Abecedar: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[File:Εξώφυλλο βιβλίου (1925).jpg|thumb|right|300px|Το αυθεντικό Αμπεσαντάρ των 38 σελίδων (και όχι των 158)<ref>Ευρωπαϊκό Γραφείο για τις λιγότερο ομιλούμενες γλώσσες- Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία και [[Ουράνιο Τόξο (κόμμα)|Ουράνιο Τόξο]] , εκδόσεις Μπατάβια, 2006 ISBN 960-89330-05-5</ref> που εκδόθηκε το [[1925]] από την τότε ελληνική κυβέρνηση κάτω από τις πιέσεις της [[Κοινωνία των Εθνών|ΚτΕ]] και τα μεθοριακά επεισόδια στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα στην περιοχή της [[Δράμα]]ς (περιοχή Τάρλιτς) προκάλεσε σειρά αντιδράσεων·<br> όχι μόνο στο [[Αμύνταιο]] όπου κυκλοφόρησε αλλά και στη [[Βουλγαρία]] που απαιτούσε [[Κυριλλικό αλφάβητο|κυριλλκή γραφή]] ακόμα και στη [[Σερβία]] που το θεώρησε Casus belli, λόγω της προώθησης των βουλγαρικών συμφερόντων στην περιοχή.<br> Mετά από όλα αυτά, σύντομα αποσύρθηκε, για να επακολουθήσει το [[Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ]] περί [[Ανταλλαγή πληθυσμών|εθελουσίας ανταλλαγής πληθυσμών.]]]]

Το '''Abecedar''' (''Αμπετσένταρ'') ήταν [[αλφαβητάριο]] που τυπώθηκε για πρώτη φορά από την ελληνική κυβέρνηση το Μάιο του 1925 με σκοπό να χρησιμοποιηθεί στη διδασκαλία του σλαβόφωνου πληθυσμού της βόρειας [[Ελλάδα|Ελλάδας]]. Υποβλήθηκε στην [[Κοινωνία των Εθνών]] ως δείγμα συμμόρφωσης της Ελλάδας απέναντι στη [[Συνθήκη των Σεβρών]], ενώ προηγουμένως η [[Βουλγαρία]] είχε δεσμευθεί βάσει της [[Συνθήκη του Νεϊγύ|συνθήκης του Νεϊγύ]] ([[1919]]) για την προστασία των Ελλήνων στα εδάφη της. Περιγράφτηκε από τον Νικόλαο Ζαρίφη, στο ''Ελεύθερον Βήμα'', ως αναγνωστικό για τα παιδιά των σλαβόφωνων της Ελλάδας που «τυπώθηκε με λατινικούς χαρακτήρες και συντάχθηκε στη μακεδονική διάλεκτο».<ref name=auto1>Shea, 110</ref><ref>Danforth, 70</ref> Το έργο της σύνταξής του ανατέθηκε στον εθνολόγο και γλωσσολόγο Γεώργιο Σαγιαξή και στους φιλόλογους Ιωσήφ Λαζάρου και Παπαζαχαρίου.

Η πρώτη έκδοσή του ήταν γραμμένη στο [[Διάλεκτος Πριλάπου - Μοναστηρίου|γλωσσικό μακεδονικό ιδίωμα]] που ομιλούνταν κυρίως στις περιοχές της [[Φλώρινα|Φλώρινας]] και του [[Μπίτολα|Μοναστηρίου (Μπίτολα)]], χρησιμοποιώντας λατινικούς χαρακτήρες. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, η χρήση λατινικών χαρακτήρων θα διευκόλυνε την εκμάθηση. Κατά τον εξουσιοδοτημένο ειδικό γλωσσολόγο στη Γραμματεία της [[Κοινωνία των Εθνών|Κοινωνίας των Εθνών]], ονόματι O' Mologni, τα κίνητρα για την επιλογή του λατινικού αλφαβήτου ήταν διαφορετικά και συνδέονταν με μια προσπάθεια μετριασμού της σλαβικής επιρροής στην περιοχή.<ref>Μιχαηλίδης, 339, πρβλ. Danforth, 70</ref><ref>''Abecedar'', εκδ. Μπατάβια, Θεσσαλονίκη: 2006, σ.31</ref> Συνολικά, ο O' Mologni εκθείασε την ελληνική πρωτοβουλία, την οποία αναγνώρισε ως ειλικρινή προσπάθεια σεβασμού της μειονότητας των σλαβόφωνων<ref>Μιχαηλίδης, 339</ref>. Το αναγνωστικό προκάλεσε οξεία αντίδραση από την πλευρά της Βουλγαρίας και της Σερβίας, καθώς δεν είχε συνταχθεί στα βουλγαρικά ή στα σερβικά, ενώ συγχρόνως δεν ακολουθούσε το [[κυριλλικό αλφάβητο]].<ref>Danforth, 70. πρβλ. Μιχαηλίδη, 337</ref> Κατά τον λαογράφο Δημήτριο Βογαζλή, η στάση της βουλγαρικής και της σερβικής κυβέρνησης υπήρξε η αιτία της τελικής αποτυχίας στην προώθηση του ''Abecedar''<ref>Shea, 111</ref>. Ο εκπρόσωπος της Βουλγαρίας στην Κοινωνία των Εθνών χαρακτήρισε το βιβλίο ακατανόητο, ενώ ο εκπρόσωπος της Ελλάδας, Βασίλης Δενδραμής, υπερασπίστηκε το αναγνωστικό χαρακτηρίζοντας τη [[σλαβομακεδονική γλώσσα]] ως ανεξάρτητη και διακριτή σε σχέση με τη [[Βουλγαρική γλώσσα|Βουλγαρική]] ή τη [[Σερβική γλώσσα|Σερβική]].<ref>Hugh Poulton, ''Who are the Macedonians?'', C. Hurst & Co, 2000, σ. 88</ref>