Σοφία Κοβαλέφσκαγια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νέα σελίδα: [[File:Sofya Vasilyevna Kovalevskaya Bust.jpg|thumb|right|250px|Προτομή της Σοφία Κοβαλέφσκαγια από τον Βάλτερ Ρούνεμπεργκ]... |
μ επιμέλεια, μείον νεκρός εξωτερικός σύνδεσμος |
||
Γραμμή 15:
Το [[1869]] η Κοβαλέφσκαγια άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στο [[Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης]], στη [[Γερμανία]], πράγμα που της επιτρεπόταν όσο οι καθηγητές που τα δίδασκαν έδιναν την έγκρισή τους. Λίγο αργότερα επισκέφθηκε το Λονδίνο με τον σύζυγό της, ο οποίος συζήτησε εκεί με τους συναδέλφους του [[Τόμας Χάξλεϋ]] και Δαρβίνο, ενώ η Σοφία προσκλήθηκε να παρακολουθεί τις Κυριακάτικες συναντήσεις της [[Τζωρτζ Έλιοτ]]<ref name="RCooke"/>. Εκεί, σε ηλικία 19 ετών, συνάντησε τον [[Χέρμπερτ Σπένσερ]] και οδηγήθηκε σε μία διαμάχη για το αν και πόσο «η γυναίκα είναι ικανή για αφηρημένη σκέψη». Αυτό πολύ πριν την αξιοσημείωτη συνεισφορά της της «σβούρας Κοβαλέφσκι» στον μικρό κατάλογο των γνωστών παραδειγμάτων ολοκληρώσιμης κινήσεως στερεού σώματος (βλ. παρακάτω). Η Τζωρτζ Έλιοτ συνέγραφε τότε το ''Middlemarch'', στο οποίο υπάρχει η φράση: ''«Με λίγα λόγια, η γυναίκα ήταν ένα πρόβλημα το οποίο, αφού το μυαλό του κ. Μπρουκ απέτυχε ενώπιόν του, δύσκολα μπορούσε να είναι λιγότερο περίπλοκο απ' ό,τι οι περιστροφές ενός ακανόνιστου στερεού.»''<ref>George Eliot (Mary Ann Evans), ''Middlemarch'', κεφ. IV, τελευταία πρόταση.</ref> Η Κοβαλέφσκαγια συμμετείχε σε κοινωνικά κινήματα και υιοθέτησε κάποιες ιδέες του ουτοπικού σοσιαλισμού. Το 1871 το ζεύγος Κοβαλέφσκι ταξίδεψε στο Παρίσι για να φροντίσουν τους τραυματίες από την [[Κομούνα των Παρισίων]]: Η Κοβαλέφσκαγια βοήθησε να σωθεί ο [[Βικτόρ Ζακλάρ]], ο οποίος ήταν ο σύζυγος της αδελφής της, Ανν ([[Ανν Ζακλάρ]]).
Μετά από δύο χρόνια σπουδών στα μαθηματικά στη Χαϊδελβέργη με δασκάλους όπως οι [[Χέρμαν φον Χέλμχολτζ]], [[Γκούσταβ Κίρχοφ]] και [[Ρόμπερτ Μπούνσεν]], η Σοφία εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο, όπου υποχρεώθηκε να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα με τον [[Καρλ Βάιερστρας]], καθώς το [[Πανεπιστήμιο του Βερολίνου]] δεν της επέτρεψε ούτε καν να παρακολουθεί μαθήματα.
Το [[1874]] η Σοφία υπέβαλε τρεις ερευνητικές εργασίες (μία περί των [[Μερικές διαφορικές εξισώσεις|μερικών διαφορικών εξισώσεων]], μία για τη δυναμική των δακτυλίων του [[Κρόνος (πλανήτης)|Κρόνου]] και μία για τα [[ελλειπτικά ολοκληρώματα]]) στο [[Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν]] ως τη [[διδακτορική διατριβή]] της. Με την υποστήριξη του Βάιερστρας, αυτό της εξασφάλισε ένα [[διδακτορικό]] στα μαθηματικά με άριστα (''summa cum laude''), με παράκαμψη των συνηθισμένων υποχρεωτικών μαθημάτων και εξετάσεων<ref name="RCooke"/>. Κατέστη έτσι η πρώτη γυναίκα σε όλη την Ευρώπη που έγινε κάτοχος διδακτορικού. Η εργασία της πάνω στις μερικές διαφορικές εξισώσεις περιέχει αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως «[[Θεώρημα Cauchy-Kovalevski]]», που δίνει συνθήκες για την ύπαρξη λύσεων σε μια ορισμένη κατηγορία αυτών των εξισώσεων.
==Τα τελευταία χρόνια και η Σουηδία==
Γραμμή 22:
Το ζευγάρι επέστρεψε στη Ρωσία, αλλά απέτυχαν να γίνουν καθηγητές, αυτή τη φορά εξαιτίας των ριζοσπαστικών πολιτικών τους πεποιθήσεων. Αποθαρρυμένοι, επέστρεψαν στη Γερμανία. Ο Βλαντιμίρ, που ανέκαθεν υπέφερε από έντονες εναλλαγές στην ψυχική του διάθεση, έγινε πιο ασταθής με αποτέλεσμα η Σοφία να ζει μόνη τον περισσότερο καιρό. Μετά, για κάποιο άγνωστο λόγο, αποφάσισαν να περάσουν τα επόμενα χρόνια μαζί σαν πραγματικά παντρεμένο ζευγάρι. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου γεννήθηκε η κόρη τους Σοφία (αποκαλούμενη «Φούφα»). Μετά από ένα χρόνο που αφιέρωσε στην ανατροφή της κόρης της, η Κοβαλέφσκαγια την παρέδωσε για φροντίδα στη μεγαλύτερη αδελφή της, επανέλαβε την ενασχόλησή της με τα μαθηματικά και εγκατέλειψε τον Βλαντιμίρ, για τελευταία φορά. Το [[1883]], αντιμέτωπος με τη χειροτέρευση των μεταπτώσεων στην ψυχική του κατάσταση και την πιθανότητα να διωχθεί ποινικά για τη συμμετοχή του σε μία απάτη με μετοχές, ο Βλαντιμίρ αυτοκτόνησε<ref name="RCooke"/>.
