Πεντέλη Αττικής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{ανακατεύθυνση|Πεντέλη}}

 

|Πόλη=Πεντέλη

|Εικόνα=Pendeli-collage-c.jpg

 

 

Πλατεία Χαραυγής: Το κέντρο της Πεντέλης</div>]]

 

Κατά τον [[7ος αιώνας π.Χ.|7ο αιώνα π.Χ.]] το όρος της Αττικής που βρίσκεται βορειοανατολικά των [[Αθήνα|Αθηνών]] ονομάζεται "Βριλησσός" (που σημαίνει "Ισχυρός Λίθος" από τα συνθετικά βριάω-βριώ:έχω ισχύ + λάας:πέτρα + κατάληξη σος). Με αυτή την ονομασία συναντάμε το όρος σε κείμενα του [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτου]] και του [[Θουκυδίδης|Θουκυδίδη]]. Υπάρχει μια σύγχυση της ονομασίας του όρους αυτού με έναν ποταμό της αρχαιότητας που παρουσιάζεται σε κάποια κείμενα με την ίδια ονομασία. Ορισμένοι συγχέουν τον ποταμό αυτό με τη μεγάλη ρεματιά που πηγάζει από τη σημερινή [[Νέα Πεντέλη]], διέρχεται από [[Βριλήσσια]] και [[Μελίσσια]] και χύνεται στο δήμο [[Χαλάνδρι|Χαλανδραίων]].

 

Πεντελικό Όρος

</div>]]

Κατά τους χριστιανικούς χρόνους οικοδομούνται πολλές μονές ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του βουνού. Η πιο γνωστή είναι η "Μονή Ταώ Παντοκράτωρος Σωτήρος Ιησού Χριστού" που οικοδομείται επί ερειπωμένου ναού το [[χριστιανισμός|12ο αιώνα μ.Χ.]] από τον Νικόλαο Καμάτηρο, γόνο βυζαντινής οικογενείας (ο σημερινός ναός Νταού από παραφθορά της ονομασία Ταώ, λέξης αμφιλεγόμενης προέλευσης και ετυμολογίας). Αργότερα εγκαθίσταται στον ακατοίκητο λόφο η [[εκκλησία|Ιερά Μονή Πεντέλης]] της [[εκκλησία|Αρχιεπισκοπής των Αθηνών]] και ολόκληρη η έκταση του λόφου, αλλά και του Πεντελικού Όρους τίθεται πλέον υπό το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Αρχιεπισκοπής. Η Μονή τιμάται στο όνομα "Κοιμήσεως της Θεοτόκου" ([http://www.iranon.gr/PENTELI/IMAGES/Photos/monipentelis.jpg φωτογραφία της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θετόκου της Πεντέλης]). Ιδρύεται το [[1578]] από τον επίσκοπο Ευρίπου Άγιο Τιμόθεο και συγκεντρώνει πλήθος μοναχών.

 

Ιερά Μονή Πεντέλης

</div>]]

====Αρχαία Ελλάδα====

 

Πεντελικά Λιβάδια

</div>]]

====Χριστιανικά Χρόνια====

 

Ιερά Μονή Πεντέλης

</div>]]

====Νεοελληνικά Χρόνια====

 

Οικία Plaisance</div>]]

 

