Μήδεια (Κερουμπίνι): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
RoseAphro (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 25:
Στις περισσότερες αναβιώσεις της ''Μήδειας'' της εποχής αυτής, όπως του Κορνέιγ, κυριαρχούσε η ''Μήδεια'' του [[Σενέκας ο Νεότερος|Σενέκα]]· γυναίκα αδίστακτη και μάγισσα, μακριά από την πρωτότυπη Μήδεια του Ευριπίδη. Το 1779 ο Ζαν-Μαρί Κλεμάν (Jean-Marie Clément), στην εισαγωγή της δικής του έκδοσης του έργου, υποστηρίζει πως η Μήδεια πρέπει να επιστρέψει στην "ελληνική απλότητα" του Ευριπίδη.<ref>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;66.</ref> Την άποψη αυτή εξέφρασε σε μεγάλο βαθμό και ο Οφμάν κατά τη συγγραφή του λιμπρέτου της όπερας την εποχή της [[Γαλλική Επανάσταση|Γαλλικής Επανάστασης]]. Χρειάστηκε, όμως, να προσαρμόσει το μύθο στις ανάγκες της εποχής, ώστε να συνδέεται με τη νεοσυσταθείσα γαλλική δημοκρατία και την κοινωνία της.<ref name=ewans67>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;67.</ref> Αυτό αντανακλάται και στη μετατόπιση του κέντρου βάρους από το βασιλιά και την πριγκίπισσα της Κορίνθου, που κυριαρχούσαν στις μέχρι τότε γαλλικές αναβιώσεις, στον Ιάσονα και τη Μήδεια.<ref name=ewans68>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;68.</ref>
 
Το λιμπρέτο του Οφμάν έδωσε την ευκαιρία στον Κερουμπίνι να παρουσιάσει την ιστορία της Μήδειας ως τραγωδία και όχι σαν μελόδραμα δολοπλοκίας.<ref name=ewans67/> Η σύνθεση της μουσικής έγινε την περίοδο του Διευθυντηρίου και συγκεκριμένα μεταξύ 1795 και 1799.<ref name=ewans70>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;70.</ref> Το λιμπρέτο του Οφμάν έδωσε την ευκαιρία στον Κερουμπίνι να παρουσιάσει μέσω της μουσικής του την ιστορία της Μήδειας ως τραγωδία και όχι σαν μελόδραμα δολοπλοκίας.<ref name=ewans67/> Παρουσιάζεται μια κανονική γυναίκα, η οποία ωστόσο έχει αντιμετωπιστεί άδικα και έχει πληγωθεί.<ref name=ewans69>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;69.</ref> Η όπερα αποτελείται από τρεις συνοπτικές και σχετικά μικρές πράξεις. Ο Οφμάν εισήγαγε κάποιες καινοτομίες όσον αφορά τα πρόσωπα και την πλοκή. Η Γλαύκη αναλαμβάνει κεντρικότερο ρόλο, ενώ αποκτά το όνομα Dircé (Δίρκη) αντί του Glaucé (Γλαύκη) ή Créuse (Κρέουσα), όπως αντιστοιχεί στα γαλλικά. Τη θεραπαινίδα της Μήδειας την ονομάζει ''Νέρις'' και της δίνει ενεργό ρόλο σε όλη τη διάρκεια της σύνθεσης. Επιπλέον, ο [[Αιγέας]], μυθικός βασιλιάς της Αθήνας, δεν εμφανίζεται, αφού αυτή η Μήδεια πεθαίνει και επομένως δεν αναζητά καταφύγιο στην Αθήνα.<ref name=ewans68/>
 
