|
[[File:Quince.jpg|thumb|200px|Κυδώνι]]
Το '''Κυδώνικυδώνι''' είναι ο καρπός του είδους Κυδωνέα η προμήκης (''Cydonia oblonga'') (το μοναδικό είδος του γένους ''[[κυδωνιά]]'') και κατάγεται από τη νοτιοδυτική [[Ασία]] και την περιοχή του [[Καύκασος|Καυκάσου]]. Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο, που φτάνει τα 8 μέτρα σε ύψος, και είναι συγγενικό με τη [[μηλιά]] και με την [[αχλαδιά]]. Ο [[καρπός]] του έχει χρώμα κίτρινο προς το χρυσό, όταν είναι ώριμο, και έχει σχήμα αχλαδιού. Το εξωκάρπιο είναι αρχικά χνουδωτό και έπειτα λείο και γυαλιστερό<ref>Εγκυκλοπαίδεια 2002, εκδ. 1984, τ. 10, σελ. 293.</ref>. Το μήκος του κυμαίνεται από 7 ως 12 εκατοστά και το πλάτος του από 6 ως 9 εκατοστά. Η σάρκα του είναι λευκοκίτρινη. Τα κυδώνια είναι πράσινα όταν είναι άγουρα. Χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική και στητη ζαχαροπλαστική.
== Προέλευση ==
Το φρούτο ήταν γνωστό στους [[Ακκάδιοι|Ακκάδιους]], οι οποίοι το έλεγαν ''supurgillu''<ref>[http://www.premiumwanadoo.com/cuneiform.languages/dictionary/dosearch.php?searchkey=2853&language=id Search Entry<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref> στα αραβικά سفرجل ''safarjal'' = κυδώνια (πληθυντικός). Το σημερινό όνομα προήλθε από το ''quoyn'' (14ος αιώνας), μέσω της αρχαίας γαλλικής λέξης ''cooin'' από το λατινικό ''cotoneum malum'' / ''cydonium malum'', που επίσης προήλθε από το κυδώνιον μήλον.
Στους ''[[Βίοι Παράλληλοι|Βίους ΠαράλληλουςΠαραλλήλους]]'' του [[Πλούταρχος|Πλουτάρχου]], ο [[Σόλων]] λέγεται ότι θέσπισε διάταγμα, με βάση το οποίο «η νύφη και ο γαμπρός θα έπρεπε να κλείνονταν σε ένα δωμάτιο και να φάνε ένα κυδώνι μαζί»<ref>Πλούταρχου, ''Σόλων'', 20 [http://en.wikisource.org/wiki/Lives/Solon#20]</ref> Αναφέρεται επίσης ότι ο [[Πάρης]] πρόσφερεπροσέφερε στη θεά [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη]] ένα κυδώνι. Ο καρπός ήταν επίσης γνωστός στους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]].
== Χρήσεις ==
Η θρεπτική αξία του φρούτου έγκειται κυρίως στη [[βιταμίνη C]] που περιέχει. Ο χυμός του είναι εύγευστος και χρησιμοποιείταικαταναλώνεται γιααπό τα παιδιά, καθώς δεν περιέχει [[αλκοόλ]].
Το φρούτο περιέχει επίσης πολλή [[τανίνη]] και λιθώδη κύτταρα. Η κύρια χρήση των κυδωνιών είναι στη [[ζαχαροπλαστική]]. Συγκεκριμένα, από το φρούτο φτιάχνονται γλυκά κουταλιού, πελτές, κυδωνόπαστα και [[μαρμελάδα|μαρμελάδες]]. Μάλιστα, ο όρος "[[μαρμελάδα]]", σήμαινε αρχικά μαρμελάδα από κυδώνια και προήλθε από την πορτογαλική λέξη ''marmelo'', που σημαίνει «κυδώνι».<ref>Wilson, C. Anne. ''The Book of Marmalade: Its Antecedents, Its History and Its Role in the World Today (Together with a Collection of Recipes for Marmalades and Marmalade Cookery)'', University of Pennsylvania Press, Philadelphia. Revised Edition 1999. ISBN 0-8122-1727-6</ref><ref>"Marmalade" in Online Etymology Dictionary, © 2001 Douglas Harper apud [http://dictionary.reference.com/browse/marmalade Dictionary.com]</ref>
Το ωμό κυδώνι χρησιμοποιείται ως [[βότανο]] κατά της [[διάρροια|διάρροιας]]. Επίσης, οι σπόροι του έχουν αποχρεμπτικές και μαλακτικές ιδιότητες.
|
