Δημήτριος Β΄ Αιτωλικός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.7.2+) (Ρομπότ: Τροποποίηση: nl:Demetrios II van Macedonië
μ Διόρθωση συντακτικών λαθών με τη χρήση AWB
Γραμμή 26:
Ο '''Δημήτριος Β' ο Αιτωλικός''' (περ. [[276 π.Χ.|276]] - [[229 π.Χ.]]) υπήρξε βασιλιάς της [[Μακεδονικό βασίλειο|Μακεδονίας]] κατά την περίοδο [[239 π.Χ.|239]] - [[229 π.Χ.]], μέλος της [[Ελληνιστική περίοδος|ελληνιστικής]] [[Δυναστεία των Αντιγονιδών|Δυναστείας των Αντιγονιδών]]. Πατέρας του ήταν ο [[Αντίγονος Β' Γονατάς]] <ref name="aemilius8">Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Αιμίλιος Παύλος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aemilius*.html#8 §8]</ref> και μητέρα του η [[Φίλα (κόρη Σέλευκου)|Φίλα]], συνεπώς συνδύαζε το αίμα δύο εκ των επιφανέστερων στρατηγών του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδου]]: εκείνο του [[Αντίγονος ο Μονόφθαλμος|Αντίγονου του Μονόφθαλμου]] και εκείνο του [[Σέλευκος Α' Νικάτωρ|Σέλευκου του Νικάτορος]].
 
Η βασιλεία του υπήρξε σχετικά σύντομη και οι πληροφορίες που σήμερα διαθέτουμε για τη ζωή του είναι αποσπασματικές. Τα πιο αξιοσημείωτα στοιχεία της είναι η διεξαγωγή ενός μακροχρόνιου πολέμου ενάντια στην [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλική]] και την [[Αχαϊκή Συμπολιτεία]],<ref name="war">Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/20*.html#5 20.5]</ref> του λεγόμενου [[Δημητριακός Πόλεμος|Δημητριακού Πολέμου]], καθώς και η ταραγμένη κατάσταση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει στην [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]] μετά την κατάλυση της [[Μοναρχία|μοναρχίαςμοναρχία]]ς στη χώρα.
 
 
== Βιογραφικά στοιχεία ==
Γραμμή 40 ⟶ 39 :
Όταν ο Αλέξανδρος, τύραννος της [[Αρχαία Κόρινθος|Κορίνθου]], απεβίωσε, η διοίκηση του τόπου πέρασε στα χέρια της συζύγου του, [[Νίκαια η Κορίνθια|Νίκαιας]]. Ο Αντίγονος επιθυμούσε διακαώς να προσαρτήσει την πόλη στη σφαίρα επιρροής του, ωστόσο γνώριζε πως μια ανοιχτή επίθεση θα ήταν μάταιος κόπος.<ref name="aratus17">Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Άρατος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aratus*.html#17 §17]</ref> Συνεπώς σκέφτηκε το παρακάτω στρατήγημα: έστειλε στην Κόρινθο το Δημήτριο να προσεγγίσει τη Νίκαια ζητώντας τη σε γάμο. Ήταν βέβαιως πως η γηραιά κυρία θα θεωρούσε κολακευτική την προοπτική της συντροφιάς ενός νεαρού πρίγκηπα, όπως και έγινε, αν και η άμυνα της Κορίνθου δεν χαλάρωσε στο ελάχιστο.<ref name="aratus17"/><ref name="poly61">Πολύαινος, «Στρατηγήματα», [http://www.attalus.org/translate/polyaenus4B.html#6.1 Αντίγονος]</ref> Ωστόσο, εν μέσω των γαμήλιων εορτασμών, κι ενώ η Νίκαια μετέβαινε με τιμές σε μια θεατρική παράσταση στο φορείο του ίδιου του Αντίγονου, ο ηλικιωμένος βασιλιάς αποβιβάστηκε σε κάποιο σημείο και κινήθηκε ταχύτατα προς την [[Ακροκόρινθος|Ακροκόρινθο]], το κεντρικό φρούριο της πόλης.<ref name="aratus17"/><ref name="poly61"/> Αν και η πύλη ήταν κλειδωμένη, οι στρατιώτες μπερδεμένοι σχετικά με το τι έπρεπε να κάνουν μιας και επρόκειτο για συγγενή πλέον της κυρίας τους, την άνοιξαν. Με τον τρόπο αυτό η πόλη πέρασε σε [[Μακεδόνες|μακεδονικά]] χέρια, με τους εορτασμούς να συνεχίζονται στους δρόμους της πόλης.{{Ref_label|B|β|none}}<ref name="aratus17"/><ref name="poly61"/>
 
