Δημόσιο χρέος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
αναδιάταξη ενοτήτων
Γραμμή 1:
'''Δημόσιο Xρέος''' είναι το σύνολο των οφειλών σε χρηματικές μονάδες του ευρύτερου [[δημόσιος τομέας|δημόσιου τομέα]]. Υπό την έννοια ευρύτερος δημόσιος τομέας συμπεριλαμβάνονται όλα τα επίπεδα δημόσιας διοίκησης ενός κράτους: [[κυβέρνηση]], [[νομός|νομαρχία]] , [[δήμος]] κλπ.. Το δημόσιο χρέος αυξάνεται από έτος σε έτος κατά το ποσό που ο ετήσιος [[Κρατικός Προϋπολογισμός|κρατικός προϋπολογισμός]] παρουσιάζει [[δημόσιο έλλειμμα|έλλειμμα]], ή αντιστρόφως μειώνεται κατά το ποσό που παρουσιάζει πλεόνασμα.
 
== Γενική διάκριση ==
Καθώς η εκάστοτε κυβέρνηση αντλεί τα έσοδά της από το μεγαλύτερο μέρος των [[πολίτης|πολιτών]] του κράτους, δηλαδή των [[φορολογούμενος|φορολογούμενων]], το δημόσιο χρέος έμμεσα είναι χρέος των φορολογούμενων. Ενώ κάτοχοι του χρέους ως περιουσιακού στοιχείου (δηλαδή αυτοί στους οποίους είναι πληρωτέο) είναι οι ιδιώτες, οι τράπεζες και οποιοσδήποτε θεσμικός ή ιδιώτης επενδυτής έχει αγοράσει και κατέχει κρατικά ομόλογα. Το δημόσιο χρέος διακρίνεται σε "εσωτερικό χρέος", δηλαδή από πιστωτές που βρίσκονται εντός της συγκεκριμένης χώρας, και σε "εξωτερικό χρέος", δηλαδή από πιστωτές που εδρεύουν εκτός της χώρας, στο εξωτερικό. Η διάκριση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία όταν μάλιστα το εξωτερικό χρέος αναφέρεται σε άλλο νόμισμα, έναντι του εσωτερικού που αναφέρεται στο εθνικό ή εσωτερικό νόμισμα, (για τα κράτη μέλη της ΕΕ το κοινό νόμισμα θεωρείται εσωτερικό).
 
Οι κυβερνήσεις προκειμένου να καλύψουν τις δημόσιες δαπάνες χρηματοδοτούνται πρωτίστως με φορολογικά έσοδα, ένα μέρος όμως αυτών, αρκετά αξιόλογο καλύπτεται συνηθέστερα από δημόσιο δανεισμό, εκδίδοντας και πουλώντας [[Κυβερνητικό ομόλογο|ομόλογα]] ή άλλα [[αξιόγραφο|αξιόγραφα]].
* Κάθε προσφυγή σε δημόσιο δανεισμό για κάλυψη δημοσίων δαπανών επιφέρει αναγκαστικά είτε τη δημιουργία, είτε την προσαύξηση του υφιστάμενου δημόσιου χρέους. Τούτο ουσιαστικά απεικονίζει και την θέση του συνόλου των υποχρεώσεων του Δημοσίου, (του κράτους), σε δεδομένη στιγμή, έναντι των κάθε κατηγορίας δανειστών του.
 
== Επιμέρους διάκριση ==
Το εσωτερικό δημόσιο χρέος διακρίνεται επιμέρους ανάλογα της πηγής αλλά και της μορφής δανεισμού από την οποία έγινε η άντληση του προϊόντος του δανείου, που μπορεί να αφορά υποχρεώσεις σε φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις, τράπεζες κ.λπ., μπορεί όμως να αναφέρεται και σε χρέος εντόκων γραμματίων, χρέος από κρατικά ομόλογα κ.λπ.
 
