Μαξίμ Βεϊγκάν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Robot: Changing Κατηγορία:Ιππότες της Λεγεώνας της Τιμής; διακοσμητικές αλλαγές
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Time Maxime Weygand 10 30 33 cropped.jpg|thumb|Μαξίμ Βεϋγκάν]]
Ο '''Μαξίμ Βεϋγκάν''' (Maxime Weygand) ήταν Γάλλος Στρατηγός και στρατιωτικός ηγέτης κατά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Αν και δεν έχει παραμείνει στη μνήμη των Γάλλων με το ίδιο όνειδος του Στρατάρχη [[Φιλίπ Πεταίν]], ωστόσο έχει καταγραφεί στην Ιστορία ως ο ηγέτης του Γαλλικού Στρατού, που αρχικά πολέμησε εναντίον των [[Γερμανία|Γερμανών]] στο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] και, ύστερα από την παράδοση της [[Γαλλία|Γαλλίας]], το [[1940]], συνεργάστηκε με τους κατακτητές της συμμετέχοντας στο καθεστώς της [[Κυβέρνηση του Βισύ|Κυβέρνησης του Βισύ]].
 
== Σταδιοδρομία ==
=== Τα πρώτα χρόνια ===
Ο Βεϋγκάν γεννήθηκε στις [[Βρυξέλλες]] ([[Βέλγιο]]) στις [[21 Ιανουαρίου]] [[1867]]. Δεν είναι σαφή τα στοιχεία περί της καταγωγής του. Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ήταν νόθος γιος μιας [[Πολωνία|Πολωνής]]<ref>[http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/FRweygand.htm Spartacus Schoolnet]</ref>, αλλού αναφέρεται ότι ίσως ήταν νόθος γιος της αυτοκράτειρας του [[Μεξικό|Μεξικού]] Καρλότα με τον συνταγματάρχη Φαν ντερ Σμίσσεν (Van der Smissen)<ref>Dominique Paoli, ''Maxime ou le secret Weygand'', Bruxelles, 2003</ref> ή του αδελφού της, Βασιλιά του Βελγίου, [[Λεοπόλδος ο Β΄|Λεοπόλδου Β΄]] <ref>Charles Fouvez, ''Le Mystère Weygand'', éd. de La Table Ronde, 1967]]</ref> και ο ίδιος ούτε επιβεβαίωνε ούτε διέψευδε αυτές τις φήμες.<ref>[http://ww2db.com/person_bio.php?person_id=115 World War II Database]</ref> Συχνά αναφέρεται ότι οι γονείς του ήταν άγνωστοι. Το περιοδικό "Time" αναφέρει ότι μητέρα του ήταν μια Γερμανίδα από την περιοχή του Σάαρ.<ref>[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,789807-4,00.html Time Magazine, Vol. XXXV, No 23, 1940]</ref>
 
Την ανατροφή και μόρφωσή του ανέλαβε η οικογένεια Κοέν ντε Λεόν (Cohen de Léon), εβραϊκής καταγωγής, στη [[Μασσαλία]], κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Ο ίδιος, στα απομνημονεύματά του δεν γράφει παρά ελάχιστα για την περίοδο αυτή της ζωής του, αναφέροντας μόνο μια γκουβερνάντα και έναν ιερέα του κολεγίου στο οποίο φοιτούσε. Από εκεί μάλλον προέρχεται ο ισχυρός καθολικισμός του. Άγνωστα, όμως, παραμένουν τα αίτια του έντονου [[αντισημιτισμός|αντισημιτισμού]], από τον οποίο κυριαρχείτο και που εκδηλώθηκε ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
 