Ο Δημήτριος σύναψε αργότερα [[Γάμος|γάμο]] με μια πριγκίπισσα των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]], ηγεμόνων της [[Συρία|Συρίας]]ς. Η κοπέλλα ονομαζόταν [[Στρατονίκη της Μακεδονίας|Στρατονίκη]] και ήταν στην πραγματικότητα εξαδέλφη του, καθώς και οι δύο αποτελούσαν εγγόνια του [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Δημητρίου του Πολιορκητή]].<ref>Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius3.html#249 σελ. 249]</ref> Το ζευγάρι απέκτησε μία κόρη, την [[Απάμα Α' της Βιθυνίας|Απάμα]], η οποία αργότερα νυμφεύτηκε το βασιλιά της [[Βιθυνία|Βιθυνίας]]ς, [[Προυσίας Α' της Βιθυνίας|Προυσία Α']], φέρνοντας στον κόσμο το διάδοχό του, [[Προυσίας Β' της Βιθυνίας|Προυσία Β']].
 
Όταν ο Αλέξανδρος Β' της Ηπείρου απεβίωσε, η χήρα βασίλισσα [[Ολυμπιάδα της Ηπείρου|Ολυμπιάδα]] ανέλαβε την κηδεμονία των ανήλικων παιδιών του, καθώς και τη διακυβέρνηση του κράτους.<ref name=jus281>Ιουστίνος, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου», [http://www.attalus.org/translate/justin4.html#28.1 28.1]</ref> Συνειδητοποιώντας πως οι [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλοί]] επιβουλεύονταν τμήμα της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]]ς, το οποίο είχε παραχωρηθεί στον άνδρα της σαν ανταμοιβή για τις υπηρεσίες του σε καιρό πολέμου, απευθύνθηκε στη Μακεδονία για βοήθεια.<ref name=jus281/> Καθώς δεν μπορούσε απλώς να βασιστεί στον οίκτο του Δημητρίου, ο οποίος είχε πλέον ανέλθει στο θρόνο, του προσέφερε σε αντάλλαγμα το χέρι της κόρης της, [[Φθία της Μακεδονίας|Φθίας]].<ref name=jus281/> Ο Δημήτριος δέχτηκε την πρόταση, κάτι που φυσικά εξόργησε τη σύζυγό του, Στρατονίκη. Η τελευταία αναχώρησε τελικά από τη Μακεδονία, βρίσκοντας καταφύγιο στο πατρικό της στη Συρία,<ref name=jus281/> όπου βασίλευε πλέον ο ανηψιός της [[Σέλευκος Β' Καλλίνικος|Σέλευκος Β' ο Καλλίνικος]]. Εκεί προσπάθησε μάταια να προκαλέσει πόλεμο τιμής ανάμεσα στα δύο κράτη, ωστόσο τελικά βρήκε ατιμωτικό θάνατο στη [[Σελεύκεια]].<ref name="mak322">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 322.</ref>
 
Ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι η Φθια αποτελεί την άγνωστη μητέρα του γιου του Δημητρίου και μετέπειτα βασιλιά της Μακεδονίας, [[Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας|Φιλίππου Ε']],<ref>Διόδωρος ο Σικελιώτης, «Ιστορική Βιβλιοθήκη», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/28*.html#11 28.11]</ref> αν και ο [[Ευσέβιος ο Καισαρείας|Ευσέβιος]] ονομάζει ρητά ως μητέρα του βασιλιά μια γυναίκα με το όνομα [[Χρυσηίς της Μακεδονίας|Χρυσηίδα]], μια πρώην αιχμάλωτη την οποία πήρε για σύζυγό του ο βασιλιάς.<ref name="chris">Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius2.html#237 σελ. 237]</ref>
Γραμμή 50 ⟶ 49 :
Το [[239 π.Χ.]] ο Αντίγονος πέθανε από φυσικά αίτια σε ηλικία 80 ετών.<ref>Ευσέβιος, «Χρονικό», [http://www.attalus.org/translate/eusebius3.html#241 σελ. 241]</ref> Τον διαδέχτηκε ο γιος του, Δημήτριος, ο οποίος είχε συμπληρώσει τα τριάντα του χρόνια και κατά πάσα πιθανότητα είχε ήδη συγκυβερνήσει με τον Αντίγονο για μια περίοδο (προσεγγιστικά από το [[257 π.Χ.|257]]-[[256 π.Χ.]]).<ref name="mak317"/>
 
