Επίκουρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΣΤ (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
ΣΤ (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 2:
[[Αρχείο:Epicurus Louvre.jpg|thumb|right|200px|Προτομή του Επίκουρου (Μουσείο Λούβρου).]]
Ο '''Επίκουρος''' ([[341 π.Χ.]] - [[270 π.Χ.]]) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Ίδρυσε δική του φιλοσοφική σχολή, εν ονόματι ''Κήπος του Επίκουρου'', η οποία θεωρείται από τις πιο γνωστές σχολές της ελληνικής [[φιλοσοφία|φιλοσοφίας]].
== Βιογραφία ==
Γραμμή 12:
Ο Επίκουρος και η θεωρία του στρέφονται σε έναν ηθικολογικό χαρακτήρα της φιλοσοφίας.<ref>Windelbant W.-Heimsoeth, Εγχειρίδιο ιστορίας της φιλοσοφίας, Α τόμος, μτφρ.Ν. Μ. Σκουτερόπουλος, εκδ.ΜΙΕΤ, Αθήνα 1986, σελ.184</ref> Στόχος του ήταν η αναζήτηση των αιτιών της ανθρώπινης δυστυχίας και των εσφαλμένων δοξασιών που την προκαλούν, όπως για παράδειγμα η ''δεισιδαιμονία'', ώστε να υπάρξει η αντιπρόταση για την προοπτική μιας ευχάριστης ζωής (''ΖΗΝ ΗΔΕΩΣ''), που για την επίτευξή της ο Επίκουρος προσέφερε ξεκάθαρες φιλοσοφικές συμβουλές. Το ζην ηδέως επιτυγχάνεται με την απουσία του πόνου και φόβου και με τη βίωση μιας ζωής αυτάρκους περιβαλλόμενης από φίλους.
Ο Επίκουρος δίδαξε ότι η ''ηδονή'' (
Βασικές αρχές της διδασκαλίας του είναι οι εξής:
- με τον
- οι θεοί δεν επιβραβεύουν
- το [[σύμπαν]] είναι άπειρο και αιώνιο
- τα γενόμενα στον κόσμο συμβαίνουν τελικά, με βάση τις κινήσεις και τις αλληλεπιδράσεις των ατόμων που διακινούνται
Γνωστή είναι η ''[[τετραφάρμακος]]'', δηλαδή οι τέσσερις "αρχές" που πρόβαλλε ο Επίκουρος:
<blockquote>
''
</blockquote>
Γραμμή 75:
* ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ
Με το τέλος του ελληνορωμαϊκού κόσμου και την απαρχή του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]], τα περισσότερα επικούρεια έργα αφανίστηκαν λόγω του περιεχομένου τους. Από το έργο του Επίκουρου σήμερα σώζονται μέσω του βιογράφου Διογένη του Λαέρτιου (3αι. μ.Χ.), τρεις επιστολές (''Προς Ηρόδοτο'' - ''Περί Φύσεως'', ''Προς Πυθοκλή - Περί Ουρανίων Σωμάτων'', ''Προς Μενοικέα - Περί Ηθικής'') και ''Οι Κύριες Δόξες'', τα οποία αποτελούν την επιτομή του φιλοσοφικού του συστήματος, καθώς και η διαθήκη του. Το [[1414]] ο [[Πόντζιο Μπρατζιολίνι]] ανακάλυψε σ’ ένα γερμανικό [[Μοναστήρι (θρησκεία)|μοναστήρι]] το ποίημα ''De Rerum Natura'' (''Για την Φύση των Πραγμάτων'') του επικούρειου ρωμαίου [[Λουκρήτιος|Λουκρήτιου]] (94-55 π.
Απόψεις της επικούρειας φιλοσοφίας εντοπίζονται στα έργα άλλων συγγραφέων, όπως ο Αθήναιος, ο [[Κικέρων]], ο Σέξτος Εμπειρικός,
== Αποσπάσματα Έργων ==
Στο ''[[De Rerum Natura]]'' (για τη φύση των πραγμάτων), ενα ποιητικό έργο γραμμένο πριν από σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια, ο Ρωμαίος [[Λουκρήτιος]] λέει για τον Επίκουρο:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Παρά τις κατά καιρούς αστήρικτες κατηγορίες για [[αθεΐα]],{{εκκρεμεί παραπομπή}} η ευσέβεια του φιλοσόφου υπήρξε παροιμιώδης. Ο Διογένης Λαέρτιος αναφέρει στο έργο του ''ΒΙΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ'' (10ο ΒΙΒΛΙΟ) για τον Επίκουρο ότι: ''ΤΗΣ ΜΕΝ ΓΑΡ ΠΡΟΣ ΘΕΟΥΣ ΟΣΙΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΠΑΤΡΙΔΑ ΦΙΛΙΑΣ ΑΛΕΚΤΟΣ Η ΔΙΑΘΕΣΙΣ.'' Στην επιστολή προς Μενοικέα, ο ίδιος ο Επίκουρος αναφέρει σχετικά με τους θεούς: ''ΘΕΟΙ ΜΕΝ ΓΑΡ ΕΙΣΙΝ. ΕΝΑΡΓΗΣ ΓΑΡ ΑΥΤΩΝ ΕΣΤΙΝ Η ΓΝΩΣΙΣ'', δηλαδή ότι "οι θεοί βέβαια υπάρχουν διότι η γνώση που έχουμε γι'αυτούς είναι εναργής (ξεκάθαρη, ολοφάνερη, διαχρονική και καθολική)."