Η σταδιοδρομία του στο Στρατό ξεκινά με την είσοδό του στην προπαρασκευαστική τάξη της Στρατιωτικής Ακαδημίας του Σεν Συρ ( Saint-Cyr) στο [[Παρίσι]]. Στην τάξη αυτή εγγράφηκε ως αλλοδαπός (Βέλγος) εύελπις, με το όνομα Μαξίμ ντε Νιμάλ (Maxime de Nimal)<ref>Φαίνεται ότι αυτό το επώνυμο προήλθε από το όνομα της νεαρής νύφης της οικογένειας του Κοέν ντε Λεόν, Ντενιμάλ (Denimal)</ref>. Αποφοίτησε από την Ακαδημία του Σεν Συρ το 1887 και τοποθετήθηκε σε ένα σύνταγμα ιππικού. Την τοποθέτησή του ακολούθησε η επίσημη αναγνώρισή του ως γιου ενός υπαλλήλου του Κοέν ντε Λεόν, του Φρανσουά Ζοζέφ Βεϋγκάν (François-Joseph Weygand) (18 Οκτωβρίου 1888). Η αναγνώριση αυτή του έδωσε το επώνυμό του και, μαζί, την γαλλική υπηκοότητα.
Γραμμή 14:
Ο Βεϋγκάν υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες ιππικού και, το [[1912]], έχοντας το βαθμό του αντισυνταγματάρχη, έγινε εκπαιδευτής στη Στρατιωτική Σχολή ''École d'application de l' arme blindée et cavalerie '' (Σχολή εφαρμογής τεθωρακισμένων και ιππικού) στο [[Σωμύρ]] της δυτικής Γαλλίας. Το [[1913]] αναγορεύθηκε σε Ιππότη της Λεγεώνος της Τιμής, οπότε και τον πρόσεξε ο Στρατηγός [[Ζοζέφ Ζοφρ]] (Joseph Joffre).
 
=== Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ===
[[ImageΑρχείο:Armisticetrain.jpg|right|thumb|200px|Το βαγόνι της Ρετόντ στο δάσος της Κομπιένης. Δεύτερος από αριστερά ο Βεϋγκάν, δεύτερος από δεξιά ο Στρατάρχης Φος]]
Με την έναρξη του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]] ο Βεϋγκάν υπηρέτησε στο 5ο Σύνταγμα Ουσσάρων ως υποδιοικητής, με το οποίο έλαβε μέρος στη μάχη της Λωραίνης (Bataille de Lorraine). Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα προάχθηκε σε συνταγματάρχη και, στις [[28 Αυγούστου]] [[1914]] τοποθετήθηκε στο Επιτελείο του Στρατηγού [[Φερντινάν Φος]] (Ferdinand Foch). Το [[1916]] προάχθηκε σε ταξίαρχο και, το [[1918]] σε Υποστράτηγο, ενώ ήδη από το [[1917]] ήταν μέλος του Ανωτάτου Πολεμικού Συμβουλίου και συμμετείχε, μαζί με τον Φος, στη [[Διάσκεψη του Ραπάλλο]] (Rapallo) (6 - 7 Νοεμβρίου [[1917]]). Όταν ο Φος έγινε Ανώτατος Διοικητής των Συμμαχικών δυνάμεων, ο Βεϋγκάν παρέμεινε στο Επιτελείο του. Το [[1918]] συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις της ανακωχής και, όταν υπογράφηκε η συνθήκη της Κομπιένης, στο "βαγόνι της Ρετόντ" (wagon de Rethondes) , ο Βεϋγκάν ήταν αυτός που ανέγνωσε τους όρους της Συνθήκης στη Γερμανική αντιπροσωπεία (Νοέμβριος 1918).
 