Η περίοδος της βασιλείας του δεν μας είναι γνωστή με ιδιαίτερες λεπτομέρειες. Στις αρχαίες πηγές εντοπίζουμε αποσπασματικές αναφορές στο όνομά του, οι οποίες κυρίως αφορούν τη δράση του στο στρατιωτικό πεδίο. Ο Ευσέβιος ανάμεσα στα κατορθώματα του Δημητρίου κατονομάζει την κατάκτηση της [[Λιβύη|Λιβυής]] και της [[Κυρήνη|Κυρήνης]]ς - πράγμα που δεν επιβεβαιώνεται από κάπου αλλού - ενώ κατάφερε να διατηρήσει ανέπαφη τη σφαίρα επιρροής που κληρονόμησε από τον Αντίγονο.<ref name="chris"/>
 
Στο βορρά, μαρτυρίες θέλουν τη φυλή των [[Παίονες|Παιόνων]] να ανεξαρτητοποιείται από τους [[Μακεδόνες]] κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Δημητρίου.<ref name="mak318">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 318.</ref> Στην ανατολή η [[Χαλκιδική]] και οι ακτές τουλάχιστον μέχρι τους [[Φίλιπποι|Φιλίππους]] άνηκαν ακόμη στη σφαίρα επιρροής των [[Αντιγονίδες|Αντιγονιδών]].<ref name="mak318"/> Η [[Εύβοια]] με τη σειρά της βρισκόταν υπό την επίβλεψη των Μακεδόνων.<ref name="mak321">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 321.</ref> Η [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], παρόλο που τυπικά δεν ήταν υπό κατάληψη, αποτελούσε ισχυρό προπύργιο των Μακεδόνων, διαθέτοντας οχυρά στον [[Πειραιάς|Πειραιά]] και τη [[Μουνιχία]].<ref name="mak321"/> Τέλος, στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]], φιλικά προσκείμμενες στους Μακεδόνες ήταν οι πόλεις [[Μεγαλόπολη]], [[Άργος]], [[Ορχομενός]] και [[Φλειούς]], όλες υπό το καθεστώς [[Τυραννίδα|τυραννίδαςτυραννίδα]]ς.<ref name="mak321"/> Ο Αντίγονος σε γενικές γραμμές ακολούθησε την πολιτική του πατέρα του, καλλιεργώντας φιλικές σχέσεις με τους τυράννους που διοικούσαν τις διάφορες πόλεις της Πελοποννήσου και υποστηρίζοντάς τους ενάντια στα συμφέροντα της [[Αχαϊκή Συμπολιτεία|Αχαϊκής Συμπολιτείας]].<ref name="poly244">Πολύβιος, «Ιστορίαι», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Polybius/2*.html#44 2.44]</ref>
 
Παράλληλα κληρονόμησε και μια σειρά από προβλήματα διπλωματικής φύσης. Η αυξανόμενη επιρροή της [[Αιτωλική Συμπολιτεία|Αιτωλικής Συμπολιτείας]] αποτελούσε απειλή για τα εδάφη του Δημητρίου στη [[Θεσσαλία]], ενώ το γεγονός ότι οι Αιτωλοί διαχειρίζονταν το πέρασμα των [[Θερμοπύλες|Θερμοπυλών]] καθιστούσε προβληματική την επικοινωνία με το νότο.<ref name="mak318"/> Επιπροσθέτως στην Πελοπόννησο, η Αχαϊκή Συμπολιτεία υπό το στρατηγό [[Άρατος|Άρατο]] παρενοχλούσε τους τυράννους που υποστήριζαν οι Μακεδόνες, οι οποίοι προφανώς χρησίμευαν ως γραμμή άμυνας κατά των επιθέσεων από το νότο (και ιδιαίτερα από τους [[Πτολεμαίοι|Πτολεμαίους]]).<ref name="mak318"/> Πέραν προσωπικής τους περιοχής και της πόλης της [[Σικυώνα|Σικυώνας]]ς, οι Αχαιοί είχαν προσαρτήσει μια εκτεταμμένη περιοχή στο [[Σαρωνικός κόλπος|Σαρωνικό Κόλπο]] που περιελάμβανε τα [[Μέγαρα]], την [[Κόρινθος|Κόρινθο]], την [[Επίδαυρος|Επίδαυρο]] και την [[Τροιζήνα]], ενώ απολάμβαναν και την υποστήριξη της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]].<ref name="mak321"/>
 