Μια ιδιαίτερα σπουδαία διάκριση που γίνεται επίσης, είναι αυτή ανάμεσα στο '''καταναλωτικό''' και '''παραγωγικό δημόσιο χρέος''', που χαρακτηρίζεται ανάλογα εκ του σκοπού κάλυψης του δανείου, προκειμένου να καλυφθούν αντίστοιχα καταναλωτικές ή επενδυτικές δαπάνες του Δημοσίου. Εκ της διάκρισης αυτής καθίσταται εμφανές ότι ο καταναλωτικός δανεισμός είναι ιδιαίτερα επιζήμιος και λίαν επικίνδυνος καθόσον διογκώνει το χρέος, χωρίς να διευρύνεται η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας και κατ΄ επέκταση του εθνικού εισοδήματος. Σε τελείως αντίθεση με το παραγωγικό δημόσιο χρέος όπου η τυχόν αύξησή του, ουσιαστικά, συμπορεύεται με τη βελτίωση της παραγωγικής δυνατότητας της οικονομίας.<br />
Εκ του τελευταίου αυτού λόγου συχνά υποστηρίζεται από πολλούς, δίκαια, ότι το "παραγωγικό δημόσιο χρέος είναι αυτοεξυπηρετούμενο". Πράγματι, μέσω αυτού αυξάνεται το εθνικό εισόδημα αφού επιταχύνοντας τις επενδύσεις χρηματοδότησης από το προϊόν του δανείου, παρέχεται η δυνατότητα στο Δημόσιο για εξεύρεση πρόσθετων πόρων αναγκαίων στην εξόφληση του δανείου.
 
== Παρουσίαση ==
Το σύνολο του δημόσιου χρέους, υπολογιζόμενο αθροιστικά του εσωτερικού και του εξωτερικού καταδεικνύεται στη συνέχεια κατά εκατοστιαία αναλογία του ΑΕΠ της χώρας. <s>Όσο μικρότερο είναι το ποσοστό τόσο μεγαλύτερο το πλεόνασμα και κατ΄ επέκταση η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας της χώρας.</s><br />
Επισημαίνεται ότι η παραπάνω παρουσία του Δημόσιου χρέους κατά ποσοστό του ΑΕΠ είναι απλά ενδεικτική. Για ασφαλέστερα συμπεράσματα της κατάστασης - θέσης της οικονομίας μιας χώρας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράμετροι - παράγοντες που έχουν σχέση με τον υφιστάμενο τύπο εμπορίου, των συναλλαγών, τον ρυθμό ανάπτυξης, το εύρος των επενδύσεων κ.λπ.
* Την επιμέλεια της δημοσιότητας του Δημόσιου χρέους των χωρών έχουν οι δημόσιες στατιστικές υπηρεσίες σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από τα καθ΄ ύλη αρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών.
 
== Διεθνής σύγκριση ==
[[Αρχείο:Public debt percent gdp world map.PNG|thumb|260px|Δημόσιο χρέος επί ποσοστού του [[ΑΕΠ]], ανά χώρα.]]
{| class="prettytable" style="right;margin-left:0.5em"
|- bgcolor="#efefef"
! Κράτος
! Δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ονομαστικού [[ΑΕΠ]]<br /> κατά το 2009 (2008)<!-- Συμβουλή, αλλαγές χρωμάτων ως κάτωθι:
από 100: #ffc0c0
από 70: #ffe8c0
από 60: #ffffc0
από 50: #e8ffc0'
κάτω από 50: #c0ffc0
-->
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ιαπωνία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 189,8 % (173,1 %)
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ελλάδα]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 115,2% (105,8 %)
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ιταλία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 114,61% (99,2 %)
|-----
| bgcolor="#ffe8c0" | [[Βέλγιο]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffe8c0" | 97,2 % (89,8 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Γαλλία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 76,1 % (67,4 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Γερμανία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 73,1 % (65,9 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ευρωζώνη]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 73,0 % (61,5 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] (μέσος όρος)|| style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 72,6 % (61,5 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Αυστρία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 69,1 % (62,6 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ηνωμένο Βασίλειο]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 68,6 % (52,0 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ιρλανδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 65,8 % (44,1 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 65,2 % (70,7 %)
|-----
| bgcolor="#e8ffc0" | [[Ολλανδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#e8ffc0" | 59,8 % (58,2 %)
|-----
| bgcolor="#e8ffc0" | [[Ισπανία]] || style="text-align:right" bgcolor="#e8ffc0" | 54,3 % (39,7 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Σουηδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 42,1 % (38,0 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Ελβετία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 41.3 % <small>(2008)</small><ref>Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας, http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/themen/18/03/blank/key/schulden.html</ref>
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Λουξεμβούργο]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 15,0 % (13,5 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Εσθονία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 7,4 % (4,6 %)
|-----
|colspan=2|<small>Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (Έκθεση Δεκεμβρίου 2009)<ref>[http://www.bundesfinanzministerium.de/nn_89534/DE/BMF__Startseite/Aktuelles/Monatsbericht__des__BMF/2009/12/statistiken-und-dokumentationen/01-finanzwirtschaftliche-entwicklung/tabellen/Tabelle__S15.html Bundesministerium der Finanzen: 14 Staatsschuldenquoten im internationalen Vergleich<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref></small>
|}
 
==Ο λόγος χρέους / ΑΕΠ==
Γραμμή 232 ⟶ 301 :
 
Έτσι, η καλύτερη στρατηγική για να ακολουθήσει για να μειώσει το δημόσιο χρέος σε περίπτωση που ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ είναι μικρότερο από το επιτόκιο των κρατικών ομολόγων είναι η μείωση <math>b_ {0}</math>, μέσω της πώλησης της την περιουσία τους από το κράτος και να εξασφαλιστεί ότι τα έσοδα είναι μεγαλύτερες από τις εκροές.
 
