Πονοκέφαλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ -προτύπο σύμφωνα με συζήτηση
μ Διόρθωση συντακτικών λαθών με τη χρήση AWB
Γραμμή 9:
Η κεφαλαλγία τάσης είναι η συχνότερη μορφή κεφαλαλγίας. Η εμφάνιση ακόμη και 1-2 επεισοδίων κεφαλαλγίας τύπου τάσης το μήνα, ιδίως σε ημέρες [[Άγχος|άγχους]], δεν αποτελεί ανησυχητικό σημείο. Κατά τις έντονες περιόδους της ζωής οι πονοκέφαλοι μπορεί να πυκνώσουν ακόμη περισσότερο. Ο βασικότερος εκλυτικός παράγοντας είναι το άγχος, αν και ο λόγος μπορεί να μην είναι προφανής. Το άγχος θεωρείται ότι προκαλεί σύσπαση (τάση) των μυών της κεφαλής. Ωστόσο, μπορεί να προσδιορίζονται και άλλοι εκλυτικοί παράγοντες, όπως τροφές, η παραμονή στον ήλιο, η έντονη κόπωση, η αϋπνία, η επόμενη ημέρα από την κατανάλωση παραπανίσιου αλκοόλ κλπ.
 
Η εντόπιση του πόνου δεν είναι ειδική. Ο πόνος συνήθως περιγράφεται ως επώδυνο και σταθερό αίσθημα σύσφιξης, "σαν κράνος" ή "σαν μέγγενη" που πιέζει όλο το κεφάλι, ίσως περισσότερο στην περιοχή του μετώπου ή στους κροτάφους. Ο πόνος δεν είναι μεγάλης έντασης και δεν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, εκτός ενδεχομένως από ελαφρά ζάλη. Μπορεί να διαρκέσει αρκετά, ακόμη και για ημέρες, ωστόσο συχνά περνά μετά από έναν καλό ύπνο. Συνήθως απαντά καλά στην [[παρακεταμόλη]] και στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑ). Σε περιπτώσεις συχνών εξάρσεων, μπορεί να χορηγηθεί προφυλακτική αγωγή. Αυτή χρησιμοποιεί τα κυρίως τα [[Κατάθλιψη|αντικαταθλιπτικά]] φάρμακα, παλαιότερα ή νεότερα. Τα νεότερα αντικαταθλιπτικά, όπως οι [[SSRIs]], έχουν πολύ καλύτερο προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών, ωστόσο κάποια από τα παλιότερα αντικαταθλιπτικά φάρμακα (τρικυκλικά) ίσως έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα. Μπορεί να χορηγηθεί επίσης [[προπρανολόλη]].[http://www.headaches.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=4]
 
=== Ημικρανία ===
Ημικρανία. Αν και πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι ημικρανία σημαίνει απαραίτητα «πονοκέφαλος στο όνος στο μισό κεφάλι», αυτό δεν είναι απαραίτητο. Πραγματικά, τις περισσότερες φορές, ο πόνος στην ημικρανία εντοπίζεται στο μισό του κεφαλιού: συχνά στην περιοχή πίσω από το ένα μάτι και τον κρόταφο, αλλά μπορεί επίσης να βρίσκεται μόνο στην κορυφή του κεφαλιού, ακόμα και μόνο στο πίσω μέρος του κεφαλιού ή και στον αυχένα. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σπάνιο ο πόνος στην ημικρανία να υπάρχει σε ολόκληρο το κεφάλι. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ημικρανία έχουν Πολύ συχνά μπορεί κάποιος να παρατηρήσει ότι ο πόνος στην ημικρανία αλλάζει εντόπιση από κρίση σε κρίση. Δηλαδή, μπορεί τη μία φορά να εντοπίζεται στο δεξιό μισό του κεφαλιού και την επόμενη φορά στο αριστερό. Αυτό είναι ένα τυπικό χαρακτηριστικό της ημικρανίας. Ο πόνος στην ημικρανία είναι πόνος ιδιαίτερα δυνατός και συνοδεύεται από μία σειρά άλλων συμπτωμάτων, όπως το ότι ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να ανεχθεί το φως, τους έντονους ήχους, τις μυρωδιές και επίσης ότι μπορεί να έχει τάση για εμετό ή και να κάνει εμετούς . Η κάθε κρίση ημικρανίας μπορεί να διαρκεί από λίγες ώρες ως και 2-3 ή και περισσότερες ημέρες, μέχρι να υφεθεί. Μετά από κάποιο διάστημα η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται, καθώς η κρίση επανέρχεται (σε κάποιους ανθρώπους μετά από αρκετούς μήνες, ενώ σε κάποιους μετά από λίγες ημέρες). Ως αποτέλεσμα του πόνου αλλά και των υπολοίπων συμπτωμάτων, ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να έχει φυσιολογική δραστηριότητα την ώρα της κρίσης, ενώ μπορεί να φτάνει σε ανάγκη για κατάκλιση σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Πέρα όμως από αυτό, οι άνθρωποι με ημικρανία συχνά ζουν με την αγωνία του πότε θα έρθει η επόμενη κρίση, και η ποιότητα της ζωής τους επηρεάζεται ακόμη και τις ημέρες του μήνα που δεν πονούν [Δείτε επίσης: [http://www.headaches.gr/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=2&Itemid=3]]
 
