Γαζή Αχμέτ Εβρενός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
παρακαλώ μην αφαιρείτε τεκμηριωμένο κείμενο από το Βυζαντινό Λεξικό της Οξφόρδης
Distachkgi (συζήτηση | συνεισφορές)
Αναίρεση έκδοσης 3269709 από τον Ggia (Συζήτηση χρήστη:Ggia) πρόσθεσε το κείμενο πάνω από την δικαιολογημένη επεξεργ. μουο
Γραμμή 2:
[[Image:Evrenos Tomb-After restoration.jpg|thumb|200px|Ο τάφος του Έβρενου στα [[Γιαννιτσά]], μετά την ανακαίνιση.]]
[[Image:20120105 exterior Imaret Komotini Western Thrace Greece 1.jpg|thumb|200px|Το [[Ιμαρέτ Κομοτηνής]].]]
Ο '''Γαζή Αχμέτ Εβρενός''' (''Gazi Evrenos Beg'' ή ''Hadji Gazi Evrenos'', γνωστός και με τα ονόματα '''Ἐβρενέζ '''<ref name="oxbyz"/>, '''Εβρενός''', '''Ἀβρανέζης''', '''Βρανέζης''', '''Βρενέζ''', '''Βρενέζης''' ή '''Βρενές''' <ref name="plp">{{ cite encyclopedia | author=Trapp, Erich | coauthors=Walther, Rainer; Beyer, Hans-Veit; Sturm-Schnabl, Katja | title=Ἐβρενέζ | encyclopedia=Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit | volume=3 | pages=207–208 | publisher=Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften | location=Wien | year=1976–1996 }}</ref>) (1288- 17 Νοεμβρίου 1417) ήταν Οθωμανός στρατηγός <ref name="oxbyz">{{cite encyclopedia | last=Reinert | first=Steven W. | title=Evrenos | encyclopedia=[[Oxford Dictionary of Byzantium]] | volume=2 | pages=765 | publisher=Oxford University Press | location=New York/Oxford | year=1991 }}</ref> γεννήθηκε στο Παλαιόκαστρο (σημερινό Μπαλίκεσιρ, Balıkesir) της Τουρκίας και πέθανε στο Γενίτσει Βαρντάρ (Yenice-i Vardar) <ref name="oxbyz"/> (σημερινά [[Γιαννιτσά]]).
 
Ήταν απόγονος της γνωστής οικογένειας Τουρκομάνων Evrenosoğulları (Evrenosogullari), [[Έλληνες|ελληνικής καταγωγής]],<ref>P. Voutierides, “Neai Ellenikai Poleis-Yenitsa” ''Panathinaia 25'' (1912-13), p. 210.</ref>η οποία αρχικά υπηρετούσε τους Βυζαντινούς στο διάστημα μεταξύ 1302 και 1361. Μετά την κατάκτηση της περιοχής από τον Ορχαν Γαζί (Orhan Gazi), ο Εβρενός εξωμότησε και άρχισε να υπηρετεί τους Οθωμανούς. Η οικογένειά του απετέλεσε μία από τις τέσσερις μεγάλες οικογένειες Οθωμανών πολεμάρχων. Οι άλλες τρεις οικογένειες ήταν η Mihaloğulları (Mihailogullari), η Malkoçoğulları (Malkocogullari) και η Turahanoğulları (Turahanogullari ή Turhanogullari). {{πηγή}}
 