Η νεοελληνική ιστορία της Πεντέλης στιγματίζεται από μια διακεκριμένη προσωπικότητα που αγαπάει αυτόν τον τόπο και περνάει εδώ τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Το 1785 γεννιέται στη [[Φιλαδέλφεια (ΗΠΑ)|Φιλαδέλφεια]] της [[Αμερική|Αμερικής]] η Σοφία Ντε Μαρμπουά, [[Δούκισσα της Πλακεντίας]], κόρη Γάλλου διπλωμάτη. Επηρεασμένη από το Φιλελληνισμό που επικρατεί εκείνη την εποχή στο [[Παρίσι]], έρχεται στην [[Ελλάδα]] και εγκαθίσταται το 1830 στο [[Ναύπλιο]], ενώ βοηθάει τον αγώνα των Ελλήνων για την απελευθέρωση. Στα χρόνια που ακολουθούν, η κόρη της Ελίζα καταπονείται από φυματική νόσο. Έπειτα από ένα μεγάλο ταξίδι στην Ανατολή, η κόρη πεθαίνει στη [[Βηρυττός|Βηρυττό]]. Καθώς επιθυμία της Ελίζας ήταν να ταφεί στην Ελλάδα, η Δούκισσα τη βαλσαμώνει και έρχεται στην [[Αθήνα]], όπου ζει στο παλάτι της στο κέντρο της πόλης μαζί με το άψυχο κορμί της κόρης της. Το 1840, μαζί με το νέο της σύντροφο αρχιτέκτονα [[Σταμάτης Κλεάνθης|Σταμάτη Κλεάνθη]] συζητούν με τους μοναχούς της Ιεράς Μονής Πεντέλης και συμφωνούν την οικοδόμηση νέου δουκάτου, μετά από επέμβαση της κυβέρνησης. Οικοδομούνται τρία σπίτια στην Πεντέλη, το ένα επί της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου (επέκταση της λεωφόρου Πεντέλης), ένα στην πλατεία Χαραυγής και το μεγαλοπρεπές ανάκτορο "Καστέλο της Ροδοδάφνης". Πολλοί υποστηρίζουν πως η δούκισσα περνάει τα τελευταία της χρόνια μιλώντας συχνά στη βαλσαμωμένη της κόρη περιτριγυρισμένη από άνθη, με παρέα τα αγαπημένα της σκυλιά, έως το 1847 που ξεσπάει πυρκαγιά στο παλάτι της στην Αθήνα και μαζί με το σπίτι καίγεται και το βαλσαμωμένο κορμί της πολυαγαπημένης της κόρης. Το 1854 πεθαίνει πλέον και η ίδια πικραμένη στο ανάκτορό της στην Πεντέλη.

 

Πυργίσκος Tourelle

</div>]]

Μετά την απελευθέρωση εγκαθίσταται λίγο πιο έξω από την κοινότητα μονάδα του [[στρατός|Ελληνικού Στρατού]], όπως επίσης και Νατοϊκή [[Βριλήσσια|Ναυτική Νάση]] που τίθεται αργότερα στα διοικητικά όρια των γειτονικών [[Βριλήσσια|Βριλησσίων]]. Το [[1936]] ιδρύεται στην κορυφή του Λόφου Κουφού το [[Αστεροσκοπείο]] της Πεντέλης.

 

Πλατεία Αγ. Τιμόθεου

</div>]]

Η ευρύτερη περιοχή των [[βόρεια προάστια|βορειοανατολικών προαστίων]] κατοικείται από "εσωτερικούς μετανάστες", κυρίως της [[Πειραιάς|Πειραϊκής]],κατά βάση ηθοποιούς και καλλιτέχνες.

 

Μνημείο Πεσόντων</div>]]

 

