|
ααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα
ουι ουι ουι
== Επιφανειακά χαρακτηριστικά ==
[[Αρχείο:243 Ida large.jpg|thumb|left|Σύνθεση εικόνων που κατέγραψε το διαστημόπλοιο ''Galileo'' 3,5 λεπτά της ώρας πριν την κοντινότερη προσέγγιση]]
Η επιφάνεια της Ίδης φέρει κρατήρες, αυλακώσεις, μικρές λοφοσειρές και άλλες προεξοχές.<ref name="NASA2005"/> Καλύπτεται από ένα παχύ στρώμα [[ρηγόλιθος|ρηγολίθου]], χαλαρού πετρώματος που αποκρύπτει τα υποκείμενα συμπαγή πετρώματα.
=== Ρηγόλιθος ===
Το πάχος του στρώματος του ρηγολίθου κυμαίνεται μεταξύ 50 και 100 μέτρων.<ref name="Chapman1996"/> Αυτό το υλικό σχηματίζεται από συγκρούσεις άλλων σωμάτων και ανακατανέμεται πάνω στην επιφάνεια από γεωλογικές διαδικασίες.<ref name="LeeVeverkaThomasHelfenstein1996"/> Το ''Γκαλιλέο'' παρατήρησε ενδείξεις πρόσφατων κατολισθήσεων τέτοιων συντριμμάτων πάνω στον αστεροειδή.<ref name="GreeleySullivanPappalardoVeverka1994">{{cite journal|last=Greeley|first=Ronald|coauthors=Sullivan, Robert J.; Pappalardo, R.; Head, J.; Veverka, Joseph; Thomas, Peter C.; Lee, P.; Belton, M.; Chapman, Clark R.|title=Morphology and Geology of Asteroid Ida: Preliminary Galileo Imaging Observations|journal=Abstracts of the 25th Lunar and Planetary Science Conference|publisher=Lunar and Planetary Institute|year=1994|month=Μάρτιος|pages=469–470|url=http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1994LPI....25..469G&data_type=PDF_HIGH&whole_paper=YES&type=PRINTER&filetype=.pdf|accessdate=2008-10-23|bibcode=1994LPI....25..469G}}</ref>
Ο ρηγόλιθος της Ίδης αποτελείται από τα [[πυριτικά ορυκτά]] [[ολιβίνης|ολιβίνη]] και [[πυρόξενος|πυρόξενο]].<ref name="Holm1994">{{cite journal|last=Holm|first=Jeanne|coauthors=Jones, Jan (ed.)|title=Discovery of Ida's Moon Indicates Possible "Families" of Asteroids|journal=The Galileo Messenger|publisher=NASA|issue=34|year=1994|month=Ιουνίος|url=http://www2.jpl.nasa.gov/galileo/mess34/Moon2.html|accessdate=2008-10-23}}</ref><ref name="Chapman1996"/> Εξαιτίας της διαστημικής αποσάθρωσης,<ref name="Chapman1995"/> η εμφάνισή του μεταβάλλεται με το χρόνο: ο παλαιότερος ρηγόλιθος εμφανίζεται πιο κόκκινος από τον πρόσφατο.<ref name="Chapman1996"/>
[[Αρχείο:Ejecta block on 243 Ida.svg|thumb|right|Εικόνα ενός ογκόλιθου 150 μέτρων από το ''Γκαλιλέο'' σε συντεταγμένες 24,8° Ν και 2,8° Α.]]
