίας στην Ασία, και του Αντίγονου του Μονόφθαλμου που είχε αποστατήσει από τους βασιλείς.

Ο Ευμένης που είχε ορισθεί από τον επιμελητή των βασιλέων [[Πολυπέρχων|Πολυπέρχοντα]] αυτοκράτωρ στρατηγός της Ασίας τον προηγούμενο χρόνο<br />και διέθετε 12.000 μισθοφόρους (10.000 πεζούς και 2.000 ιππείς). Στηρίζονταν στην δύναμη των 3.000 εμπειροπόλεμων αργυράσπιδων που<br /> διοικούσαν οι [[Αντιγένης]] και [[Τεύταμος]], οι οποίοι είχαν ενωθεί μαζί του υπακούοντας στις βασιλικές εντολές.

Στην [[Σουσιανή]] ενώθηκε με τις συνασπισμένες δυνάμεις των ηγεμόνων των Άνω σατραπείων[[σατραπεία|σατραπειών]] ([[Πευκέστας|Πευκέστα]] της Περσίδος, [[Τληπόλεμος|Τληπόλεμο]] της Καρ-<br />μανίας[[Καρμανία]]ς, [[Σιβύρτιος|Σιβύρτιο]] της Αραχωσίας[[Αραχωσία]]ς, [[Στάσανδρος|Στάσανδρο]] της Αρείας και Δραγγιανής, [[Εύδαμος|Εύδαμο]] της Ινδικής και [[Ανδρόβαζος|Ανδρόβαζου]] από την σατραπεία των <br />[[Παροπαμισάδες|Παροπαμισαδών]], στην οποία σατράπης ήταν ο [[Οξυάρτης]]), οι οποίοι διοικούσαν 18.700 πεζούς, 4.600 ιππείς και 120 ελέφαντες συνολικά.<br />Στην μεγάλη συζήτηση που ακολούθησε εκεί, ο Ευμένης διπλωματικά πρότεινε συλλογική ηγεσία κερδίζοντας την υποστήριξη τους έναντι<br />των συναδέλφων τους της Βαβυλωνίας[[Βαβυλωνία]]ς και της Μηδείας[[Μηδία]]ς.

Οι φιλοαντιγονικοί από την Μηδεία όπου βρίσκονταν αποφάσισαν να κινηθούν προς τα ανατολικά. Ο Ευμένης και οι ηγεμόνες που τον ακολουθού<br />σανακολουθούσαν ύστερα από αρκετές διχογνωμίες αποφασισαν να κάνουν το ίδιο προκειμένου να σώσουν τις Άνω σατραπείες από την προέλαση των αντιπάλων<br />τους. Ύστερα από πολλούς ελιγμούς που δεν οδήγησαν σε σύγκρουση, οι αντίπαλοι απόφασισαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον να κινηθούν πρός<br />την εύφορη περιοχή της Γαβιήνης[[Γαβιηνή|Γαβιηνής]] για να διαχειμάσουν. Τότε ο Ευμένης έμαθε από λιποτάκτες την πρόθεση του αντιπάλου του και απόφασισε να<br />τον εξαπατήσει, προκειμένου να καταλάβει πρώτος την περιοχή. Ετσι φρόντισε ώστε ο αντίπαλος του να πληροφορηθεί ένα ψεύτικο σχέδιο νυκτερι<br />νήςνυκτερινής εφόδου εναντίον του στρατοπεδου του, προκειμένου να τον καθυστερήσει. Ταυτοχρονα ο ίδιος κινήθηκε με μεγάλη σπουδή προς την Γαβιηνή.

Όταν ο Αντίγονος αντιλήφθηκε το στρατήγημα του Ευμένη, ανέδρασεαντέδρασε με εξαιρετική ετοιμότητα. Αφήνοντας τον Πείθωνα επικεφαλής του πεζικού <br />του με την εντολή να τον ακολουθεί με την μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα, κινήθηκε μονο με το ιππικό του εναντίον του αντιπάλου του καταφέρ<br />νονταςκαταφέρνοντας τελικά να τον φτάσει κατά την αυγή. Όταν ο Ευμένης αντίκρυσε το ιππικό του Αντίγονου να προβάλλει στις κορυφές των λόφων, από τις<br />οποίες ο ίδιος μόλις πρίν είχε περάσει, πιστέψε ότι το σχέδιο του απέτυχε και βρίσκονταν αντιμέτωπος με όλοκληρο τον στρατό του Αντίγονου.<br />Σταμάτησε τότε την πορεία του και άρχισε να παρατάσσει τον στρατό του για μάχη. Ενώ γίνονταν αυτά, στην παράταξη του Εύμενη κατέφθασε ο<br />Πείθων με τον δικό του τμήμα και όλος ο αντιγονικός στρατός άρχισε την ορμητική του κάθοδο από τα υψώματα εναντίον των αντιπάλων του (φθι<br />νόπωροφθινόπωρο 317 π.Χ.).

Ο Ευμένης διέθετε 35.000 πέζους (17.000 βαρύ πεζικό και 18.000 ελαφρύ), 6.1000 ιππείς και 125 ελέφαντες. Στο αριστερό του κέρας παρέταξε<br />το ελαφρύ του ασιατικό ιππικό στο κέντρο το βαρύ πεζικό του (Ασιάτες οπλισμένους κατά το μακεδονικό πρότυπο και τους αργυράσπιδες και <br />υπασπίστεςυπασπιστές) και στο δεξί του παρατάχθηκε ο ίδιος με το μεγαλύτερο μέρος του ιππικου του (βαρύ μακεδονικό ιππικό). Τους ελέφαντες τους πα<br />ρέταξεπαρέταξε σε τρείςτρεις όμαδες μπροστά από τα αντίστοιχα τμήματα της παράταξής του και κάλυψε τα κένακενά με δυνάμεις ελαφρών πεζών (τοξοτών, σφενδονη<br />τώνσφενδονητών και ψιλών).

Ο Αντίγονος διέθετε 28.000 βαρύ πεζικό , άγνωστο αριθμό ελαφρά οπλισμένων (μερικοί ερευνητές τους ανεβάζουν σε 5.000), 8.500 ιππείς και<br />65 ελέφαντες. Παρέταξε απέναντι από το βαρύ ιππικό του Ευμένη το δικό του ελαφρύ υπό τον Πείθωνα, στο κέντρο παρέταξε το βαρύ πεζικό του,<br />και ο ίδιος μαζί με το γιόγιο του, Δημήτριο, παρατάχθηκε με το βαρύ του ιππικό εναντίον του ελαφρού ιππικού του αντιπάλου του.