=== Περίοδος Μεσοπολέμου ===
==== Πολωνία ====
Το [[1920]] ο Βεϋγκάν αποστέλλεται στην Πολωνία ως επικεφαλής Γαλλοβρετανικής στρατιωτικής αποστολής, στην οποία συμμετέχει ο Γάλλος διπλωμάτης Ζαν Ζυλ Ζυσσεράν (Jean Jules Jusserand) και ο Βρετανός Λόρδος Έντγκαρ Βίνσεντ ντ΄ Άμπερνον (Edgar Vincent D'Abernon). Την αποστολή είχαν ζητήσει ο [[Ζορζ Κλεμανσώ]] και ο [[Λόιντ Τζόρτζ]] από τον Στρατάρχη Φος, ο οποίος απάντησε: "Ο Βεϋγκάν θα κάνει ό,τι θα έκανα εγώ". Η [[Πολωνία]] βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με τη [[ΕΣΣΔ|Σοβιετική Ένωση]] και τα στρατεύματά της βρίσκονται σε υποχώρηση<ref>Philip Charles Farwell Bankwitz, Maxime Weygand and civil-military relations in modern France, Harvard University Press, 1967 ISBN 06745570180-674-55701-8</ref>. Η υποδοχή του, στις 24 Ιουλίου από τον επικεφαλής του Πολωνικού Στρατού [[Γιόζεφ Πιλσούντσκι]] δεν είναι ιδιαίτερα θερμή, καθώς η πρώτη ερώτηση του Πολωνού ηγέτη είναι "πόσες μεραρχίες μάς φέρατε, Στρατηγέ;". Ο Βεϋγκάν, φυσικά, δεν διέθετε ούτε μία. Στις 27 Ιουλίου τοποθετείται ως σύμβουλος του Αρχηγού του Πολωνικού Επιτελείου Στατηγού Ροζβαντόβσκι (Rozwadowski), η συνεργασία τους, όμως, δεν θα χαρακτηριζόταν αρμονική<ref>[http://ww2db.com/person_bio.php?person_id=115 World War Database, ό.π.]</ref>. Ο Βεϋγκάν περιτριγυριζόταν από αξιωματικούς που τον έβλεπαν σαν παρείσακτο και επίτηδες μιλούσαν μεταξύ τους Πολωνικά αποκλείοντάς τον, έτσι, από τις συζητήσεις τους. Όλες του οι προτάσεις για την οργάνωση της Πολωνικής άμυνας απορρίπτονταν συστηματικά: Στα τέλη Ιουλίου πρότεινε στους Πολωνούς να κρατήσουν τη γραμμή του ποταμού Μπουγκ. Μια εβδομάδα αργότερα πρότεινε αμυντική διάταξη στον ποταμό [[Βιστούλας|Βιστούλα]]. Καμία από αυτές τις προτάσεις του δεν έγινε δεκτή. Σημαντική συμβολή του, ωστόσο, ήταν η επιμονή για τη δημιουργία ενός συστήματος γραπτών διαταγών του Επιτελείου, που θα αντικαθιστούσε το χύδην σύστημα προφορικών διαταγών. Σε γενικές γραμμές ο Βεϋγκάν ήταν τοποθετημένος ανάμεσα σε άνδρες που δεν είχαν καμία διάθεση να υπακούσουν στις εντολές ή τις συμβουλές του. Παρά ταύτα, και χωρίς ο ίδιος να το γνωρίζει, αυτό που κατάφερε, σύμφωνα με τον Βρετανό πρέσβη στη Βαρσοβία Σερ Άντριαν Κάρτον ντε Βάιαρτ (Sir Adrian Karton de Wiart), ήταν η ψυχολογική τόνωση της στρατιωτικής πολωνικής ηγεσίας. Επίσης, οι Πολωνοί είχαν αποδεχθεί τη συμβουλή του για την οχύρωση της περιοχής της [[Βαρσοβία|Βαρσοβίας]], ενώ ο Πιλσούντσκι είχε ακολουθήσει τις συμβουλές του για ανασυγκρότηση του Πολωνικού στρατού που βρισκόταν βόρεια της Βαρσοβίας, σχηματίζοντας νέα πολωνική Στρατιά.
 