== Γενική διάκριση ==
Καθώς η εκάστοτε κυβέρνηση αντλεί τα έσοδά της από το μεγαλύτερο μέρος των [[πολίτης|πολιτών]] του κράτους, δηλαδή των [[φορολογούμενος|φορολογούμενων]], το δημόσιο χρέος έμμεσα είναι χρέος των φορολογούμενων. Ενώ κάτοχοι του χρέους ως περιουσιακού στοιχείου (δηλαδή αυτοί στους οποίους είναι πληρωτέο) είναι οι ιδιώτες, οι τράπεζες και οποιοσδήποτε θεσμικός ή ιδιώτης επενδυτής έχει αγοράσει και κατέχει κρατικά ομόλογα. Το δημόσιο χρέος διακρίνεται σε "εσωτερικό χρέος", δηλαδή από πιστωτές που βρίσκονται εντός της συγκεκριμένης χώρας, και σε "εξωτερικό χρέος", δηλαδή από πιστωτές που εδρεύουν εκτός της χώρας, στο εξωτερικό. Η διάκριση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία όταν μάλιστα το εξωτερικό χρέος αναφέρεται σε άλλο νόμισμα, έναντι του εσωτερικού που αναφέρεται στο εθνικό ή εσωτερικό νόμισμα, (για τα κράτη μέλη της ΕΕ το κοινό νόμισμα θεωρείται εσωτερικό).
 
Οι κυβερνήσεις προκειμένου να καλύψουν τις δημόσιες δαπάνες χρηματοδοτούνται πρωτίστως με φορολογικά έσοδα, ένα μέρος όμως αυτών, αρκετά αξιόλογο καλύπτεται συνηθέστερα από δημόσιο δανεισμό, εκδίδοντας και πουλώντας [[Κυβερνητικό ομόλογο|ομόλογα]] ή άλλα [[αξιόγραφο|αξιόγραφα]].
* Κάθε προσφυγή σε δημόσιο δανεισμό για κάλυψη δημοσίων δαπανών επιφέρει αναγκαστικά είτε τη δημιουργία, είτε την προσαύξηση του υφιστάμενου δημόσιου χρέους. Τούτο ουσιαστικά απεικονίζει και την θέση του συνόλου των υποχρεώσεων του Δημοσίου, (του κράτους), σε δεδομένη στιγμή, έναντι των κάθε κατηγορίας δανειστών του.
 
== Επιμέρους διάκριση ==
Το εσωτερικό δημόσιο χρέος διακρίνεται επιμέρους ανάλογα της πηγής αλλά και της μορφής δανεισμού από την οποία έγινε η άντληση του προϊόντος του δανείου, που μπορεί να αφορά υποχρεώσεις σε φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις, τράπεζες κ.λπ., μπορεί όμως να αναφέρεται και σε χρέος εντόκων γραμματίων, χρέος από κρατικά ομόλογα κ.λπ.
 
Μια ιδιαίτερα σπουδαία διάκριση που γίνεται επίσης, είναι αυτή ανάμεσα στο '''καταναλωτικό''' και '''παραγωγικό δημόσιο χρέος''', που χαρακτηρίζεται ανάλογα εκ του σκοπού κάλυψης του δανείου, προκειμένου να καλυφθούν αντίστοιχα καταναλωτικές ή επενδυτικές δαπάνες του Δημοσίου. Εκ της διάκρισης αυτής καθίσταται εμφανές ότι ο καταναλωτικός δανεισμός είναι ιδιαίτερα επιζήμιος και λίαν επικίνδυνος καθόσον διογκώνει το χρέος, χωρίς να διευρύνεται η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας και κατ΄ επέκταση του εθνικού εισοδήματος. Σε τελείως αντίθεση με το παραγωγικό δημόσιο χρέος όπου η τυχόν αύξησή του, ουσιαστικά, συμπορεύεται με τη βελτίωση της παραγωγικής δυνατότητας της οικονομίας.<br />
Εκ του τελευταίου αυτού λόγου συχνά υποστηρίζεται από πολλούς, δίκαια, ότι το "παραγωγικό δημόσιο χρέος είναι αυτοεξυπηρετούμενο". Πράγματι, μέσω αυτού αυξάνεται το εθνικό εισόδημα αφού επιταχύνοντας τις επενδύσεις χρηματοδότησης από το προϊόν του δανείου, παρέχεται η δυνατότητα στο Δημόσιο για εξεύρεση πρόσθετων πόρων αναγκαίων στην εξόφληση του δανείου.
 