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, γειτονικές περιοχές που αποτελούν έως τότε μικρούς οικισμούς για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών επαρχιωτών και προσφύγων, επεκτείνονται σταδιακά εις βάρος του Πεντελικού Τοπίου. Δήμοι της [[Ανατολική Αττική|Ανατολικής Αττικής]] γίνονται τα νέα "βόρεια προάστια", ενώ εώς τότε τα σύνορα τελείωναν στο ύψος της [[Εκάλη Αττικής|Εκάλης]], της [[Νέα Ερυθραία|Νέας Ερυθραίας]] και της [[Κηφισιά|Κηφισιάς]]. Συγκεκριμένα, ο πολεοδομικός ιστός [[Ροδόπολη Αττικής|Ροδόπολης]], [[Διόνυσος|Διονύσου]], [[Σταμάτα|Σταμάτας]] κοντεύουν να αγγίξουν τις ανατολική πόλεις του [[Μαραθώνας|Μαραθώνα]] και της [[Νέα Μάκρη|Νέας Μάκρης]], ενώ η πιο αμφιλεγόμενη δόμηση παρατηρείται σε αυτοδημιουργούμενους οικισμούς του [[Πικέρμι|Πικερμίου]], της [[Ραφήνα|Ραφήνας]] και της [[Νέα Μάκρη|Νέας Μάκρης]] που κοντεύουν να γειτνιάσουν επί του ορεινού τοπίου. Συγκεκριμένα, ο οικισμός στο Ντράφι παρόλο που βρίσκεται σε ιδιαίτερα μεγάλο υψόμετρο και επί των ορεινών όγκων κατόρθωσε να ενταχθεί στο σχέδιο πόλεως μετά την ολοκλήρωση του ρυμοτομικού του σχεδίου. Το ίδιο επιχειρήθηκε να γίνει και σε γειτονικό ορεινό όγκο στην περιοχή της "Διώνης" (σε ακόμη μεγαλύτερο υψόμετρο), όπου τα έργα πάγωσαν και η ρυμοτομία αποτελείται από αποκομμένους χωματόδρομους. Ομοίως, οι οικισμοί της Καλλιτεχνούπολης [[Ραφήνα|Ραφήνας]] και Νέου Βουτζά [[Νέα Μάκρη|Νέας Μάκρης]] κατά καιρούς επεκτείνονται σε αμφιλεγόμενες ζώνες. Εγκαθίστανται σύγχρονες μονάδες πυρασφάλειας πλέον στο κέντρο του δήμου. Οι περιοχές αυτές δέχονται και το 4ο μεγάλο πλήγμα από πυρκαγιά το 2005, όταν απειλούνται πλέον τα σπίτια, καθώς και η Μονή Νταού με τα παιδιά και τους εργαζόμενους που κινδυνεύουν από τις ανεξέλεγκτες φλόγες. Η τοπική κοινωνία της Πεντέλης συγκλονίζεται και αποφασίζει πλέον να πάρει το ζήτημα στα χέρια της. Μετά το συντονισμό δήμων και κοινοτήτων του πεντελικού ιδρύεται ο "Σύνδεσμος Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού" (ΣΠΑΠ) με μέλη [[Κηφισιά|Κηφισιάς]], [[Νέα Ερυθραία|Ν. Ερυθραίας]], [[Μαρούσι|Αμαρουσίου]], [[Μελίσσια|Μελισσίων]], [[Βριλήσσια|Βριλησσίων]], [[Άγιος Στέφανος Αττικής|Αγ. Στεφάνου]], [[Χαλάνδρι|Χαλανδρίου]], [[Νέα Πεντέλη|Ν. Πεντέλης]], [[Πεντέλη|Πεντέλης]], [[Εκάλη Αττικής|Εκάλης]], [[Δροσιά|Δροσιάς]], [[Διόνυσος|Διόνυσου]] και [[Άνοιξη Αττικής|Άνοιξης]] και νεότερα μέλη [[Αρτέμιδα Αττικής|Αρτέμιδα]], [[Ραφήνα]], [[Κρυονέρι Αττικής|Κρυονέρι]], [[Γαλάτσι]], [[Πικέρμι]], [[Ανθούσα Αττικής|Ανθούσα]], [[Ροδόπολη Αττικής|Ροδόπολη]],[[Σταμάτα]] και [[Γέρακα]] με πρόεδρο του συνδέσμου των 23, το δήμαρχο Πεντέλης. Στη χρονιά που ακολουθεί η Πεντέλη και η Νέα Μάκρη πραγματοποιούν ενταντική πρωτοβουλία αναδάσωσης, πέριξ του αστικού ιστού (χαρακτηριστικός ο νεος πνεύμονας πρασίνου επί των περιφερειακών Διονύσου από την Πεντέλη έως και τη Νέα Μάκρη).

 

Πλατεία Χαραυγής

</div>]]

 

== Προβλήματα της περιοχής ==

Είσοδος στην Πεντέλη</div>]]

Το κράτος οφείλει να προστατεύσει το ιστορικό αυτό βουνό, που 2 φορές έχασε μεγάλο κομμάτι της ομορφιάς του από τις πυρκαγιές στα τέλη του '90. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως ενώ ρέματα και πλαγιές του θεωρούνται κομμάτι της Αθήνας, παραδοσιακοί οικισμοί θεωρούνται τμήμα της ευρύτερης περιφέρειας Αττικής. Η περιοχή δηλαδή είναι κομμένη στα 2 προκειμένου να εμφανίζονται ιδιώτες καταπατητές, ή οικοδομικοί οργανισμοί και να κτίζουν μέχρι και 3όροφα κτίσματα επάνω σε λόφους και πλαγιές του επιβεβαρυμένου όρους. Σε μια εποχή που ακόμα προσπαθεί να κλέισει τις πληγές της από τις πυρκαγιές με επιχειρήσεις αναδάσωσης, η κοινοτική αρχή καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες να μπει ολόκληρη η Πεντέλη στο σχέδιο πόλεως, έτσι ώστε να προστατευτεί από τέτοια φαινόμενα. Ακόμα προσπαθεί να απορροφήσει κονδύλια από το 3ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης της Ε.Ε. ώστε να υπογειοποιηθούν τα καλώδια υψηλής τάσης που ξεκινούν από το όρος και κρέμονται πάνω από τα σπίτια προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ενεργειακές ανάγκες των βορειοανατολικών προαστίων.