Κυνισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Czachos (συζήτηση | συνεισφορές)
Czachos (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 3:
== Κυνική σχολή ==
Ιδρυτής της σχολής αυτής που αποκαλείται «Κυνική Σχολή» ήταν ο [[Αντισθένης]] ([[465 π.Χ.|465]] – [[365 π.Χ.|365]] [[Π.Κ.Ε.]]), μαθητής του [[Σωκράτης|Σωκράτη]].
Μετά το θάνατο του Σωκράτη ο Αντισθένης ίδρυσε Σχολή εις το [[Κυνόσαργες]] όπου γυμνάζονταν οι όχι γνήσιας καταγωγής πολίτες της Αθήνας, αφού και ο ίδιος δεν ήταν γνήσιος Αθηναίος, (η μητέρα του καταγόταν από τη Θράκη). . Η Σχολή ιδρύθηκε στο Κυνόσαργες των Αθηνών, το μόνο γυμνάσιο της πόλεως που δεχόταν μη Αθηναίους πολίτες και ταυτοχρόνως αποτελούσε Ιερό άλσος του Ηρακλέους (από το οποίο άλσος και μετωνομάσθησαν άλλωστε τα μέλη σε «Κυνικούς» από «Αντισθενικοί» που λέγονταν αρχικώς). Ο Αντισθένης ερμήνευσε αυστηρότερα τις ηθικές διδασκαλίες του Σωκράτη και ως ιδεώδη επιδίωξη της ηθικής ζωής έθεσε την απαλλαγή του ανθρώπου από κάθε ανάγκη, στην απλότητα και φυσικότητα του βίου θεωρώντας αυτές ευδαιμονία. Κύριες αρετές κατά τη σχολή των κυνικών ήταν η εγκράτεια, η καρτερία και η απάθεια. Αντίθετα η ηδονή ήταν το μέγιστο κακόν.<br />
Γενικά η διδασκαλία του μπορεί να θεωρούσε άγονη τη λογική και τη γνωσιολογία πλην όμως διατήρησε την ορθολογιστική εκτίμηση του Σωκράτη προς την γνώση την οποία και όριζε ως "''αληθή δόξαν''" και μάλιστα ως αδιάσειστο ισχυρό τείχος στο λόγο.
Τέλος ο Αντισθένης (που το όνομά δηλώνει ακριβώς την κυνική απάθεια), φέρεται να μυήθηκε την ορφική λατρεία όπου και προσέλαβε ασκητικές τάσεις.
 
Σπουδαίος συνεχιστής των διδασκαλιών του υπήρξε ο εκ Σινώπης [[Διογένης της Σινώπης|Διογένης]], ο οποίος συνέδεσε στην ιδιόρρυθμη προσωπικότητά του την απόλυτη εγκράτεια αλλά και την απόλυτη περιφρόνηση επί των καθιερωμένων αξιών τιμής και δόξας, σεβασμού προς ιδέες και δόγματα που καθιστούν τον άνθρωπο δούλο υπηρετώντας αυτές όπου και κατέστη περίφημος για τα ανέκδοτά του και για την απέναντι των ηδονών απάθειά του. Διάδοχος αυτού αναφέρεται ο εκ Θηβών Κράτης οποίος δώρισε στη πατρίδα του όλη τη περιουσία του διάγοντας τη ζωή του με την επίσης φιλόσοφο σύζυγό του [[Ιππαρχία]]ς και με μόνη περιουσία τη ράβδο του (βακτηρία) και τον σάκο του (πήρα). Μαθητής δε αυτού ήταν ο εκ Μαρωνείας [[Μητροκλής]] ο οποίος και επινόησε νέο φιλολογικό είδος τις «'''Χρείες'''» το περιεχόμενο του οποίου αποτελούν παράδοξα και αστεία ανέκδοτα. ΄
 
 
Οι «Κυνικοί», ήσαν πνευματικοί απόγονοι του Σωκράτους, ανήκοντας στις Σχολές που απεκλήθησαν «Ελάσσοντες Σωκρατικοί», αν και ως προς τη μέθοδο της διδασκαλίας τους έλαβαν αρκετά στοιχεία από τους «Σοφιστές». Για τον Αντισθένη και τους μαθητές του, η Φιλοσοφία είναι καθαρά κοσμική σοφία (χαρακτηριστική είναι μάλιστα η ρήση του πρώτου ότι «τότε οι πόλεις χάνονται, όταν δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τους κακούς από τους καλούς»), ενώ η Αρετή, αν και εξακολουθεί να παραμένει σκοπός του βίου, είναι κάτι το απολύτως πρακτικό που δεν χρειάζεται ούτε πολλά λόγια, ούτε επίπονη εκπαίδευση (Διογένης Λαέρτιος 6, 2). Η Αρετή, που είναι κάτι το υπαρκτό, μπορεί να διδαχθεί με πολύ απλό τρόπο στον άνθρωπο, αφού η αρχή για τη μάθηση είναι η προσεκτική σπουδή των λέξεων («ΑΡΧΗ ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ Η ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ»), και αν μάλιστα αυτή (δηλ. η Αρετή) κάποτε κατακτηθεί, είναι παντελώς αδύνατον να απωλεσθεί.
 