Η αντιμετώπιση της ημικρανίας διαχωρίζεται σε αυτήν της κρίσης και στην προφυλακτική θεραπεία. Η ιατρική αντιμετώπιση κατά την κρίση περιλαμβάνει την παραμονή σε ήσυχο χώρο και τη λήψη [[Παρακεταμόλη|παρακεταμόληςπαρακεταμόλη]]ς (μόνης ή μαζί με [[καφεΐνη]]), σαλικυλικών, παραγώγων της εργοταμίνης, άλλων μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (ΜΣΑ) και βέβαια των τριπτανών. Οι τριπτάνες, που είναι ειδικά αντιημικρανικά φάρμακα, αποτελούν την πρώτη επιλογή γιθα τη θεραπεία των μέτριας ή μεγάλης έντασης ημικρανικών κρίσεων. Τα σαλικυλικά και τα ΜΣΑ δεν θα πρέπει να συνδυάζονται ή να λαμβάνονται διαδοχικά, λόγω αύξησης του κινδύνου γαστρορραγίας. Επίσης, οι [[τριπτάνες]] παρουσιάζουν ορισμένες αντενδείξεις, με κυριότερη την περίπτωση της [[Στεφανιαία καρδιακή νόσος|στεφανιαίας νόσου]] (διαγνωσμένης ή πιθανής), του ΑΕΕ ή άλλων αγγειοπαθειών, της ημιπληγικής ημικρανίας και της ημικρανίας της βασικής αρτηρίας, ενώ δεν πρέπει να συνδυάζονται εντός του ίδιου 24ωρου με εργοταμινικά παράγωγα. Αγωγή πρόληψης απαιτείται στην περίπτωση που εμφανίζονται σοβαρές εξάρσεις που προκαλούν διαταραχή στην καθημερινή λειτουργικότητα για περισσότερες από 1-2 φορές την εβδομάδα. Αυτή χρησιμοποιεί την [[προπρανολόλη]] και τους λοιπούς β-αναστολείς με πολύ καλά αποτελέσματα, εφόσον δεν συνυπάρχουν αντενδείξεις. Χρησιμοποιούνται επίσης τα [[Επιληψία|αντιεπιληπτικά]] και τα [[Κατάθλιψη|αντικαταθλιπτικά]] φάρμακα.
 
=== Άλλες μορφές ===
Γραμμή 32:
== Αντιμετώπιση ==
=== Ανάγκη ιατρικής παρέμβασης ===
# Εάν ο πόνος ξεκίνησε αιφνίδια, ιδίως μάλιστα κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης ή της [[Συνουσία|συνουσίαςσυνουσία]]ς. Η ερμηνεία αυτού του χαρακτηριστικού χρειάζεται προσοχή: σημαίνει ότι ο πόνος ξεκίνησε απότομα με τη μέγιστη ένταση, ως κεραυνός εν αιθρία. Υπάρχουν μάλιστα ασθενείς που περιγράφουν ακόμη και ήχους που ακούστηκαν μέσα στο κεφάλι τους την ίδια χρονική στιγμή, «σαν να σπάει κάτι». Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο υπαραχνοειδούς [[Αιμορραγία|αιμορραγίαςαιμορραγία]]ς.
# Κάθε πρωτοεμφανιζόμενη κεφαλαλγία θα πρέπει να εκτιμάται από το νευρολόγο. Επομένως, το πρώτο βασικό ερώτημα είναι εάν ο ασθενής πάσχει γενικά από πονοκεφάλους ή εάν του συμβαίνει για πρώτη φορά στη ζωή του.
# Ακόμη όμως και στην περίπτωση του προϋπάρχοντος σχετικού ιστορικού, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις για ιατρική αξιολόγηση και πιθανή περαιτέρω διερεύνηση: αυτές είναι βασικά οι μεταβολές από το γνωστό στον ασθενή «μοτίβο»: μεταβολές στη συχνότητα των πονοκεφάλων, ασυνήθιστη ένταση, ανεπαρκής απάντηση σε ένα «δοκιμασμένο» και αποτελεσματικό έως τώρα αναλγητικό, διαφορετική εντόπιση, πρωτοεμφανιζόμενα συμπτώματα. Οι μεταβολές αυτές επίσης είναι «προβλεπόμενες» στις λειτουργικές κεφαλαλγίας, όποτε ο ίδιος ο ασθενής συνήθως μπορεί να απαντήσει στο εάν η παρούσα κατάστασή του διαφέρει από «ό, τι ήξερε έως τώρα».
Γραμμή 42:
Αν και στο Δυτικό κόσμο η τάση είναι ο ασθενής με πονοκέφαλο να προσμένει ταχεία υποχώρηση λαμβάνοντας ένα χάπι, όλες οι μορφές κεφαλαλγίας και ιδιαίτερα η ημικρανία υποχωρούν συνήθως με την ανάπαυση, την ηρεμία και τον ύπνο. Σε ορισμένες χώρες μάλιστα, υπάρχουν ιατρεία κεφαλαλγίας εκτός νοσοκομείων, όπου στην αγωγή, εκτός από το κατάλληλο παυσίπονο περιλαμβάνεται η ανάπαυση ή ύπνος σε ήσυχο και απομονωμένο δωμάτιο. Η σύγκριση με τα τμήματα επειγόντων περιστατικών της πλειοψηφίας των νοσοκομείων παγκοσμίως μάλλον είναι κωμική.
 
