1.157
επεξεργασίες
(- Καβάφης(!) / - Ορφικός ύμνος της Τηθύος / - Αναφορά στην Στύγα (άλλο πράγμα τελείως)/ + πρότυπο πηγών) |
|||
{{πηγές|19|12|2012}}
[[Αρχείο:Marble_Sphinx_Acropolis_Museum_632.jpg|right|thumb|300px|Μαρμάρινη Σφίγγα του 540 π.Χ. στο μουσείο της Ακρόπολης]]
Στις ελληνικές αναπαραστάσεις η Σφίγγα απεικονίζεται ως φτερωτό [[λιοντάρι]] με κεφάλι γυναίκας (εν αντιθέσει με τη Σφίγγα της Αιγύπτου, που δεν έχει φτερά) ή ως γυναίκα με πέλματα και στήθη λιονταριού , ουρά [[Ερπετό|ερπετού]] και φτερά [[Πτηνό|πτηνού]]. Το όνομά της προέρχεται από τη λέξη ''σφίγγω''.
Τις Σειρήνες τις αναγνωρίζουμε από το σώμα πουλιού,το ανθρώπινο κεφάλι,τα πόδια και τα νύχια που είναι δυνατά και χοντρά και μπορούν να παρομοιαστούν σαν του λιονταριού.Αυτό μας δείχνει ίσως μια συγγένεια που μπορεί να υπάρχει μεταξύ '''Σειρηνός''' και '''Σφιγγός'''. ''Τηρευς, προς έαυτον ώς Ινην το σώμα και σφιγγών ίν χρω τήν συμπλοκήν.''▼
▲Τις Σειρήνες τις αναγνωρίζουμε από το σώμα πουλιού,το ανθρώπινο κεφάλι,τα πόδια και τα νύχια που είναι δυνατά και χοντρά και μπορούν να παρομοιαστούν σαν του λιονταριού.Αυτό μας δείχνει ίσως μια συγγένεια που μπορεί να υπάρχει μεταξύ '''Σειρηνός''' και '''Σφιγγός'''.
Η [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρα]] και ο [[Άρης (μυθολογία)|Άρης]] την έστειλαν από την πατρίδα της, την [[Αρχαία Θήβα]]. Εκεί στεκόταν και ρωτούσε τους περαστικούς ''«Ποιο ον το πρωί στέκεται στα τέσσερα, το μεσημέρι στα δύο και το βράδυ στα τρία;»''. Όποιον δεν μπορούσε να λύσει το γρίφο, η Σφίγγα τον έσφιγγε, μέχρι να πεθάνει. Ο [[Οιδίποδας|Οιδίπους]] έλυσε τον γρίφο απαντώντας ότι το ον αυτό είναι ο [[άνθρωπος]], αφού όταν είναι βρέφος περπατάει στα τέσσερα, μετά σηκώνεται στα δύο του πόδια και στα γηρατειά περπατάει όρθιος αλλά χρησιμοποιεί σαν τρίτο πόδι ένα μπαστούνι. Μόλις λύθηκε το αίνιγμά της η Σφίγγα γκρεμίστηκε από τον βράχο που στεκόταν και σκοτώθηκε. Ωστόσο, ο ακριβής γρίφος που έδινε η Σφίγγα δεν είναι γνωστός από αρχαίες πηγές, αλλά από μεταγενέστερα κείμενα.
Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή για την Σφίγγα την οποία παρουσιάζει ο [[Παυσανίας]]. Σύμφωνα λοιπόν με τον Παυσανία η Σφίγγα ήταν νόθα κόρη του Λάιου. Ο [[Λάιος]] εμπιστεύθηκε μόνο σε αυτή τον χρησμό που πήρε από την Πυθία και της ανέφερε πως αφορούσε μόνο την [[Ιοκάστη (μυθολογία)|Ιοκάστη]] και τους καρπούς της. Αυτό γιατί ο Λάιος είχε παιδιά και από παλλακίδες, αφού απέφευγε την συνεύρεση του με την Ιοκάστη. Όμως σε ένα από τα μεθύσια του κοιμήθηκε με τη γυναίκα του και γεννήθηκε ο [[Οιδίποδας]].▼
{{Commons|Category:Sphinxes}}
{{Βικιλεξικό|Σφίγγα}}
▲Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή για την Σφίγγα την οποία παρουσιάζει ο [[Παυσανίας]]. Σύμφωνα λοιπόν με τον Παυσανία η Σφίγγα ήταν νόθα κόρη του Λάιου. Ο [[Λάιος]] εμπιστεύθηκε μόνο σε αυτή τον χρησμό που πήρε από την Πυθία και της ανέφερε πως αφορούσε μόνο την [[Ιοκάστη (μυθολογία)|Ιοκάστη]] και τους καρπούς της. Αυτό γιατί ο Λάιος είχε παιδιά και από παλλακίδες, αφού απέφευγε την συνεύρεση του με την Ιοκάστη. Όμως σε ένα από τα μεθύσια του κοιμήθηκε με τη γυναίκα του και γεννήθηκε ο [[Οιδίποδας]].
Έτσι, παρότι εγκατέλειψε τον Οιδίποδα στον Κιθαιρώνα, διατηρώντας τις επιφυλάξεις του, όταν κάποιος από τους γιους διεκδικούσε τον θρόνο τον έστελνε στην Σφίγγα. Αυτή με τον γρίφο της εξέταζε αν αυτοί ήταν γνήσια παιδιά του Λάιου. Επειδή τη γνώση του χρησμού την είχαν μόνο αυτοί που κατάγονταν από τη βασιλική γενιά, όσοι δεν μπορούσαν να απαντήσουν στον γρίφο της θανατώνονταν.[http://www.afipnisis.gr/post8897.html www.afipnisis.gr/post8897.html]▼
▲Έτσι, παρότι εγκατέλειψε τον Οιδίποδα στον Κιθαιρώνα, διατηρώντας τις επιφυλάξεις του, όταν κάποιος από τους γιους διεκδικούσε τον θρόνο τον έστελνε στην Σφίγγα. Αυτή με τον γρίφο της εξέταζε αν αυτοί ήταν γνήσια παιδιά του Λάιου. Επειδή τη γνώση του χρησμού την είχαν μόνο αυτοί που κατάγονταν από τη βασιλική γενιά, όσοι δεν μπορούσαν να απαντήσουν στον γρίφο της θανατώνονταν.
Ο Οιδίποδας πριν συναντήσει τη Σφίγγα είχε μάθει για τον γρίφο στον ύπνο του. Έτσι μπόρεσε να τον λύσει.
* Ο [[αστεροειδής]] '''[[896 Σφίγξ]]''' (896 Sphinx), που ανακαλύφθηκε το 1918, πήρε το όνομά του από τη Σφίγγα της Αιγύπτου.▼
▲* Ο [[αστεροειδής]] '''[[896 Σφίγξ]]''' (896 Sphinx), που ανακαλύφθηκε το 1918, πήρε το όνομά του από τη Σφίγγα της Αιγύπτου.
{{Όντα ελληνικής μυθολογίας}}
|
επεξεργασίες