Τον Αύγουστο του 1920 έγινε η μεγάλη [[μάχη της Βαρσοβίας]], στην οποία οι Πολωνοί κατενίκησαν τους Σοβιετικούς, ύστερα από αριστουργηματικό σχέδιο αντεπίθεσης του Πιλσούντσκι. Η αποστολή του Βεϋγκάν είχε ολοκληρωθεί. Η αναχώρησή του, σχεδιασμένη για τις [[25 Αυγούστου]], τον εξέπληξε: Στην αποβάθρα του σιδηροδρομικού σταθμού οι Πολωνοί του απονέμουν το μετάλλιο των "Πολεμικών Αρετών" (Virtuti Militari), στις 26 το τρένο του σταματά στην [[Κρακοβία]] όπου τον δεξιώνεται ο Δήμαρχος της πόλης. Ο Βεϋγκάν φθάνει στις [[28 Αυγούστου]] στο [[Παρίσι]], όπου γίνεται δεκτός από ενθουσιώδη πλήθη στην αποβάθρα του "Γκαρ ντε λ' Εστ" και τον ασπάζεται δημόσια ο Πρωθυπουργός [[Αλεξάντρ Μιλεράν]] (Alexandre Millerand), που του απονέμει το Μεγαλόσταυρο της Λεγεώνας της Τιμής, ενώ αργότερα γίνεται μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Ο ίδιος μένει κατάπληκτος από όλα αυτά, για να γράψει αργότερα στα απομνημονεύματά του: "Δεν καταλαβαίνω τι συνέβη. Η νίκη ήταν των Πολωνών, το σχέδιο ήταν Πολωνικό, ο Στρατός ήταν Πολωνικός". Πιστεύεται ότι το "θαύμα της Βαρσοβίας" του αποδόθηκε, σε τέτοια ευρύτητα, από τους πολιτικούς αντιπάλους του Πιλσούντσκι στην Πολωνία και Γάλλους υποστηρικτές του Μιλεράν.<ref>Bankwitz, ό.π.</ref> Η φήμη αυτή θα τον συνοδεύει επί 40 και πλέον έτη και έγινε αποδεκτή ακόμη και από ακαδημαϊκούς κύκλους<ref>[http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/FRweygand.htm Spartacus School Net]: Αναφέρεται ότι ο Βεϋγκάν, επικεφαλής 600 Γάλλων αξιωματικών, νίκησε στη Μάχη της Βαρσοβίας</ref> <ref>Ρεϊμόν Καρτιέ, ''Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου'', Πάπυρος, Αθήνα, 1964: Αναφέρεται ότι ο Βεϋγκάν έσωσε την Πολωνία στα 1920</ref>. Σε ορισμένες πηγές αναφέρεται, επίσης, ότι ο Πιλσούντσκι είχε προσφέρει, στις 9 Αυγούστου, τη συναρχηγία του Πολωνικού στρατού στον Βεϋγκάν, αλλά ο Γάλλος στρατηγός δεν την δέχτηκε.
 
==== Γαλλία, Μέση Ανατολή ====
Ο Βεϋγκάν παρέμεινε αδρανής μετά την επιστροφή του από την Πολωνία. Το [[1923]], ωστόσο, του ανατίθεται η αρχηγία της γαλλικής αποστολής στη [[Συρία]] και τον [[Λίβανος|Λίβανο]]. Το επόμενο έτος ονομάζεται Ύπατος Αρμοστής της Συρίας, θέση στην οποία παρέμεινε για ένα έτος. Ο Βεϋγκάν επιστρέφει στη Γαλλία το 1925 και αναλαμβάνει Διευθυντής του Κέντρου Ανωτάτων Στρατιωτικών σπουδών. Στη θέση αυτή παρέμεινε επί μια πενταετία: Το [[1931]] ονομάζεται Αρχηγός του Επιτελείου του Γαλλικού Στρατού, Αντιπρόεδρος του Ανώτατου Πολεμικού Συμβουλίου και Επιθεωρητής του Στρατού. Στις θέσεις αυτές παρέμεινε μέχρι το [[1935]], οπότε και εξαναγκάστηκε σε παραίτηση λόγω της ηλικίας του (είχε συμπληρώσει το 68ο έτος).
 