== Η Επικούρεια φιλοσοφία στη σύγχρονη εποχή ==
Γραμμή 117 ⟶ 107 :
"Είμαστε όλοι υποχρεωμένοι στους αρχαίους Έλληνες για το ΦΩΣ εκείνο που μας οδήγησε μακριά από το σκοτάδι."
Σήμερα τόσο στην [[Ελλάδα]] αλλά και παγκοσμίως, το φιλοσοφικό αυτό ρεύμα έχει υποστηρικτές που συνεχίζουν την παράδοση των επικούρειων της αρχαιότητας στον σύγχρονο κόσμο μας, ακολουθώντας την τελευταία φράση του Επίκουρου
«ΧΑΙΡΕΤΕ ΚΑΙ ΜΕΜΝΗΣΘΕ ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ».
== Επιδράσεις της Επικούρειας φιλοσοφίας==
Η φιλοσοφία του Επίκουρου αποτέλεσε τη βάση της ατομιστικής αντίληψης για το σύμπαν και της υλιστικής μεταφυσικής. Κατά τον 19ο αιώνα, η φιλοσοφία του Επίκουρου εντυπωσίασε τον [[Κάρλ Μάρξ|Κάρολο Μαρξ]], ο οποίος το [[1841]] έγραψε [[διατριβή]] υπό τον τίτλο: «Διαφορά μεταξύ
Οι Σκανδιναβικές χώρες με τα σοσιαλοδημοκρατικά συστήματα, που ενδιαφέρθηκαν για την ευδαιμονία των περισσοτέρων ανθρώπων, εφάρμοσαν σε μεγαλύτερο βαθμό τις αρχές του Επίκουρου.
== Εξάπλωση της επικούρειας διδασκαλίας ==
Στην εξάπλωση της επικούρειας διδασκαλίας συντέλεσε και ο μειλίχιος χαρακτήρας του Επίκουρου, αλλά κυρίως το πρακτικό πνεύμα της ηθικής του διδασκαλίας, σύμφωνα με το οποίο η φιλοσοφία δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά μέσο και βοήθημα στην επίτευξη του σκοπού του ανθρώπινου βίου, που ήταν η ευδαιμονία. Γι΄αυτό το λόγο ο Επίκουρος δεν έδινε σχεδόν καμιά σημασία στις εκτεταμένες θεωρητικές, γραμματικές, ιστορικές και μαθηματικές έρευνες, εφόσον δεν εξυπηρετούσαν το να ζει ο άνθρωπος ευτυχισμένος. Από την άλλη όμως, επειδή θεωρούσε ότι η κακοδαιμονία των ανθρώπων προέρχεται από την αμάθεια, τη δεισιδαιμονία, τις προλήψεις, τους φόβους και τις ελπίδες που γεννούν όλα αυτά στους ανθρώπους και επειδή θεωρούσε πως αιτία όλων αυτών είναι η άγνοια των φυσικών νόμων, πίστευε ότι μόνο μέσο θεραπείας είναι η ορθή γνώση των νόμων που διέπουν τη φύση και τον άνθρωπο.
==Παραπομπές==
Γραμμή 132 ⟶ 122 :
== Βιβλιογραφία ==
* Windelbant W.-Heimsoeth. ''Εγχειρίδιο ιστορίας της φιλοσοφίας
* Παπαντωνίου, Στέλιος. ''Δόγματα περί Θεού Στωικών και Επικουρείων''. Ζήνων 3 (1982), σελ.69-82.
* Ρούσσος, Ευάγγελος, ''Οι Επικούρειοι''
* Πελεγρίνης, Θεοδόσιος, ''Ηθική Φιλοσοφία''. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1997
* ''
* ''Επίκουρος
* [[Χαράλαμπος Θεοδωρίδης|Θεοδωρίδης, Χαράλαμπος]]. ''Επίκουρος. Η αληθινή όψη του αρχαίου κόσμου''. Εκδόσεις Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1999
* Α. Α.LONG. ''Η ελληνιστική φιλοσοφία: Στωικοί, Επικούρειοι, Σκεπτικοί''. Μετάφραση Σ. Δημόπουλου και Μυρτώς Δραγώνα Μοναχού, Εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1990, σελ.37-128
Γραμμή 147 ⟶ 137 :
* Sharples, R. W. ''Στωϊκοί, Επικούριοι και Σκεπτικοί: Μια Εισαγωγή Στην Ελληνιστική Φιλοσοφία'', Εκδόσεις Θύραθεν
* Γιαπιτζάκης, Χρήστος. ''Επικούρειων Δόξαι''. Εκδόσεις Βερέττας
*
* Περιοδικό ''Ο Κήπος του Επίκουρου'', Εκδόσεις Βερέττας
* {{Fnb|1}} ''[[Διογένης Λαέρτιος]] ι', 14''
|