Φθία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στην αρχαιότητα, τμήματα της σημερινής Μαγνησίας και μικρό μέρος του Νομού Λαρίσης ανήκαν στη Φθία, ενώ, και στους νεώτερους χρόνους, πολλά χωριά της νοτιοδυτικής Μαγνησίας, ανήκαν στο Νομό Φθιώτιδας, μεταξύ των οποίων και το παραθαλάσσιο Αχίλλειο (ασφαλές φυσικό λιμάνι της περιοχής, ίσως και του Αχιλλέα, εξ ου και το όνομά του). Πέρα από τη Νέα Αγχίαλο (Φθιώτιδες Θήβες) και τις σημερινές Μικροθήβες άρχιζε η περιοχή της Ιωλκού, όπου βασίλευε ο Πελίας.

Πριν το 1300 π.Χ. στην περιοχή (όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας) ζούσαν οι Πελασγοί. Κατά την ελληνική Μυθολογία, ήταν απόγονοι του Πελασγού, γιου του Δία και της Νιόβης, απ’ όπου ονομάσθηκαν, μετά, Πελασγοί. Ο Πελασγός και η κόρη του Ωκεανού, Μελίβοια (ή, κατ’ άλλους, με την Κυλλήνη) γέννησαν τον Λυκάονα, που, με πάρα πολλές γυναίκες, απόκτησε 50 γιους: Θεσπρωτό, Μάκεδνο (Μακεδονία), Μαίναλο, Φθίο (Φθία), Λύκιο, Ορχομενό, κι έτσι οι Πελασγοί εξαπλώθηκαν σε όλη την Ελλάδα, η οποία, αρχικώς, ονομαζόταν Πελασγία και οι κάτοικοί της Πελασγοί: «Της νυν Ελλάδος, πρότερον δε Πελασγίης καλουμένης» ( Ηρόδοτος, B΄ 54-57).

Οι Μυρμιδόνες (Αχαϊκό φύλο) έφτασαν στη Φθία περί το 1300 π.Χ., ως εξής: Ο Αιακός, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν γιος του Δία και της νύμφης Αίγινας. Όταν κάποτε ο Αιακός είδε πάνω στον κορμό ενός δένδρου αμέτρητα μυρμήγκια, παρακάλεσε τον πατέρα του Δία να του στείλει τόσους ανθρώπους, σε αυτό το νησί, όσα ήταν και τα μυρμήγκια. Και ο Δίας, ακούγοντας τα παρακάλια του γιου του, μεταμόρφωσε τα μυρμήγκια σε ανθρώπους που, σύμφωνα με την παράδοση, ονομάστηκαν Μυρμιδόνες. Ο Αιακός υπήρξε Γενάρχης του γένους των Αιακίδων, πρώτος βασιλιάς της Αίγινας και σύζυγος της Ενδηΐδας (κόρης του Χείρωνα ή του Σκίρωνα). Με την Ενδηίδα έκαναν τον Πηλέα και τον Τελαμώνα. Ενώ, από τη δεύτερη γυναίκα του, την Νηρηίδα Ψαμάθη, απέκτησε τον Φώκο. Όταν ο Τελαμώνας σκότωσε, κατά λάθος, τον Φώκο, στην εξάσκησή του στην δισκοβολία, οι κάτοικοι της Αίγινας νόμισαν ότι το έκανε από φθόνο, επειδή ήταν καλύτερος στο αγώνισμα. Ο πατέρας του, που αγαπούσε τον Φώκο πάρα πολύ, εξόρισε από την Αίγινα και τους δύο γιους που είχε από την πρώτη σύζυγό του, προς κατευνασμό των δύσπιστων πολιτών της. Έτσι, ο Τελαμώνας έγινε βασιλιάς στη Σαλαμίνα, ενώ ο Πηλέας κατέφυγε στη Φθία, μαζί με πολλούς από τους Μυρμιδόνες. Οι Μυρμιδόνες (συνώνυμη της λέξης μυρμήγκια, προερχόμενοι από αυτά), ήταν πολύ εργατικοί (όντας έποικοι στην περιοχή, που έπρεπε να επιβιώσουν) κι έφτιαχναν στοές για τις μυστικές κι ασφαλείς μετακινήσεις τους. Μια τέτοια στοά υπάρχει από τη θέση «Κάστρο», Β.Α. της Πελασγίας, μέχρι την Παραλία της. Λέγεται, δε, πως οι Μυρμιδόνες, κάποτε, άφησαν λίγους κατοίκους (η μία εκδοχή) να παίζουν μουσικά όργανα μέσα σε αυτή, για να ξεγελάσουν τον εχθρό πως, τάχα, γλεντούν, ώστε να επιτεθεί το πρωί, που αυτοί θα κοιμόντουσαν ακόμα, ενώ εκείνοι είχαν φύγει μέσα από τη μυστική σήραγγα.

Όταν έφτασε ο Πηλέας στην περιοχή, παντρεύτηκε την Αντιγόνη, κόρη του βασιλιά της Φθίας, Ευρυτίωνα, και της γυναίκας του Αστυδάμειας. Μαζί απέκτησαν την Πολυδώρα. Ως προίκα έλαβε το εν τρίτον της Φθίας, αυτή στη σημερινή Ανατολική - Βορειοανατολική Φθιώτιδα. Άλλες περιοχές της Φθίας ανήκαν σε διαφόρους ήρωες ή τοπικούς άρχοντες. Η Οπούντα ανήκε στον Αίαντα (Ομήρου Ιλιάδα, Β΄ 527), η Δολοπία στον Φοίνικα (Ομήρου Ιλιάδα, Ι΄ 484), η Θαυμακία (Δομοκός) στον Φιλοκτήτη (Ομήρου Ιλιάδα, Β΄ 716), ο Πτελεός στον Πρωτεσίλαο κ.λπ.