Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του «Τσιτσέν Ιτζά»

| ΜΠΚ = [[Αρχαιολογική θέση|Αρχαιολογικός τόπος]]: Προϊσπανική Πόλη της ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά

Το '''ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά'''<ref>{{cite web |url=http://www.ygeiaonline.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=52990:tsitsen_itza |title=Τσιτσέν Ιτζά |accessdate=2012-09-08 |format= |work=Υγεία online |language=ελληνικά}}</ref> (''ChichenChichén ItzaItzá'', <small> [[IPA]] [[Ισπανική γλώσσα|ισπανική]] προφορά: Chichén Itzá tʃiˈtʃen iˈtsa [[IPA]]:</small> [ˈtʃi.tʃɛn.ˈit.sɑ[Αγγλική γλώσσα|αγγλική]]: [[IPA]] tʃiːˈtʃɛn iːˈtsɑː <ref>Δείτε [http://inogolo.com/pronunciation/d1123/Chichen_Itza inogolo: pronunciation of Chichen Itza].</ref>:</small> ) (από την γλώσσα των Μάγια: "''στο στόμα του φρεατίου του ΊτσαΙτσά''") είναι μια μεγάλη προκολομβιανή [[αρχαιολογική περιοχή]] που χτίστηκε από τον πολιτισμό των [[Μάγια]] και που βρίσκεται στο βόρειο κέντρο της χερσονήσου [[Γιουκατάν]], στο σημερινό [[Μεξικό]].

Το ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά ήταν σημαντικό περιφερειακό κέντρο στα βόρεια πεδινά των Μάγια από την Ύστερη Κλασική μέσω της Ύστερης Κλασικής και εώς τα αρχικά στάδια της Πρόωρης Μετακλασικής περιόδου. Η περιοχή εκθέτει ένα πλήθος αρχιτεκτονικών μορφών, από αυτέ που καλούνται "Μεξικανικές" και ενθυμίζουν της μορφές που βλέπουμε στο κεντρικό Μεξικό στο ύφος Puuc των Μάγια των βόρειων πεδινών. Η παρουσία κεντρικών μεξικανικών μορφών θεωρούνταν κάποτε ως αντιπροσωπευτική της άμεσης μετανάστευσης ή ακόμα και της κατάκτησης από το κεντρικό Μεξικό, αλλά οι περισσότερες σύγχρονες ερμηνείες βλέπουν την παρουσία αυτών των μη-Μάγια μορφών περισσότερο ως αποτέλεσμα της [[πολιτιστική διάχυση|πολιτιστικής διάχυσης]].

Τα αρχαιολογικά στοιχεία, όπως τα στοιχεία πυρκαγιάς σε διάφορες σημαντικές δομές και αρχιτεκτονικά συγκροτήματα, υποδεικνύουν ότι η κατάρρευση της ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά ήταν βίαιη. Μετά από την πτώση της [[ηγεμονία|ηγεμονίας]] του ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά, η περιφερειακή δύναμη του [[Γιουκατάν]] μετατοπίστηκε σε ένα νέο κέντρο στο [[Μαγιαπάν]].

Σύμφωνα με την [[Αμερικανική Ανθρωπολογική Ένωση]], τα ερείπια του ΤσίτσενΤσιτσέν ΊτζαΙτζά είναι ομοσπονδιακή ιδιοκτησία, και η διαχείριση της περιοχής ανήκει στο Εθνικό Ίδρυμα Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (Instituto Nacional de Antropologνa e Historia, INAH) του Μεξικού. Το έδαφος κάτω από τα μνημεία, εντούτοις, ανήκει στην [[οικογένεια]] Barbachano. <ref>[http://www.aaanet.org/ American Anthropological Society]. With regard to ownership of Chichen and other sites of patrimony, see Lisa Breglia, Monumental Ambivalence: The Politics of Heritage (Austin, Texas: University of Texas Press, 2005), specifically Chapter 3, "Chichen Itza, a Century of Privatization".</ref>