==== Δημητριακός Πόλεμος ====
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του ιστορικού [[Πολύβιος|Πολύβιου]] ο Δημήτριος ενεπλάκη σε πόλεμο με την [[Αιτωλική Συμπολιτεία]].<ref name="war"/> Από το γεγονός αυτό, που αποτελεί και το χαρακτηριστικότερο της βασιλείας του, έλαβε την επωνυμία «Αιτωλικός», ενώ η εν λόγω σύγκρουση αποκαλείται συχνά από τους μελετητές ως «[[Δημητριακός Πόλεμος]]». Οι λεπτομέρειες του πολέμου είναι πρακτικά άγνωστες σε εμάς, εικάζεται ωστόσο πως σχετιζόταν με την κυριαρχία στην περιοχή της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]]ς.
 
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, στο πλευρό των Αιτωλών συντάχθηκε η [[Αχαϊκή Συμπολιτεία]], με τα δύο [[Ομοσπονδιακό κράτος|ομοσπονδιακά κράτη]] να συνάπτουν προσωρινή [[εκεχειρία]], παρά το γεγονός ότι συχνά τα συμφέροντά τους ήταν αντικρουόμενα.<ref name="poly244"/> Κύριος αντίπαλος του Δημητρίου αναδείχτηκε ο στρατηγός [[Άρατος της Σικυώνας|Άρατος]], με καταγωγή από την πόλη της [[Σικυώνα|Σικυώνας]]ς. Ο τελευταίος έτρεφε βαθειά αντιμακεδονικά συναισθήματα, ενώ παράλληλα επιθυμούσε έντονα την κατάληψη των [[Αρχαία Αθήνα|Αθηνών]].<ref>Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Άρατος», [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Aratus*.html#34 §34]</ref> Επιφανέστερος των Αιτωλών την περίοδο αυτή ήταν ο στρατηγός Πανταλέων.
 
Όπως προειπώθηκε ο Δημήτριος σύναψε ισχυρούς δεσμούς με την [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]] όταν δέχτηκε για σύζυγο την πριγκίπισσα των [[Δυναστεία των Αιακιδών|Αιακιδών]], [[Φθία της Μακεδονίας|Φθία]]. Δεν είναι προφανές γιατί ο βασιλιάς δέχτηκε αυτή την επιγαμία, η οποία και θα τον έφερνε με μαθηματική ακρίβεια σε ρήξη με την Αιτωλική Συμπολιτεία. Υπάρχουν πολλές θεωρίες, αν και η επικρατούσα θέλει τους Μακεδόνες να προσπαθούν να παρεμποδίσουν με τη μέθοδο αυτή την προσάρτηση της Ηπείρου στην επικράτεια των Αιτωλών.<ref name="mak323">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 323.</ref> Η αποστολή μακεδονικού στρατού στην Ήπειρο με στόχο την προστασία της Δυτικής Ακαρνανίας δεν καταγράφεται ρητά σε κάποια πηγή. Ωστόσο ο [[Γεωγραφία|γεωγράφος]] [[Στράβων]] αναφέρει πως τα στρατεύματα του βασιλιά ανάγκασαν τους κατοίκους μιας πόλης με το όνομα Πλεύρον να κατασκευάσουν αργότερα την πόλη τους σε νέα τοποθεσία, καθώς η παλαιά καταστράφηκε.<ref>Στράβων, «Γεωγραφικά», [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Strab.+10.2.4 10.2.4]</ref>
Γραμμή 65 ⟶ 64 :
Είναι γνωστό πως κατά τη διάρκεια του πολέμου ο Δημήτριος πραγματοποίησε εισβολή στη [[Βοιωτία]] η οποία είχε ταχθεί με το στρατόπεδο των Συμπολιτειών. Σύμφωνα με τον Πολύβιο, κατά την άφιξη των Μακεδόνων το [[Κοινόν των Βοιωτών]] διακήρυξε άμεσα την απομάκρυνσή του από το πλευρό των Αιτωλών και υποτάχθηκε απόλυτα στη βούληση των Μακεδόνων.<ref name="war"/>
 
Σημαντικό χτύπημα για το Δημήτριο υπήρξε ωστόσο η προσάρτηση το [[235 π.Χ.]] της [[Μεγαλόπολη|Μεγαλόπολης]]ς στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Άρατο και τον τύραννο της πόλης, [[Λυδιάδης|Λυδιάδη]].<ref name="mak323">Lemprière Hammond, Walbank, σελ. 330.</ref>
 
