Βικιπαίδεια:Εξωτερικοί σύνδεσμοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{Οδηγός μορφοποίησης άρθρουλήμματος}}

[[ImageΑρχείο:External.svg|left|50px]]

== Ποιοι σύνδεσμοι είναι χρήσιμοι ==

Στη [[Βικιπαίδεια]], είναι δυνατό να υπάρξουν σύνδεσμοι σε εξωτερικές ιστοσελίδες. Τέτοιοι σύνδεσμοι αναφέρονται ως "εξωτερικοί σύνδεσμοι". Πολλά άρθραλήμματα έχουν ένα μικρό τμήμα συνήθως στο τέλος τους με μερικούς εξωτερικούς συνδέσμους. Υπάρχουν μερικά πράγματα που θα έπρεπε κάποιος να αναλογιστεί πριν προσθέσει κάποιον εξωτερικό σύνδεσμο:

* Είναι [[Βικιπαίδεια:Προσβασιμότητα|προσβάσιμος]] από όλους τους αναγνώστες της Βικιπαίδειας και ανταποκρίνεται στην πολιτική προσβασιμότητάς της;

* Ενδείκνυται ο σύνδεσμος για χρήση από την εγκυκλοπαίδεια (χρησιμότητα, ποιότητα, γούστο κτλ);

* Είναι τοποθετημένος σωστά;

* Θα έχει ο σύνδεσμος, στο πλαίσιο στο οποίο χρησιμοποιείται, μία σχετική διάρκεια ζωής; Για παράδειγμα, δεν είναι χρήσιμο να παραθέτουμε συνδέσμους σε μία αρχική σελίδα μιας ιστοσελίδας που αλλάζει συχνά και συμβαίνει να παραθέτει μία εικόνα ή άρθρολήμμα στην αρχική της σελίδα τη στιγμή που προστίθεται ο σύνδεσμος. Όμοια, να είστε πολύ προσεκτικοί όταν παραθέτετε έναν εξωτερικό σύνδεσμο προς μη σταθερή ιστοσελίδα, ως πηγή ή αναφορά για το άρθρολήμμα σας.

=== Ποιοι σύνδεσμοι να χρησιμοποιηθούν ===

# Σε ιστοσελίδες που χρησιμοποιούνται ως αναφορές στη δημιουργία ενός άρθρουλήμματος θα πρέπει να συνδέονται σε ένα ξεχωριστό τμήμα του άρθρουλήμματος με επικεφαλίδα "αναφορές" ή "σημειώσεις" και όχι σε εξωτερικούς συνδέσμους κατά το βασικό τμήμα του άρθρουλήμματος. Δείτε στα [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα]] και [[Βικιπαίδεια:Παράθεση πηγών]]. Η πηγές που είναι διαθέσιμες τόσο στο διαδίκτυο όσο και σε έντυπη μορφή θα πρέπει να έχουν αναφορά στην έντυπη πηγή όσο και στον διαδικτυακό σύνδεσμο.

# Σε άρθραλήμματα για οποιοδήποτε οργανισμό, πρόσωπο, ιστοσελίδα ή οποιαδήποτε άλλη οντότητα πρέπει να έχουν τον εξωτερικό σύνδεσμο στην επίσημη ιστοσελίδα του αν υπάρχει. Ένα άρθρολήμμα για ένα βιβλίο, μουσική σύνθεση ή κάποιο άλλο μέσο πρέπει να έχουν σύνδεσμο προς κάποια ιστοσελίδα που περιλαμβάνει ένα αντίγραφό τους, αν κανένα από τα κριτήρια για [[#Σύνδεσμοι που κανονικά θα έπρεπε να αποφεύγονται|του συνδέσμους που κανονικά θα έπρεπε να αποφεύγονται]] ισχύει.

# Σε άρθραλήμματα με πολλές απόψεις επί του αντικειμένου τους, πρέπει να υπάρχει ένας σύνδεσμος που είναι κατά κύριο λόγο αφιερωμένος σε κάθε άποψη, με λεπτομερή περιγραφή για τον καθένα. Ο αριθμός των συνδέσμων που υπάρχουν για κάθε θέση - άποψη, δεν πρέπει να υπερισχύει των υπολοίπων. Πρέπει να γίνεται προσπάθεια προσθήκης ικανοποιητικών σχολίων από την οπτική γωνία του αναγνώστη ως προς το άρθρολήμμα. Αν μία άποψη αποτελείται από ενημερωμένη επιχειρηματολογία, θα πρέπει ο σύνδεσμος της να παρατίθεται αρχικά. (Για περισσότερες πληροφορίες δείτε στο [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα]].)

