Μηνιγγίτιδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.7.3) (Ρομπότ: Προσθήκη: jv:Meningitis; διακοσμητικές αλλαγές
μ ορθογραφικά, replaced: απο → από (4) με τη χρήση AWB (8514)
Γραμμή 20:
== Σημεία και συμπτώματα ==
=== Κλινικά χαρακτηριστικά ===
Στους ενήλικες μια σοβαρή κεφαλαλγία είναι το συνηθέστερο σύμπτωμα της μηνιγγίτιδας, που απαντάται στο 90% των περιπτώσεων μικροβιακής μηνιγγίτιδας, ακολουθούμενη από αυχενική δυσκαμψία (αδυναμία παθητικής κάμψης του αυχένα λόγω του αυξημένου τόνου των μυών του αυχένα).<ref name=vdBeek2004>{{cite journal |author=van de Beek D, de Gans J, Spanjaard L, Weisfelt M, Reitsma JB, Vermeulen M |title=Clinical features and prognostic factors in adults with bacterial meningitis |journal=The New England Journal of Medicine |volume=351 |issue=18 |pages=1849–59 |year=2004 |month=October |pmid=15509818 |doi=10.1056/NEJMoa040845 |url=http://content.nejm.org/cgi/content/full/351/18/1849}}</ref> Η κλασσική τριάδα των διαγνωστικών σημείων αποτελείται αποαπό την αυχενική δυσκαμψία, αιφνίδιο υψηλό πυρετό και μεταβολή του επιπέδου συνείδησης. Παρόλ' αυτά και τα τρία αυτά συμπτώματα εμφανίζονται μόνο στο 44-46% όλων των περιπτώσεων μικροβιακής μηνιγγίτιδας.<ref name=vdBeek2004/><ref name=Attia>{{cite journal |author=Attia J, Hatala R, Cook DJ, Wong JG |title=The rational clinical examination. Does this adult patient have acute meningitis? |journal=[[Journal of the American Medical Association|JAMA]] |volume=282 |issue=2 |pages=175–81 |year=1999 |month=July |pmid=10411200 |doi=10.1001/jama.282.2.175 }}</ref> Αν απουσιάζουν και τα τρία αυτά σημεία τότε η διάγνωση της μηνιγγίτιδας είναι ιδιαιτέρως απίθανη.<ref name=Attia/> Άλλα σημεία που συχνά σχετίζονται με μηνιγγίτιδα περιλαμβάνουν τη φωτοφοβία (μη ανοχή στο φως) και τη φωνοφοβία (μη ανοχή στους δυνατούς ήχους). Τα μικρά παιδιά συνήθως δεν παρουσιάζουν τα προαναφερθέντα συμπτώματα και μπορεί μόνο να είναι ανήσυχα και να φαίνονται αδιάθετα.<ref name=Lancet/> Στα βρέφη έως 6 μηνών μπορεί να προβάλλει η [[Κρανίο|πρόσθια πηγή]] (το μαλακό σημείο στην κορυφή της κεφαλής των βρεφών). Άλλα χαρακτηριστικά που μπορεί να διακρίνουν τη μηνιγγίτιδα από άλλες λιγότερο σοβαρές παθήσεις σε μικρά παιδιά είναι ο πόνος στα κάτω άκρα, τα ψυχρά άκρα και το μη φυσιολογικό χρώμα του δέρματος.<ref name=SIGN>{{cite journal |author=Theilen U, Wilson L, Wilson G, Beattie JO, Qureshi S, Simpson D |title=Management of invasive meningococcal disease in children and young people: Summary of SIGN guidelines |journal=[[BMJ]] (Clinical research ed.) |volume=336 |issue=7657 |pages=1367–70 |year=2008 |month=June |pmid=18556318 |doi=10.1136/bmj.a129 |pmc=2427067}} [http://www.sign.ac.uk/guidelines/fulltext/102/ Full guideline page]</ref>
Τα συμπτώματα στα πολύ μικρά βρέφη και νεογέννητα είναι άτυπα. Για αυτό κάθε παιδί αυτής της ηλικίας με πυρετό, πρέπει οπωσδήποτε να επισκέπτεται τον παιδίατρό του.