 
Για τους «Κυνικούς», ο λόγος λειτουργεί μόνον στο να αποφαίνεται για το τι υπάρχει ή υπήρχε: «ΠΡΩΤΟΣ (ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ) ΩΡΙΣΑΤΟ ΛΟΓΟΝ, ΕΙΠΩΝ, ΛΟΓΟΣ ΕΣΤΙΝ Ο ΤΟ ΤΙ ΗΝ Ή ΕΣΤΙ ΔΗΛΩΝ» (Ed. Mullach, Fragmenta Philosophorum Graecorum, II, 283), ενώ τα αγαθά διακρίνονται μόνο σε δύο κατηγορίες, τα εξωτερικά (ιδιοκτησία, σωματική ηδονή, πολυτέλεια) και τα εσωτερικά. Στα δεύτερα είναι που ανήκει το κατ' εξοχήν ζητούμενο των φιλοσόφων, δηλαδή η ασφαλής γνώση της Αληθείας και του Εαυτού. Οι «Κυνικοί», κηρύσσουν ωστόσο μία «έμπρακτη» Ηθική, κατά την οποία η Αρετή όλως «παραδόξως» δεν εξαρτάται από τη Γνώση, αλλά είναι αποτέλεσμα ασκήσεως, εθισμού και αυτοελέγχου. Με πρότυπο τον Ηρακλέα, καλούν σε προσωπική αυτάρκεια μέσω της απαλλαγής από τις λεγόμενες ανάγκες, αλλά και μέσω της πορεύσεως σε έναν φυσικό τρόπο καθημερινού βίου, με απλότητα, σκληραγωγία και αυτοδιάθεση. Ο «σοφός» των «Κυνικών» είναι ΑΥΤΑΡΚΗΣ, αφού έχει (με το να είναι τέτοιος) τον πλούτο όλων των ανθρώπων.
Δίνοντας συνεπώς έμφαση στον καθημερινό Τρόπο αντί στη Θεωρία, οι «Κυνικοί» επίγονοι του Αντισθένους, οι λεγόμενοι και «Αντισθενικοί», ταξίδευσαν με ιεραποστολική σχεδόν διάθεση από άκρου σε άκρο του Ελληνιστικού και Ρωμαϊκού κόσμου, ντυμένοι πτωχικά, μ' ένα σακούλι στον ώμο για τη λιγοστή τροφή τους, αντισυμβατικοί σε όλους τους τομείς (κατά κανόνα αρνούμενοι ακόμη και εκείνους τους συγκεκριμένους τομείς της κοινωνικότητος που αναμφίβολα σεβόταν και τιμούσε ο ιδρυτής τους Αντισθένης), βρώμικοι, ατημέλητοι και προκλητικοί τόσο στα λόγια όσο και στα έργα τους, και καθιέρωσαν περισσότερο μία φιγούρα στάσεως, μορφής και συμπεριφοράς, παρά ένα οργανωμένο φιλοσοφικό σύστημα.
Για μία γρήγορη όσο και πλήρη κατανόηση των «Κυνικών», θα μπορούσαμε, για δική μας ευκολία βεβαίως, να συνοψίσουμε στις ακόλουθες 10 τις κύριες φιλοσοφικές θέσεις τους.
 
 
Σπουδαίος συνεχιστής των διδασκαλιών του υπήρξε ο εκ Σινώπης [[Διογένης της Σινώπης|Διογένης]], ο οποίος συνέδεσε στην ιδιόρρυθμη προσωπικότητά του την απόλυτη εγκράτεια αλλά και την απόλυτη περιφρόνηση επί των καθιερωμένων αξιών τιμής και δόξας, σεβασμού προς ιδέες και δόγματα που καθιστούν τον άνθρωπο δούλο υπηρετώντας αυτές όπου και κατέστη περίφημος για τα ανέκδοτά του και για την απέναντι των ηδονών απάθειά του. Διάδοχος αυτού αναφέρεται ο εκ Θηβών Κράτης οποίος δώρισε στη πατρίδα του όλη τη περιουσία του διάγοντας τη ζωή του με την επίσης φιλόσοφο σύζυγό του [[Ιππαρχία]]ς και με μόνη περιουσία τη ράβδο του (βακτηρία) και τον σάκο του (πήρα). Μαθητής δε αυτού ήταν ο εκ Μαρωνείας [[Μητροκλής]] ο οποίος και επινόησε νέο φιλολογικό είδος τις «'''Χρείες'''» το περιεχόμενο του οποίου αποτελούν παράδοξα και αστεία ανέκδοτα. ΄
 
== Νεότεροι κυνικοί ==