Λυσιστράτη (κωμωδία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το αίσιο τέλος σφραγίζεται με ένα συμπόσιο που παραθέτουν οι γυναίκες μέσα σε μια αποθέωση από τραγούδια και χορούς.

 

 

Το έργο αντιπροσωπεύει μια από τις καλύτερες στιγμές του Αριστοφάνη. Είναι η τελευταία προσπάθειά του να επικρατήσει η ειρήνη, μετά τους [[Αχαρνείς (κωμωδία)|Αχαρνής]] (425 π.Χ.) και την [[Ειρήνη (κωμωδία)|Ειρήνη]] (421 π.Χ.). Από την Ειρήνη μέχρι τη Λυσιστράτη, έχουν διαδραματιστεί διάφορα πολιτικά γεγονότα: Η σύναψη της [[Νικίειος ειρήνη|Νικιείου ειρήνης]] το 421 π.Χ., η άμεση σχεδόν παραβίασή της και από τις δύο πλευρές, η [[μάχη της Δεκέλειας| απώλεια της Δεκέλειας]], του σπουδαιότερου οχυρού της Αθήνας, η καταστροφή της [[σικελική εκστρατεία|σικελικής εκστρατείας]] του 413 π.Χ., η αποστασία ενός μεγάλου μέρους της [[αθηναϊκή συμμαχία|Αθηναϊκής συμμαχίας]]. Οι πληγές των αντιπάλων δεν άφηναν περιθώρια ούτε για ειρήνη ούτε για νέο πόλεμο. Όλοι ήταν ηττημένοι αλλά ταυτόχρονα αμετανόητοι.

 

Η συμφιλίωση επισφραγίζεται στο τέλος του έργου με τον Σπαρτιάτη τραγουδιστή να επικαλείται και να υμνεί θεότητες τις οποίες αναγνώριζαν και λάτρευαν και οι Αθηναίοι. Ο Σπαρτιάτης είναι αυτός που, κατά πάσα πιθανότητα κλείνει το έργο υμνώντας την [[Αθηνά]], πολιούχο θεά της Αθήνας, που όμως λατρευόταν και στη Σπάρτη ως Αθηνά «χαλκίοικος»: «Ύμνησε τη θεά την πιο δυνατή, που όλους τους νικά, τη θεά με το χάλκινο σπίτι».