# Σε άρθραλήμματα που παρέχουν ουδέτερο και ακριβές υλικό που δεν παρατίθεται στο άρθρολήμμα. Στην ιδανική περίπτωση το περιεχόμενο αυτό θα πρέπει να ενσωματώνεται με το άρθρολήμμα και ο σύνδεσμος να παραμένει ως σημείωση, αλλά σε μερικές περιπτώσεις αυτό δεν είναι δυνατόν λόγω προστασίας από πνευματικά δικαιώματα ή επειδή η ιστοσελίδα του συνδέσμου περιέχει τέτοιο επίπεδο λεπτομέρειας που δεν είναι το δέον για ένα άρθρολήμμα της Βικιπαίδειας.

# Σε σελίδες με άλλο επεξηγηματικό, σχετικό περιεχόμενο που δεν είναι κατάλληλες να συμπεριληφθούν στο άρθρολήμμα, όπως προσωπικά στατιστικά για αθλήματα ή αθλητές, σύνολο ανθρώπων που εργάστηκαν για κάποιο έργο, συνεντεύξεις ή διαθέσιμα on-line εγχειρίδια.

# Για μουσικά άλμπουμ, ταινίες, βιβλία και άλλες πνευματικές δημιουργίες, ένας ή δύο σύνδεσμοι προς επαγγελματικές κριτικές.

# Κατηγορία διαδικτυακών καταλόγων όταν κρίνεται απαραίτητο από αυτούς που συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός άρθρουλήμματος, με προτίμηση σε ανοιχτούς καταλόγους (open directories).

# Σε άρθραλήμματα με θέματα για τα οποία υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες οπαδών (fansites), η προσθήκη συνδέσμου προς μια μεγάλη ιστοσελίδα θαυμαστών μπορεί να είναι κατάλληλη, εφόσον και ο σύνδεσμος παρατίθεται ως τέτοιος. Οι λίστες οπαδών (fanlists), δεν παρέχουν γενικά ιδιαίτερες πληροφορίες και κανονικά δε θα έπρεπε να περιλαμβάνονται.

# Πολύ μεγάλες σελίδες που θεωρούνται ξεχωριστές από άλλες. Παγκοσμίως, πολλοί χρησιμοποιούν τη Βικιπαίδεια με χαμηλή ταχύτητα σύνδεσης. Ασυνήθιστα μεγάλες σελίδες πρέπει να σημειώνονται ως τέτοιες.

# Η σύνδεση προς έργα που υπόκεινται σε πνευματικά δικαιώματα συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα, εφόσον έχετε κάνει μία ικανοποιητική προσπάθεια να εξακριβώσετε ότι η ιστοσελίδα δεν παραβιάζει πνευματικά δικαιώματα. Δείτε επίσης στο [[Βικιπαίδεια:Πνευματικά δικαιώματα]]. Η εσκεμμένη και με γνώση σύνδεση προς ιστοσελίδες που παραβιάζουν πνευματικά δικαιώματα θεωρείται συνεισφορά στην παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων (contributory infringement) στις ΗΠΑ.

=== Σύνδεσμοι που κανονικά θα έπρεπε να αποφεύγονται ===

Εκτός από αυτούς στους οποίους σημειώνεται, οι παρακάτω δε θα πρέπει να υπερισχύουν της λίστας των [[#Ποιοι σύνδεσμοι να χρησιμοποιηθούν|συνδέσμων που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν]]. Για παράδειγμα, αν το αντικείμενο ενός άρθρουλήμματος είναι μία επίσημη ιστοσελίδα, τότε θα πρέπει να έχει έναν σύνδεσμο προς αυτήν ακόμη και αν περιλαμβάνει ανακριβές περιεχόμενο.

# Σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα που δεν παρέχει μία μοναδική πηγή πέρα από το τι θα περιλάμβανε το άρθρολήμμα αν γίνει [[Βικιπαίδεια:Αξιόλογα άρθραλήμματα|αξιόλογο]].

# Σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα που περιλαμβάνει ανακριβές περιεχόμενο ή μη επαληθευμένη πρωτότυπη έρευνα.

