Ανταγωνισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Παράδειγμα

Ένας αγρότης έχει ένα χωράφι στο οποίο καλλιεργεί σιτάρι. Έστω η τιμή του κιλού είναι 2€. Είτε παράγει 100 κιλά είτε 10 τόνους, η τιμή θα είναι 2€. Επομένως, κάθε φορά που θα πουλάει ένα επιπλέον κιλό, το πρόσθετο έσοδο που θα αποκομίζει θα είναι και αυτό 2€. (Οριακό έσοδο=2€). Σταθερό θα είναι και το μέσο έσοδο ανά κιλό, και είναι ίσο με την τιμή.

Πίνακας 1

 

 

Όταν ικανοποιείται η παραπάνω σχέση, η επιχείρηση μεγιστοποιεί τα κέρδη της ή ελαχιστοποιεί τις ζημιές της.

O αγρότης συλλέγοντας πλέον όλες τις πληροφορίες, υπολογίζει πόσο προϊόν πρέπει να παράγει για να μεγιστοποιήσει το κέρδος του ή να ελαχιστοποιήσει τις ζημιές του.

Όπως φαίνεται στο πίνακα 2 και στο διάγραμμα 2, η ποσότητα του προϊόντος θα είναι 80.000 κιλά (σημείο Ε).

Δεν θα την κλείσει, αν μπορεί με την αγοραία τιμή να καλύπτει τουλάχιστον το μέσο μεταβλητό κόστος.Αν τα καταφέρνει και το καλύπτει, έχει να πληρώνει μόνο το σταθερό κόστος.Για πόσο διάστημα θα αντέξει;Εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα απαλλαγεί από το σταθερό κόστος, αν τα καταφέρει π.χ και πουλήσει κτίρια ,μηχανήματα ή από τα μετρητά που είναι διατεθειμένος να εκταμιεύει για να το καλύπτει.

Στα σημεία Β και Γ στα οποία η καμπύλη του μέσου κόστους (με το πορτοκαλί χρώμα) τέμνει την καμπύλη του μέσου εσόδου (με το μπλε χρώμα), η επιχείρηση δεν κερδίζει ούτε χάνει.(τα σημεία Β και Γ ονομάζονται νεκρά σημεία). Στο γκρι πλαίσιο η τιμή είναι μεγαλύτερη από το μέσο κόστος αλλά το οριακό κόστος είναι μεγαλύτερο από το οριακό έσοδο(MC>MR), άρα δεν συμφέρει τον αγρότη να κυμαίνεται σε τέτοιο επίπεδο παραγωγής.

Κατά συνέπεια:

Βραχυχρόνια, έχουμε δύο άριστα επίπεδα παραγωγής:

Το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης του οριακού κόστους αποτελεί την καμπύλη προσφοράς της ανταγωνιστικής επιχείρησης.Αν υποθέσουμε ότι η αγοραία τιμή ανεβαίνει από 1,5€ σε 2€, αυτό που ενδιαφέρει τον αγρότη είναι αν η αύξηση της παραγωγής είναι κερδοφόρα. Για να είναι κερδοφόρα όμως, το οριακό έσοδο πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το οριακό κόστος της πρόσθετης παραγωγής.Επομένως, όταν η τιμή αυξάνεται από 1,5€ σε 2€, θα αυξηθεί η παραγωγή καλαμποκιού άρα και η προσφορά, από 20.000 κιλά σε 80.000 κιλά αφού επιφέρει στον αγρότη πρόσθετο κέρδος 14.000€ (24.000€-10.000€). Το σημείο Β στο οποίο θα βρεθεί η παραγωγή προσδιορίζεται από την τομή της καμπύλης του οριακού κόστους με την νέα τιμή.

 

Τα κέρδη που πραγματοποιεί ο αγρότης στο παράδειγμα μας , αποτελούν πόλο έλξης και για άλλες μικρές αγροτικές επιχειρήσεις αλλά και για άλλους επιχειρηματίες, που εγκαταλείπουν άλλους κλάδους για να μετακινηθούν στον κερδοφόρο κλάδο του αγρότη. Με την είσοδο στον κλάδο νέων επιχειρήσεων, η παραγωγή του σιταριού θα αυξηθεί. Η προσφορά του προϊόντος θα είναι πλέον μεγαλύτερη, γεγονός που θα προκαλέσει μείωση της τιμής του.