Δεν παραμένει επί πολύ στην αποστρατεία: Ο [[Εντουάρ Νταλαντιέ]] τον ανακαλεί στο Στράτευμα το [[1939]] και του αναθέτει τη διοίκηση των Γαλλικών στρατευμάτων της Μέσης Ανατολής. Παραμένει εκεί και μετά την έναρξη του Πολέμου.
 
=== Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ===
Η [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανία]] εισβάλλει στη Γαλλία και τις [[Κάτω Χώρες]] τον Μάιο του [[1940]]. Η Γαλλική - συμμαχική άμυνα καταρρέει και ο Πρωθυπουργός [[Πολ Ρεϊνό]] (Paul Reynaud), ο οποίος από καιρό έχει την αντίληψη ότι ο [[Μωρίς Γκαμελέν]] (Maurice Gamelin), επικεφαλής του Γαλλικού Στρατού, δεν είναι αντάξιος των περιστάσεων, τον εξαναγκάζει σε παραίτηση (παρά το γεγονός ότι και ο ίδιος και η Κυβέρνησή του τελούν υπό παραίτηση) και καλεί από τη Συρία, ως αντικαταστάτη του, τον Βεϋγκάν.
 
Ο νέος Αρχιστράτηγος φθάνει αμέσως στη Γαλλία, "ζωηρός παρά τα 73 χρόνια του"<ref>Ρεϊμόν Καρτιέ, ''Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου'', Πάπυρος, Αθήνα, 1964</ref> μελετά τα σχέδια του προκατόχου του και επισκέπτεται τα θέατρα των μαχών με αεροπλάνο<ref>[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,789807,00.html ''Time Magazine'', Vol. XXXV, No 23, 1940, Cover Story: Battle of Desperation]</ref>. Μέχρι να καταλήξει σε αποφάσεις περνούν δύο κρίσιμες ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων το γερμανικό πεζικό προλαβαίνει τις θωρακισμένες μεραρχίες που έχουν προωθηθεί αφήνοντάς το πίσω. Τα γερμανικά στρατεύματα έχουν περικυκλώσει μεγάλο αριθμό συμμαχικών δυνάμεων και έχουν εκμηδενίσει σημαντικές γαλλικές μονάδες. Η εξέλιξη αυτή δείχνει στο νέο Αρχιστράτηγο ότι με τις δυνάμεις που του απομένουν δεν θα μπορέσει να αντιταχθεί στην υπεροχή του εχθρού. Αποφασίζει να δημιουργήσει τη "γραμμή Βεϋγκάν", μια ζώνη αντίστασης στη βόρεια Γαλλία, ωστόσο ούτε αυτό είναι, πλέον, εφικτό. Εκδιώκει 15 Στρατηγούς και προάγει επτά νέους συνταγματάρχες σε υποστρατήγους, σε μια προσπάθεια να εμφυσήσει περισσότερη ενεργητικότητα στο γαλλικό Στρατό. Παραπονείται ότι "άργησαν δύο εβδομάδες να τον καλέσουν" για να αναχαιτίσει τη γερμανική επίθεση. Στη διάσκεψη του Μπριάρ (Briare) διαπιστώνεται πως δεν είναι δυνατή πλέον η ύπαρξη συμμαχίας Αγγλίας - Γαλλίας.<ref>Ο Καρτιέ αναφέρει χαρακτηριστικά: "Στο Μπριάρ η συμμαχία καταρρέει"</ref> Απρόσμενα και χωρίς να ειδοποιήσει τους Συμμάχους του, ο Βασιλιάς Λεοπόλδος του Βελγίου συνθηκολογεί. Αυτό είναι σημαντικό πλήγμα για τους Γάλλους και τους Βρετανούς. Ο Βεϋγκάν σε συνεργασία με τον Στρατάρχη [[Φιλίπ Πεταίν|Πεταίν]] (τότε αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Ρεϊνό) και την πολιτική ηγεσία αποφασίζει την έναρξη διαπραγματεύσεων για την παράδοση των γαλλικών δυνάμεων.
 