# Σε μία ιστοσελίδα που διατηρείτε εσείς ακόμη και αν παραπάνω αναφέρεται ότι θα έπρεπε να προστεθεί ο σύνδεσμος. Αυτό γίνεται σύμφωνα με την προώθηση της ουδετερότητας. Η ουδετερότητα είναι από τους σημαντικότερους και πιο δύσκολους στόχους της Βικιπαίδειας. Αν θεωρείται ότι πρέπει να παρατεθεί ο σύνδεσμος, αναφέρετέ το στη σελίδα συζήτησης του άρθρουλήμματος και αφήστε άλλους χρήστες να τον προσθέσουν αν το θεωρούν χρήσιμο.

# Σε ιστοσελίδες που υπάρχουν κυρίως για να πουλάν προϊόντα ή να παρέχουν υπηρεσίες με μεγάλο αριθμό διαφημίσεων, ή σε ιστοσελίδες που απαιτούν πληρωμή για το περιεχόμενο που παρέχουν.

# Σε ιστοσελίδες που δεν είναι προσβάσιμες από μία μεγάλη μερίδα της κοινότητας, όπως ιστοσελίδες που εμφανίζονται σωστά μόνο με έναν [[browser]].

# Σε ιστοσελίδες που έχουν συνδέσμους που απαιτούν συγκεκριμένες εφαρμογές για να λειτουργήσουν (όπως Flash και Java) για να εμφανίσουν το σχετικό περιεχόμενο, εκτός και αν το άρθρολήμμα αναφέρεται σε τέτοιου είδους περιεχόμενο. Αν προσθέσετε έναν σύνδεσμο προς τέτοια ιστοσελίδα, αναφέρετε στη σημείωση για το σύνδεσμο τι είδους εφαρμογή απαιτείται.

# Σε ξενόγλωσσες ιστοσελίδες, εκτός και αν παρέχουν οπτικό υλικό όπως χάρτες, διαγράμματα ή πίνακες. Αν παραθέτετε κάποιον τέτοιον σύνδεσμο αναφέρετε σε τι γλώσσα είναι γραμμένη η ιστοσελίδα (μπορείτε για παράδειγμα, σε περίπτωση που είναι γραμμένη η ιστοσελίδα στα αγγλικά, να χρησιμοποιήσετε το [[Πρότυπο:En]]).

# Σε ιστοσελίδες βιβλιοπωλείων. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ISBN του βιβλίου στο οποίο αναφέρεστε.

# Σε [[ιστολόγιο|ιστολόγια]] (blogs) (τα ιστολόγια δε θεωρούνται αξιόπιστες πηγές), ιστοσελίδες κοινωνικών δικτύων (όπως το [[YouTube]] και το [[MySpace]]) (πολλές φορές τα βίντεο είναι υλικό που δεν είναι ελεύθερο, π.χ. τμήμα τηλεοπτικής εκπομπής, συνεπώς θα βοηθούσαμε την παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων) και σε forum (μη αξιόπιστες πηγές). Η οδηγία να αποφεύγονται τέτοιοι σύνδεσμοι αφορά σελίδες τρίτων μη αξιόπιστων (δηλαδή δεν συνδέουμε με ένα ιστολόγιο ενός άγνωστου που ασχολείται π.χ. με τον Γ. Παπανδρέου, αλλά είναι απολύτως αποδεκτό να συνδέσουμε με το blog του Γ. Παπανδρέου) και όχι σελίδες των ίδιων των αναφερόμενων.

# Σε συνδέσμους που παρέχουν αποτελέσματα αναζήτησης κάποιας μηχανής αναζήτησης για το διαδίκτυο.

# Σε ιστοσελίδες με χάρτες πλοήγησης, πχ Google Maps, Wikimapia, DriveMe, Mapquest κλπ, όταν το άρθρολήμμα χρησιμοποιεί ήδη το πρότυπο συντεταγμένων <nowiki>{{coord}</nowiki>}. Εκτός του ότι με το πρότυπο παρέχεται αμερόληπτα σύνδεση (μέσω του Geohack) με τις περισσότερες γνωστές ιστοσελίδες χαρτών, αυτές οι ιστοσελίδες είναι εν γένει εμπορικές με μεγάλο αριθμό διαφημίσεων.

=== Ιστοσελίδες που απαιτούν εγγραφή / σύνδεση ===

* Χρησιμοποιείται ως πηγή

* Η ίδια η ιστοσελίδα είναι το θέμα του άρθρουλήμματος ή

* Έχει σχετικό περιεχόμενο ή σαφώς καλύτερη ποιότητα από οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα.