Μέχρι πότε θα εισρέουν νέοι ανταγωνιστές στον κλάδο; Ώσπου να εξαντληθούν τα περιθώρια κέρδους. Αν η τιμή πέσει κάτω από την καμπύλη του μέσου κόστους πλέον όχι μόνο κέρδη δεν υπάρχουν, αλλά παρουσιάζονται ζημιές. Μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο θα αποθαρρύνει νέες επιχειρήσεις να εισρεύσουν στον κλάδο αλλά και τις υφιστάμενες να ακολουθήσουν το δρόμο της εξόδου. Η έξοδος επιχειρήσεων από τον κλάδο θα μειώσει την παραγωγή του σιταριού και θα επιφέρει αύξηση της τιμής του. Η διαδικασία μπορεί να μην ολοκληρωθεί γρήγορα, όμως η έξοδος μερικών επιχειρήσεων θα επιφέρει την αναγκαία αναπροσαρμογή.

 

 

Μακροχρόνια, η ισορροπία μιας πλήρους ανταγωνιστικής επιχείρησης επιτυγχάνεται, όταν η επιχείρηση παράγει τέτοια ποσότητα προϊόντος που να εξισώνει το ανερχόμενο οριακό κόστος με το οριακό έσοδο-τιμή αλλά και με το ελάχιστο μέσο κόστος. Αν ισχύουν τα παραπάνω, όλα τα υπερκέρδη και οι ζημιές έχουν εξαφανιστεί. Όταν ισορροπεί μακροχρόνια η μεμονωμένη επιχείρηση, δεν έχει κίνητρο να αυξομειώσει την παραγωγή της αφού το οριακό κόστος είναι ίσο με το οριακό έσοδο και δεν υπάρχει κίνητρο εισόδου ή εξόδου άλλων επιχειρήσεων αφού το μέσο κόστος είναι ίσο με την τιμή.

Τελικά, για να παραμείνει η επιχείρηση στην αγορά μακροχρόνια πρέπει να καλύπτει οπωσδήποτε τα έξοδα της (σταθερό και μεταβλητό κόστος)

 

Ποιες είναι οι επιδράσεις των φόρων που επιβάλλονται στις πωλήσεις μιας επιχείρησης που λειτουργεί κάτω από συνθήκες τέλειου ανταγωνισμού;Οι φόροι μεταβάλλουν το σημείο αριστοποίησης της παραγωγικής δραστηριότητας της επιχείρησης, επομένως μεταβάλλουν την προσφορά τόσο της επιχείρησης όσο και του κλάδου.

 Μια περίπτωση φορολογίας μπορεί να είναι η επιβολή φόρου t Ευρώ ανά μονάδα προϊόντος.

ΤC΄=F(q)΄+FC΄+(Tq)΄ =p →TC΄= F(q)΄+ t=p

→ F(q)΄=ΜC=p-t

Η επιχείρηση εξισώνει το οριακό κόστος με την τιμή του προϊόντος μειωμένη κατά το ποσό του φόρου, με αποτέλεσμα η άριστη παραγόμενη ποσότητα από την επιχείρηση να μειώνεται μετά την επιβολή του φόρου.

Η συνολική προσφορά του κλάδου είναι συνάρτηση της τιμής (P-t) που εισπράττει o παραγωγός. Επομένως η καμπύλη προσφοράς του μετατοπίζεται προς τα πάνω κατά το ποσό του φόρου Τ ανά μονάδα προϊόντος. Αυτό σημαίνει ότι οι ποσότητες που προσφέρονται στην αγορά σε κάθε επίπεδο τιμής είναι τώρα μικρότερες.

Δείτε το παρακάτω διάγραμμα:

 

H μετατόπιση της συνάρτησης προσφοράς S1 στη θέση S2 απεικονίζει την επίδραση του φόρου (ΑΒ). Η ποσότητα είναι μειωμένη από q1 σε q2 και η τιμή αυξημένη από p1 σε p2. Διαπιστώνουμε ότι η τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής είναι μεγαλύτερη και η τιμή που εισπράττει ο παραγωγός μικρότερη. Πόσο θα επηρεάσει ο ειδικός αυτός φόρος τον καταναλωτή ή τον παραγωγό εξαρτάται από την ελαστικότητα της ζήτησης και της προσφοράς.

 

== Μειονεκτήματα του Ανταγωνισμού ==