Το ίδιο έτος, με τη βοήθεια του μαθηματικού Gösta Mittag-Leffler, τον οποίο είχε γνωρίσει ως μαθητή του Βάιερστρας, η Κοβαλέφσκαγια μπόρεσε να εξασφαλίσει μια θέση ως ''privat-docent'' στο [[Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης]]<ref name="RCooke"/>. Το 1884 διορίσθηκε με πενταετή σύμβαση ως ''Professor Extraordinarius'' (δηλαδή καθηγήτρια χωρίς έδρα) και έγινε η συντάκτρια του ερευνητικού μαθηματικού περιοδικού ''[[Acta Mathematica]]''. Το [[1888]] κέρδισε το βραβείο ''Prix Bordin'' της [[Γαλλική Ακαδημία Επιστημών|Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών]] για το έργο της: "Mémoire sur un cas particulier du problème de le rotation d'un corps pesant autour d'un point fixe, où l'intégration s'effectue à l'aide des fonctions ultraelliptiques du temps"<ref name=RCooke/>. Η εργασία αυτή περιείχε την ανακάλυψη αυτού που είναι σήμερα γνωστό ως «[[σβούρα Κοβαλέφσκι]]», μια περίπτωση που αποδείχθηκε στη συνέχεια από τον Γάλλο μαθηματικό [[Ζοζέφ Λιουβίλ]] ότι είναι η μοναδική περίπτωση κινήσεως στερεού (μη ελαστικού) σώματος εκτός από τις σβούρες του Όιλερ και του Λαγκράνζ που είναι «πλήρως [[Ολοκληρώσιμα συστήματα|ολοκληρώσιμη]]
Το [[1889]] η Σοφία Κοβαλέφσκαγια διορίσθηκε ''Professor Ordinarius'' (καθηγήτρια κάτοχος πανεπιστημιακής έδρας) στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που κατελάμβανε τέτοια θέση σε πανεπιστήμιο της βόρειας Ευρώπης. Μετά από πολλές παρεμβάσεις υπέρ αυτής (και μία αλλαγή των κανόνων της Ακαδημίας), της προσφέρθηκε μία έδρα στη [[Ρωσική Ακαδημία Επιστημών]], αλλά ποτέ δεν της προσφέρθηκε καθηγητική θέση σε ρωσικό πανεπιστήμιο.
Γραμμή 42:
* Η '''Sonia Kovalevsky High School Mathematics Day''' (= Ημέρα Μαθηματικών «Σόνια Κοβαλέφσκι» στα Γυμνάσια), πρόγραμμα της αμερικανικής Ενώσεως για τις Γυναίκες στα Μαθηματικά (Association for Women in Mathematics, AWM), που χρηματοδοτεί εργαστήρια στις ΗΠΑ που ενθαρρύνουν τα κορίτσια να εξερευνήσουν τα μαθηματικά.
* Η ετήσια '''The Sonia Kovalevsky Lecture''' (= Διάλεξη Σόνια Κοβαλέφσκι) χρηματοδοτείται από την AWM, με σκοπό την προβολή σημαντικών συνεισφορών γυναικών στα πεδία των εφαρμοσμένων ή υπολογιστικών μαθηματικών. Ανάμεσα στις γυναίκες που τιμήθηκαν με
==Στον πολιτισμό==
Γραμμή 57:
* ''Beyond the Limit: The Dream of Sofya Kovalevskaya'' (= ''Πέρα από το όριο: Το όνειρο της Σοφία Κοβαλέφσκαγια'', 2002), ένα βιογραφικό μυθιστόρημα από τη μαθηματικό και εκπαιδευτικό Joan Spicci (εκδ. Tom Doherty Associates, LLC). Είναι ένα ιστορικώς ακριβές πορτρέτο των πρώτων χρόνων του γάμου της και της αναζήτησης για μόρφωση. Βασίζεται μερικώς πάνω σε 88 από τις επιστολές της Σοφίας, που η ίδια η συγγραφέας μετέφρασε από τη ρωσική στην αγγλική γλώσσα.
* ''Against the Day'', ένα μυθιστόρημα του 2006 από τον [[Τόμας
* "Too Much Happiness" (= ''Υπερβολική ευτυχία'', 2009), ένα διήγημα της [[Άλις Μούνρο]], που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Αυγούστου 2009 του ''[[Harper's Magazine]]'' και έχει τη Σοφία ως κύριο χαρακτήρα. Αργότερα εκδόθηκε και σε μια ομώνυμη συλλογή διηγημάτων.
Γραμμή 112:
* [http://www.agnesscott.edu/lriddle/women/kova.htm "Sofia Kovalevskaya", στις Βιογραφίες Γυναικών Μαθηματικών], Κολέγιο Agnes Scott
* [http://womenshistory.about.com/library/bio/blbio_kovalevskaya.htm «Ιστορία των γυναικών» - Sofia Kovalevskaya]
* [http://www.peoples.ru/science/professor/kovalevskaya/ Βιογραφία στη ρωσική γλώσσα]
* [http://www.awm-math.org/kovalevsky.html Στον ιστοτόπο της Association for Women in Mathematics]
| |||