Το πραγματικό του όνομα ήταν Εβρεν (Evren), αλλά μεταξύ των ελληνικών πληθυσμών ήταν γνωστός ως Ἐβρενέζ ή με παρόμοια ονόματα <ref name="oxbyz"/>. Υπηρέτησε τον Οθωμανικό στρατό από το 1359 ως στρατηγός υπηρέτησε με τον Σουλεϊμάν Πασά, [[Μουράτ Α΄]], [[Βαγιαζήτ Α΄]] και Σουλεϊμάν Τσελεμπή συμμετείχε σε πολλές σημαντικές μάχες των Οθωμανών. Κατέκτησε τη την Βυζαντινή [[Θράκη]], τη [[Μακεδονία]], και κατέκτησε την Κόρινθο το 1397. <ref name="oxbyz"/> Οι υπηρεσίες του αμείφθηκαν με πλούσιες δωρεές, κυρίως με αχανή κτήματα στη [[Μακεδονία]] και στη [[Βουλγαρία]] {{πηγή}}.
Οι Βυζαντινοί χαρακτήριζαν με αρνητικό τρόπο τον Έβρενο. Ο Βυζαντινός Μανουέλ ΙΙΒ' σε γραπτά του το 1409 χαρακτήρισε ότι ο Έβρενος ήταν αιμοβόρος με "απαράμιλλη" έχθρα για τους Χριστιανούς. <ref name="oxbyz"/>
 
Ως στρατηγός του [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικού]] στρατού, ο Γαζή Εβρενός Μπέη, το [[1385]] εγκατέστησε το στρατό του στην πόλη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]] για να εξορμεί κατά των [[Βυζάντιο|βυζαντινών]] και των άλλων ηγεμόνων στη [[Βλαχία]] και στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]]. Εκεί συνάντησε έναν ήδη οργανωμένο οικισμό, τον οποίο και κατέλαβε. Η οθωμανική φάση της πόλης των Γιαννιτσών ξεκινά και σφραγίζεται από την προσωπικότητα του Γαζή Εβρενός Μπέη. {{πηγή}}
Οι Βυζαντινοί χαρακτήριζαν με αρνητικό τρόπο τον Έβρενο. Ο Βυζαντινός Μανουέλ ΙΙ σε γραπτά του το 1409 χαρακτήρισε ότι ο Έβρενος ήταν αιμοβόρος με "απαράμιλλη" έχθρα για τους Χριστιανούς. <ref name="oxbyz"/>
 
Ως στρατηγός του [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικού]] στρατού, ο Γαζή Εβρενός Μπέη, το [[1385]] εγκατέστησε το στρατό του στην πόλη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]] για να εξορμεί κατά των [[Βυζάντιο|βυζαντινών]] και των άλλων ηγεμόνων στη [[Βλαχία]] και στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]]. Εκεί συνάντησε έναν ήδη οργανωμένο οικισμό, τον οποίο και κατέλαβε. Η οθωμανική φάση της πόλης των Γιαννιτσών ξεκινά και σφραγίζεται από την προσωπικότητα του Γαζή Εβρενός Μπέη. {{πηγή}}
 
Ο Γαζή Εβρενός Μπέη πέθανε σε ηλικία 129 ετών και ετάφη στο Μαυσωλείο Γαζή Εβρενός, ένα από τα πιο αξιόλογα οθωμανικά μνημεία των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]]<ref>http://www.pella.gr/gianitsa-gaziengl.htm</ref>, το οποίο υπάρχει ακόμη άθικτο και είχε αποκατασταθεί κατά το 19ο αιώνα. Δεν είναι οθωμανικό μνημείο, αλλά καθαρά [[Βυαζάντιο|βυζαντινό]]. Το γεγονός ότι ετάφη στην πόλη των [[Γιαννιτσά|Γιαννιτσών]], θα την καταστήσει ως ιερή πόλη των Τούρκων και τόπο προσκυνήματος, πράγμα που εξηγεί ίσως και το πείσμα με το οποίο οι Τούρκοι τα υπερασπίστηκαν στους Βαλκανικούς πολέμους το [[1912]]. Το 2006, κατά τη διάρκεια εργασιών αναστήλωσης του Μαυσωλείου του Γαζί Εβρενός, βρέθηκε ένας ανθρώπινος σκελετός που εικάζεται ότι μπορεί να ανήκει στον Οθωμανό στρατηλάτη. {{πηγή}}