Περί τους 20 μεγάλους ογκόλιθους, διαστάσεων 40 ως 150 μέτρων, ανακαλύφθηκαν στον ρηγόλιθο της Ίδης,<ref name="Chapman1996"/><ref name="GeisslerPetitDurdaGreenberg1996"/> και αποτελούν τα μεγαλύτερα κομμάτια ρηγόλιθου.<ref name="SullivanGreeleyPappalardoAsphaug1996"/> Επειδή οι ογκόλιθοι πρέπει να διασπώνται σχετικώς γρήγορα από νέες προσκρούσεις μετεωροειδών, όσοι είναι ορατοί στην επιφάνεια είτε θα σχηματίσθηκαν πρόσφατα, είτε αποκαλύφθηκαν πρόσφατα από κάποια πρόσκρουση.<ref name="Cowen1995"/><ref name="LeeVeverkaThomasHelfenstein1996"/> Οι περισσότεροι βρίσκονται μέσα στους κρατήρες Λασκώ και Μαμμούθ, αλλά ίσως δεν σχηματίσθηκαν εκεί.<ref name="LeeVeverkaThomasHelfenstein1996"/> Αυτή η περιοχή προσελκύει θραύσματα εξαιτίας του ιδιόμορφου βαρυτικού πεδίου της `Ιδης.<ref name="Cowen1995"/> Κάποιοι ίσως να εκτινάχθηκαν εκεί από τον νεαρό κρατήρα Ατσούρα στην αντίθετη πλευρά του αστεροειδούς.<ref name="Stooke1997">{{cite journal|last=Stooke|first=P. J.|title=Reflections on the Geology of 243 Ida|journal=Lunar and Planetary Science XXVIII|year=1997|pages=1385–1386|url=http://www.lpi.usra.edu/meetings/lpsc97/pdf/1045.PDF|accessdate=2008-11-29}}</ref>
=== Δομές ===
Αρκετές μεγάλες δομές σημαδεύουν την επιφάνεια της Ίδης. Ο αστεροειδής εμφανίζεται να διαιρείται σε δύο ήμισυ, που αναφέρονται ως «Περιοχή 1» και «Περιοχή 2».<ref name="Chapman1996"/> Η Περιοχή 1 με τη σειρά της έχει δύο μεγάλες δομές: μία εξέχουσα λοφοσειρά μήκους 40 km που ονομάστηκε ''Ράχη Τάουνσεντ'' (Townsend Dorsum)<ref name="SárneczkyKereszturi2002">{{cite journal|last=Sárneczky|first=K|coauthors=Kereszturi, Á.|title='Global' Tectonism on Asteroids?|journal=33rd Annual Lunar and Planetary Science Conference|year=2002|month=Μάρτιος|url=http://www.lpi.usra.edu/meetings/lpsc2002/pdf/1381.pdf|accessdate=2008-10-22|bibcode=2002LPI....33.1381S}}</ref> και μία δαντελωτή διαμόρφωση που ονομάστηκε ''Βιέννη'' (Vienna Regio).<ref name="Chapman1996"/>
Η Περιοχή 2 επιδεικνύει αρκετές ομάδες αυλάκων, συνήθως με πλάτος μέχρι 100 μέτρα και μήκος μέχρι 4 km.<ref name="Chapman1996"/> Βρίσκονται κοντά στους κρατήρες Λασκώ, Μαμμούθ και Κάρτσνερ (Kartchner), αλλά δεν συνδέονται με αυτούς.<ref name="SullivanGreeleyPappalardoAsphaug1996"/>
=== Κρατήρες ===
Η επιφάνεια της Ίδης φέρει πολλούς κρατήρες (μία από τις μεγαλύτερες πυκνότητες κρατήρων για σώμα του Ηλιακού Συστήματος)<ref name="ChapmanBeltonVeverkaNeukum1994"/><ref name="Chapman1994"/>, που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία διαστάσεων και ηλικιών.<ref name="Chapman1994"/><ref name="Chapman1996"/> Οι προσκρούσεις μικρότερων αστεροειδών και μετεωροειδών υπήρξαν η κύρια διαδικασία που διαμόρφωσε την επιφάνειά της.