Τσακωνική διάλεκτος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.7.3) (Ρομπότ: Προσθήκη: hr:Tsakonski jezik
μ Ρομπότ: Αφαίρεση προτύπου: Βελτίωση; διακοσμητικές αλλαγές
Γραμμή 1:
{{Πρότυπο:Ιστορία της Ελληνικής γλώσσας}}
[[ImageΑρχείο:Pelopones ethnic.JPG|thumb|]]
Η '''Τσακωνική διάλεκτος''' είναι ελληνογενής διαλεκτική ομάδα που μιλιέται στην περιοχή της νότιας Κυνουρίας της [[Νομός Αρκαδίας|Αρκαδίας]]. Από την αρχαιότητα έως το 1912 η περιοχή της νότιας Κυνουρίας άνηκε στην αρχαία Σπάρτη και το νομό Λακωνίας αντίστοιχα.
 
== Ταξινόμηση ==
Η Τσακωνική ανήκει στην υπολειμματική δωρική ζώνη τής Νέας Ελληνικής<ref>Βλ. Α. Τσοπανάκη, 1955: «Eine dorische Dialektzone im Neugriechischen» — ''Byzantinische Zeitschrift'' 48, σελ. 49-72.</ref>. Προήλθε από τη [[Δωρική διάλεκτος|Δωρική διάλεκτο]] της [[Αρχαία ελληνική γλώσσα|Αρχαίας ελληνικής]], σε αντίθεση με τη [[Νέα Ελληνική γλώσσα]], η οποία προήλθε από την [[Ελληνιστική κοινή]] (κυρίως αττικοϊωνικής συστάσεως). Συγκεκριμένα, εικάζεται ότι προήλθε από ευρύτερη δωρική κοινή, η οποία είχε κυριαρχήσει στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]] μετά τη σύσταση της [[Αχαϊκή Συμπολιτεία|Αχαϊκής Συμπολιτείας]] και, ως εκ τούτου, αντιστάθηκε περισσότερο στην Κοινή, ίσως επειδή ομιλείτο σε δυσπρόσιτες περιοχές.
 
Γραμμή 10:
Αν είχε μεγάλο αριθμό ομιλητών, ισχυρή λογοτεχνική παράδοση και διοικητική αυτονόμηση, η οποία θα οδηγούσε σε αναγνώριση και σχολική διδασκαλία, θα μπορούσε να ταξινομηθεί ως ξεχωριστή ελληνογενής γλώσσα<ref>Ν. Κοντοσόπουλος, 1994: 2. Υπέρ της άποψης περί χωριστής γλώσσας κλίνουν ορισμένοι γλωσσολόγοι: C.F. & F.M. Voegelin, ''Classification and Index of the World's Languages'' (1977, Elsevier), σ. 148-149· B. Joseph, «Language Contact and the Development of Negation in Greek — and How Balkan Slavic Helps to Illuminate the Situation» [http://www.ling.ohio-state.edu/~bjoseph/publications/2001lang.pdf online], όμως οι περισσότεροι συγκλίνουν στην άποψη ότι πρόκειται για αποστασιοποιημένη ποικιλία τής Ελληνικής: P.Trudgill, ''Sociolinguistic variation and change'' (Edinburgh 2002), σ. 129· Ph. Baldi, ''The foundations of Latin'' (Amsterdam 2002), σ. 28.</ref> σε αντιδιαστολή προς διαλέκτους όπως η [[Ποντιακή διάλεκτος|Ποντιακή]], η [[Καππαδοκική διάλεκτος|Καππαδοκική]] και η [[Κατωιταλική διάλεκτος|Κατωιταλική]]. Το σύγχρονο λεξιλόγιό της έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την επίσημη Ελληνική.
 
== Ετυμολογία - Προέλευση του τοπωνυμίου ==
Υπάρχουν τρεις βασικές προτάσεις για την ετυμολογική προέλευση του τοπωνυμίου:
 
Γραμμή 32:
===Λεξιλογικά χαρακτηριστικά===
-->
=== Δείγμα τής διαλέκτου ===
 
'''Το καβγί με τα νορά «Το παιδί με την ουρά» (παραμύθι)'''
Γραμμή 54:
 
== Γεωγραφική εξάπλωση ==
[[ImageΑρχείο:Leonidio-Tsakonian-sign.jpg|thumb|right|300px|Πινακίδα στα Τσακώνικα.]]
Ο χώρος όπου εντοπίζεται σήμερα η γλώσσα είναι κάποια χωριά στην [[Τσακωνιά]] στις πλαγιές του [[Πάρνωνας|Πάρνωνα]] στην νότια επαρχία [[Κυνουρία]]ς του [[Νομός Αρκαδίας|Νομού Αρκαδίας]]. Είναι οι κωμοπόλεις του [[Λεωνίδιο|Λεωνιδίου]] και του [[Τυρός|Τυρού]], και τα χωριά [[Μέλανα]], [[Άγιος Ανδρέας (Αρκαδία)|Άγιος Ανδρέας]], [[Βασκίνα]], [[Πραστός]], [[Σίταινα]] και [[Καστανίτσα Αρκαδίας|Καστάνιτσα]].
 
Γραμμή 63:
 
== Γραφή ==
 
{{βελτίωση}}
Δεν υπάρχει επίσημη γραφή. Σε βιβλία γλωσσικών, λαογραφικών και άλλων μελετών η διάλεκτος αποδίδεται με το [[Ελληνικό αλφάβητο]], συνοδευόμενη από την προσθήκη κάποιων απαραίτητων διακριτικών για πιο πιστή απόδοση της προφοράς της. Μία από τις γραφές που χρησιμοποιούνται είναι αυτή που προτάθηκε από τον καθηγητή [[Αθανάσιος Κωστάκη|Αθανάσιο Κωστάκη]]. Η γραφή αυτή φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="0" style="font-size: 85%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align: center;"
Γραμμή 98:
|-
|τζ
|(Κ) τˇζ- τζ & τρˇζ – τρζ <br />(Λ) τˇζ- τζ
|(K) tz, trz<br />(L) tz ʤ (dj ̌)
|-
|νν
Γραμμή 136:
== Εξωτερικές συνδέσεις ==
{{Incubator|Wp/tsd|Τσακωνικά}}
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=TSD Σύντομη περιγραφή τής διαλέκτου]
* [http://ptolemy.tlg.uci.edu/~opoudjis/Work/tsakbib.html Πλήρης βιβλιογραφία γλωσσολογικών έργων και άρθρων για τη διάλεκτο]
* [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tsakonian.html Το «Πάτερ ημών» στα Τσακώνικα]
* [http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/culture/tsakonia/langage.html Αφιέρωμα στην Τσακωνική διάλεκτο. Περιλαμβάνει δείγμα του λεξιλογίου]
* [http://www.projethomere.com/travaux/dialectes_grecs/tsakonien/tsakonien1.htm Projet Homere] Με ηχητικά αποσπάσματα
 
[[CategoryΚατηγορία:Γλώσσες της Ελλάδας]]
[[CategoryΚατηγορία:Ελληνικές γλώσσες]]
 
[[als:Tsakonisch]]