=== Ξενόγλωσσοι σύνδεσμοι ===

Όταν οι εξωτερικοί σύνδεσμοι είναι προς ιστοσελίδες σε πολλές γλώσσες, είναι χρήσιμο να παρατίθεται σχόλιο με εικονίδια γλωσσών, συμπεριλαμβανομένης παράθεσης των ελληνόγλωσσων ιστοσελίδων στη λίστα με το {{[[πρότυποΠρότυπο:fr]]}}, το οποίο εμφανίζεται ως εξής: {{fr}}.

=== Ιστοσελίδες περιεχομένου τύπου Rich Media ===

* Berkowitz, Joel, [http://yiddishbookcenter.org/pdf/pt/44/PT44_goldfaden.pdf Avrom Goldfaden and the Modern Yiddish Theater: The Bard of Old Constantine] ([[PDF]]), ''Pakn Treger'', no. 44, Winter 2004, 10-19 {{en}}.

=== Τι μπορεί να γίνει με έναν ανενεργό εξωτερικό σύνδεσμο ===

Σύνδεσμοι προς νεκρά [[URL]]s σε μία λίστα εξωτερικών συνδέσμων δεν είναι χρήσιμοι σε άρθραλήμματα της Βικιπαίδειας. Οι [[Βικιπαίδεια:Νεκροί εξωτερικοί σύνδεσμοι|νεκροί σύνδεσμοι]] πρέπει είτε να αφαιρούνται ή να αναβαθμίζονται με αρχειοθετημένες εκδόσεις τους, που μπορεί να βρεθούν στο [http://web.archive.org/collections/web.html Internet Archive Wayback Machine]. Σημειώστε, παρόλα αυτά, πως το ζήτημα είναι τελείως διαφορετικό όταν αναφερόμαστε σε παράθεση πηγών: δείτε στο [[Βικιπαίδεια:Παράθεση παραπομπών#Τι να κάνετε όταν ένας σύνδεσμος παραπομπής γίνεται "ανενεργός"]].

Σημειώστε ότι πολλοί ανενεργοί σύνδεσμοι προέρχονται από βανδαλισμό (για παράδειγμα, ένας βάνδαλος μπορεί να αφαιρεί τους συνδέσμους προς το ανταγωνιστικό του αγαπημένου του προϊόν). Επομένως είναι χρήσιμο να δει κάποιος αν υπάρχει ενεργός σύνδεσμος σε προηγούμενη έκδοση του άρθρουλήμματος. Βανδαλισμοί αυτού του είδους μπορεί να είναι αρχικά μη αναγνωρίσιμοι, όπως με αντικατάσταση των [[ASCII]] χαρακτήρων με όμοιους ως προς την εμφάνιση χαρακτήρες άλλου αλφαβήτου (πχ Ελληνικού).

=== Ιστοσελίδες ανακατεύθυνσης ===

Μη χρησιμοποιείται URLs ανακατεύθυνσης σε εξωτερικούς συνδέσμους. Αυτές οι συνδέσεις περιλαμβάνουν συνδέσμους προς τις σελίδες tinyurl.com και makeashorterlink.com. Οι περισσότερες από αυτές στις ιστοσελίδες αναφέρονται στο [[m:Spam blacklist]] {{en}} επειδή χρησιμοποιούνται συχνά από spammers συνδέσμων, που σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να αποθηκεύσει κάποιος μια σελίδα που περιλαμβάνεται σε έναν τέτοιον σύνδεσμο. Εφόσον οι σελίδες ανακατεύθυνσης URL προστίθενται σε αυτή τη μαύρη λίστα, μπορεί με τη χρήση τους να δημιουργήσετε προβλήματα σε χρήστες που θα επεξεργαστούν στο μέλλον το άρθρολήμμα.

== Πως να δημιουργήσετε συνδέσμους ==

=== Τμήμα εξωτερικών συνδέσμων ===

Υπάρχουν δύο βασικά είδη μορφοποίησης για τους εξωτερικούς συνδέσμους. Το πιο κοινό είναι η προσθήκη μιας λίστας με εξωτερικούς συνδέσμους στο τέλος ενός άρθρουλήμματος. Βάλτε σε αυτό το τμήμα, με τη μορφή λίστας, όποιες ιστοσελίδες χρησιμοποιήσατε ή προτείνετε για τους αναγνώστες του άρθρουλήμματος. Η καθιερωμένη μορφοποίηση είναι να έχουν μία επικεφαλίδα επιπέδου 2 (δηλαδή <tt>== Επικεφαλίδα ==</tt>) με τίτλο "Εξωτερικοί σύνδεσμοι" ακολουθούμενη από μία λίστα με bullets όπου εμφανίζονται οι σύνδεσμοι.