Στην κεφαλαλγία τάσης, η [[παρακεταμόλη]] συνήθως επαρκεί. Η καλύτερη πρακτική είναι να λαμβάνει κανείς την παρακεταμόλη αμέσως μόλις αντιλαμβάνεται την έναρξη του πονοκεφάλου. Η δόση της παρακεταμόλης με πλήρες αναλγητικό αποτέλεσμα είναι τα 1000  mg. Η δόση αυτή ωστόσο, καλό να μην επαναληφθεί πριν την πάροδο 8ώρου. Αντίθετα, η δόση των 500  mg μπορεί να επαναληφθεί σε 4 ώρες εάν απαιτείται. Στην περίπτωση που δεν επέλθει ανακούφιση ή που από το ιστορικό χρήσης παρακεταμόλης δεν αναμένεται ανακούφιση, εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑ) φάρμακα, με συνηθέστερο εκπρόσωπο την ασπιρίνη. Όλα τα ΜΣΑ είναι αποτελεσματικά, όποτε θα πρέπει να δίνεται σημασία στη δυνατότητα πρόκλησης ανεπιθύμητων ενεργειών, κυρίως από το στομάχι και θα πρέπει να μην υπάρχει ιστορικό γαστρίτιδας ή έλκους. Προσοχή χρειάζεται επίσης στην καρδιακή ανεπάρκεια, στο άσθμα, στην αρτηριακή υπέρταση και στη νεφρική ανεπάρκεια. Η επαναλαμβανόμενη χρήση των ΜΣΑ θα πρέπει να είναι ακόμη πολύ πιο μετρημένη σε σχέση με αυτήν της παρακεταμόλης.
 
Στην περίπτωση της ημικρανιακής κρίσης γενικά ισχύουν τα παραπάνω, με την επισήμανση ότι η παρακεταμολη δεν έχει συνήθως καλή δράση και είναι απαραίτητη η προσφυγή σε ένα ΜΣΑ του οποίου καλό είναι να γνωρίζουμε καλά τη δοσολογία και τις αντενδείξεις. Η ασπιρίνη θα πρέπει να χορηγείται στην πλήρη δόση ενηλίκου, δηλαδή τα 1000  mg. Αν χορηγηθεί παρακεταμόλη, πολύ γρηγορότερη έναρξη δράσης έχουν οι διαλυόμενες μορφές. Γενικά στην ημικρανία έχει πολύ μεγάλη σημασία ο χρόνος λήψης της αγωγής, αφού εάν ο πόνος «έχει εγκατασταθεί για τα καλά», η απάντηση στην αναλγητική αγωγή είναι αποδεδειγμένα μικρότερη. Έτσι, καλό είναι ο ασθενής να προμηθεύεται το σκεύασμα που τον βοηθά ώστε να το λαμβάνει εγκαίρως. Η παραπάνω αρχή εξάλλου αποτελεί λόγο αποκλεισμού ορισμένων ΜΣΑ με βραδεία έναρξη δράσης.
 
Κατόπιν συνταγής ιατρού μπορούν να χορηγηθούν και οι [[τριπτάνες]], με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι κανόνες ασφάλειας που αναφέρονται παραπάνω, ο ίδιος ο ασθενής είναι βέβαιος για τη διάγνωση και την απάντηση του πονοκεφάλου του στην αγωγή, έχει ξαναλάβει τριπτάνη με συνταγή νευρολόγου και είναι βέβαια αξιόπιστος. Οι διαφορές τριπτανες έχουν διαφορετικό προφίλ έναρξης και αποδρομής της δράσης, ενώ μία τριπτανη μπορεί να είναι αποτελεσματική σε συγκεκριμένο ασθενή τη στιγμή που μία άλλη απέτυχε. Οι συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες των τριπτανών περιλαμβάνουν αστάθεια, ζάλη, ναυτία και συσφικτικό αίσθημα σε διαφορά σημεία του σώματος.