Καθιερωμένο Πρότυπο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{Πηγές|12|01|2012}}
{{συγχώνευση|
Το '''Καθιερωμένο Πρότυπο''' ''(Standard Model)'' είναι μια φυσική θεωρία που περιγράφει τα δομικά συστατικά της ύλης και τις μεταξύ τους [[Ισχυρή αλληλεπίδραση|ισχυρές]], [[Ασθενής αλληλεπίδραση|ασθενείς]] και [[Ηλεκτρομαγνητισμός|ηλεκτρομαγνητικές]] αλληλεπιδράσεις. Δεν περιλαμβάνει καμία περιγραφή των [[Βαρύτητα|βαρυτικών αλληλεπιδράσεων]].
Πρόκειται για μια πολύ καλά θεμελιωμένη θεωρία που έχει προβλέψει πολλά πειραματικά αποτελέσματα, όπως την ύπαρξη πολλών σωματιδίων και έχει ανταπεξέλθει σε πάρα πολλούς πειραματικούς ελέγχους. Το βασικό κομμάτι που λείπει στη θεωρία αυτή για να συμπληρωθεί είναι το [[μποζόνιο Χιγκς]] του οποίου η ύπαρξη, πιθανολογείται πλέον με αρκετή βεβαιότητα. Παρ' όλες τις επιτυχίες της, η θεωρία αυτή δεν μπορεί να εξηγήσει την ύπαρξη [[Σκοτεινή ύλη|σκοτεινής ύλης]], τις [[Ταλαντώσεις νετρίνων|ταλαντώσεις νετρίνων]] και την ύπαρξη σωματιδίων με πολύ διαφορετικές [[μάζα|μάζες]].
==Στοιχειώδη σωμάτια==
===Φερμιόνια - Δομικοί φορείς===
Τα [[Φερμιόνιο|φερμιόνια]] είναι οι δομικοί λίθοι της ύλης και σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο είναι τα εξής:
*6 [[Κουάρκ|κουάρκς]] ''(quarks)'': up (πάνω), down (κάτω), strange (παράξενο), charm (γοητευτικό), bottom (βυθός) ή beauty (ομορφιά), top (κορυφή)
*6 [[λεπτόνιο|λεπτόνια]] ''(leptons)'': ηλεκτρόνιο (e), μιόνιο (<math>\mu</math>), ταυ (<math>\tau</math>), ηλετρονικό νετρίνο (<math>\nu_e</math>), μιονικό νετρίνο (<math>\nu_{\mu}</math>), ταυ νετρίνο (<math>\nu_{\tau}</math>)
Για κάθε σωματίδιο ύλης υπάρχει ένα [[αντισωματίδιο]] [[αντιύλη|αντιύλης]] ''(anti-matter)'' που έχει την ίδια [[μάζα]] και [[σπιν]] με το αντίστοιχο σωματίδιο, αλλά αντίθετο [[ηλεκτρικό φορτίο]]. Τα αντισωματίδια συμβολίζονται με μία γραμμή πάνω από το όνομα του αντίστοιχου σωματιδίου. Μερικά σωματίδια είναι τα ίδια το αντισωματίδιο του εαυτού τους, όπως το [[φωτόνιο]] γ, και το [[μποζόνιο]] Ζ<sup>ο</sup>. Όταν ένα σωματίδιο και ένα αντισωματίδιο αλληλεπιδράσουν [[Εξαΰλωση|εξαϋλώνονται]] δίνοντας το αντίστοιχο της μάζας τους σε [[ενέργεια]] με την μορφή φωτονίων. Γι αυτό το λόγο, δεν υπάρχει αντιύλη στο σύμπαν.
===Μποζόνια - Φορείς αλληλεπιδράσεων===
Τα [[Μποζόνιο|μποζόνια]] είναι οι [[Φορείς δυνάμεων|φορείς των αλληλεπιδράσεων]] ''(force carriers)'' μεταξύ των στοιχειωδών σωματιδίων. Το Καθιερωμένο Πρότυπο περιγράφει 3 αλληλεπιδράσεις με τους αντίστοιχους φορείς τους:
*ηλεκτρομαγνητική με φορέα το φωτόνιο (γ)
*ισχυρή με φορείς γλουόνια (g) 8 διαφορετικών χρωματικών γεύσεων
*ασθενείς με φορείς τα μποζόνια W<sup>+</sup>, W<sup>-</sup> και Ζ<sup>ο</sup>
Ερευνάται η δυνατότητα περιγραφής και της βαρυτικής αλληλεπίδρασης μέσω ενός μποζονίου - φορέα που ονομάζεται βαρυτόνιο. Η αντίστοιχη θεωρία που επιχειρείται να αναπτυχθεί ονομάζεται [[Κβαντική Θεωρία Βαρύτητας]].
==Αλληλεπιδράσεις==
Το Καθιερωμένο Πρότυπο περιγράφει τις αλληλεπιδράσεις ως [[Κβαντική Θεωρία Πεδίου|κβαντικά πεδία]] οι ιδιότητες των οποίων καθορίζονται από αυτές των φορέων τους.
Η ηλεκτρομαγνητική και η ασθενής αλληλεπίδραση ενοποιούνται σε μία που ονομάζεται ηλεκτρασθενής και ο μηχανισμός ενοποίησης τους βασίζεται στο [[μποζόνιο Χιγκς]].
==Εξωτερικοί Σύνδεσμοι==
* http://www.physics.ntua.gr/POPPHYS/index.html
{{φυσική-επέκταση}}
[[Κατηγορία:Σωματιδιακή φυσική]]
[[ar:نظرية النموذج العياري]]
[[az:Standart model]]
[[bg:Стандартен модел]]
[[bn:প্রমিত মডেল]]
[[bs:Standardni model]]
[[ca:Model estàndard de física de partícules]]
[[cs:Standardní model]]
[[da:Standardmodellen]]
[[de:Standardmodell]]
[[en:Standard Model]]
[[eo:Norma modelo]]
[[es:Modelo estándar de física de partículas]]
[[et:Osakestefüüsika standardmudel]]
[[fa:مدل استاندارد (ذرات بنیادی)]]
[[fi:Hiukkasfysiikan standardimalli]]
[[fr:Modèle standard (physique des particules)]]
[[gl:Modelo estándar]]
[[he:המודל הסטנדרטי]]
[[hr:Standardni model]]
[[hu:Standard modell]]
[[id:Model Standar]]
[[is:Staðallíkan]]
[[it:Modello standard]]
[[ja:標準模型]]
[[ko:표준 모형]]
[[lt:Standartinis modelis]]
[[ml:സ്റ്റാൻഡേർഡ് മോഡൽ]]
[[mr:प्रमाण प्रतिकृती]]
[[ms:Model Piawai]]
[[mt:Mudell Standard]]
[[nl:Standaardmodel van de deeltjesfysica]]
[[no:Standardmodellen]]
[[pl:Model Standardowy]]
[[pt:Modelo padrão]]
[[ro:Modelul Standard]]
[[ru:Стандартная модель]]
[[simple:Standard Model]]
[[sk:Štandardný model]]
[[sl:Standardni model]]
[[su:Modél Baku]]
[[sv:Standardmodellen]]
[[ta:சீர்மரபு ஒப்புரு]]
[[th:แบบจำลองมาตรฐาน]]
[[tl:Pamantayang Modelo]]
[[tr:Standart Model]]
[[uk:Стандартна модель]]
[[ur:معیاری نمونہ]]
[[vi:Mô hình chuẩn]]
[[war:Panupong nga Taramdan]]
[[zh:标准模型]]
| |||