==== Ένταση στην Ήπειρο ====
Γραμμή 140 ⟶ 139 :
|-
| align = center | 235 π.Χ.
| Ο Δημήτριος αποτρέπει αιφνιδιαστική επίθεση στο Άργος και την Αθήνα από τον Άρατο. Ένταξη της [[Μεγαλόπολη|Μεγαλόπολης]]ς στην Αχαϊκή Συμπολιτεία.
|-
|
| Ανατροπή της [[Μοναρχία|μοναρχίαςμοναρχία]]ς στην [[Αρχαία Ήπειρος|Ήπειρο]]. Οι κάτοικοι της [[Ακαρνανία|Ακαρνανίας]]ς ζητούν τη βοήθεια του Δημητρίου κατά την επίθεση στη χώρα τους από τους Αιτωλούς. Ο Δημήτριος στέλνει τους [[Ιλλυριοί|Ιλλυριούς]] να τους βοηθήσουν.
|-
| align = center | 233 π.Χ.
Γραμμή 159 ⟶ 158 :
| Απρόσμενος θάνατος του Δημητρίου. Διάδοχός του ορίζεται ο εξάδερφός του [[Αντίγονος Γ' Δώσων]] ως επίτροπος του ανήλικου Φιλίππου Ε'.
|}
<br>
 
== Δείτε Επίσης ==
Γραμμή 190 ⟶ 188 :
 
<br>'''Δευτερογενείς πηγές'''
* {{cite book|last=Lemprière Hammond|first=Nicholas Geoffrey |coauthors=Walbank, Frank William |title= [http://books.google.gr/books?id=qpb3JdwuDQIC&printsec=frontcover&dq=A+History+of+Macedonia:+336-167+B.C+By+Nicholas+Geoffrey+Lempri%C3%A8re+Hammond,+Frank+William+Walbank,1988,ISBN-0198148151&source=bl&ots=hBCQjdsO9T&sig=_FgN39XinE1DEZh7whEcUT2a9zY&hl=el&ei=fepyTMKoOITKswa8roHFDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q&f=false «A History of Macedonia: 336-167 B.C»] |publisher=Oxford University Press|location=Οξφόρδη|date=1988|isbn=0198148151}}
</div>
 
Γραμμή 197 ⟶ 195 :
* {{cite web|url= http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0971.html |title= «Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology: Demetrius II» |accessdate= [[24 Αυγούστου]] [[2010]] |author= William Smith |date= 1870 |work= |publisher= |pages= }}
* {{cite web|url= http://www.livius.org/de-dh/demetrius/demetrius_ii.html |title= «Demetrius II» |accessdate= [[24 Αυγούστου]] [[2010]] |author= Lendering, Jona |date= 2006 |work= Articles on Ancient History |publisher= Livius.org |pages= }}
* {{cite book|last=Lemprière Hammond|first=Nicholas Geoffrey |coauthors=Walbank, Frank William |title= [http://books.google.gr/books?id=qpb3JdwuDQIC&printsec=frontcover&dq=A+History+of+Macedonia:+336-167+B.C+By+Nicholas+Geoffrey+Lempri%C3%A8re+Hammond,+Frank+William+Walbank,1988,ISBN-0198148151&source=bl&ots=hBCQjdsO9T&sig=_FgN39XinE1DEZh7whEcUT2a9zY&hl=el&ei=fepyTMKoOITKswa8roHFDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q&f=false «A History of Macedonia: 336-167 B.C»] |publisher=Oxford University Press|location=Οξφόρδη|date=1988|isbn=0198148151}}
* {{cite book|last=Donnelly Carney|first=Elizabeth|title=«Women and Monarchy in Macedonia» |publisher=University of Oklahoma Press|date=Ιούνιος 2000|pages=σελ. 189-190|isbn=978-0806132129 |url=http://books.google.gr/books?id=ZbI2hZBy_EkC&pg=PA191&lpg=PA191&dq=%CE%94%CF%8E%CF%83%CF%89%CE%BD&source=bl&ots=qZjNlsKjEn&sig=z3WC3ZEsDDBBjuHxl-1fU71sIGU&hl=el&ei=WJV2TO6qMYyP4QbPoKiVBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CDgQ6AEwBjge#v=onepage&q&f=false}}
</div>
 
 
{{Πρότυπο:Βασιλείς της Μακεδονίας}}