 
Γραμμή 56:
 
=== Μη λοιμώδης ===
Μηνιγγίτιδα μπορεί αν προκληθεί και αποαπό ποικιλία μη λοιμωδών παραγόντων, όπως επινέμηση [[Καρκίνος|καρκίνου]] στις μήνιγγες (καρκινωματώδης ή νεοπλασματική μηνιγγίτιδα)<ref name=Chamberlain>{{cite journal |author=Chamberlain MC |title=Neoplastic meningitis |journal=Journal of Clinical Oncology |volume=23 |issue=15 |pages=3605–13 |year=2005 |month=May |pmid=15908671 |doi=10.1200/JCO.2005.01.131}}</ref> και από συγκεκριμένα φάρμακα (κυρίως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, [[Αντιβιοτικό|αντιβιοτικά]], και ενδοφλέβιες ανοσοσφαιρίνες).<ref name=ArchInternMed>{{cite journal |author=Moris G, Garcia-Monco JC |title=The Challenge of Drug-Induced Aseptic Meningitis |journal=Archives of Internal Medicine |volume=159 |issue=11 |pages=1185–94 |year=1999 |month=June |url=http://archinte.ama-assn.org/cgi/content/full/159/11/1185 | pmid=10371226 |doi=10.1001/archinte.159.11.1185}}</ref> Είναι δυνατόν επίσης να προκληθεί από διάφορες φλεμονώδης καταστάσεις, όπως η Σαρκοείδωση|σαρκοέιδωση]] (η οποία τότε αποκαλείται νευροσαρκοείδωση), νοσήματα του συνδετικού ιστού, όπως ο [[συστηματικός ερυθηματώδης λύκος]], και κάποιες αγγειίτιδες (φλεγμονώδης κατάσταση του τοιχώματος των αγγείων), όπως η νόσος του Behçet.<ref name=Ginsberg/> Οι επιδερμοειδείς και οι δερμοειδής κύστεις μπορεί να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα με αποβολή ερεθιστικού υγρού στον [[Μήνιγγα|υπαραχνοειδή χώρο]].<ref name=Ginsberg/><ref name=Tebruegge/> Η μηνιγγίτιδα Mollaret είναι ένα σύνδρομο επαναλαμβανόμενων επεισοδίων άσηπτης μηνιγγίτιδας, που πιστεύεται ότι προκαλείται αποαπό τον [[Ερπητοϊός|ιό του απλού έρπητα]] τύπου 2. Σπάνια, μηνιγγίτιδα μπορεί να προκαλέσει η [[ημικρανία]], όμως αυτή η διάγνωση τίθεται μόνο εφόσον έχουν αποκλεισθεί άλλα πιθανά αίτια.<ref name=Ginsberg/>
== Μηχανισμός ==
Γραμμή 80:
Το δείγμα του ΕΝΥ εξετάζεται για την παρουσία και τον τύπο των λευκών αιμοσφαιρίων, ερυθρών αιμοσφαιρίων, επίπεδα πρωτεϊνων και γλυκόζης.<ref name=IDSA/> Η χρώση κατά Gram να αναδείξει μικρόβια σε μικροβιακή μηνιγγίτιδα, η απουσία τους όμως δεν τη αποκλείει καθώς αυτά ανευρίσκονται μόνο στο 60% των περιπτώσεων. Το ποσοστό αυτό μειώνεται περαιτέρω κατά 20% αν χορηγηθούν [[Αντιβιοτικό|αντιβιοτικά]] πριν τη λήψη του δείγματος και η [[Χρώση κατά Γκραμ|χρώση κατά Gram]] είναι επίσης λιγότερο αξιόπιστη σε συγκεκριμένες λοιμώξεις, όπως η λιστερίωση. Η καλλιέργεια του δείγματος είναι πιο ευαίσθητη (αναγνωρίζει τον μικροοργανισμό στο 70-85% των περιπτώσεων), αλλά χρειάζονται μέχρι και 48 ώρες για τη λήψη αποτελεσμάτων.<ref name=IDSA/> Ο τύπος των λευκοκυττάρων που επικρατούν υποδεικνύει αν η μηνιγγίτιδα είναι μικροβιακή (συνήθως πολυμορφοπυρηνικός τύπος) ή ιογενής (συνήθως λεμφοκυτταρικός τύπος),<ref name=IDSA/> παρόλο που στα αρχικά στάδια της νόσου δεν είναι πάντα αξιόπιστος δείκτης. Λιγότερο συχνά, επικράτηση των ηωσινόφιλων υποδεικνύει παρασιτική ή μυκητιασική αιτιολογία, μεταξύ άλλων.<ref name=Weller/>
 
Η συγκέντρωση της γλυκόζης στο ΕΝΥ είναι φυσιολογικά πάνω αποαπό 40% από αυτήν στο αίμα. Στη μικροβιακή μηνιγγίτιδα είναι σταθερά ελαττωμένη. Γι'αυτο χρησιμοποιείται ο λόγος της συγκέντρωσης της γλυκόζης στο ΕΝΥ προς την τιμή αυτής στο αίμα. Ένας λόγος <0.4 είναι ενδεικτικός μικροβιακής αιτιολογίας της μηνιγγίτιδας.<ref name=Straus/> Στα νεογέννητα, βέβαια, που η φυσιολογική τιμή της γλυκόζης στο ΕΝΥ είναι υψηλότερη, παθολογικός θεωρείται λόγος <0,6.<ref name=IDSA/> Αυξημένα επίπεδα γαλακτικού στο ΕΝΥ δείχνουν μεγαλύτερη πιθανότητα μικροβιακής μηνιγγίτιδας, όπως και οι αυξημένες τιμές των λευκων αιμοσφαιρίων.<ref name=Straus/>
 