Το τέλος παρουσιάζει επίσης διαφορές σε σύγκριση με την κλασική τραγωδία. Στον Ευριπίδη, η Μήδεια καταφεύγει στην Αθήνα με τη βοήθεια άρματος που το σέρνουν φτερωτοί δράκοντες, ενώ στο ποιητικό κείμενο του Οφμάν η Μήδεια εξαφανίζεται σε ένα βάραθρο και τη συνοδεία των τριών [[Ευμενίδες|Ευμενίδων]] στον [[Άδης|κάτω κόσμο]].<ref name=ewans69/> Αν και, λίγο αργότερα, ο Κερουμπίνι έσπευσε να επαναφέρει το κλασικό τέλος, δίχως, ωστόσο, να προβεί στην αλλαγή της μελωδίας. Στις τελευταίες παραγωγές, συμπεριλαμβανομένων και αυτών του προηγούμενου αιώνα, χρησιμοποιήθηκε το τέλος του Οφμάν.<ref name=ewans70/>
Γραμμή 34:
 
== Εκτελέσεις και διαφορετικές εκδοχές ==
Παρά τις καλές κριτικές που έλαβε στην πρεμιέρα της στο Παρίσι το 1797, η ''Μήδεια'' δεν ήταν πολύ δημοφιλής στο κοινό και, ως εκ τούτου, σταμάτησε μετά από είκοσι παραστάσεις.<ref name=gw336/> Το μελόδραμα δεν παίχτηκε ξανά στο Παρίσι μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, ωστόσο παιζόταν συχνά σε πολλές γερμανικές πόλεις κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Η πρώτη παραγωγή της όπερας του Βερολίνου έγινε στις 17 Απριλίου του 1800 και παιζόταν συχνά εκεί μέχρι και το 1880.<ref name=macy402>[[#refmacy2006|Macy]], σελ.&nbsp;402.</ref> Το 1803 παίχτηκε για πρώτη φορά στη Βιέννη σε γερμανική μετάφραση και το 1809 ο ίδιος ο Κερουμπίνι επιμελήθηκε μια νέα έκδοση στο πλαίσιο αυτών των παραστάσεων με απαλοιφή περίπου 500 μουσικών μέτρων.<ref name=israel142>[[#refisrael1982|Israel studies in musicology]], σελ.&nbsp;142.</ref> Το 1854 ο ΦράντςΦραντς Λάχνερ αντικατέστησε τα διαλογικά μέρη (πρόζα) με ρετσιτατίβι για την παραγωγή του 1855 στην Φρανκφούρτη.<ref name=macy402/>
 
Στην Βρετανία πρωτοπαρουσιάστηκε στις 6 Ιουνίου 1865 στην όπερα "Her Majesty's Theatre" στο [[Χέιμαρκετ]] του [[Λονδίνο]]υ. Οι διάλογοι αντικαταστάθηκαν για την παραγωγή από ρετσιτατίβι, αλλά αυτή τη φορά από τον Λουίτζι Αρντίτι. Παρουσιάστηκε ξανά στις 30 Δεκεμβρίου 1870 στο [[Κόβεντ Γκάρντεν]].<ref name=macy402/> Στην [[Ιταλία]] πρωτοπαίχτηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1909 στη [[Σκάλα του Μιλάνου]] σε Ιταλική μετάφραση του Κάρλο Τσανγκαρίνι της εκδοχής του Φραντς Λάχνερ (1854). Η αποδοχή ήταν χλιαρή και δεν υπήρξαν άλλες παραστάσεις μέχρι το δέκατο έκτο Μουσικό Φλωρεντινό Μάιο του 1953, όταν τον πρωταγωνιστικό ρόλο ερμήνευσε η Μαρία Κάλλας.<ref name=macy402/> Η γαλλική εκδοχή αναβίωσε στο Φεστιβάλ του Μπούξτον στις 28 Ιουλίου 1984 και στο Κόβεντ Γκάρντεν στις 6 Νοεμβρίου 1989.<ref name=macy402/>
 
== Ρόλοι ==
Γραμμή 84:
 
== Σύνοψη ==
 
Η δράση λαμβάνει χώρα στην Κόρινθο.<ref>[[#refBoydenKimberley2002|Boyden & Kimberley]], σελ.&nbsp;120–121.</ref>
 
[[Αρχείο:Medeia child Louvre K300.jpg|thumb|170px|Η Μήδεια σκοτώνει ένα από τους υιούς της. Ερυθρόμορφος αμφορέας, 330 π.Χ., Λούβρο.]]
 
