Γλωσσολογία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Με τον όρο '''γλωσσολογία''' (ή και '''γλωσσική''', παλαιότερα) εννοείται η επιστημονική μελέτη της ανθρώπινης γλώσσας ως καθολικού φαινομένου, αλλά και των επιμέρους γλωσσών του κόσμου. Ως [[επιστήμη]] επιδιώκει να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα για τη φύση της γλώσσας, τη δομή της και τη σχέση της με τον ανθρώπινο νου, αλλά και με την κοινωνία. Με αυτό το σκοπό, εξετάζει αφ' ενόςαφενός τις καθολικές αρχές οι οποίες διέπουν την ανάπτυξη της γλώσσας και τη διαμόρφωση όλων των γλωσσών, αφ' ετέρουαφετέρου τους παράγοντες και τους νόμους που συντελούν στη γλωσσική διαφοροποίηση και ποικιλία, διαχρονικά (Ιστορική γλωσσολογία) και συγχρονικά (π.χ. τυπολογία, διαλεκτολογία, κοινωνιογλωσσολογία). Συνεργατικές/συγγενείς επιστήμες της γλωσσολογίας, η οποία θεωρείται ευρύτερα ως αυτόνομη επιστήμη, είναι μεταξύ άλλων η [[Ψυχολογία]], η [[Βιολογία]], η [[Λογική]] και η [[Φιλοσοφία]], η [[Κοινωνιολογία]], η [[Ιστορία του πολιτισμού]] και η [[Ανθρωπολογία]], η [[Φιλολογία]] κ.ά. Οι ερευνητές της επιστήμης αυτής λέγονται "γλωσσολόγοι".

Η γλωσσολογική ανάλυση γίνεται σε πέντε ή έξι διακριτά [[γλωσσολογικά επίπεδα]]: [[Φωνητική|φωνητικό]], [[Φωνολογία|φωνολογικό]], [[Μορφολογία|μορφολογικό]], [[Σύνταξη (γλωσσολογία)|συντακτικό]], [[Σημασιολογία|σημασιολογικό]], [[Πραγματολογία|πραγματολογικό]]. Είναι δυνατή και η διπλή προσπέλαση ένοςενός γλωσσολογικού επιπέδου, είτε από συγχρονική είτε από διαχρονική σκοπιά, π.χ. Συγχρονική ή [[Ιστορική σημασιολογία]] / Συγχρονική ή [[Διαχρονική σύνταξη]].

Τα κυριότερα ρεύματα που κυριάρχησαν από τη γέννηση της σύχρονηςσύγχρονης γλωσσολογίας και στο πλαίσιο των οποίων αναπτύχθηκε κατά καιρούς η γλωσσική επιστήμη είναι ο [[Δομισμός]], Αμερικανικός και Ευρωπαϊκός (σχολή της Γενεύης, σχολή της Πράγας, σχολή των Παρισίων/γαλλικός Λειτουργισμός, σχολή του Λονδίνου κ.λπ.), και η [[Γενετική Μετασχηματιστική Γραμματική]].

Με τον όρο [[φωνητική]] εννοείται η μελέτη και η πρόσληψη των γλωσσικών ήχων από αντικειμενική σκοπιά. Συνδέεται με τους [[ήχος|ήχους]] της γλώσσας, τον τρόπο με τον οποίο αρθρώνονται και τον τρόπο με τον οποίο τους αντιλαμβάνεται ο ακροατής. Η φωνητική συνδέεται με την επιστήμη της [[Ακουστική]]ς, από την άποψη ότι χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους ανάλυσης/επεξεργασίας του ήχου. Η φωνητική αναλύεται σε τρείςτρεις επί μέρους τομείς:

Η [[σύνταξη (γλωσσολογία)|σύνταξη]] είναι η μελέτη της δομής της πρότασης. Με όρους κανόνων προσπαθεί να περιγράψει τι ανήκει στη [[γραμματική]] δομή μιας ιδιαίτερης γλώσσας. Σύμφωνα με τη [[γενετική γραμματική]], οι (περιγραφικοί) κανόνες αποτελούνται από μια υποκείμενη δομή και μια μετασχηματιστική διαδικασία. Έτσι, για παράδειγμα, η παθητική δομή ''Η μπάλα χτυπήθηκε από τον Αντώνη'' παράγεται από την ενεργητική ''Ο Αντώνης χτύπησε την μπάλα'' με μετασχηματισμό χωρίς να προϋποτίθενταιπροϋποτίθονται διαφορετικές υποκείμενες δομές.