<ref name="GeisslerPetitGreenberg1996"/> Η δημιουργία κρατήρων έχει φθάσει το σημείο κορεσμού, δηλαδή οι νέες προσκρούσεις εξαλείφουν τα σημάδια των παλαιότερων, αφήνοντας τον συνολικό αριθμό κρατήρων σταθερό.<ref name="Chapman1996"/> Οι αρχαιότεροι κρατήρες έχουν ηλικίες συγκρίσιμες με την ηλικία του ίδιου του αστεροειδούς, έχοντας ίσως σχηματισθεί κατά τη διάσπαση του πρωταρχικού σώματος που δημιούργησε την ''Οικογένεια της Κορωνίδος''.<ref name="Chapman1995"/> Ο μεγαλύτερος κρατήρας, ο ''Λασκώ'', έχει διάμετρο σχεδόν 12 km.<ref name="BottkeCellinoPaolicchiBinzel2002"/><ref name="USGS">{{cite web|title=Gazetteer of Planetary Nomenclature: Ida|publisher=[[United States Geological Survey]] Astrogeology Research Program|url= http://planetarynames.wr.usgs.gov/jsp/FeatureTypes2.jsp?system=Asteroid%20Belt&body=Ida&systemID=12&bodyID=51&sort=AName&show=Fname&show=Lat&show=Long&show=Diam&show=Stat&show=Orig |accessdate=2009-04-15}}</ref> Η Περιοχή 2 περιέχει όλους σχεδόν τους κρατήρες που είναι μεγαλύτεροι από 6 χιλιόμετρα.<ref name="Chapman1996"/> Κάποιοι κρατήρες σχηματίζουν αλυσίδες κρατήρων.<ref name="GreeleySullivanPappalardoVeverka1994"/>
[[Αρχείο:Fingal on 243 Ida.jpg|thumb|left|Ο ασύμμετρος κρατήρας Φίνγκαλ με διάμετρο 1,5 km στο νότιο μέρος]]
Στους μεγαλύτερους κρατήρες της Ίδης δόθηκαν ονόματα [[σπήλαιο|σπηλαίων]] και [[σήραγγα λάβας|σηράγγων λάβας]] πάνω στη Γη.<ref name="GreeleyBatson2001">{{cite book|last=Greeley|first=Ronald|coauthors=Batson, Raymond M.|year=2001|title=The Compact NASA Atlas of the Solar System|publisher=Εφημερίδα του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ|location=Κέιμπριτζ, ΗΒ|isbn=052180633X}}</ref> Μία εξαίρεση στη μορφολογία τους είναι ο νέος και ασύμμετρος κρατήρας ''Φίνγκαλ'', που έχει ένα έντονο όριο ανάμεσα στο εσωτερικό του και στο τοίχωμά του από τη μία πλευρά του.<ref name="SullivanGreeleyPappalardoAsphaug1996"/> Επίσης, σημαντικός κρατήρας είναι ο ''Αφόν'', που ορίζει τον πρώτο Ιδαίο μεσημβρινό.<ref name="SeidelmannArchinalA'HearnConrad2007p171"/>
Οι κρατήρες έχουν απλή δομή, με σχήμα μπολ, χωρίς επίπεδους πυθμένες ή κεντρικές κορυφές. Η κατανομή τους στην ιδαία επιφάνεια είναι ομοιόμορφη, εκτός από ένα έξαρμα βόρεια του κρατήρα ''Τσουκουτιέν'', που έχει λιγότερους κρατήρες ανά μονάδα επιφάνειας.<ref name="SullivanGreeleyPappalardoAsphaug1996"/> Τα συντρίμματα που εκτοξεύουν οι προσκρούσεις αποτίθενται διαφορετικά στην Ίδη από τη Σελήνη ή τους πλανήτες, εξαιτίας της ταχύτερης περιστροφής, της πολύ μικρής βαρύτητας και του ακανόνιστου σχήματος.<ref name="GeisslerPetitGreenberg1996"/> Οι στρώσεις των συντριμμάτων είναι άνισες γύρω από τους κρατήρες τους, ενώ τα περισσότερα θραύσματα διαφεύγουν για πάντα από τον αστεροειδή.<ref name="GeisslerPetitDurdaGreenberg1996"/>
== Σύσταση ==
| 