Διάφορες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη διάκριση μεταξύ των διάφορων μορφών μηνιγγίτιδας. Η εξέταση συγκόλλησης με λάτεξ (latex agglutination, LA) μπορεί να είναι θετική σε μηνιγγίτιδα από πνευμονιόκοκκο (''Streptococcus pneumoniae''), μηνιγγιτιδόκοκκο (''Naisseria meningitidis''), κολοβακτηρίδιο (''Escherichia coli'') και στρεπτόκοκκο ομάδας Β (''Streptococcus agalactiae''). Η χρήση της ως ρουτίνα αποθαρρύνεται μιας και σπάνια οδηγεί σε τροποποίηση της θεραπείας, μπορεί όμως να χρησιμεύσει όταν οι άλλες μέθοδοι δεν είναι διαγνωστικές. Παρομοίως, η δοκιμασία λύσεως του αμοιβαδοκυττάρου (Limulus amebocyte lysate test) μπορεί να είναι θετική σε μηνιγγίτιδα από gram αρνητικά βακτήρια, αλλά η χρήση της είναι περιορισμένη, εκτός αν οι υπόλοιπες εξετάσεις δε βοηθούν.<ref name=IDSA/> Η [[αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης]] (Polymerase chain reaction, PCR) είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται για να πολλαπλασιάσει μικρές ποσότητες [[DNA]], προκειμένου να διαπιστώσει την παρουσία βακτηριακού ή ιικού [[Γενετικό υλικό|γενετικού υλικού]] στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Αποτελεί μια εξέταση υψηλής ειδικότητας και ευαισθησίας μιας και απαιτούνται μόνο ίχνη του DNA του λοιμώδους παράγοντα. Μπορεί να προσδιορίσει το μικροβιακό παράγοντα στη μικροβιακή μηνιγγίτιδα και να συνεισφέρει στη διάκριση των διάφορων αιτίων ιογενούς μηνιγγίτιδας (εντεροϊοί, [[Ερπητοϊός|απλός έρπης]] τύπου 2 και παρωτίτιδα στους μη ανοσοποιημένους).<ref name=LoganMacMahon/> Ορολογικές εξετάσεις (ανίχνευση αντισωμάτων κατά του ιού) μπορεί να συνεισφέρουν στη διάγνωση της ιογενούς μηνιγγίτιδας.<ref name=LoganMacMahon/> Αν πιθανολογείται [[Φυματίωση|φυματιώδης]] μηνιγγίτιδα, το δείγμα αποστέλλεται για χρώση Ziehl-Neelsen, που έχει χαμηλή ευαισθησία, και καλλιέργεια για μυκοβακτηρίδιο, που όμως απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα. Η PCR σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο.<ref name=Tuberc/> Η διάγνωση της κρυπτοκοκκικής μηνιγγίτιδας μπορεί να γίνει με τη χαμηλού κόστους χρώση του ΕΝΥ με σινική μελάνη, όμως ο έλεγχος για κρυπτοκοκκικά αντιγόνα στο αίμα ή στο ΕΝΥ είναι πιο ευαίσθητος, ειδικά σε άτομα που πάσχουν από AIDS.<ref name=BMB>{{cite journal |author=Bicanic T, Harrison TS |title=Cryptococcal meningitis |journal=British Medical Bulletin |volume=72 |issue= |pages=99–118 |year=2004 |pmid=15838017 |doi=10.1093/bmb/ldh043 |url=http://bmb.oxfordjournals.org/cgi/content/full/72/1/99}}</ref><ref name="pmid10770733">{{cite journal |author=Saag MS, Graybill RJ, Larsen RA, ''et al.'' |title=Practice guidelines for the management of cryptococcal disease. Infectious Diseases Society of America |journal=Clin. Infect. Dis. |volume=30 |issue=4 |pages=710–8 |year=2000 |month=April |pmid=10770733 |doi=10.1086/313757 |url=http://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/313757}}</ref><ref name=Sloan2008>{{cite journal |author=Sloan D, Dlamini S, Paul N, Dedicoat M |title=Treatment of acute cryptococcal meningitis in HIV infected adults, with an emphasis on resource-limited settings |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume= |issue=4 |pages=CD005647 |year=2008 |pmid=18843697 |doi=10.1002/14651858.CD005647.pub2 |url=http://mrw.interscience.wiley.com/cochrane/clsysrev/articles/CD005647/frame.html}}</ref>