==== Κυβέρνηση του Βισύ ====
Ο Πεταίν σχηματίζει τον Ιούνιο του 1940 την [[Κυβέρνηση του Βισύ]], στην οποία καλεί τον Βεϋγκάν να συμμετάσχει και τον διορίζει Υπουργό Εθνικής Άμυνας. Στη θέση αυτή παραμένει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1940, οπότε και ο Πεταίν τον στέλνει ως εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του στις γαλλικές αποικίες της Βόρειας Αφρικής. Σύμφωνα με τον Πεταίν, αυτό έγινε "για να οργανωθεί ένα στράτευμα αντίστασης εκτός γαλλικού εδάφους"<ref>Καρτιέ, ό.π.</ref>, κάτι τέτοιο, ωστόσο, διαψεύστηκε από τα γεγονότα: Ναι μεν δημιούργησε στους εξόριστους Γάλλους αξιωματικούς την ελπίδα κανούργιων μαχών κατά του Γερμανού κατακτητή της πατρίδας, αλλά, από την άλλη, εκτόπιζε τους αντιπάλους του καθεστώτος του Βισύ (οπαδούς του [[Σαρλ ντε Γκωλ|ντε Γκωλ]], κομμουνιστές κ. ά.) σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Νότια [[Αλγερία]] και στο [[Μαρόκο]], με τη συνεργασία του Ναυάρχου Αμπριάλ.
 
Γραμμή 41:
Ωστόσο, όταν ο [[Χίτλερ]] απαίτησε πλήρη συνεργασία με τις γαλλικές δυνάμεις του Βισύ (Νοέμβριος 1941), ζήτησε επίμονα την απομάκρυνσή του από κάθε θέση του καθεστώτος. Πράγματι, ο Βεϋγκάν ανακλήθηκε τον ίδιο μήνα. Ένα χρόνο αργότερα, μετά την απόβαση των Συμμάχων στη Βόρεια Αφρική (Νοέμβριος 1942) ο Βεϋγκάν συνελήφθη και παρέμεινε έγκλειστος μέχρι το Μάιο του [[1945]], οπότε και κρατήθηκε από τους Αμερικανούς.
 
=== Αποκατάσταση και θάνατος ===
Ο Βεϋγκάν κρατήθηκε, ως συνεργάτης των Γερμανών, στο νοσοκομείο του Βαλ ντε Γκρας (Val-de-Grâce). Αφέθηκε ελεύθερος το [[1946]] και απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες εναντίον του το [[1948]]. Απεβίωσε στο Παρίσι το [[1965]], σε ηλικία 98 ετών.
 
== Παραπομπές, σημειώσεις ==
{{reflist|2}}
 
== Δείτε επίσης ==
* [[Εισβολή και κατάληψη της Γαλλίας - 1940]]
 
== Βιβλιογραφία ==
{{commons|Maxime Weygand}}
* Jacques Weygand, ''Weygand, mon père''
* Guy Raïssac, ''Un soldat dans la tourmente'', éd. Albin Michel, Paris, 1963
* Bernard Destremau , ''Weygand'', Perrin, Paris, 1989
* Henri Michel, ''Histoire de la seconde Guerre Mondiale'', Paris, Omnibus, 2001
 
{{DEFAULTSORT:Βευγκαν Μαξιμ}}
 
[[Κατηγορία:Γάλλοι στρατιωτικοί|Βευγκαν Μαξιμ]]
[[Κατηγορία:Γάλλοι πρωταγωνιστές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου|Βευγκαν Μαξιμ]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1867|Βευγκαν Μαξιμ]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1965|Βευγκαν Μαξιμ]]
[[Κατηγορία:ΙππότεςΜέλη της Λεγεώνας της Τιμής]]
 
[[an:Maxime Weygand]]