Αν ένα άρθρολήμμα έχει μεγάλο αριθμό εξωτερικών συνδέσμων, μπορεί να είναι χρήσιμο να χρησιμοποιούνται επεξηγηματικές επικεφαλίδες μικρότερων επιπέδων από 2, που χρησιμοποιείται κυρίως για το τμήμα εξωτερικών συνδέσμων στο σύνολο του. Σε αυτές τις επικεφαλίδες μικρότερου επιπέδου μπορεί να γίνει η κατηγοριοποίηση ως προς το είδος των συνδέσμων. Αυτό μπορεί να γίνει με προσθήκη επικεφαλίδας επιπέδου 5, και φαίνεται πως, στο παράδειγμα που ακολουθεί:

Εάν προσθέσετε σύνδεσμο προς άλλη ιστοσελίδα, θα πρέπει να δώσετε στον αναγνώστη μια καλή περίληψη του περιεχομένου της ιστοσελίδας και να δώσετε τους λόγους για τους οποίους η ιστοσελίδα θεωρείται σχετική με το άρθρολήμμα στο οποίο παραθέτετε τους συνδέσμους. Αν κάνετε αναφορά σε ένα άρθρολήμμα που υπάρχει στο διαδίκτυο, προσπαθήστε να παρέχετε όσο πιο επαρκείς πληροφορίες γίνεται για την αναφορά σας.

# Η πείρα δείχνει ότι σε μελλοντικές επεξεργασίες του άρθρουλήμματος προστίθενται και άλλοι σύνδεσμοι χωρίς αλλαγή της επικεφαλίδας

# Η προσθήκη της φράσης "Εξωτερικός σύνδεσμος" ως επικεφαλίδα μπορεί να αποτρέψει μερικούς χρήστες από την προσθήκη περισσοτέρων συνδέσμων εφόσον η επικεφαλίδα μπορεί να φαίνεται ότι υπονοεί την παρουσίαση ενός μόνο συνδέσμου.

# Η χρήση της φράσης εξωτερικοί σύνδεσμοι προσδίδει μία συνοχή ως προς το ύφος στο σύνολο των άρθρωνλημμάτων της Βικιπαίδειας.

# Η αλλαγή μιας επικεφαλίδας καθιστά ανενεργούς τους συνδέσμους προς το τμήμα του άρθρουλήμματος με την επικεφαλίδα που αλλάχτηκε.

# Ο σκοπός του τμήματος του άρθρουλήμματος με τίτλο ''Εξωτερικοί σύνδεσμοι'' είναι να παρέχει εξωτερικούς συνδέσμους και όχι έναν ''εξωτερικό σύνδεσμο'', επομένως δεν έχει σημασία πόσοι σύνδεσμοι εμφανίζονται.

# Η επεξεργασία της Βικιπαίδειας από την κοινότητα οδηγεί συχνά σε διορθώσεις τέτοιων αβλεψιών.

# Δεν υπάρχει απόδειξη που να δηλώνει ότι κάποιος που θα επεξεργαστεί ένα άρθρολήμμα δε θα προσθέσει εξωτερικούς συνδέσμους στο τμήμα του άρθρουλήμματος με τίτλο: ''Εξωτερικός σύνδεσμος''.

# Υπό μία άποψη η χρήση της φράσης ''Εξωτερικοί σύνδεσμοι'' σαν επικεφαλίδα τμήματος άρθρουλήμματος που περιέχει έναν μόνο σύνδεσμο θεωρείται γραμματικώς λάθος.

=== Παραπομπές ===

:''Κύριο άρθρολήμμα: [[Βικιπαίδεια:Παράθεση παραπομπών]]

Ο δεύτερος βασικός τύπος μορφοποίησης για τους εξωτερικούς συνδέσμους καλύπτει προτάσεις ή παραγράφους που απαιτούν συγκεκριμένες αναφορές. Αυτές οι αναφορές μπορούν να τοποθετηθούν στο κυρίως σώμα ενός άρθρουλήμματος στο τέλος της παραγράφου ή πρότασης στην οποία αναφερόμαστε. Αυτοί οι σύνδεσμοι δεν έχουν περιγραφή εκτός από έναν αριθμό που τίθεται αυτόματα κατά αύξουσα σειρά.

== Δείτε επίσης ==

* [[Βοήθεια:Πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα#Συνδέσεις, URLs, images]]

* [[Βικιπαίδεια:Παράθεση πηγών]]

* [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα]]

* [[Βικιπαίδεια:Πέντε θεμέλια]]

* [[Βικιπαίδεια:Πολιτική]]

* [[m:When should I link externally]] {{en}}