== Παρουσίαση ==
Το σύνολο του δημόσιου χρέους, υπολογιζόμενο αθροιστικά του εσωτερικού και του εξωτερικού καταδεικνύεται στη συνέχεια κατά εκατοστιαία αναλογία του ΑΕΠ της χώρας. <s>Όσο μικρότερο είναι το ποσοστό τόσο μεγαλύτερο το πλεόνασμα και κατ΄ επέκταση η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας της χώρας.</s><br />
Επισημαίνεται ότι η παραπάνω παρουσία του Δημόσιου χρέους κατά ποσοστό του ΑΕΠ είναι απλά ενδεικτική. Για ασφαλέστερα συμπεράσματα της κατάστασης - θέσης της οικονομίας μιας χώρας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράμετροι - παράγοντες που έχουν σχέση με τον υφιστάμενο τύπο εμπορίου, των συναλλαγών, τον ρυθμό ανάπτυξης, το εύρος των επενδύσεων κ.λπ.
* Την επιμέλεια της δημοσιότητας του Δημόσιου χρέους των χωρών έχουν οι δημόσιες στατιστικές υπηρεσίες σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από τα καθ΄ ύλη αρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών.
 
== Διεθνής σύγκριση ==
[[Αρχείο:Public debt percent gdp world map.PNG|thumb|260px|Δημόσιο χρέος επί ποσοστού του [[ΑΕΠ]], ανά χώρα.]]
{| class="prettytable" style="right;margin-left:0.5em"
|- bgcolor="#efefef"
! Κράτος
! Δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ονομαστικού [[ΑΕΠ]]<br /> κατά το 2009 (2008)<!-- Συμβουλή, αλλαγές χρωμάτων ως κάτωθι:
από 100: #ffc0c0
από 70: #ffe8c0
από 60: #ffffc0
από 50: #e8ffc0'
κάτω από 50: #c0ffc0
-->
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ιαπωνία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 189,8 % (173,1 %)
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ελλάδα]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 115,2% (105,8 %)
|-----
| bgcolor="#ffc0c0" | [[Ιταλία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffc0c0" | 114,61% (99,2 %)
|-----
| bgcolor="#ffe8c0" | [[Βέλγιο]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffe8c0" | 97,2 % (89,8 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Γαλλία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 76,1 % (67,4 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Γερμανία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 73,1 % (65,9 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ευρωζώνη]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 73,0 % (61,5 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] (μέσος όρος)|| style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 72,6 % (61,5 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Αυστρία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 69,1 % (62,6 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ηνωμένο Βασίλειο]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 68,6 % (52,0 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ιρλανδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 65,8 % (44,1 %)
|-----
| bgcolor="#ffffc0" | [[Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]] || style="text-align:right" bgcolor="#ffffc0" | 65,2 % (70,7 %)
|-----
| bgcolor="#e8ffc0" | [[Ολλανδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#e8ffc0" | 59,8 % (58,2 %)
|-----
| bgcolor="#e8ffc0" | [[Ισπανία]] || style="text-align:right" bgcolor="#e8ffc0" | 54,3 % (39,7 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Σουηδία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 42,1 % (38,0 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Ελβετία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 41.3 % <small>(2008)</small><ref>Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας, http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/themen/18/03/blank/key/schulden.html</ref>
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Λουξεμβούργο]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 15,0 % (13,5 %)
|-----
| bgcolor="#c0ffc0" | [[Εσθονία]] || style="text-align:right" bgcolor="#c0ffc0" | 7,4 % (4,6 %)
|-----
|colspan=2|<small>Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (Έκθεση Δεκεμβρίου 2009)<ref>[http://www.bundesfinanzministerium.de/nn_89534/DE/BMF__Startseite/Aktuelles/Monatsbericht__des__BMF/2009/12/statistiken-und-dokumentationen/01-finanzwirtschaftliche-entwicklung/tabellen/Tabelle__S15.html Bundesministerium der Finanzen: 14 Staatsschuldenquoten im internationalen Vergleich<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref></small>
|}
 
== Παραπομπές ==