=== Α' πράξη ===
Γραμμή 96 ⟶ 99 :
 
== Ενορχήστρωση ==
Ο Κερουμπίνι εξαπολύει σταδιακά την πληρέστερη ισχύ της ορχήστρας για να την συνδυάσει με την επίσης σταδιακή αύξηση του μυστηρίου της ιστορίας.<ref>[[#refEwans2007|Ewans]], σελ.&nbsp;71.</ref> Η μουσική έχει απλή, αρμονική δομή και δραματική ενορχήστρωση.<ref>[[#refQuaintance1961|Quaintance]], σελ.&nbsp;100.</ref> Στην εισαγωγή, στη σκηνική μουσική συνοδεία και στη συνοδεία των φωνών η ορχήστρα αποσαφηνίζει, ενισχύει αλλά και διακόπτει ακόμη και τη δραματική δράση.<ref name=gw336/> Στην ορχήστρα συμμετέχουν τα εξής όργανα: δύο [[Φλάουτο|φλάουτα]], δύο [[όμποε]], δύο [[Κλαρινέτο|κλαρινέτα]], δύο [[Φαγκότο|φαγκότα]], τέσσερα [[Κόρνο|κόρνα]], [[τυμπάνια]], [[Κρουστά της συμφωνικής ορχήστρας|κρουστά]], [[Έγχορδα της συμφωνικής ορχήστρας|έγχορδα]]. Στη μπάντα της σκηνής συμμετέχουν: δύο φλάουτα, δύο όμποε, δύο κλαρινέτα, δύο φαγκότα, δύο κόρνα, [[τρομπόνι]].<ref>[[#refQuaintance1961|Quaintance]], σελ.&nbsp;101.</ref>
 
== Ηχογραφήσεις ==
Γραμμή 142 ⟶ 145 :
 
== Η Κάλλας και η ''Μήδεια'' ==
[[Αρχείο:Maria Callas (La Traviata) 2.JPG|thumb|Η Μαρία Κάλλας στην ''Τραβιάτα''.]]
Η μεγάλη Ελληνίδα υψίφωνος, Μαρία Κάλλας, ερμήνευσε το ρόλο της Μήδειας στην ιταλική εκδοχή της για εννέα χρόνια, από τις 7 Μαΐου 1953, που αναβιώνει στη Φλωρεντία, έως τις 3 Ιουνίου 1962 στη [[Σκάλα του Μιλάνου]].<ref name=macy402/> Στο μεταξύ διάστημα ερμηνεύει το ρόλο στο [[Μιλάνο]], στη [[Βενετία]], στη [[Ρώμη]], στο [[Ντάλλας]] του [[Τέξας]], στο Λονδίνο και στο [[Επίδαυρος|Θέατρο της Επιδαύρου]].<ref>[[#reflittlejohn1994|Littlejohn]], σελ.&nbsp;84.</ref> Όλα ξεκίνησαν το 1953, όταν ο Φραντσέσκο Σιτσιλιάνι, ο διευθυντής του Μουσικού Φεστιβάλ της Φλωρεντίας, αποφάσισε την αναβίωση της ''Μήδειας''. Η Κάλλας έμαθε το ρόλο σε μόλις οκτώ μέρες.<ref name=af63>[[#refardoinfitzgerald1974|Ardoin & Fitzgerald]], σελ.&nbsp;63.</ref> Ο Βιτόριο Γκούι ήταν ο διευθυντής της ορχήστρας,<ref>[[#refscott1992|Scott]], σελ.&nbsp;116.</ref> ενώ την παράσταση αυτή σκηνοθέτησε ο [[Αντρέ Μπερζάκ]].<ref>[[#refitaly1980|Italy: documents and notes]], σελ.&nbsp;87.</ref><ref>[[#refbakounakis1995|Μπακουνάκης]], σελ.&nbsp;55.</ref>